24 Temmuz 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Bu sabah İntişar eden nisden Vakit, Tan ve m yıldön n bahsetmektedir. gazeleleri Cumhuriye! mü olması İ Di İburile bu deri Yeni Sabalı"Almanya için hayat sahnsı,,nı bahs mevzuu © yapraklar vaklr Asım Us Lozun gününün büyüklü Rünü ve Lozanın Türkiyeye dırdığı w tıkta tedir: Şu kadar var ki, bu emsalsiz mili muvaffakiyetin kolayca istihsal ed livermiş bir iş olduğunu sanmamak MİMİ Şet bu güzel neticeyi aylarca gece ve gündüz hasım memleket diplomatları ile şah arpışmıştır ve dalma bu çarpış» maları Türk milletinin lehinde ka rarlara bağlamağı muvaffak olmuş tar. Düyumümumiye, İmtlyazlar vesa. re kibi münakaşa mevzuu olun bazı #weseleler İhtisas haricinde şeyler ol dağu halde bunların herbiri üzerin- de günlerce kafa yorarak uğraşmış! bu meselelerin mahiyetini mütehas- sıslardan daha iyi anlamış, Türk mil letinin hakiki menfaati icabı nerede sonra şöyle söylen Müzamdr. almak içim kazuns| vkiin ehemmiyetini anlat-| nin Almanyanın hayat sahasi o huk kinda bir Alman dostuyla yaplığı konuşmayı mevzuubahs ederek M3: makalede. Almani ilzam ettiğin fakat kasıtlarının ne olduğunu artık anlat maları sırası geldiğini ve bunun sulh vaziyetine ehetamiyetli surette hiz met edeceğine şüphe yoktur,, demesi ceklerinden emin bulunuyor. sıtlarının ne olduğunu Almanların i plâklarının söylemiş bulunduklarını işarel ederek şu neticeye varıyor: “Bizce Alman hükümeti “Hayat sa» hası,, tabirini izah edemez. Bunu ya pabilmek imküni olsaydı şimdiye ka- dar ihmal etmezdi. Bu tabiri hususi muhaverelerde Alman dostlar hafif ve ehven göslermeğe çalışırlar. Fekat bu yatların sözlerinin, resmi bakım» dan bir kıymetleri yoktur. Resmi Al man mâkamları ise söyliyeceklerini söylemişler, anlatmayı münasip gör- dükleri noktaları anlatmışlardır,Bun olduğuna kendi kanaati ile karar ver- miş, o meseleler hep bu surcile hal ledilmiştir. Bu itibarla Lozan sulhu Türk mille ti için ebedi bir şeref geliren muvat fakiyet olduğu gibi Cumhuriyet dip lomasisi için de çok kıymetli o bir ders olmuştur, O günden bugüne ka- dar Cumhuriyet idaresinin sulh va- sıtasiyle elde ettiği zaferlerde hep Lozanın bir hissesi vardır, Lozan sulhunun mesut hatırasına derin minnettarlık duyguları ile bağ- h olan Türk milleti o büyük milli za- ri temin eden Milli Şef İsmet İnö- Bünün yüksek rehberliği altında da-! en ima muvaffakiyetlen muvaffakiyete | gideceğine emindir. TAN M. Zekeriya da Asım Us gibi, bu- günün muhtelif cephelerden büyük- lüğünü gözden geçirmekte ve şöyle demektedir; “Fakat emperyalist devletler mu ruhhasları senelerdenberi (istifade ettikleri kapitülüsyonların kalkması") na bir türlü razı olamıyöorlardı. Ka- ilülüsyonlar etrafında cereyan eden aözakereler, büyük (devletlerin bul nüztkerelerdeki yüksekten (atışları, e sonra İsmet İnönünün çelin mü «üdelesi, ber Türk çocuğunun ezbere ları anlamamış gibi görünmek bazan nezaket icabı olabilir, Anlamamış gö- rünerek kendilerin fizahata davet et mek mahirane bir politika manevrası teşkil edebilir. Fakat artık iş o kadar açığa vurmuş ve bütün tereddütler o) kadar zail olmuştur ki bu bile fazla zahmet sayılabilir.,, Almanyada Türk yolcularına yöste- rilen müşkilât Almanyada tahsilini ikmal eden talebemizden Şakir Ataman bu sabahii ekspresle gelmiştir. Şakir Ataman, Alman hududu nu geçerken kendisine karşı müş- külât çıkarıldığı, bir saattan fazla kohtrola tâbi tutulduğu, halbur ki Türk olmıyan yolculara böyle! tir, Alman Bir Türk talebe nin radyosunu götürmesine ve tren biletini Türk parasiyle al bilmesi lâmmgelen tarihi kıymeti ha iz mühim bir sahnedir, Bu kavga 05- Isrca sürmüş, bu yüzden bir müddet müzakereler inkılaa uğrumış, fakat Rihayet İsmet İnönü galebe çalmiş- tır. Ve bülün dünya muvacehesinde “Türk murahhas heyetinin kazandığı ba büyük zafer, hem Türkiyenin tam istiklâlini temin etmiş, bem de Tür- kiyenin beynelmilel kuvvet ve ilibe- rwı birdenbire yükseltmiştir. Onun için Loran, ve onun . galibi İsmet İnönü Türk istiklâl mücadele sinin en şerefli hâdisesi ve en kuv- vetli kahramanıdır.,, CUMHURİYET: Yunus Nadiye gelince o da “Ata- türkün itimadını fazlaslle hak eden İsmet İnönü Lozandan bize, hürriyet ve istiklâli bütün dünyaya tanıtılmış ül gibi bir valan ve alnı göklere yük selmiş bir millet getirmiştir... dedik- le» sonra şunları ilâve etmektedir: Lı da kapitülâsyonların keldı- #lmasına muvafakat eden devletler beş sence müddetle adli aslahatımızı takip ve teftişe lüzum göstermişlerdi. Buna muvafakat elmekte beis yörme- miştik. Çünkü biz ıslahat yabancıla- tın hatırı için değil modern o devle! idealimize yelişmek için (kendimiz tatbik ve lera mevkiine çıkaracaktık. Bu müfettişler beş sene Türk adliye slade muahaze edecek nokta bulacak karına adli oıslahatın tahakkukunu hayranlıkla temaşa ettiler ve nihayet Türk adliyesinin herhangi bir Avru- palı memleket adliyesinden farksız- lığını teyit eden raporlarim vererek buradan memnun ve mesut ayrıldı lar, - Almtürkün en yakın arkadaşı ve en kiymetli yardımcısı olan Lozan kah ramam İsmet İnönü bu hür, müsla- kil ve mödern memleketin ber sabir da her manasile baş kurlarıcılerın dan biri olmak bahtiyarlığını idrâk etmiştir: Askeri sahada, onu tekmil eden hükümet icraatı sahasında. Lozanı O kurtardı ve onun medeni cablarını memlekete mâleden hükü- wetlerin başında O bulundu. Simdi de memleketin mukadderatı Di emin ve parlak OYfuklara doğra sevketmek üzere millelin başında ge- öe O bulanüyor. Lozan sulbunun 16 amcı yıldönü. öne rastlıyan bugün Mili Şetin te- nis ve Vüksek şahsiyetinde Türk mil Jetiğin asim ve kabiliyet o Umsalini selâmilimakia bahilyarız.,, masına müsaade etmemişlerdir. Şakir Ataman bu güçlüklerin ev- velce mevcut olmadığını, sön 2a manlarda ihdas edildiğini işaret et miştir . Almanyada kontrollerin uza - tılması yüzünden ekspres iki saat gecikerek gelebilmiştir. ——— Şehrimize gelen bir Alman diplomatı Almanların harp isteme- diklerini söyliyor! Alman hariciye nezareti erkâ- İnmdan Dr. Kirikkolt, ailesiyle birlikte bu sabah Semplon ekspre- siyle Berlinden gelmiştir. Sirkeci garından doğruca To. katliyan oteline ogiden Alman diplomatı, bir muharririmize şun- ları söylemiştir: '— Almanlar harp değil, sükü- net istiyorlar. Diğer milletlerin de ayni arzuyu beslediklerine şüp! he yoktur, Bu itibarla harp ola- cağını zannetmiyorum. Biz vazi- yet hakkında nikbin bulunuyo < ruz, Ortada bedbin olmak için bir sebep mevcut olmadığı kanaatin deyim. Seyahatim tamamiyle hususidir. Tatilimi (o güzel Tür yede geçirmek için geldim. On İ beş gün sonra Berline döneceğim, Yeni Neşriyat Çocuk Çocuk Esirgeme kürümu genel tarafından çıkarılmakta o. lan (Çocuk) adlı derginin 148 taci | sayımı çıkmıştır. Yurd yavrularının ! Sağlık, #osyul kültürel durumlarının inkişafına hizmet eden bu kiymet- Wi dergiyi çocuklara, çocuklu ana v6 babalara tavsiye ederiz. Hüseyin Cahit Yalçın Yunus Nadi- ii nanların “bayat sahası, ndan ni boşuna bir zahmet telâkki ediyor ve Almanların buna cevap yermiye Onca, Almanların “Hayat sahasından ka- lanlar bunaltıcı hararet altında ne Boğaziçinden araba vapuruyla dönenler oldu ! dir. Birçok dükküncilar bile işlerini vaktinden evvel tatil oderek Bo- Baziçine ve diğer serin yerlere git- meğe başlamışlardır. Dün Floryaya gidenler 60 bini seçmiştir. Sıcaklarm daha birkaç gün böyle şiddetli olarak devam etmesi mub. temeldir, Evvelki gün ve dün Boğaziçine rağbet, Şirketihayrive vessiti nak- Üyesinin yetişemiyeceği kadar faz- la olmuştur. Hattâ şirket bir aralık araba va purlarınm birini de yolculara tah- sis etmek mecburiyetinde kalmış. tur. Hattâ işittiğimize göre, entğa kadar görülmemiş tehacüm karş muamele yapılmadığını söylemiş-|smda gişelerde mevcut biletlerin ve) 16 tükendiği zamanlar olmuş, gir - e li için bir müddet yolcuları bekletmek zaruri görülmüştür. Bu müddet içinde birçok yolcu . ar beklemiyerek vapura biletsiz 0- larak girmişlerdir. Meriçin feyezanına karşı Bosna köyünde tertibat alınıyor Meriç nehrinin feyezan zâman- larında etrafa zarar vermemesi için tedbir alınmaktadır. Edime civarında Bosna köyünün bulun- duğu yer, Mericin sağ sahiline te- sadüf eder, Bu köyü, suların hücumundan kurtarmak için yakında tahkim a- meliyatı yapılacaktır. Bu maksatla mevcut dör mah- muz tamir edilecek ve yeniden on adet mahmuz vücuda getirile- cektir. Bu işe 20.000 lira sarfedil- mesi muhtemeldir, — Franzaya gönderi'ecek Adliyecilerimiz Tunmak için beş hâkimi Fransaya zifelerini (ogayretle gören genç adliyeciler tarafından seçilmiş - tir Bunlar, Ankara sulh hâkimle - rinden Lâtfi ODoğrutürk, baş müddelumumi O muaminlerinden Mehmet Ali, zatı işleri başmuavi si Murad Çumarlı, Balıkesir | müddelumumi muavini Necmei - din Yeşil, ve Ankara hâkimlerin- den Hamdidir. Fransaya ay başın- da hareket edilecektir . HABER — Akşam Postası Şiddetli sıcaklar devam etmekte ' Adliye Vekâleti tetkiklerde bu! görem ie Be bey NEY Eİ Söğiymiş ve çimento sanayiinde yapmeşiiimm EA gaşınmızlardır. Bu a- i Be iü soalcia hali li ve Vi Göreli EA ie zade nizşelen SALİM NİL yen Baha Halilme ONA Sek olmuştur. pili utaklı bir tondu çalan gratnofon| akın ederken, muhtelif sebeblerle şehirde kalmak mecburiyetinde o- İşte dün şehirde görülün vasiyetle hen iki sahhti.. İM Jen w Dün Üsküderda garib bir kız ka- çırma vakası olmuştur, Üsküdarda Selimiye Kavak iske, lesi caddesinde 94 numaralı evde M yaşında Şehriban isminde bir kız oturmaktadır. Şehriban henüz tahsil çağındadır. Bundan bir müd- | det evvel komâulardan © bir kadın Sehribanı Eyübde oturan ve Üskü- darda İnşant ustalığı yapan 22 yaş- #n nilesi henüz yaşının küçük ol larında bit gence İstemiş, fakat kı, | 14 Yaşında bir kız 1100 li ira ile kayıplara karıştı duğunu #öyliyerek bu teklifi red detmişlerdir. Kadım buna rağmen işi başku yo- “İla dökmüş ve inşaat ustaslie Şeh. riban arasında vasıta olafak mek- |tub taşımağa başlamıştır. Henüz pek genç ve saf olan Şehriban kt- (sa bir zamanda komşu kadının ta- mameh iğfaline kapılmış ve dün| öğle üzeri evden aldığı 1100 lira parayla ortadan kaybolmuştur. Polis ve müddetumumilik tahki, İ kat yapmaktadır. Çimento istihsalâtımız 600 hi “getirerek | Memlekwrimi. e imar k lerinin artması (dolayısiyle e İmento öanâyiinin genişletilmesi kararlaştırılmıştır. İnşaat madde- lerinin en ehemmiyetlisini teşkil &len çimento ihtiyacının tamamile yerli mamulâtla temini için mev- cut fabrikaların tesisatı lecektir. Büşlica çimento fabrikaları İs- tanbulda bulunmaktadır. dur. Fakat bu miktar, çimento ibti- bank vâmtasiyle hariçten getirti yor. yütmekten o çekiniyorlardı. cesinde fabrikaların Etibank tara- beş sene sonraya bırakıldığından vaziyet İindan satın almması büyük bir faaliyet baş göstermiş- tir. Mevcut çimento daha ziysde Tonton amca rın | çocukluğu büyültü-| Bunla tın senelik istihsalât 400.000 ton- yacının hepsini karşılayamadığın- dan şimdilik bir kısım mallar Eti- Geçen sene çimento fabrikaları- nin hükümete devri yolunda bir cereyan mevcut olması sebebiyle alâkalı müesseseler işlerini bü - Fakat yapılan teşebbüsler neti- fabrikaları, tasarrufla çalışmak IN-İONA..... çıkarılıyor Eti Bankın yaptırmakta olduğu Sıvas fabrikası ge ecek sne bağ başlayacak maksadiyle teşkilât bakımından; birleşmiş vaziyettedir. Müşterek bir büro ile çalışıyorlar. | Bu müssseselerin o sermayesinin yarısı ecnebilere aittir, Henebi sermayedarların omü - messili olar M, Buşardi, hüküme: tin, fabrikaları satm almağı tehir İetmesi üezerine Paristeki meikezine giderek temasta bulun muş ve isin Lüyütülmesi için sa | Mâhiyet ve direktif alarak bu sa- ki ekspresle (o İstanbula gel - miştir. Mevcuda ilâvete Kartal ve Zey tinburnu fabrikalarında daha 300 bin liralık tesisat yapılacaktır. Böylece gelecek seneden itiba ren bu grupa bağlı (fabrikaların jistihsalât: 100.000 ton fazlalaş- tırılmak suretiyle 500.000 tona çıkarılacaktır. Bundan başka Etibank'ın o St vasta yaptırmakta olduğu fabrika da iç Anadolu ihtiyavlarma sarfe- dilmek üzere 1940 dan itibaren 100.000 ton çimento istihsal ede cektir, Bunlarla memleket ihtiyacı ta- |seniyl elde edilmiş olacağından hariçten çimento getirtmeğe ü- zum kalmıyacaktır . İktırat Vekâleti çimento fiyat- larını büyük bir hassasiyetle takip ve tetkik etmektedir. Yeniden tenzilâta imkân olup İcimadığı şimdilik “belli değildir. Dünkü nakil vasıtası kazaları Vişnezâdede Cami sokağında 44 numarada oturan ve Çemberli- taşta mehsucat fabrikasında ça şan Hüseyin kızı Leman, ayni fabrika oamelelerinden Şehremi- ainde oturan İhsan oğlu Eminle sirlikte motosikletle gezmeğe git- mişlerdir. Kuruçeşimedeki virajı döner- erken fazla sür'at yüzünden mo- tosiklet devrilmiş ve (Leman a- raklarından yaralanmıştır. —— i&estan? suyuna g.derken Beyoğlunda Kanzuk eczahane- sne çırak İsmail oğlu (o Süley- nanla Hikmet ailelerile beraber İdün Sarıyere gitmişlerdir. Kesta- ne suyuna giden yoldan ilerler « ken Tahsin Gök idaresindeki 559 numaralı otomobil Süleyman ile Hikmete çarpmış ve ikisini de saaat geren iy tır. Yaralılar hastahaneye . saldır. © Filmışlardır. Tahsin Gök yakalan muş, tah! ta başlanmıştır. ——— Otomobil kâzası Kasımpaşada Çiviciler cadde- sinde 9 numarada otufan Ali Sa- raf 1174 numaralı otomobille Ki- reçburnunda Süleyman isminde bir mandıra amelesine çarpmış ve başından yaralamıştır. Süley- man hastaheneye kaldırılmış, ş0- för yakalanmıştır. ——— Fatih Halkevinde biçki ve dikiş imtihanları Falih Halkevinden: Evimizin açtığı ve iki senedir de, vam eden biçki, dikiş dersleri tale- beleri bu günden itibaren imtihan dikişlerine başlamışlardır. Bir haf- ta devam edecek bu günlerde tale- beler kumaşlarmı evimiz salonla, tındaki atölyelerde biçecek ve dike- cekler ve bu elbiseler imtihan he- yetine arzedildikten sonra yapıla, cak sergide teşhir edilecektir. Ar- su eden bayanlar her gün sast 9 dan 17 ye kadar bu çalışmaları ya- kmdan görüp tetkik edebilir ve tesbit edilecek imtihan gününde de ınzır bulunabilirler, ——— İskenderun yo'unda Bir otobüs uçuruma yuvarlandı 3 Olü 19 ağır yaralı var İskenderun 24 — Evvelki akşam saat 19 sıralarında İskenderun - Antakya yolu üzerinde içinde 27 | yölcui bulunan bir otobüs uçuruma yuvarlanmıştır. Yolculafdan 3 kişi ölmüs, 19 kişi ağır yaralanmıştır. Yaralılar İsken derin hastanesine kaldırılm- “lardır. Bİ s#as4ae ra cx »-—. En