1 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

AŞt — 1920 L ULERA - "k[îl Siyasi vaziyettelz 'N t'—'l'e ile Almanya a 1 e rağmen (ki Eörüg farkının bü- Siyle, devam etmek %“'“ dün akşam ik: * $Şu cümlelerle ba l buhran bugün ha İ.qu:üded“' Fransa vt t'ni yardım husu Mlhıı-. «ararda sebat et- yada Lehistanz “mçoğahrken Almar. Tejime tâbi tutu! M“Velkı gece yarısı Üp Alman hariciy: “lunan cevabi mesa gü'|" 'afmdan Hitlere ve heı.? hükümeti bu tre Pin, Gken, Berlindek 4 Verilen Alman cevz D 4 hı eıî'i vasıl olmadar ST ve radyo vasıta Uğu gibi ecnebi ga- h“dınlrmştır Maksadı ve İngilte- a'“llıılmı;tır Lehis p_! 'E n Varşovadan ge Wî'ı_ Sir murahhas gel- ; * Almanlar istedik: ' €ği tasarladıkları Üüeş Eelmeymce teklifle- h Mişlerdir. Lehista- h ç *dul etmediği, kabul Tansız ve İngilizle- | ğ Mmesi tabit olan b'îlıcaları şunlardır: ., © ve şartsız derhal &dilecektir. , “en, bu şehirler de re, Marien, Ver - * Chulm - Brom - Barba doğru Seho '*q_k““' Uzanan hat ara - METK Alman teklifleri VARSOVA TARAFINDAN (abul edilmiyor 'a, buhranı halledilemez mahiyette gördüğünü bildirdi Polonyaya ilhak olunmak bahsin .- de fikrini bizzat söylemelidir. Bu- ralarda ön iki aydan evvel olma - mak şartiyle reyiâm yapılmalıdır. Polonyalılar tarafından meskün bir arazi teşkil etmesinden — dolayı prensip itibarile Polonya arazisi o- lan Gidniya limanı, bu araziden is tisna edilecektir. Reyiam mıntakasından Polonya resmi makamları, asker ve poölis derhal çekilecek, idareyi reyiam 5o nuna kadar İtalya, Fransa, İngil - tere ve Sovyet Rusya — devletleri mümessillerinden mürekkep bey - nelmilel bir komisyon deruhte ede- cektir, Netice her ne öolursa olsun, reyi- amdan sonra Almanya ile Danzig ve şarki Prusya arasındaki ve Polonya ile deniz arasmdaki mü- nakalâtın emniyetini temin için, a. razi Polonyaya * geçtiği takdirde, Almanya, Butov . Danzig veyahud Dirsehau istikametinde bir otomo - Bil yolu ve dört hatlık bir demiryo. lu yapmak üzere hariç ezmemleket hukukunu haiz bir münakale mm - takası alacaktır. Bir kilometre, genişliğindeki bu yol ve arazi, Alman arazisi olacak- tır. Eğer reyiâğm Almanya lehine netice verirse Gdinya limanı ile Po lonya münakalâtmı temin için Po. lonya, ayni haric ezmemleket hu . kukuna malik yvol ve demiryolu mıntakası alacaktır, Koridorun Almanyaya , dönmesi | Lakdırmde. Almanya, Koridorun ar zettiği imkânlar nispetinde Polon- ya ile bir ahali mübadelesi yapma- ya hazırdır. Polonyanın Danzig limanmda is- tediği husust hakiar, Almanyaya Gdinya limanmında ayni hakları te . min edecek mütekabiliyet esası Ü . zerinden müzakere olunacaktır. m“yaya ve yahut Bu araziden her türlü tehlike vetlerin harekete geçmesini mucib HABER — Akşam Postası hissini bertaraf etmek için, Danzig ve Gdinya, asşkeri tesisattan ve tah kimattan ari ticaret limanı mahiye- tini alacaktır. Reyiamın neticesine göre ya Al - manyaya ya Polonyaya düşecek o- lan Hela yarımadası da askerlikten tecrid edilecektir. Bu teklifler esası Üüzerinden bir laşma takdirinde, Almanya ve Po. lonya, silâh altındaki kuvvetlerine derhal terhis emri vermeğe ve bu emri infaz eylemeğe hazır bulun . duklarını beyan edeceklerdir. Almanya bu tekliflerini neşret - tiği resmi tebliğde şöyle bir cümle de kullanmaktadır: “Almanya ile Polonya arasmda- ki vaziyet öyle bir haddedir ki, her- hangi yeni bir hâdise, karşılıklı vaziyet almış bulunan askeri kuv. olabilecektir.,, Almanyanın taleblerini Lehistan kabul etmemektedir. Esasen Var. sova hükümeti bu tekliflerden reğ- men haberdar olmamış, — radyolar vasıtasiyle öğrenmiştir. Alman taleblerinin Berlin hükü - meti tarafından, müzakereler de - vam ederken ifşası, Londrada hiç de müsait karşılanmamıştır. Alman — Sovyet misakı “Berlin ve Moskovada taüdik edildi Moskova, 31 (A,A,) — Sovyet yüksek meclisi, Alman « Sövyet ademi tecavüz misakırı saat 20,45 de ittifakla tasdik etmiştir. Berlin, 31 (A.A.) — Alman hü- kümeti, yüksek Soyvyetle ayni za- manda Alman Sovyet ademi teca. vüz paktın ıtasdik etmiştir. İngîltere hüküme- ** tamamlamak yo. ıel'ıuı: devam et . dün bahri ve havar ıhtıyîıtl:-ıı' ısilâh al " Hükümet bu ted. leferberhk mahi- n Cğmi, yalnız - bahrı %mdıgını kay. fdlr Tahliye işi. hiren başlanacak %klenn mikdarı 9nü bulmakta ve tab rler arasında C Ç Ster, Liverpul gib Uunmaktadır. Bü. işiyle sivi'lerir dln istifadeleri a: unacaktır. bir haftadan faz 3 şekilde yiyecek k * vabancı memleket h&u:mimlamzş, bu &e- | etme'erini tav ön muhaberetle. Ç Silterede donanma seferber edildi &kerı hazırlıklar tamamlandı, ndranın tahliyesine başlandı ri kesilmiştir. Harp çıkar çıkmaz vesika usulü inün tatbiki için tedbirler alınmış ve memleket iaşe mıntakalarına ay rılmıştır. Lehistanda : | Lehistan kırk yaşına kadarki erleri silâh altına almış bulunmaktadır. Zabitler yaş kaydına tâbi değildir- er. Kadın, çocuk ve Varşovayı terketmeleri istenmiş. tir, Hiüikümete 17 yaşından altmış ya şına kadar erkek, kadın bütün Po- lonyalıları umuümi veya milli mü- dafaa hizmetlerinde kullanılmak 've Polonyada mevcud bütün men. tul ve gayrimenkül emvale el koöy mak salâhiyetini veren kararna- meler bugün tatbik mevkiine ko- nulmuştur. Radyo istasyonları, dün öğleden sonra Danziğdeki vapurlara Leh ve İngiliz dillerinde ihtarlarda bu- lunarak Gdynia limanına klâvuzsuz girmemelerini tavsiye etmişlerdir. * Bu ihtarda Polonya sahilleri ö- nünden geçmenin tehlikeli olduğu!' da ilâve edilmektedir. Bu sahillere mayin dökülmüştür, Alman vapurlarr Polonyaya se- ihtiyarların | İkalmıştır. Bunların da ne zaman- ferlerini kesmişlerdir. Katoviçteki suikasd faillerin- den biri clmak suçu ile alman ta: baasından mühendis Herbert Fren zel adında biri tevkif edilmiştir Frenzel Alman Silezyasındaki na- zilerin tavsiyeleriyle hareket etti ğini söylemiştir. Koridor yolu ile t;ansıt’nakh. yat durmuştur, ıi7 sürat postasından ancak üçü işliyecekleri malüm değildir. Danzingin Almanya ile hiç bir demiryolu münasebeti kalmamıştır. Danzingin iaşesi tehlikeli bir safhaya girmiştir. Berline gitmiş bulunan Forster, Hitlerle konuştuktan sonra Berlin den Danzige müteveccihen ayrı!- mışlardır. Fransada: Pariste çocukların tahliyesi dün öğle üzere tamamlanmıştır. Ço- cuklar yanlarında iki günlük yiye- ceklerini, birer yorganla birer va- liz götürmüşlerdir, Bunlar Parisin cenubu — garbisinde hazırlanan kımplara gitmişlerdir. Şimendiferler dündenberi askeri NARZAD! .ÇERDE ; * Tenzilât üzerine yalnız şehrimiz- de günde G vağor sarfedilmiye baş - lanan bira satışları normal bir hadde inmişlir. Buhran kalmamıştır. * Gümrükler Umum Müdürü Mah, mut Nedim ile İstanbul gümrükleri başmüdürü Meothi dün Yeşilköydeki tayyâre gümrüğünde tetkikler yap . maştır. * Devlet Limanları İşletmesi U - mum Müdürü Hâmit Saracoğlu bu sabah İskenderuna hareket elmiştir. Yeni liman teskilâtı için giden Hâ - imit Saracoğlu İskenderunda 20 gün kalacaktır. * Berlin büyük elçiliğine tayin ©, dilen Hüsrev Gerede bu akşamki eks sle Almatıyaya harekel! eueceklir Elçi Peşte yoliyle gidecektir. * Şehrimizde bulunan Dahiliye Vekâleli selerberlik şubesi umüuüm müdürü Sabahattin, Vekâlet.n darveli üzerine dün Ankaraya gilmiştir. * Yüksek müallim mektebinin ta- lebe miktarı artlırılacaktır. 170 la , lebe uzerinden kurulan mektebin teş kilâtı genişletilmektedir. # Arllırmaya konulan İ milyön 50 bin liralık aszfalt yol, talip çıkmadı. Hından ihale edil imemişlır. İhale 13 gün sonra pazarl.kla yapılacaktır. # Sirkeci - Haydarpaşa arasında feribot işletilmesinin bir.mn evvel le- mini için limanlar ve denizyolları| mükendislerinden mürekkep bir ko. misyon çalışmağa başlamışlır. İske - lelerin inşaa'ı ihale edilmiştir. * Valide kızaklarında yapılan A- tılay ve Yıldıray denizaltılarının in. şaatı bittikten sonra bu kızaklarda hucumbotlnrı yapılması duşunulmck. tedir, * Lehistan elçiliğinin Ankara as , keri ataşeliğine tayin edilen albay Tadeusz vazi >sine başlamak — üzere memleketimize gelmiştir. * İzmilte iki gündenberi devamlı ve şsiddetli yağmurlar yağmakladır. Keten için çok faydalı olan bu yağ- murlar çiftçiyi sevindirmiştir. cular ve emtia nakliyatı askeri ma muvakkateti, kâmilen veya kısmen kamların göstereceği lüzuma göre geri bırakılmıştır. litalyada: Musolini, İtalyarı ordusunu iki gru pa ayırmıştır. Birinci grup veliaht prens de Piemontenin, ikinci grup da mareşal Graziyaninin kuman- danlıklarma verilmiştir. İtalya İsviçrenin bitaraflığına hürmet edeceğini bildirmiştir. Mısırda : Nazırlar meclisi namına söz söy lemeğe selâhiyettar bir zat. Miısı- rın harb çıkarsa gafil avlanmıyaca ğını, hazırlıklarını yapmış bulun- duğunu, garb hududunda almış ol- duğu tedbirlerin bu mıntakayı zab tedilmez bir hale koyduğunu söyle miştir. Harp çıkar çıkmaz Mısırda örfi idare ilân edilmesi muhtemeldir. Böyle olursa başvekil Ali Mahir paşa Mısır askeri valiliğine tayin edilecek, mahkemeler divanı harb şekline inkılâb edecektir, Hollandada: 15 sınıf ki, takriben 300 bin kişi silâh altına alınmıştır. Ispanyada : Devlet relisinin emri altında bir büyük genel kurmay teşkil edile- ceği bildirilmektedir. Genel kur- may bir harb çıktığı takdirde mem bütün tedbirleri almakla mükellet olacaktır. Rusyade:; Yüksek Soövyet heyetine takdim edilen bir kanun projesi piyade, bitvyekillerinin askerlik müddetle- ,|bi binbaşı Hayri Beye teslim edil- leketin istiklâlinin icab ettireceği tayyareci, hudud muhafızı ve za. Anlatan : Dr. NİHAT REŞAT n — Evet, cevabını verince, zabit: — Ba iradei seniye mevkufsu - nuz, Buyrun gidelim! Dedi. Gayriihtiyar! başımı arka, ya çevirip denize doğru baktım, Be ni getiren vapur demirini alıyordu. Bir arataya bindik. Evvelâ, vali Halil bevin nezdine gittik. Halil Bey, hakkımdaki iradeyi o- kudu, Kısaca üzülmemekliğimi söy. ledi. Onun nezdinden ayrıldıktan sonra yine bir arabaya atladık, Za- bite sordum: — Nereye? — Kumandanlığa, Kumandan Hakkı Bey, babacan bir adamdı. Beni görür görmez: “— Geçmiş olsun evlâdım, dedi, Burada ikamete memursun, Me - rak etme, hapishaneye gidötek de- gilsin. Hastanede oturacaksın ama dışarı çıkmak yok.,, Hakkı Bey ile biraz daha görüş - tükten sonra, yine bir arabaya bi . nerek hastanenin yolunu tüuttuük. Böylece, Beyrut hastanesi sertabi- miştim. Sertabip binbaşı Hayri Bey de benim gibi çilekeşlerdenmiş, Za - vallı, veliaht Reşat Efendiye men- sup diye, Abdülhamit II ye verilen bir jürnal üzerine soluğu burada almış (1)., Onun için, sertabiple hemen bağdaştım. Hayri Bey, hasz- tanede tamamen Serbest olduğumu hattâ ara sıra, bir veya iki kanun neferinin refakatimde bulunması şartile şehre de çıkmama göz yu - macağını söyledi. Şehre çıkmak.,, Bu, benim için büyük bir ümit idi, Fransız kap - tanını dinlemediğim için bin kere pişman olmuştum, Bari, şimdiden sönra gözümü açıp, yakamı kurta , rayım, diyordum, | Kaçmak, ah, büna bir muyaffak oîahîııeydim! yet, ne kadar tatlıymış m;&ğlırri hPt Hastanenin bahçesinde aşağı yu- karı dolaşıyor. Kendi kendime fi - rar için plânlar yapıyordum. ÖO ka. dar dalmışim ki geçen saatlerin bile farkına varmamışım, — Birdenbire silkindim. Beni çağırıyorlardı! Hay- retle, soesin geldiği tarafa doğru döndüm, Arkadaşlarımdan Hüseyin Hulki, koşa koşa geliyordu, Hüse , yin Hulki ile dostluğumuz vardı, (Ona, İstanbulda iken fransızca dersleri vermiştim. Şimdi de Beyrut ta karşılaşıyorduk,. | Biribirimize sarıldık, — Hüseyin Hulki, sordü: — Ne işin var, burada senin?,, Maceramı anlattım ve; — Ben de söyle bakalım, dedim, Meğer, o da, benim gibi menfi i - miş, fakat ihtilâttan menetmemiş , ler. Biraz daha görüştük. Ben, firara imkân olup olmadığını sordum, Hü- seyin Hulki: — Paran var mı? Dedi. Yanımda 175 lira mevcuttu, Bu . nü, ne ölür ne olmaz, düşüncesile koynumda saklamıştım! Cevap verdim: — Evet. — Öyleyse mesele yok. — Ne diyorsun? — Telâşlanma, Ben, bir konso - loshane kavası tanıyorum, Ona 5 altımn verirsen, seni araba ile Cebeli Lübnana, oradan da ecnebi vapur. larından birine aşırtır! Soluğu ca - nının istediği yerde alrrsm, Yeter ki, şüpheyi davet etmeden hastane. den çıkmanın ve kavasın göndere - BELGER Yazan-: SABİH ALAÇAM — İstediğim zaman'bir, iki kanun neferile beraber dışarı çıkabilece - Şimi sertabip söyledi. Sen, kavasla konuş. Arabaya biner binmez,, 5 altını vereceğimi de anlat, Ben de, Dü İşler oluncaya kadar şehre gi . dip geleyim, muhafazama —memur neferlerle dostluk peyda edeyim, Hem kavasın söyliyeceği semti öğ - rtenmiş olurum; hem de atrafımı | çeri dışarı girip çıkmama alıştırı - rım, Hüseyin Hulkiden — âyrıldıktan sonra, doğruca sertabip beyin oda, sına . gittim: — Müsaade ederseniz, biraz dolaşayım, dedim, Hayri Bey, yanıma iki asker kat tı,böylece caddeyi tuttüm, Kanun neferlerile hemen yaren - liğe başladım: — Yahu, burada güzel bir mey. hane yok mu? — Vardır yüzbaşım, — Ne durüyorsunuz? Haydi Bİ « delim oraya! Biraz yürüdükten Ssonra rıhtım boyuüna gelmiştik, İki muhafızımla beraber #elâtin meyhanelerden bi . rine daldık, Garsona: — Üğ bBira getir, dedim. Biralar gidip gittikçe muhafızla - rımla dostluğu ilerletiyordum, Bana; , — Sen ne iyi adammışsın bey, diyorlardı. Vah, vah, nasıl oldu da düştün buralara? Ben de boynumu büküyyor, melin melin: — Bir ahlâksızm iftirasma kuür , ban olduk, cevabımı veriyordum. Dönüşte, muhafızlarım o kadar memnundular ki sormayın! Birkaç meyhane seferi daha yap: tik, Aradan da beş, altı gün ger. mişti. Hüseyin Hulki ile tekrar gö — rüştüm, — Yarın akşam hazır ol, müjdı sini verdi ve arabanm, beni şehirde sak kaçta ve nerede bekliyecegmj uzur uzadıya anlattı, Ertesi akşam, — muhafızlarım!l. birlikte, yine meyhanelerin yoluntu tuttuk, Kanun neferlerine neler ik: ram etmiyordum, neler? Şarap, bi. ra, votka, velhasıl meyhanedeki bütün içkiler bizim masada geçit resmi yapıyorlardı. Ortalık kararmağa başlamıştı, Bir ara, yavaşçca saatime baktım: Ran- devumuza hir çeyrek vardı. Muha . fızlarıma: — Çocuklar, dedim. Hesabi gö - reyim; bir de ayak yoluna gideyim, yavaş yavaş hastaneve dönelim ar. Neferler: “— Başüstüne bey,,. Cevabmı verdiler; Yerimden kalk tim, hesabr gördüm, ayakyoluna git tim, Fakat hastaneye dönmedim. Go 'zinonun arka kapısından, soluğu eaddede aldım. Duvar diplerine sin* sine, ikide birde korku ve endişr ile arkama baka baka şehrin yar sokaklarma saptım. Artık koşüyor dum, Yol da bir türlü bitmek bilmi- yordu, Nihayet, Hüseyin Hulkinin tarif ettiği yere geldim, Tekrar arkama baktrm: Kimselar yoktu. Az ileride duran arabaya atladım. Gecenin karanlığı içinde, o kadar heyecan düyüuyördüm ki, arabada oturan kavası birdenbire — farkedemedim bile! (Devamı var) (1) Hayri Bey, Mehmet Reşat V tahta çıkar çıkmaz İstanbula ge - ceği arabanm bekliyeceği yere git. menin bir kolayını bulalrm. tirtilmiş, “sertabibi hazreti şehri . yari ve paşa,, olmuştfur. |Askerl Fabrika'ar Umum Müdürlüğü ilânları | makamlar idaresindedir. Sivil yol rini bir sene arttırmaktadır. Kırıkkalede yapılacak boru ferşiyatı Keşif bedeli 32.000 lira olan Kırıkkalede yapılacak boru fers' yatı Askeri Fabrikalar Umum Müdürlüğü Merkez Satınalma komir | yonunca 16-9-1939 Cumartesi günü saat 11 de kapalı zarfla ihale e€ lecektir. Şartnamesi “160” kuruş mukabilinde komisyondan verili" Taliblerin muvakkat teminatı olan 2400 lirayı ve 2490 No, lu ka-t nun 2 ve 3 üncü maddelerindeki vesaille komisyoncu olmadıkların> * bu işle alâkadar tüccardan olduklarına dair ticaret odası vesi - 'havi zarflarını saat onda komisyona vermeleri. *6574"