17 Nisan 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Hayaf ve ölüm üzerine AFORIZMALAR Yazan: ISMAİL HAKKI BALTACIOĞLU Ölüm ve hayat kökkinda tam be feslefi bir şuura sahip miyiz? Bim ve hayat hakkındaki “ikirlerimiz bugünkü küllür ve medeni, mizle tezat halinde bulunan ortazanlık ve dipsiz inançlardan, prejüp- lerden ibaret değil mi? Yalnız başına ölümü, yahut yalmız başina yaşa. mayı sevmeli miyiz, yahut burlarş sevmemeli miyiz? Ölüm ile yaşama arasındaki kasta mantık (ezatlarını birlik ve bülünlüğe nasıl götürebi- iria? İşte bu aforizmalar bülün bu karanlıkları deşmeye çabalıyor. ö- AŞAMAK da ölmek de tabii ve zaruridir; ne biri, nede ötekisi fevkalâde, yahut istisnai bir hal değildir. , İnsan tabit olarak yaşamayı ister ve ölmekten de çekinir. Fakat ne .hayat sevgisi ne de ölüm korkusu yalnız başına kalınca ( tabif olmaz. Normal insan yaşamak için çalışmalı, fakat ölüm bir zaruret olunca da ölmeyi bilmelidir. * Yalnız başına çalışan bir ölüm korkusu İnsan için tabit değildir. Hayvan ölmemek için çabalar ve ölümden korkmak nedir bilmez. * Normal, yani sosyal olan bir insanda yaşama iradesi vardır. Fakat lüm zarurf olunca bu insan, hayvan gibi, korkusuzca ölmeyi bilir. * Yalnız başına yaşamak “yaşamak için yaşamak,, bir gaye olma- dığı gibi, ölmek için ölmek de insan için insani bir gaye değildir. * Hem şehvetçilik, lezzetçilik, befsaniyetçilik, hem de mistiklik, mü- «evwazilik ve ölüm aşkı, hepsi menfur ve iğrenç şeylerdir. Ni İnsan ölmiyecek gibi yaşamalı, yaşamak ve yaşatmak İçin de öl. seyi bilmelidir. * Doğru felsefe ölümle yaşama tezatlarının — bulunduğu gürültülü noktada değil, bu ili zaruretin birliğe kalbolduğu yüksek idealdedir. * Gerek yaşmmak, gerekse ölmek vazife içindir. Vazilenin kaynağı — içinde yaşadığımız ve Şereli şerelimiz olan gerçek bir emniyet içindir. Marazi bir ölüm sevgisini veren, şosyetesizliktir; marazi bir hayat — sevgisini veren de bu Sosyelesizliktir. Nasıl ki her ikisinin nefretini ve « ren de gene bu sosyetesizliktir. Rİ a İztirab şekmek İhsanıri tabiati içindedir. Çekemiyeceğimiz tek iz tirab, ölüm iztirabidır. Çünkü ölmüş hir insanın ıstırab gekmesi im- kânsızdır. i * © Ölüm korkusu taşıya «adam ölümden her an ölen adam demektir. © Bu adamlar ölmeden ölenlerdir, * k Ölüm korkusü hasta, yani cemiyetleşmemiş bir muhayyilenin ese. b we Insan bu.muhayyilenin kulluğundan cemiyet sayesinde kurtu" labilir. 4 * ? Bize ölüm terbiyesini verecek ve bizim muhayyilemizin çılgınlıkla- rını dara'ıyacak olan şey, tehlikenin dersleridir. * Diri bir terbiye insanı tehlikelerin sirurlarına kadar götürür, fakat ondan korunmak tekniğini de öğretir, i * ; Terbiye balmumu gibi yumuşak, taş gibi de kalı oimıyacak, fakat “öz çelik gibi elesliki olacaktır. We A Çocuğu denize sokmazsanız yüzmeyi öğrenemez; kıyıda ve kumsa)- © da yüzdürürseniz derize alışamaz. Çocuk denize enginde ve tehlikenin kucağında alışır. Cesaret terbiyesi de böyle, * © Vazile adına ölümden korkan ve kaçanadam bir alçaktan başka © bir şey değildir. Aynı uğurda yaşamayı İstemiyen gibi! * Müntehir, bir cesur değil, bir korkaktır. Münltehir yaşama Cesa. retini gösteremiyen insandır. ; * i Yaşama irâdesi taşımıyan ve ülümü zarurette olduğu “gibi kabul « Setmiyen insanda şeref ve haysiyet yoktur, | Dahiliyede yeni tayinler İş kazası Ankara, 17 — Dahiliye Vekâle| Dün Kasımpaşadaki tersanede , «i mahalli idareler miklür muavin. | bir kaza olmuş ve amelelerden Ali lerinden Emin Arapgir kayma-|ile Ahmet çalıştıkları iskelelerden — kamjığına tayin edildikten sonra! yere düşerek muhtelif yerlerinden Açılam yerine belediyeler hesabat yaralanmıslardır. 1 sidir wnavimi Esat ve 6. Bunlardan Alinin kalça Okemiği nun yerine de belediyeler şubesi Karalmaştar. İkisi de Şişli Şifa 'yur. o şellerinden Kemal getirilmiştir, iluna kaldırılmışlardır. Za y YŞ içıkan Saldrey denizalli gemimiz Almanyada inşa edilerek 70 gün kadar evvel Kiel limanından yola dün gece saat 10'da Tinranımıza gel | miştir. Saldray Almanyada teslim alındıktan sonra buyadan gönderi. o vardır. Jen Türk denizcileri simle Türk bayrağı / tarafından getirilmiştir. Gemiye Bugünlerde met çekilecektir, Gemi 950 tonluktur. 21 mil sürali i Kasımpaşada bir ceset bulundu lira çıktı Dün sabah Kasımpaşa önlerinde denizde bir ceset görülmüş ve sahi” le çıkarılarak müddeitumumi mua. vinlerinden Fehmi hâdiseye el koy- muştur. Ceset denizde fazla kalarak tamamen tefesetih ettiğinden tanım- mıyacak bir haldedir. Otopsi için morga kaldırılmıştır. Cesedin üzerinde yapılan araştır- malarda elbise ceplerinde, Kadir is“ mine yazılı bir makbuz ve gere ayni isme'gönderilmiş bir mektup bulun muştur. Çaket cebinde de 200 üre para çıkmıştır, Tahkikatın şimdiki veçhesine gü” re, cesedin bir şubatta o Balatta un değirmeninde buğday boşalttıktan sonra mâvnasile denize (açılan ve | mn dan Osman oğlu, Kadire ait olduğu kuvvetle tahmin edilmektedir. Hâ- disenin bir cinayetmi o voks& kaza mr olduğu da belli değildir. Ehem- miyetle tahkikata devam edilmek” tedir. Zonguldakta imar hareketleri Zonguklak — Şehrimiz, yeni inşa edilen amele hastahanesi ve gümrük binalariyle güzel bir şe- kil almıştır. Belediye tarafından deniz kenarında yapılan büyük bahçe ve gazino da bir nisandan itibaren açılmıştır. Bunlardan baş. ka sebze hâli ile buz fabrikası in. şâsı karârlaşmıştır. Halkevi haf tada iki defa talebelere ve halka bedava sinema temsilleri vermek- tedir , Köy kâtipleri kursu » açılıyor Bir hafta devam etmek üzere köy kâtipleri kursu: açılacaktır. Bu kursa köy kâtiplerinden me. ada kazalardan köy işleri me- murları da iştirak edeceklerdir. Bü küretân başka Yalova, Şile, Çatalca kazalarında da birer köy | kâtipleri kursu açılacaktır. Şarki Erdin Başvekili memleketine gitti İki gün evvel Londradan şehrimi- ze gelen Şarki Erdün basvekili Tev- fik Paşa bu sabah Toros ekspresile memleketine hareket etmiştir. A AŞ Ölünün ceplerinden 200) kendisinden birdaha haber alına! İoebolulu Yumut © oğullarım. | KAtİYİe yaraşmamışl bugün vilâyet köy bürosunda bir | Ad ekinden w Şehremininde bir sarhoş bir genci kamaladı | Dün Şehremininde kadın yüzün den bir vaka olmuş ve bir adam 2" İ ğır surette yaralanmıştır. Hâdisenin tafsilâtı şudur: Şehremininde uzun y Ata sokağında oturan minde genç bir kızla ayni semtte ek. mekçilik yapan Süleyman isminde Bir genç bir müddettenberi tanış maktadırlar, Son zamanlarda artık evlenmeğe karar veren iki genç bu o yoldaki İmuameleye başlamışlar fakat bu 5” rada hiç ümit edilmedik bir vaziye- tin meydana çıkması genç erkeğin Sadriyeyi nikâhla almasına: mani olmuştur. Fakat Süleyman genç kı. 21 sevdiğinden bu işten (büsbütün ide vazgeçmemiş ve görüşmelerinde devam etmek teklifinde bulunmuş” sir. Fakat Sadriye ve ailesi buna ardır, Bunun üzerine Sulevman gel € T103 'apan arkadaşlarından. Mustalajı i Sadriy musallat etmiş ve bu su retle tehdide başlamıştır... >>> Telefon hatların- .'da ıslahat Yapılacak işlere dair i bir program hazırlandı ara, İ7 — Posta, telgraf ve telefon umum müdürlüğü bu yâz muhtelif işler üzerinde yeni bazı ıslâhat yapacaktır. — Hazmlanan programa (oOgöre, Balıkesir « Çanakkale, Anka. ra - Kayseri, Sıvas « Erzurum. İran hududu, Nazilli - Dinar, Konya . Ulukışla, oUlukışla - A- dana,, Çorlu - Yunan hududu ikinci devresi hatları yapılacak, Eskişehir, İzmit, Samsun, Bursa, Adana, Mersin, Tarsus, Zongul- guldak şebekeleri genişletilecek, bahçeli evlere telefon kablosu ya- pılacak, Manisa, Balıkesir, Afyon şebekeleri kablo haline getirile ! cektir, Sarayburnu ile Salacak arâsına telefon kablosu . dökülecek, Be- şiktaş, Tophane, Karaköy, Voy. voda caddesi muntakalarında mev cut telefon tesisatı genişletile - cektir. Ayrıca Ankara ve İstanbul telefon hattma üç kanallı kuran.| portör konulacaktır. Samsunda | Kurulan telefon santralı faaliyete geçmiştir. Şişlide yeni tesis olu- nan iki bin abonelik santral da ya- kında çalışmaya başlıyacaktır . | Teonton amca nin fırakı Dün de içmiş bir kalde Sadriye- nin oturduğu evin önüne geler Mus tafa kapı eşiğine (o oturmuş ve be. linden çıkardığı bir kamayı kapıya saplıyarak beklemeğe ve küfretme de Sadri, tehdide / başlamıştır. Bu vaziyeti gören halk YOŞU rinden kaldırarak bir senin önü ne geçmek erse de Mustafa birkaç kişiyi biçakla kovalamıştır. Bu sırada tesadülen o oradaf geçen Şehremini cami sokağında otu ran bıçakçı Yaşar isminde biri de | Mustafanın yanma yaki | emelinden vazgeçirmek Fakat kendini kaybeden s masile Yaşarın üzerine Yaşar da eline geçirdiği büyük bi: “sopa ile karşı koymuştur.Fakat bir ara firsatını bulan Mustafa kaması nı olanca kuvvetile zavallı gencin paağ koltuk “altından: aşağıdoğnu saplamışuır.. Yaşar karli içide yere yuvarlaımış bu vaziyeti gören ve aklı başıma gelen suçlu da kaç. Imağa başlamıştır. Fakat bir köşe başında sokak or” tasında yoğurtçu tenekelerine ayağı takılarak vere yuvarlânan Mustafa elinde kamasile arkasından koşan lar tarafından yakalanarak (polise | teslim edilıni Ağır surette yaralı olan o Yaşar hastaneye kaldırılmıştır. Hattâ va” rası çök derin olduğundan o hayatı tehlikede bulurmaktadır. Hâdise tahil va polis ve mü deiumumilik tarafından başlarım tır, Yusuf Ziya Erzin Ziraat Bankası İdare Meclisi Reisi oluyor Ankara, 17 — Denizbankın lâğ' meclisi reisliği Iktisat vekâ Münakale vekiletine bağlanan de- niz müsteşarlığı kadrosunda deği" şiklikler yapılacaktır. maa Bir adam karısını demirle yaraladı Dün gece Alemdarda bir adam | | karısını demirle haşmdan yarala .| miştir. Cankurtaran mahallesinde 13 nu. marada oturan Veysel ve karısı Melek biribiriyle geçinememekte - dirler. Dün akşam yine kavgaya tutuşmuşlar, Veysel eline geçirdiği bir demiri karısının başıma vurarak yaralamıştır. Melek Haseki hasta- nesine kaldırılmış, Veysel yakalan- mıştır. “İkentrol teş Pazarlıksız satışı kontrol Fiyatların piyasaya uygunluğu da tetkik ediliyor Pazarlıksız satış kanununun hükümlerinin tamamen yerine g tirilebilmesi için İktısat Vekâle! tum İstanbul şeh rinin belediye teşkilâtına yardım etmesi ve bu suretle bu büyük şe. hirde kontrol işinin daha mükem- mel bir şekilde yapılması takar- rür etmişti. Belediye ile İktisat Vekâleti başkontrolörlüğü ara - sındaki temaslar kontrolün ne şekikle yapılacağı İT: | esasında mutabık kalınmıştır. Bu esas dahilinde geçen hafta dânberi yapılan kontrol çok mu“ vaffak netice vermiştir. Belediyenin kortrol teşkilâtın- da çalışan elemanlar esnaf arasın. ia ismen kaman milin çndan şimdiye" Kadar kâleti kontrolörleri tanınmadıkla- rından pazarlıksız satış kanunu kükümleri dışına çıkarak pazar- ğa sapan esnafı bulmak daha kolaylaşmıştır. Ayni zamanda es- maf ta bu kontrolörleri tanrmadık. larından dolayı her an yakalan- mak endişesine kanun hükümleri haricine çıkma- İmağa gayret etmektedirler . Kontrol teşkilâtı sadece pazar- ik yapıbp yapılmadığını değil, aynı zamanda her cins eşyanın Ü- zerine konulan etiketlerin piya“ sa vaziyetine ve malın hakiki kıy- metine uygun olup olmadığmı da kontrol etmektedirler. Bunun için bir müşteri sıfatiyle gezen kont. rolörler yüzlerce dükkândan fi- volması üzerine, umum müdür Yur | yat almışlar ve bir Yasa. fiyat suf Ziya Erzin Ziraat bankası idare | cetveli vücuda getirmişlerdir —ço iki Iş Bankası idare meclisi azalığı İş Bankası idare meclisi azalı. eski mebuslardan 5. Baha Tali tayin edilmiştir, e Dün denize girenler vardı | Dün havanın çok güzel ve sıcak olması herkesi kırlara, sayfiyelere ve deniz kenarlarına koşturmuştur. Mecidiyeköy tarafları çok kala - kalık olmuş, Boğaziçi, ve Adalsr8 giden halk on binleri bulmuştur. Gerek boğazdan ve gerekse Ade Isra giden halk on binleri bulmuş” tur, Gerek boğazdan ve gerekse 1” dalardan akşam üzeri ilâve postal#- ri kaldırılması lâxrmgelmiştir, Bu arada Floryaya da birçok gü denler olmuştur. Adalarda ve Flor. yada heniiz mevsimi gelmediği hâl“ de bazi kimseler denize dahi gir “ mişlerdir. neticesinde bü alk ii ç yapılan kontrollerden müsbet netice akın-. mamakta idi. Halbuki İktmat Ves