21 Nisan 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

5. POA-TİKA « Yeni sulh » a doğru Yazan: H. Muhittin Dalkılıç Şu anda bütün milletler ayakta olarak yeni milletlerarası emniyet sisteminin kesfedilmesini bekliyor lar. Bugün dünyanın birinci plân. da meselesi bu olduğuna şüphe yoktür, Eğer Ruzveltin beşeri bir ilham la formülleştirdiği mesajı geçici lan politika hamlelerinden biri o- larak değil de dünya realitelerin- deki devrimlerin bir seyri olarak alınırsa, Ruzveltin dünyanın bu en büyük meselesinin halli Üzerin deki büyük davranışlardan birine mihrak olduğu şüphesizdir. Buğgün, milletler manzumeleri birdenbire bir kompleks içine düş müş, bir çıkmaza girmiş; ideolo - jik rejimlerin tasavvurları, bu ha. reketlerin sebep olduğu ekonomik çöküntüler, zihniyet, memlafi ve politika sistemleri arasındaki te . zatlar milletler arasındaki ahenk ve muyvazeneleri birdenbire kaldı- rarak yerinde karmakarışık - bir dürüm brrakmış bulunuyor. Bıı İdurumun halli ne harbe kar gibı. cebrî ,ve sun'i sistem” aıt ve tek'tmfk“projelerile müm kün değildir, _Nıtekım ne Sovyet Rmıyı pohtıhımnı eski mugterek "'ılmımne avdet şeklinde ne büyük demokrasilerin geniş it- tifaklı çenber siyaseti gibi harpçı teşebbüsleri muvaffak olamamış - lardır. Bugür, tehlike sahalarına birer harp işareti koymak kabilinden ve daha çok nümayiş mahiyetinde o o-|lan garantiler vermek gibi mu - vakkat te'dbirlerle sıkı bir muva- zene devam ettirilmeye çalışılıyor. Ideolojik blokların dışında değilse bile üstünde bir durumu bulunan Amerika Cumhurreisinin hamlesi ise, muhakkak ki, milletleri buh - ran içine yuvarlıyan, büyük mese- lenin ilk defa doğrudan döğruya halli üzerinde yüksek bir davra . nıştır. Fakat Ruzveltin keşif hamlesi yaptığı plânın, bir yol açmakla be raber, henüz hayatiyet alamıyacak kadar natamam ve iptidaf olduğu da muhakkaktır. Zira bu plânın aynı zamanda bütün meseleleri halletmek gibi bütün bir sistem olmak vasıfları yoktur. Esasen aynı zamanda bütün me. selelere hal imkânı verecek bu muğlâk ve meçhul yeni sistemi an- cak dehalr bir hamle yaratabilir. Bu adam, veya insanlığın bu müşterek dehalr hamlesi, mutlaka tarihe doğacaktır. üîü nılhcü hal sureti, ı!erî H. Muhiddin Dalkılıç Yeni Vekâletlerin teşkilât | âyıhaları Başvekâlete verildi Ticaret, İktısat — Vekâleti ile Nafıa ve Münakale ve Muhabere Vekâletlerinin t-şkılat kanunları Başvekâlete verilmiştir. Ticaret Vekâleti teşkilâtı 'Teşkilât proıelenne göre Tiça- ret Vekâletinde' iç ticaret umum müdürlüğü, dış ticaret üumüum mü dürlüğü ve — teşkilâtlandırma umum müdürlüğü olmak üzere üç umuüm müdürlük ,bulunacaktır, Ticaret Vekâletinde ayrıca tef. tiş Heyeti reisliği," hukuk müşa. virliği, hususft kalem, standardi. zasyon, turizm ve sergiler, kon. jonktör ve neşriyat, zat işleri ve levazım, seferberlik, evrak müdür lükleri bulunacaktır. * Ölçüler ve ayarlar müdürlüğü , iç ticaret u- müm mddütlüğünde bır şube mü- dürlüğü haline kalbolunmaktadır. Mevcut teşkilâtta değişiklikler Türkofiı reisliği lâğvolunmakta ve onun yerine dış ticaret umum müdürlüğü -ihdas olunmaktadır. Sergi işleri Türkofis'ten alınarak turizm bürosiyle — birlikte turizm ve sergiler müdürlüğü haline gel. mektedir. Gene Türkofisten neşri. yat işleri alınmakta ve konjonk. tör servisiyle birlikte konjonktür ve neşriyat müdürlüğü haline gel. mektedir, Zat işleri ve levazım da bir müdürlük halinde tesbit edil- miştir. İcra Vekilleri Heyeti ka- rarnameleriyle idare edilen kadro İarın hepsi yeni teşkilâta dahil ol. muştur. Yeni teşkilât projesinde ücretli memuriyetlerin bir kısmı da bareme alınmıştır. Yeni proje Ticaret Vekâletinin taşra teşkilâtını mıntaka ticaret müdürlüğü unvanı altında bir mü. dürün emrinde tevhit etmekte ve 12 yeride mıntaka ticaret müdür. lükleri ihdas etmektedir. Gene proje ile kullanılacak ticaret ata. şeleri sayısı 14 de çıkarılmakta- dır. Yeni teşkilâtta bilhassa turizm ve sergilere ehemmiyet vürilmiş konjonktör müdürlüğü ile sergi lerin takviyesi esas gözetilmiştir. Yeni teşkilâtla döviz getiren mem Büweterden seyyah celbetmek me- | saisine bir kat daha hız verileceği başlı Avrupa sergilerinde daha iyi bir şekilde tarıtılmasına da ehem miyet verilecektir, Ayrıca, iktısadi hayatin tezahür lerini takibe yarıyacak anketler tertip etmek, endeksler “tanzim eylemek ve memleket iktisadiya. tinin devamlı — tahlilleri ile resmi konjonktür etütlerini yapmak işi. ne ihtimamla devam olunacaktır. Toprak mahsulleri ofisi ve Ziraat ile Ticaret Vekâletine bağlanmak. tadır. İktisat Vekâleti teşkilâtı İktrsat Vekâletinin teşkilât ka: nun projesiyle İktısat Vekâletin- de Sanayi umüum müdürlüğü, ma- adin umum müdürlüğü, iş dairesi reisliği, maden tetkik ve arama enstitüsü, elektrik işleri etüt ida. Tesi, teftiş heyeti reisliği, hukuk müşavirliği, hususi kalem, zat iş. leri, levazım ve evrak müdürlük. elri buluftmaktadır. Etibank ile bâğlı olarak kalmaktadır. Muhabere ve Münakale Vekâleti teşkilâtı Muhabere ve Münakale Vekâ- letinin teşkilât kanun — projesiyle posta, telgraf ve telefon, radyo, devlet demiryolları, karayolların- seyrisefer işleri, bunlara ait vazi. fe ve hesaplar, liman ve teçhizat işleri, deniz mahsülleri ve avcilık işleri, havayolları muhabere ve münakale vekâletinin — vazifeleri zümlesinden bulunmaktadır. Bu işlerle meşgul olan ve evvel. ve İktisat Vekâleti ile Nafıra Ve. kâletine bağlı olan bütün daireler muhabere ve münakale vekâletine bağlanmakta ve ayrıca, husüsi ka- lem, zat işleri, levazım, evrak mü- |dürlükleri ile teftiş heyeti reisliği, hukuk müşavirliği ihdas olunmak tadır. Denizyolları ve limanları ile sair dairelerin tekaüt ve mü- masili sandıkları da gene bu ve. kâletin kadrosu içine girmiş bulun maktadır. Nafıa Vekâleti teşkilâtı gibi, İhracat mallarımızın belli Muhabere ve Münakale Vekâ. Bankası da yeni teşkilât kanunu | Sümerbank da İktısat Vekâletine | da nakliyat işleri, deniz nakliyatı, | /HABER — veya yol yüzü görmemiş yerlere yol Dr. Lütfi Kırdar iş başına geçtikten açmak için milyonlarca liraya ihti- yaç olduğunu bildiğimiz cihetle şehrin hemen birkaç ay içinde yolları munlazam bir hale getirilemiyeceği ni de biliyoruz. Esasen — bu sahada sonra büyük bir faaliyel gösterildi- ğini de memnuniyetle görüyoruz. Ancak ötede beride belediyenin eski zihniyetinden yadigâr bazı vaziyet ler var ki bunlar muhakkak ki Lütfi Kırdarın bu işlere muttali olmasile derhal düzeltilecektir. Meselâ Pangaltıda Bozkurt mahallesinin hemen bütün yolları ber- bat bir haldedir. Bu arada Eşrefefendi sokak Baruthane caddesi yol değil âdeta yolculara kurulmuş bir tuzaktır. Burada düşüp — yaralanan Beledıyeri'îlzln dikkat gözüne! İstanbulun yol derdi malüm. Fakat bütün bozuk yolların tamiri kimseler bile mevcuitur. Sokakta bi fakat Lütfi Kırdar iş başına geçmez müracaat ederek yolun yaptırılma konulmasını tıca etmişler, ricaları Yel aralarında para toplamağa hazır yol yaptırmasımı istemişler, belediye caâli de reddetmiştlir. Mahalleli, çalışkan ve hüsnüni işe müdahalesini beklemekle ve mü olunacağını ummaktadırlar. Lütfi cağı muhakkaktır. AY NİSAN — 1939 * naları olanlar müteaddit defalöf * den önce - istidalarla — belediyö" sanı ve bir tek olsun elektrik lâmböf” is'af olunmamıştır. Mahalleli niht” olduklarını, belediyenin bu para “amelem yok!,, cevabile bu mütü yet sahibi yeni belediye r.eı'st'ıııîl_"'ı racaatlarının iyi telâkki edilip i$ a Kırdarın bu ümidi boşa çıkarmıyı" Haber Sarıyer Beledi- yesindeki - ihtilâs Maznunlar — dün müdafaalarını yaptılar Sarıyer belediyesiin 1742 lira 82 kuruşunu ihtilâs etmek suçu ile a- fircezada muühakeme edilen bele - diye muhasebecisi Enver ile Emin dün mahkemede müdafaalarmı yap mışlardır. Enverin — vekili müdafaasında, mı.'ıekkinnın W iıle llüm olmadı- .İ l iâBin KZzöonç moösun bulur dugu sırada yapıldıgm: ileri ıi_lre Ka rek, iste sadece ihmal bulunabilece- gğini ve ceza verilecekse buna göre kesilmesi lâzımgeldiğini söyledi ve müekkilinin tahliyesini istedi. Diğer suçlu da müdafaasını yap. tıktan sonra mahkeme tahliye ta- lebini red ve karar verilmesi için muhakemeyi başka bir güne bırak- mıştır. —Ö Kuzu eti fiyatları düşecek Son günlerde İstanbula kesilmiş ve kesilmemiş olarak gelmeye başlamıştır. Ayın on be. şinde 3000, on yedisinde 4600, on dokuzunda 5000 kesilmiş kuzu gel- miştir. , Bu yüzden birçok yerlerde kuzu 60 kuruştan 45.50 kuruşa kadar düşmüştür. Kuzunun 40 kuruşa ka_ dar düşöceği tahmin edilmektedir. letinin teşkilâtı dışında kalan Na. franın muhabere ve mürasele mü- şavirliği ile tarife müşavirliği müs tesna olmak Üüzere diğer Nafıa Vekâleti daireleri Nafıa Vekâleti- nin yeni teşkilât kanununu teşkil etmektedir. İktisat ve Ticaret Vekâletleri 1939 bütçelerinin hazırlığını da bitirerek bütçelerini Başvekâlete vermişlerdir. Bütçeler Maliye Vekâletine ha. vale edilmiş ve mezkür vekâlet tetkiklerine başlamıştır. Ticaret Vekâletinin 1939 bütçesi 1 milyon 667.800 lira, İktısat Vekâletinin bütçesi ise 1,554.304 liradır, Büt. ce kanün projesiyle teklif olunan İktisat Vekâleti bütçesine naza. ran her iki vekâletin bütçeleri beş yüz bin lira noksandır. Bu nok. sanlık eski İktisat Vekâleti daire. lerinden bir kısmının Muhabere ve Münakale Vekâletine bağlana- cak olmasından ileri gelmektedir. Nafia Vekâleti ile Muhabere ve Münakale Vekâletleri henüz 1939 bütçe projelerini — hazırlamakla ği *Iıanası fazla kuzü | 3 # 23 Nisan Hâkimiyeti milliye ve Çocuk bayramı münasebetile şehri, mizde yapılacak tezahürata ait pro- gram tesbit edilmiştir.. Pazar günü saat onda 10, 11, 12, 13, 29, 45 ve 47 nci ilkmekteblerle bir kısım hususi mektebler talebe- sinden mürekkeb bin kişilik bir ka. file, Beyoğlu yirmi dokuzuncu ilk - mektebde toplanacaktır. Bu talebe, ler, muallimlerinin nezareti altında tam saat 10,45 te Taksim âbidesinin etrafında Beyoğlu maarif —memurü tarafından gösterilecek yerlerde vaziyet alacaklardır. Ayni saatte Bahriye bandosu da burada hazitr bulunacaktır. Beyoğlu kaymakamı, parti ve halkevi reis- le*ı'ı;yle ilkmekteb çocuklarma. yar - dim birliği, Çocuk esirgeme ve Kr. zılay reisleri, Beyoğlu Emniyet â- miri ve Taksim nahiye müdürü de nrerasime iştirak edeceklerdir. Saat ön birde calmacak (Ti) borusile se, lâm vaziyeti almacak, bando istik- (âl marşını çalacak, talebe ve halk üa böraber söyliyecektir. Bu arada da direğe bayrak çekilecektir, Be- lediye; Cumhuriyet Halk partisi, halk evleri, yoksul ilkmekteh ço - cuklarına yardım birliği, Çocuk E- sirgeme kurumu, Kızılay ve diğer teşekküller tarafından gönderilecek çelenkler âbideye konacaktır, Be . yoğlu Halkevi Reisi tarafından Hâ- kimiyeti milliye" hakkımda, Çocuk esirgeme kurumu reisi tarafından da Çocuk bayramı hakkımda sözler (söylenecek, on ikinci ilkmektehden bir talebe de duygularmı Aanlata - meşgüuldürler, Çocuk bayramı Pazar günü küçüklerin bayram Geçen seneki çocuk baf'tamımda bir çocuk balosu... 'da (İstiklâl piyesi) temsil oluna - başlıyor K .. Şişli halkevi önünde saat 1İl de civar mekteblerin talebesile halk toplanacak, merasime İstiklâl mar. şile başlanacaktır. Halkevi reisi ta- rafından bir hitabe irad edilecek; erkek ve kız talebe tarafımdan Ço . cuk Bayramı hakkında şiirler oku- nacak, nutuklar söylenecektir. Be- yoğlu ve-Şişli Halkevleri tarafm - dan yaptırılmış olan elbise ve sair eşya kendi mıntakaları dahilindeki çocuklara tevzi edilecektir. Beyoğlu halkevinin köycülük şu- besinden bir heyet Kilyos köyüne giderek köylülerle bayramı tes'id edecektir. Köylü çocukları için ha. zırlanmış olan elbise ve sair giye- cek eşya; ilâç ve yiyecek maddeler tevzi olunacaktır. Şişli Halkevi tarafından Dâğcılık klübünde büyük bir Çocuk * balosu verilecektir. Halkevleri salonların - da ve sinemalarında çocuk temsille. ri verilecek ve filmler gösterilecek- tir. Ayni gün sabahleyin saat onda Beyazıdda da bir toplantı yapıla . caktır, Bu toplantıda hazır bulu - nanların iştirakiyle cocuk marsı söylenecek, çocuklara hitabeler i - rad olunacak, çocuklar namma ce. vab verilecek, gşiirler okunacak ve istiklâl marşı söylenecektir. Merasimin bu kısmı bittikten sonra Eminönü Halkevi temsil şu- besi tarafmdan Beyazıd meydanım. çaktır. Saat 15,30 da Divanyolunda Ço- cuk kitab sarayınım dördüncü yıldö. Bir ihtilâs şüphesi (Eminönü mal müdürlüğiü veznedarı tevkif edildi Polis ve müddeiumumilik birkâi gündenberi vezneden para ihtili” ettiği şüphesile işten el çektirile Eminönü malmüdürlüğü veznedaf' hakkmda tahkikat yapıyordu. N& ticede suçlunun beş bin Hira ihtili ettiği zannı kuvvet bulmuş ve ve? Nıııedıı.ı- dün ikinci sorgu hâ.kim]lğm' LEVRİL edilmislir. “Hastahanedeni İ “Fenni zaruret yüzündel taburcu ,, edilmiş İstanbul Sıkhat ve İçtimat Mub venet müdürü doktor Âli Rıza Bây sun imzasile şu tavzihi aldık: “Gazetenizin 13 nisan 1939 tarilk ll ve 2578 sayılı nüshasının sayfası birinci sütununda (böyı' şey doğru olabilir mi?), başlığı 3ı tında intişar eden yazıda, dizleri &” zı içinde ve ayakkabısız olarak f" kir bir çocuğun hastmeden rildiği bildirilmiş olması ' Şişli çocuk hastahanesi baştabibl1 ğinden alman tahriratta: Yapılan tahkikat netıoesmded gün evvel ayakkabısız ve çıplak bi vaziyette Harbiyeden bir hasta gö tuk getirilmiş ve hastanenin çob'“' hastalıkları bakım seririyatının üncü servisine yatırılmıştır. Fak’î ilgili profesör tarafından bu s teki çocukların taburcu - edilmesi fenni zaruret yönünden lüzum göf# mesi üzerine, çocuklar hademe refi” katinde ve tramvayla evlerine sevk” dildikleri, ancak, ayakkabısı ve d bisesi olmıyanların, alelüsul hastâ neden giydirilmiş ve çocuklar ev rine bırakıldıktan sonra demirbaş eşyası geriye ln'#d Hastaneden evlere ilâç veri kanunen imkânsızdır. Fennen gösterilen*lüzum üzer! evlerine gönderilen fakir mutlaka evlerine tramyay, taksi ya vapurla gönderilmekte ve bll için de sarfedilmek üzere hastanef' yeteri kadar müteferrikası bul ı Bu ve bu yolda sarfiyattan çelm"l mediği kuyudatile sabit olduğu hetle hastahaneden elbisesiz 4;1:5ısı 'olarak hasta çıkarılması varit oli dığı ve olmıyacağı — bildirilmeki” keyfiyetin tavzihan neşrini 531'5' larla rica ederim.., hastâî,f İl Eminönü Halkevi salonunda HK | mekteb talebelerinin resim ıB açılacaktır. Gece saat 20.30 dâ F minönü Halkevi piyesi temsil olunacaktır. 1 Haftası devam ettiği müddetçe Ht kevlerindeki merasim de devati caktir. * nümü kutlulanacaktır, Saat 17 de decektir. çıkarılan çocuk tarik, | —e | salonunda ('BP" ' İ —— a ea G Y S L m -.. ** — çe n l