10 Mart 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Romanya Başvekilinin ölümü Yazan: Nizameddin Nazirf Dostumuz ve müttefikimiz Ro. men milletinin ruhani reisi ve Ro- manyanın Başvekili Patrik Miron Kristeanın ölümü, bize, bu mühim şahsiyetin kıymet ve meziyetleri ü- zerinde durmak imkânlarını bir da- ha vermiş bulunuyor. Patrik ve Başvekil Miron Kristea, yetmiş birinci yaşını doldurduktan sonra bu fani dünyadan ayrılmıştır. Bu hal, doöst devlet Başvekilinin pek zamansız gelmiş bir ecelle ve. fat etmemiş olduğunu, bilâkis Bal. kanlarda normal sayılan yaş dere- cesinin üstüne bir hayli çıktığını ve ölümünün vatandaşları için de meziyetlerini sezmek imkânını elde etmiş olan yabancı siyasi dostları için de asla bir sürpriz olmıyaca- ğını izaha kâfidir, Patrik Miron, dostumuz ve müt- tefikimiz Romanyanmım, hiç beklen. medik bir anda içine düştüğü dahi. li buhranm kiliseden devlet İdare- sine getirdiği bir şahsiyetti. İki üç yıl önce, herbiri diğerinin amansız bir düşmanı halini almış olan siyasi partilerin memleketi anarşiye sü- rükler gibi oldukları bir devirde, Kral Karol ona sarılmıştı, Romen siyasi partileri içinde ya- bancı tahriklere bilerek, bilmiyerek kapılanlar: çoktü. Romen milleti bundan çok muztarib oluyor, bilhas. sa demir muhafızlar ve bir kısım sol temayüller milli birliği adama. kıllı zedeliyorlardı. Balkanlarda uzun zaman demok- raside tekâmllün bir nümunesi sa- yılan Romanya, zamanla, bellibaşlı partilerin liderlerini kaybetmiş ve günden güne artan iktısadi buhran seciyeli bir kontroldan, şuurlu bir idareden mahrum kalan partileri, demagojide biribirlerile yarış eder bir hale sokmuştu. Müttefik devle- tin vüksek krymetl! devlet relsi Kral Karol bu vaziyet karşısmda çıkar tek yöl bulunduğuna kanaat getirdi: Bol partili demokrasiden tek Kralın böyle bir politikayı ele alması onu istediği şekilde muvaf. İfak edeceğine bir delildi. Fakat ih. tirasların en cehennemi bir şekil aldığı anda birdenbire bu fikri or- taya atmanın tehlikesi de muhak- kaktı. Yeni yapılmış bir intihabm millet kürsüsü etrafma topladığı yeni saylavlarm herbiri, mutlaka bu fikre karşı cephe tutacaktı. Esa- sen intihab öyle —muvazenesiz bir netlce “vermişti ki, parlâmentoya dahil her kuvvetli şahsiyet, devam. ı bir ekseriyet temin edebilecek bir hükümet programı yapmaktan âciz görünüyordu. İşte o zaman Kral Karol, Romanyanın siyasi manasını kurtaran tarihf! kararmı verdi: 1 — Meclisi lâğvetti. 2 — Demir muhafızları kaldırdı. 3 — Kuvvetli bir idare kurdu, Büu üç harekette iİnisiyatif hep kralm elindeydi, Ve kralm kudreti, | krala karşı olan bağlılık, onun her arzusunu başarmasma kâfiydi. Fa. kat kral, milletin karşısma, başm- da bir fevkalâde kudret bulunan bir hükümet çıkararak İşi daha Bâğr.| lanı tuttu. Bütün bu hareketlerin, kilisenin tasvibi ile yapılmış oldu- ğunu Romen milletine anlatmayı doğru gördü. İşte Patrik Kristea bu plânm başarılması için hükümet ba. şma götürüldü. Patrik Kristeâ'nm, Üç ay önce, T1 inci yaşma girmesi münasebeti. le Bükreşte ve bütün Romen kilise- lerinde yapılan merasim, bu politi- kanm halk tarafmdan ne derece benimsenmiş olduğunu izaha kâfi- dir. Hayatmın 69 yılmı milletinin sa, ndeti için dua etmekle geçirmiş o. lan bu yaşlı İnsan, milletini anarşi- den kurtaran bir siyasetin kendi manevf nüfuzu. altında - başarıldığını . sörmek bahtîynrîrğmıı u!agnrnlr &! dü, Patrik Miron Eristea'nm esasen vek kısa olan siyas! hayatı böylece hulâsa edilebilir kanaatindeyiz, partili demokrasiye geçmek, Nzamettin NAZİF Yugoslav Hariciye Nazırı Yoguslavyanın Harict siyasetinden bahsetti “ Siyasetimiz harici d sulhu — tem.nden Belgrad, 9 (A.A.) — Havas a. Jansından: 1939 senesi hariciye bütçesinin müzakeresi münasebe- tile Markovich, mebusan meclisin- de bir nutuk söylemiştir. Mumai- leyh, dört buçuk senedenberi Yu- goslavyanın harici g&iyasetinin de. ğişmemiş olduğunu beyan etmiş- tir. Bu harici siyaset, eski dostluk— ların muhafazasından ve sulhu te- min maksadiyle yeni dostluklar taharrisinden ibarettir. Farnsa ile olan münasebattan bahseden hatip, şöyle demiştir: “En esaslı emellerimizden biri, bu eski ve mücerrep dostluğu mu- hafaza etmektir.,, Hatip, Büyüt Beitanya ile olan dostane münasebetlerin bundan böyle, “Yugoslavyanın — hayatın. da bir kanun,, teşkil edeceğini söylemiştir. Hatip, şöyle devam etmiştir: “Almanya ile dostane ve geniş münasebetlerde bulunmak bizim harict siyasetimizin en mühim ta- savvurlarından biridir. Yugoslavyanın diğer bir gaye- si de halihazırda İtalya ile mevcut | Sinamada film tuluştu Ankara, 9 (Hususl) — Bugün öğleyin Halk tginemasında b!r filmin provası yapılırken film toltusmuş, yetlşen İtfalye yaneı- nr söndürmlştür. Fakat maki- neler calışamıyacak hale gel.J miştir. * * 'rine takdim olunur. Kral ve kraliçe- ' gam sarayında üç kabul resmi yapı: ostlukları muhafaza ve ibarettir ,, diyor olan tam itimada müstenid müna- aebetlerin muhafazasılır, Hatip, netice olarak “Yugoslav- yanın sulhu arzu etmekte, başka. larına ait hiçbir şeyi istememekte- olduğunu, yalnız devletin tamami- yetini ve Yugoslav milletinin ha- yati menfaatlerini müdafaaya az- metmiş bulunduğunu ıöylemiş » tir. Rüştü Arasın kızı İngiliz Kral ve Kraliçesine takdim edilecek Londra 9 (Hususi) — Bu ay için- de İngiliz sarayında yapılacak ka- bul resimlerinde Türkiyenin Londra sefiri Tevfik Rüştü Arasın kızı da kral ve kraliçeye takdim olunacak:- lar arasındadır. İngiliz saray Adetine göre, her se- ne kral ve kraliçe sarayda — birkaç kabul resmi tertip ederler ve bu ka- bul resminde yüksek ailelere mensup genç kızlar ilk defa olarak kendile- 'ye takdimı olunan genç kızlar saray “muhitina intisap etmiş olurlar. Bu sene mart ayı içinde Bakin lacaktır. Bu kabul resim'erine davet edîlenler arasıcda, Rüştü —Arssm kızından başka, eski Rumen başve- kili ve bugünkü Paris sefiri Tatares- konun, Japon bankeri Vikont Ka- nonun, meşhur Amerikan diplomatı ' Sangerin kızları da vardır. HABER — Akşam Postası duğu bu devirde, niyetçiler de tali mek usülünü bırakmışlardır, kartal, bu işte kullanmağa başlamışlardır. .. <A — üiiş küâğılcıklarımı — güvercinlere çektir- şahin gibi kuşları terbiye Şehrin işlek cüddelerinde ryastladır 10 -MART — 1939 Her meslek erbabının “ormnah te,, gostermek mecbmıyetmde bu!un fımız bu adam, şahinle de ıkhfa e! mıyerek bazı yeml:k!ef düşı'lnüyl”'f muş! Niyetleri kediye, hâttâ fareye çektirmek!.. Taliinizi bir farenin al' ederek zından öğrenmeği cazip bulür musunuz? — | ü | Yerlimallar sergisi Bu senede ağustosta gene Galatasaray lisesinde açılacak Milli Sanayi Birliğinin öon sene muntazaman açtığı ve Yerlimallar hareketinde büyük bir varlık clan Yerli mallar sergilerinin geçen sene sonuncusu açılmış ve bu se- neki serginin yeni yapılacak ser- gi sarayından, birinci sanayi sergi. si olarak açılması takarrür etmiş- ti, Fakat araya giren bırj çok hâ- diseler dolayısiyle sergi sarayı ar- sası bile taayyün etmemiş olma- sından dolayı İstanbulun çok a. lıştığı, ve bir ihtiyaç haline gelen serginin bu sene açılıp açılamıya- cağı da bir mesele olmuştu. Millt Sanayi Birliği bu husus- ta alâkadar yüksek makamlarla tomna ıh—ı:j ve İrte bussamelar Tdieil 'cesirnde bu sene de İstanbulda ve gene Galatasaray lisesinde muvak- 'tat bir serginin açılması müuvafık görülmüştür, Bunun üzerine milli Sanayi Bir. liği yeni serginin hazırlıklarına başlamıştır. Bugünlerde şehrimize gelmesi beklenen İktısat Vekili Hüsnü Ça- kırdan bu hususta son İlirektif a- lmâcaktır, | - Serğinin gene en münasip za- man olarak Ağustosun ikinci nıs- fında açılması muvafık görülmek tedir. Ağlebi ihtimal sergi 19 A- ğustos cumartesi günü açılıp en altı gün devamdan sonra 3 eylül- pâzar günü kapanacaktır. — Sıhhat vekâletinde yeni tayinler Ankara, 9 (Telefonla) — Saim. beyli hükümet tabibi Necati Gi- rit Bireciğe, Birecik hükümet ta- bibi Osman Bora Karasuya, Baba eski eski hükümet tabibi Yaşar Sonat Dursunbeyye, Balıkkesir memleket hastahanesinden Ekrem Baysan İstanbul emrazı zührevi ye teşkilatı Tophane muayeneha- |nesi tabipliğine, Zonguldak firen- gi mücadele baş tahibi Selim Ö. zel Balıkesir memleket hastahane- si cildiye mütehassıslığna, Ayaş hükümet tab'h Niyazi Ersoy Hay- manaya, Ç — :kale merkez haz- tanesi oöperatörü Kâzım Günay Ordu memleket hastahanesine, dahiliye mütehassısı Fuat Atay hükümet tabibi İhsan Yalgın ÂAk- hisara, Balıkesir hükümet tabibi Ziya Emtre Uzunktöprüye, Tarsus memleket hastahanesi eczacısı Rü. veyde Bursa verem mücadele dis- panseri eczacılığına tayin edilmiş- lerdir. şimdiden kirala Kışın güzel giden havaların şimdi bozmuş olmasına rağmen Istanbul yeni mevsime büyük bir hararetle hazırlanmaktadır. Daha çen pazar günü her sene sayfiyeye kiralama faaliyeti bi ay daha faz- la hız kesbetmiştir. Bilhassa ge. çene pazar gün her sene sayfiyeye giden hal'eaı ekserisi sayfiye yer- lerine gidip yazlık yerlerini kira- lamışlardı... Cenç bir kız Kendisini zorla alan adamı —— Başına taşla vura wura öltlürdü KEcacmluzilarlar a'a y dsyAda Sarsdrti VABALALA) feci bir cirlayet olmuş, getiç Bir kız' kendisine zorla teslim edildiği bir delikanlıyı öldürmüştür. Ayancıkta Bayraktar - oğulların- dan Mustafanın kız kardeşinin Es- ma isminde bir kızı vardır. 20 yaşla- rında bulunan Esma Rasim isminde bir delikanlı ile nişanlıdır. Dayısı Müustafa, bu nişanı bozarak onu zor la Esat isminde başka bir adama vermiştir. Esma Esada varmamakta ısrar et miştir. Bunun üzerine dayısı elleri- ni bağlıyarak Esadın evine bu vazi- yette göndermiştir , Esat yalnız kalımca derhal kıza taarruz etmek istemiştir. Esma ken" dini müdafan edemiyeceğini anlaya- rak orada tuz ve buğday döğmek |Esadın başıma — vurmağa — başla> muşlır. Esat derkal kendinden geçmiş ve az sonra da ölmüştür. İşe el koyan zabıta, Esmayı ve dayısını yakalamış ve Sinop — ağır ceza mahkemesine sevketmiştir. eai Eminönünde Yıkılacak 13 parça emlâk daha var “Eminönünün genişletilmesine ait ikinci plânın tatbikine yakında baş- lanacaktır. Bu plâna göre Balıkpa> zarında camiin arkasında kalan bi- nalar da istimlâk edilecektir. Bu ada üzerinde 13 parçâ küçük ve ahşap bina bulunmaktadır. ki bunların topyekün istimlâk bedeli 110 bin lira tutmaktadır. Tonton amca ve tulü Sayfiye yerleri Bu sene en çok rağbet gösterilen yer, Boğazın Rumeli sahilidir için duran bir dibek taşını kaparak | AM ve nmaya başlandı Emlâk dellâlları ile yaptığımız temasa göre iki senedenberi Boğa- za karşı gösterilen rağbet hareketi bu sene, daha fazlalaşarak devam etmektedir. Buna Tağmen Boğazda kiralanabilecek emlâkin çok olmasından dolayı fiyatlar | yüksek değildir. Yalnız, yalılar biraz bahalıdır. Rümeli yakasındaki sayfiyelikler Anadolu yakasına nazaran daha gahalı olduğu gibi bu yakanın en pahalı kısmı da deukdere ve Sa, riyerdir, Aldalar ve —Anadclu sahiline bundan dört beş sene evvel görü- ğğ Pâ gîî&!nğğî? da gene dir. — Çf Avrupa hatti banliyosu bu. scne daha canlı olacaktır. Bir aralık rağbetten düşen bu şirin sahil par çası hattın Devlet Demiryollarının eline geçmesinden sonra fiyatlar- da yapılan fevkalâde tenzilât ile rağbete mazhar olmüuştur. İstanbulun yeni bir sayfiye yeri vardır ki iki senedenberi çok rağ- bet görmektedir. Burası eski is. miyle (Kalitarya) — yeni ismile (Şen mahalle) dir. Floryanın yanı başında olan bu köyün ekseri ev- leri şimdiden tutulmuştur. Bilhas- sa köye elektrik cereyanı veril- mekte olduğundan bu sene rağbet daha fazladır. Temizliğe riayet etmi- yen dükkânlar Zabıta memurları dün muhte. lif yerlerde dükkânları sıkı bir köntrolden geçirmişlerdir. Ye . mişto bir firmdan 60 ekmek mü - sadere edilmiştir. Temizliğe ve belediye nizamlarına riayet etmi- yenler hakkmda ceza z.abrtları tu. tulmuştur.. Bundan başka. Şehzadebaşmımnda bir sinema hakkmımda da fazla müşteri aldığı için ceza kesilmiş. tir. — Posta ve İktısadda tebeddüler Ankara, 9 (Telefonla) — Ankara | posta, telefon müdür muavini Şefik Kayseri posta müdürlüğüne nakle- dildi.İktisat vekâleti husust kalem müdürü Fetah sanayi tetkik heyeti azalığına tayin edilmiş, onun yerine de teftiş heyetinden Adnan Sumer getirilmiştir. 7 gz — gg emey g S aa SS Nevyork sergisi| Sergi için üçüncü parti: | eşya da hazırlandı 1939 Nevyork dünya sergisilt s. n ,gönderilecek üçüncü parti eşya hazırlanmıştır. Bu üçüncü np den sonra sergiye gitmek uzelğ İstanbulda hazırlanmış olan C!V" pek hafiflemiş olacaktır, - Üce Sergiye şimdiye kadar gönde' rilmiş olan eğya sergideki Türk sitesinin idevlet paviyonunun DU" rada hazırlanan Türk sitilind kapı, pencere, mermer- direk b | çok motifler ve serginin bittiği 28 man Nevyork şehrine Türkiyenw- ebedi bir yadigârı olarak b:ra.kînf cak Türk şadırvanı ile gene serg' nin hitamında ÂAmerika üniver$' telerine müzelerine Türk kültürt nün hediyesi olarak tevdi edilett” ulan müzelerimizdeki kıymetli © serlerin büyük bir itina ile moli lan, Etibankın zenguı maken çe eee — eden kolleksıyonlar: "bulunmak dır. Bu meyanda muze!enmız , l seçilmiş clan kıymettar eşya © vapuru gizli tutularak Nevyof” gönderilmiş bulunmaktadır. Bundan sonra gidecek eşya & 'ı'f sından Türk devlet paviyonur” yer alacak olan Ticaret ve Sanâ)'| ait nümuneler, resimler ve “-’4 ile 'Türk çarşısmın teşhir ve tie” # ret eşyasını teşkil edecek olan Sümetrbank tarafından Türk .dı” | atkârlarına hazırlanılmış olan P* " İ çalar bulunacaktır-. R. VU —a sük a eei —e — ef ee Gü ” hd aei e aa e ae el Nevyorka gidecek. son paf J bu ayın yirmisine kadar şehı'l | den hareket etmiş olacaktır'. — —- Vali hasta B Vali ve Belediye Reisi d b"ğ Lütfi Kırdar iki gundenbcfl tadır ve evinde yatmaktadır * Dün profesör doktor Akil W; tar, Neş'et Ömer ve operatöf tın“ı mak kendisini muayene € ve istirahat — tavsiyesinde b Z müuşlardır, ı' İ ————o—-—— Tütün ikramiyeleri içit” İnhisarlar Umum müdmw şehit yetimleri ile malüu“m seneye ait tütün ikramlye"m Millt Müdafaa Vekâletine İ ,,49’ caat etmiş ve askerlik şube ÖJ malül ve şehit yeümletmm yenelerinin yapılmasmx tir. Her şube sağlık Yo başlamr'ştır. —— fî Damzyulları kunpnl-'aı Denizyolları kooPeratifi 33;!’ üumumiyesi bu ayın 29 “fm“'î hanede Denizbankın muh ',lif lonunda toplanacaktır. w !' tinden iyi neticeler alınan peratifi, Denizbank daha / lendıtmek kararındadır. K