3 Temmuz 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Tehlikeli (Baştarafı 1 incide) memleketin müdafaasma yârdım etmektir. Bü sebepledir ki sizler . den hepinizden, #tilli hizmette ne iş yapabileceğiniz ve ne gibi bir rol oynayabileceğini soruldu, Sir ler cevap verdiniz ve birkaç ay içinde müdafaa kuvvetlerini bir “ silyon 250 bin gönüllü ile takvi- Je ettiniz, Mül hizmet gönüllülerinin © gösterdiği ferağat ve vatanper - werlik zihniyeti her türlü takdirin devkindddir . Bir çoklarınız, © vatana müessir hizmet için talim görmek için istirahat ve tatil — zamanlarınızı verdiniz. Geçen her | ogün sivil mlidafaa sahasmda ye. oi terakkilere şahit olmaktadır. © Başka sözler ilâve edecek deği - Um, yalnız bu hususta majeste . “ nin size hitap eden bir mesajını! R. okuyacağım... Burada Çemberlayn kralın kısa bir o mesajını okumuştur. Kral bu mesajında, gerek kendi. © Binin gerek kraliçenin bugün Hyde . Park'taki muhteşem ge- © Şit resmine iştirâkten duydukla. “TE büyük memmuniyeti bildirmek fe ve bu geçit resminin vatanı “her türlü ihtimallere hazır bu . Tundurmak için bütün vatandaş . larm azmini gösterdiğini söyle - mektedir, Kral aynı zamanda gö. — müllülerin gösterdiği feragat ve o Yatanperverlik zihniyeti karşı - smda hayranlığını da ifadeet. » mektedir, Kral bu mesajında, bu gönüllülerin karılarmı da unut. mamasktadır. Zira bunlar da ko. calarının kendi yuvalarında ge. girecekleri saatleri milli hizmete tahsis etmelerine müsaade et . o manlığı Icap ettiren hatalr bir & m değildir 89 rakamı ise bir kürek mah” “kümunun sırtmdaki çile sırası değildir. Fransız büyük ihtilâl insanlık ve medeniyet tarihinin daima saygı ve hayranlıkla kayd” €deceği çok ileri bir adımdır. ; Hürriyet, müsavat ve ühuvvet mefhumlarma gelince, onlar on sekizinci awr kadar eski birer , yaldız değildirler. Aktif olarak ilk defa 18 inci asırda ifaklesini Fran ihtilâlinde bulan bu mefhum “Jar; © zaman insanlık için ne ka “dar yeni ve zaruri/idiyse, aradan bir buçuk asırlık bi: zaman geçti © ği halde bütün kuvvet ve parlak” liğını muhafaza etmiş olan bu vensipler bugünkü insanlık me iyeti için de o kadar yeni, & bekası ve gelişmesi bakımın dan © derecede zaruridir. Mede| — niyetin inkişafma huz verecek o) mühim küvvetlerden birisi Omur! ki tefekkür hürriyetidir, İ cirlerin serbestçe ilin edile bilmesidir. Bu zaruret insanlik cemiyetinin | diye kadar (o geçirdiği ömrü! ne kalar kat'i ise, bugünkü tı için de aynen öyledir. « Fransız ihtilâli müdafaa ettiği k prensipleri korumak için o muhakkak ki zorlu mücadeleler işti, Mutlakiyetin o ajanlarına, K eye şiddet kullanmıştı. Es “sen prensiplerine karşı gelenleri diet kullanarak susturamıyan inkulâp paydar olamaz. Bu mü” elelerini muvaffakıyetle başa n ihtilâl belki muayyen miktar ferkdleri feda eder. Fakat böy yapmakla milletin bütünlüğü faydalı bir iş görür, onun için ir ki Fransız İnkılâbında giyo” nlerin gördüğü işi müsbet ve dalı bir iş olarak (telâkki et lâzım, Hele hiirriyet prensibini bir gibi yükselten Fransız bir günde yaşıyoruz |, mekle büyük fedakârlıkta bulur. muşlardır. Kral, herkesin, vata, nın emniyetini temine bâdim vi. duğunu viedanmda hissetmekle bu fedakârlıklarmın mükâfatları af görmekte olduklarını da ayrı. ca tebarüz ettirmiştir. Kral niha. yet yeni vücüde getirilen milizi mevzuu bahsetmiş ve genç efra. dm girdikleri servislerin yüksek ananelerine lâyık olduklarından şüphe etmediğini de bildirdikten sonra mesajmı şöyle bitirmiş . tir; “Hepiniz biliyorsunuz ki, bi zim müdafaa kuvvetlerimiz bir harp yaratmak için değil, fakat sulhü muhafaza etmek içindir. Mölletlerin hep birlikte arkadaş. ça ve ahenktar bir tarzda yaşa. mayı öğrenec.'Jerine ümidimi? vardır. Maamafih memleketi - mizin emniyetini temin için hiç bir şeyi ihmal etmemeğe azmet. miş bulunuyoruz. Milli hizmet İlüleri bu esere, medyunu şükrant olduğumuz bir tarzda yardım etmektedir.,, Kralın mesajımı okuduktan sonra, başvekil Çemberlayn bir kaç kelime daha söyliyeceğini bildirmiş ve aynen şu sözleri söylemiştir: “— Kritik ve tehlikeli bir devir-| de yaşıyoruz. Biz sulh seven bir milletiz. Fakat yanlış anlaşılma. sm, ve, lüzum hissedilirse, ge - rek bize karşı olsun gerek istik. lallerini garanti o ettiklerimize karşı olsun yapılacak tecavüze mukavemet için bütün siklet - mizi teraziye koymağa hazır ol. madığımız sanılmaşın.,, akan yer giy vi a ği İMAGDUMİ.. ihtlâlinde bir çok adamlar idam ediMi diye hürriyeti milletlerin kendi kendini yemesi mânasmia tefsir etmek hiç te doğru değil dir. Bir millet ancak hürriyetle büyür, hürriyetle ilerler. Esir milletlerin, o daha doğru 8w esarete boyun eğmiş sürüle- rin insanlık kültürüne bir fayda germeliklerini o bütün tarihle isbat edebiliriz. Bir memlekette hürriyet belki bazı siyasi cereyan- Jar tarafından sulistimal edilebi- Bu suliştimallerin zararları yük olabilir. Fakat bu zararla rı ortadan kaldırabilecek olan ye” gâne kuvvet gene hürriyettir. Bizim hürriyetimiz, Türkiye Cumhvriyetinin ve © inkılâbmn prensiplerine sadık bir halde bir tek ferd gibi bütün milletin de gerli şeflerinin arkasında yürü - mesine hiç bir surette mâni olma makta, bilâkis bunu icap ettirmek” tedir, Hür bir millet olarak düşünme | ve söyleme haklarına sahip bulur” O mamız sâyesindedir ki hudutları muz içinde sulh ve sükün hüküm sürmektedir. Vatandaşlar arasındaki fari kaldırmış, kanun nazarında ferd- lere mutlak bir müsavilik vermiş olduğumuz için yurdumuzda tam bir emniyet ve sayiş havas es mektedir. Bütün bunları hürriye- timize medyunuz. Hürriyet düşmanlığını yurdu imuza ve sulh ve sütün içinde ya şayan milletimize karşı bir suk kast olarak telâkki etmek zannım ca hiç te hatalı olmaz. Peyami Safa fıkrasını; “Fran- sız ihtilâli yüz elli sene evvel bir zâruretti, Yüz elli aya kalmaz bir hatıra olacaktır... bitiriyor. Bu şey, yalnız hürriyete karşı düşmanlığı değil totaliter rejim lere karşr hasreti ifade etmek gibi) “i olmuyor mu?. Suat DERVİŞ ilde si (Baştarafı 1 incide) rin icabında yerleştiriletilmeleri İ- çin yeni yeni kişlalar son sürstle inşa edilmektedir. Yine Almanyadan o mütemadiyen top, mitralyöz ve silâhiar sevkedil. mektedir, Harekete geçmek için son hazır- lıklarm yapıldığı artık bir hava ha linde değil, bir bakikat şeklinde gö. rünmektedir. Danzig Almanlarının şefi, ilha - kın İscil edileceğini zımnen anla - tan bir nutuk söylemiştir. Bu nut kun söylenmesine yapılan şenlikler vesile teşkil etmiştir. Şef hulüsatan şunları söylemiştir: manyayn ilhakı için her türlü mal ve kan fedakârlığma hazır bulunu, yorlar, Danziz korkmuyor. Lehler gümrük kontrolunu şiddetlendirebi- Tirler, Fakat bu, şehrin Almanyaya avdet ve Ilhakını tacil edecektir... Görülüyor ki Danzigin hazırlan- dığı iddiası var ve yine bu arada j görülüyor ki gehrin ilhakınm kat'i sürette kararlaştırılmış olduğu Ber lin mahfojlerinde söylenmektedir. Denzig Nazi fırkasınm organı 6. lan Danziger Posten gazetesi dün Rudolt Hessin'in söylediği nutka tamamen uygun olarak reşrettiği hir maknlede şöyle demektedir: “Danzigin Almanyaya ilhakı ka- rarlaştırılmıştır. Yalnız avdet tari, hini Hitler tesbit edecektir.,, Berlin ecnebi mahafilinin kanaa- tine göre de, halledilecrek yegâne cihet, Almanyanın fanliyele geçe - ceği ve Denziğin ilhakı zamanının tayininden ibarettir. Hatiâ Almanya, şark ve garb hudutlarında tahkimatın hızlandı . Tilması için bürğok iğçileki “devletin müstacel işleriti görmek,, kaydile Bizmbete davtt” etmiş Yuluhutakta - dir. Vaziyet bü merkezde ( olduğuna göre, Avrupanın bir harb erife - sinde bulunduğu söylenebilir, Bonnet vaziyetin eiddiliği karşısın. da, dün pazar olmasına rağmen makamında bulunmuş ve Fransa - nım Londra sefiriyle uzun uzadıya | görüşmüştür. Fransa, Londra ve Varşova ara, amda tam bir itilâf hüküm sürdüğü bir telgrafta bildirilmektedir, Eğer Almanya Danzigde bir harekete kalkışırsa İngütere ile Fransa, der- hal Lebistanm yardımına koşa . caklardır. Lehistan ne yapacak ? Varşova, 3 (A.A) o— Danzigte Polonya mümessili bulunan Şodaki mareşal Smigiyridz ve hariciye nazi rı Bek tarafından ayrı ayrı kabul edilmiştir. Şodaki hususi salâhiyet- ler ve yeni talimat ile Danzige dö necektir; Dolaşan bir şayiaya göre Polon ya, Fransa ve İngiltere, üç memle ket arasında tam bir görüş birliğ olduğunu teyit etmek Üzere gerek doğrudan doğruya gerekse Danzig teki milletleş cemiyeti yüksek kom: &ri vasıtasile müşterek bir teşebbüs te bulunacaklardır. Bununla beraber ecnebi müşahir lerin o kanaatine göre Şodakinin Danzig ayan meclisine Varşova hü kümetinin bir notasını tevdi etme” si ihtimali kuvvetlidir. Notada serbest şehir o statükosu nun Danzigin © askerleşürilmesin' menetüği hatırlatılacak ve son.za manlarda alman #skeri mahiyette tedbirler hakkında resmi mealümat istenecektir. Ayni müşahitler nota nm Leh haklarına yapılacak herhar Zi bir tecavüzün Polonyanın istiklâ- “ine karşı yapılmış bir tecavüz ma hareketi yapılacağma dair ortade Bir emare yoktur. Avrupa harp arefesinde mi? “Danalı; Almanları, sehrin Ak)” Netekim Fransa bariciyo nazırı | Danzigteki Alman makamları şeh rin Leh kıtaları tarafından işgaline) mani olmak üzere serbest şehri ted- ricen askerleştirmeğe devam eyle mektedirler, Ecnebi müşahitlere göre Alman ya hükümetinin maksadı Danzigde cereyan eden hâdiselerin tamamile dahili bir mahiyette olduğunu ve Almanyanm bu işlere karışmadığır aı hattâ ağustos sonunda Danzig limanına bir Alman kruvazörüni geleceğinden Polonya hükümetini :eşmen haberdar ettiğini göstermek ten ibarettir. Alman sefiri rasında yapılan mülâkatı mevzuu- »ahsden,, “Le Tempe,, gazetesi di- yer ki: “Bone Almanya hükümetine dip” lomasi yoluyla Fransanın yaziyeti- ni sarahatle bildirmek için en mü- nasip zamanı intihap etmiştir. Fran sa akdettiği itilâller mucibince giriş Uği taahhütleri ifa etmeğe oazmet- miş bulunmaktadır. İngilterenin va ziyeti de aynıdır. Bonenin sözleri beynelmilel vazi- yetin inkişafları için Fransız - Ak man beyannamesinin metnine We ruhuna tamamile uygundur. Bu beyannamede beynelmilel vaziyette ciddi bir gerginlik husule “geldiği takdirde iki hükümet arasında nok | tat nazar taatisi yapılması oderpiş edildiği hatırlardadır. Fransa hüktmeti, İngiltere gibi Fransanm da Danzig statüsünü de. Bişlirmek üzere bir tarafi: olarak yapılacak hir teşebbüse veya şarki | Avrupanın statükosuna karşı yapı lacak herhangi bir harekete müsa- maha güstermiysceğini Almanya 89 frine hatırtatmağı sulh için fayda, & addetmiştir, Paristeki #efir tarafmdan keyfi- yetten haberdar edilen Almanya hü İ kümeti Fransayla İngilterenin Po.” İlonyaya karş: giriştikelri taahhüd - lerin kat'i ve sarih olduğundan ve İbu taahhütlerin hini bacette tama- mile yerine getirileceklerinden ha. beri olmadığını iddia edemez. Bon-| İ net Almanya sefirile pek nazik ay. ni zumanda pek kat'i bir ifadeyle konuşmuştur. Hitlerin muavini bir nutuk söyledi Kalserlautem, 2 (A.A) — “Garp seddi kongresi, imi veri, len garbi Almanya politik şefleri kongresinde bir nutuk söyliyen doktor Rudolf Hess, Almanya - nm artık yabancı devletlerin o. yuncağı olmadığını, Yahudiliğin ve franmasonluğun Almanyada partiyi O kaybettiklerini, bütün çemberleme teşebbfslerinin hiç. bir şeyi odeğiştirmiyeceğini bir kere daha teyit etmiş, Almanya. nm “Çekistan,, m ortadan kalk. masından sonra kendisini daha ziyade emniyette gördüğünü te. barüz ettirmiş ve Roma — Ber . lin — Tokyo mlsellesi devletleri. nin mükemmel surette silâklan - mış bulunduklarını söylemiştir. Hitlerin oOmuavini (sözlerini şöyle bitirmiştir; “ Yabancı memleketler, ne ister lerse onu yapsmlar, varsınlar enternasyonal Yahudilik âlemi - emirlerine itaat etsinler, Alman. ya, istikbale sükünetle bakıyor ve gelecek hâdiseleri bekliyor, Nutuk iki türlü mü? Paris, 2 (A.A.) — Havas ajan. a1, döktor Hess'in bu akşamki nutku hakkında aşağıdaki notu neşretmiştir: D.N.B. ajansınm yabancı memleketler için neşrettiği Fran sızca servislere göre, doktor Hess, bu akşamki nutkunu şu * İciimle ile bitirmiştir: “Almanya, Jstikbale sükünetle bakıyor ve lecek hâdiseleri bekliyor,,. D. N. B. ajansmın almanca servis . lerine güre Ise, doktor Hess, şöy İle demiştir: “Almanya, istikbale t ayr A bugünün Re eba Al ae Alman elçiliği Fon Papenin Moskovaya gideceği haberini Doğru b ulmuyor Fransız ajansı ise bu şayiaların - Sig ee teyit edildiğini Fransız havas (o ajansı 4 baz Fransız gazeteleri Almanyanın An kara büyük (elçisi Fon Papeir “hususi bir vazife İle,, Moskovaya gönderileceğini o bildirmektedirler Bu sabah Alman elçiliğile temas et” tik. Bize şu cevab verildi: “ — Bu hususta resmi hiçbir m& lümat yoktur ve elçilikte (o mevcut ,, | kanant Fzansız gazeteleri tarafından verilen bu haberin merkezindedir.,, asir olmadığı Havas ajansının verdiği haberler | şunlardır: Havas muhabiri bildiriyor? Dün akşam burada dolaşan faka! henüz teyit edilmiyen (haberlere! göre, Von Papen, Moskovada hısu- si bir vazife ile tavzif edilmiştir. Paris,2 (A.A) — Birçok Fransız. gazeteleri, burünkü (o nüshe'aında Von Papenin pek yakında “he ni! İngiliz Kralı Dördüncü orduyu si Londra, 3 (A.A.) — İngiltere tarihinde ilk defa olarak kral “Dördüncü ordu, yu teftiş etmiş- tir. İngiltere krallığın her ta- rafmidan gelen milli servis gönül lülerinden 20 bin kadın ve erkek Hydepark'ta toplandıktan sonra hükümdarların ve valide kraliçe Mary'nin önünden geçmişler, ka. labalık bir halk kitlesi tarafından alkışlanmışlardır. Gönüllüler «höyük birsintizamla geçerken kral ırk dakika ©sa$ veziyâtihda'düMuktur “ Geçen kıtaat arasında Londra fırkasınmı 180 tanktan mürekkep mötörlü kolu bilhassa nazarı dik- kati celbetmiştir. Gazete ve mecmua . . sahiplerine Basrn Kurumu Reisliğinden: Bâsm Birliği kanununun hük. münce Birliğin merkez ve mınta- ka dere heyetleriyle yüksek hay” siyet divanı ve mıataka haysiyet dıvanlarını ilk defaya mahsus o- larak seçmek için toplanacak olan kongre Dahiliye Vekâletince içti- mâa çağrılmıştır. Kongre Temmuzun onuncu pa. zartesi günü sabahı saat onda Ankarada toplanacak ve kongreye) ————— bugün çıkmakta olan olan bütün gâzete ve mecmuaların murah” baslar; iştirak edebilecektir. Her gazete ve mecmuayı kim temsil edecekse, bu murahhasın hüviyetini ve hangi istasyondan hareket edeceğini gazete ve mec mua sahibinin kendi imzasiyle yarın saat 16 ya kadar Kurum merkezine bildirmesini ve Ücret siz gidebilmesi için murahhasa ve- sika temin etmek üzere üç tane de fotografisinin o verilmesini, vilâ- yetten aldığımız emir Üzerine, bil. diriyoruz. Kral Zoyo Bükreşte| Bükreş, 2 (A.A.) — Kral Zo. go ve kraliçe Jeraldin yanların - daki zevat ile birlikte İstanbul. dan bursya gelmişlerdir. Bükreş te kısa bir ikametten sonra Var. zovaya gidecekler ve oradan da »ek muhtemel olarak Fransaya xeçeceklerdir. sllkönetle bakıyor ve bekliyor. almanca metne göre, doktor Hess, “gelecek hâdiseleri,, bahis mevzuu etmemiştir. Doktor Hess'in bu nutku, âdet hilâfına olarak, radyo İle neşre- dilmemiştir. bildirmektedir yetle yapıldığı tahmin - edilebilen hususi bir vazile ile, o Moskovaya gideceği şayialarına sayfalarında yer ayırmaktadır. | | “Ordre,, gazetesi bu şayialardan | Sahsederken ezcümle diyor ki: Von Papenin Ankarada olduğu gi bi Moskovada da muvaffak olamı- yacağını ümit ederiz. Fakat bu ta | yin, heralde, çok İrvmetli bir dersi de ihtiva eylemektedir: Verdiği söze hürmet etmek pek te Adeti olmıyan İeyhtarı fikirlerinde samimi olduğu samlabilirdi. Fakat bu noktada da yor.,, biri bildiriyor: Von Papenin Moskovada hususf (bir vazife ile tavzil edildiği haberi teyit edilmektedir. İtalya .. Hariciye Nazırı Gelecek hafta İspanyaya gidiyor Madrit, 2 (A.A) — İtalya hari" dye nazırı Kont Ciaro, 10 temmuz da Barselonaya gelecek ve İspanya” daki seyahati, 23 temmuza kadar devam eyliyecektir. İngiliz hükümdarları “Bu Kış Mısırı ziyaret edecekler Londra, 2 (A.A) — “Surday Ekspres,, gazetesinin Londra diplo- matik mahfillerinden aldığı ma'â mata atfen bildirdiğine göre, İngi Tiz kral ve kraliçesinin önümüzde- ki sene başlangıcında Mısri ziya" ret etmeleri pek muhtemeeldir. Bir otomobil kazası Bugün sest on ikide Ankara caddesinde şoför Remri İdaresinde- ki 2105 numaralı otomobii geri dönmek üzere manevra oyaparken Yeniposlahane odacılarından 55 ya şında Zarife çarpmıştır. Sol baca- ğından yaralanan Zarif tedavi altı. na almanışlır. Şoför hakkında tah- “Otomobille motosiklet çarpıştı Istanbulda simsarlık yapan Af. yonlu Ahmet isminde birisi bugün 332 numaralı motosikletle Beyazıd» dan Sultanahmede doğru giderken ayakkabıcılar kooperatifi Okarşi- sındaki sokaktan (birdenbire şoför Mehmet Üçyeğit idaresindeki 2132 numaralı otumobil çıkmış ve moto. sikletle otomobilin yan tarafına şid detle çarpmıştır. Ahmedin sağ aya- ğı derhal kopmuş, ağır yaralı Cer- rahpaşa hastanesine kaldırılmış ve şöför yakalanmıştır. Saye binası (Boştarafı 1 incide) edilen Mili Reassürans eski ou mum müdürü Refi Bayar öğleye kadar adliyeye müracaat etmemiş- tir. Cumartesi günü Refi Bayar hasta olduğuna dair bir rapor gön dermişse de bu hususta karar ve. rilmek Üzere bu akşama kadar beklenilmektedir. Çünkü davet müddeti bugüne kadardır. Akşa ma kadar Refi Bayar adliyeye gel mezse, o zaman hakkından piri hayal inkisârına uğramak icap edi- Berlin, 2 (A.A) — Havas muha- | Hitlerin, hiç olmazsa - Bolşevik &