7 Ekim 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

; v ? 7 BİRİNCİTEŞRİN — 1935 Toltika Zürikte çıkan almanca “Veltvehe,, ç Mecrmasmm Roma muhabirinden: Salk Akdenize inmemekte israr edi tini kurmak #stiyen Iki büyük devletin Yak yana bulunması, “Centimens Ağre- Mett,, « rağmen, sulhün kolay kolay te, “Bila etmiyeceğini göstermeye kâfidir, Bundan birkaç ay evvel İngiliz - İtal- Yan Anlaşmasını tatbik mevkiine sokmak İİ, İspanya meselesi halledilmeğiği hal- “8 gerek İtalya, gerek İngiltere tara - İmdan teşebbüs edildi ve hir müddet için İ5, hemen hemen fill sahasma çıkıyor tib göründü. Fakat sonra her şey yine uya düştü. Fransa ve Rusya tarafından Hulkas, teşebbüsünde bulunulmuştu, Ge- Mk Fransada, gerek İngilterede sol ce, MAİ bu işe mâni olmak için çok çalışmış- Meselâ, general Frankonun İngiliz #*mileri için Almeria civarında bir em- Hiyet mıntakası teşkili hakkındaki tekli- fine İtalya da müzaheret göstermişti, fa- ağ daha ortaya çıkar çıkmaz torpillen- Daha sonra ayni hareketin diğer Ak. MİZ devleti; İngiltere tarafından ya” Mldiğını gördük. Çemberlayn, parlâmeri- A Söylediği nutkunda İngiliz - İtalyan Salaşmazının ik mevkiine girmesi İ- SİS İtalyan o gönülüllerinin e İspanyadar Beri çekilmesinin kâfi olmadığını bildir. © Başvaklla göre, anlaşma meriyet mev. kine Rirmeden evvel, gönüllüler geri çe- tildikten başka, Ispanya vaziyetinin de Mrakat kesbetmesi lâzımdır. Londradaki yabancı müşahidlerin söy- giltere, Akdenizi her şey- best bir yol olarak muha- iyor... ç Bu da, İngiliz - İtalyan anlaşmasının Mhakkuk etmesine mâni olan âmillerden fİNİ gösteriyor ve insanı acaba iki dev, arasında muslihane bir iş birliği tesis Mİ değil midir diye sorm e yaşi değ iye sormaya sevkedi Weliğiücreyte İtalya arasındaki fikir ay- ğının tekrar görüldüğü ve İspanyada bin devam ettiği bu günlerde şu suali Borak da yerinde olacaktır: İspanya İ, acaba asdece, birçok kimselerin din ettiği gibi, faşist İtalya için bir Macera,, mıdır, yoksa Musolininin dü- Bündüğü yeni Roma imparatorluğunun stikbali için mrühim bir kısım teşkil eden İr iş siyaset maeselesi midir? Bu sünllere İngilir « İtalyan anlaşma- Ada için birğok müşkülât çıktığı mua, e” Gevab verebilmek için eski Roma ta- ine bir bakmak icab eder. Filhakika, aradan İki “ma tarihindeki hâdiseler, N Sen? geçmiş olmasına rağmen, İnsa- bavrette bırakacak derecede bugünkü Beleler gibi görünüyor. > Eski Roma imparatorluğu devrinde de “Övet ndamları gu fikri ileri sürerlerdi: | “oma, kendi mevcudiyetini, Akdenizdeki | bu, Biyetini ve dünyadaki vaziyetin! mu / Afaza atmek için bugünkü Balkan mem- İ etlerinden, küçük Asyadan ve şimali tikadan başka, İberik yarıdamasını da İro'u altında bulundurmak mecburt- Petindeğir. İ o ika, Şiplo bu Roma siyasetini | ii ya koyan en büyük adamlardan biri © Ondan sonra da artık bu siyaset bir | de ne geklini aldı. Bugünkü tarihçiler | * Akdeniz meselelerini gözden geçirir- İ > tekrar tekrar ona müracaat oder, ii dünya siyasetinde büyük rol a İDİ bir devlet olarak ortay çıktığı yede vaziyet keydi? O gün için en| Vik siyaset meselesi Romayla Karta. ei Arasindaki reksbetti. Bununla beraber £ İkİ memleket de bir anlaşmaya var. | tak e #3İN içinde yaşamak için çok | smişlardır. Milâddan evvel 284 sene- | Yine milâddan evvel, 148 senesine Rui, ki memleket, aralarında iyi kom- ti, münasebatı kurmak için ne müm- 19 Yapramlardır. Enkat her seferinde DUS suya düşmüş ve Iki memleket ha 77 Süren o meşhir Pun muharebesi, Sirişmiştir. se mia beraber İlk karole ikinci harb e 23 sene, ikinciyle ücüncü ara- da 52 sene siiren bir sulh devresi Kay vi » Aradaki bu “Centimens Agro » 10 günün diplomatları daha iyi İnna bâzırlamıslar ve tekrar tekrarr etmişlerdi. Fakat, hâdiselerin kuvveti tütün bu anlaşmalardan daha kuvvetliydi. Niha - İ yet bir gün Roma, üstünlük kazanmak fa » Tor. Daha doğrumu, Akdenizde hâkimiye- | tlyen rakibine dabn Tazin tahammül e- demedi ve tablatın emrettiğini tuttu: bir deniz siyasetine girişerek ihtilâf bad devresine vardı ve devrin en büyük si. yasi mese! Kartacanın imhasıyla hal- ledildi. Ayn! sene Korint de #nbilâi et- mişti, Hakikaten, Akdenizde Romayla Kar - tacanm yan yana mevcut olamıyacağı İspat edilmişti ve Karlacanın rekabe nihayet ortadan kalkarak Romanın hi kimiyeti tecessüs etti. O zaman cereyan eden bütün bu hâdi- selerde Afrikalı Şipio büyük bir rol oy. namiştir. (Onun siyasi fikirleri ile Mu- #olininin fikirleri arasmda da birçok müş- terek noktalar vardır.) Şipio, Romanı kuvvetini arttırmak İ- çin evvelâ İspanyada ayak basacsik bir yor bulmak mecburiyetinde kaldi? (Mi lâttan evvel 206 - 211). Sonra da şimali Afrikada bir mesnet lüzumunu görmüş ve Roma ancak böyle geniş bir kaide üzerinde yaşıyabilir de, miştir, Kartaca Makedonyadan ve Suriyeden yardım istemişti. Fakat bu iki memle- kelin yardımı görülmedi ve Roma, Afri- kalı Şiplonun kumandanlığı altında, Kar- tacayı mağlüb etti. Kumandan, iki sene sonra, milâddan evvel 190 senesinde Su- riyede ölmüştür. Görülüyor ki Şipio zarımnındaki Roma- nm Akdeniz siyasetiyle bugünkü Musoli, ni İalyasmın ayni siyaseti arasmda bir benzerlik vardır: Romayla Kartaca bun- dan İki bin sene evvel Akdenizde hâki- miyet babsinde ( sülhen bir anlaşmaya teşebbüs etmişlerdi; bugün de İtalya ile İngiltere ayni meseleyi helletmeğe çalı- şıyorlar. Yine o taman Romayla Kürta- «3 buna nasi muvaffak olamadılarsa, İngiltereyle İtalyanın bugünkü gayretle- ri de boşa çıkıyor. Eski Roma devrinde Şipio Imparator, luğu tesis ve idame için nasıl İspanya ve Afrikada ayak basacak bir noktaya lüzum gördüyse, bugün de Musolini gö- s#ünü bu Iki kalde üzerinde bulunduru- yor. Yine vaktiyle Kartaca Romaya na- saran nas! daha kuvvetli bir deniz kur- veti idiyse İngiltere de buglin İtalya ile mukayese edilirse ayni derecede faik bir kuvvettir, Yine vaktiyle Kartacanm Ma- kedonya, Suriye ve diğer Akdeniz mem. teketlerinden Romanm gittikçe büyüyen kuvvetine karşı kendi müdafaas: için yar- drın İstemesi gibi, İngiltere de Habeş har bi ve zeeri tedbirler zamanmda Akdeniz sahil devletleriyle İtalyaya karşı bir it- tifak yapmıştır. Şüphesiz ki bu mukayesede daha ile- riye gitmek kabil değildir. Fakat bu ka- darı da Akdenizdeki hâkimiyet mmtaka- larımt ne gibi fevkalâde müşkülâtm tam iki parçaya ayırdığını tarihteki misalle, riyle göstermeye kâfidir. Bugün zannediliyor ki İngiliz - İtal. yan anlaşmasının tatbik edilmesine mâni olan pöy İspanya meselesinin halledil. memiş olmasıdır. Fakat Roma tarihini bilenler, İngiltereyle İtalyayı ayıran Volga altında borusu STRAKAN'da Volga nehrinin iki sahili arasmda petrol nakliyatı için su altı ferşiyatına başlan- bakımından büyük ehemmiyeti olan bu borunun İlk iki parçası muvaffakıyetie Volga neh- petrol A mıştır. Ekonomi rinin dibine yerleştirilmiştir. rn Berbirinin uzunluğu 1300 metredir. Hem âmir, hem memur RÜKSELDE nakliyat nezaretine vaki bir ihbar üzerine turizm ve otelcilik yüksek meclisi Al fred Tono isminde bir momurun tevkifino karar vor, miştir. HABER — Akşam postası —— ——— İMESELE| Dünkü Kartaca - Roma Çinlilerin Japonlara karşı kazan- Bugünkü Ingiltere -Italya dıkları muvaffakiyetlerin sırrı Çok geniş ve tesirli bir çete harbi yapmakta Ol Orta Avrupada kopan son fırtmalar 6. pey zamandır, Çinde her gün binlerce insanm ölümile devam cden korkunç harbi bütün Avrupaya unutturmuş gibi- dir. Halbuki, Çindeki harp, her gün yeni yaziyetlerde inkişaf etmektedir. Çindeki Avrupa ve Amerikalı gazete, cilerin yazdıklarına göre, Çinin &on gün lerde kazandığı muvaffakıyetlerin #ir. rını, Çinlilerin çok semere veren harbi yapmakla olmaları ve düşmanı ar- kadar vurmalarıdır. Bir İngiliz gazeteci gazetesine yazdığı makalede bunu şöyle anlatıyor: “Çinde gerilla harbi yapan küvvetler, eyalet milislerinden, köy muhafızların - dan, eski oşkiyalardan, “kırmızı mizrak,, ve “koca kılıç,, gibi yarı gizli teşekkül. ler mensuplarından vücude getirilmiştir. çete Bunların savaşları, harbedişleri, başlı. ca Üç sebep dolayısile dehşeti 1 — Evvelâ Çinin şimalinde bulunan başı bozuk kuvvetler, şimaldeki Kızılordu- ya yakın olduklarından birçok harp usul. lerini öğrenmişlerdir. 2.— Bu çeteler arasmda teisiz muha- beresi yapıldığı için straji ve tâbiye ba, reketlerinde beraberlik ve birlik temin edilebilmektedir. 3 — Jağonların memleket içindeki mu- vasala yolları ziyadesile vo eskilerine bonzemiyecek derecede urun olduğu için bunları Prusyalıların dehşet usulünü tat. bika imkân bulunabilmektedir. On sekizinci asırda Avrupanın meşhur kumandanları bütün kuvvetlerin tama - miyle el altımda bulundurulmaları ve lü, zumsuz hiç bir hareket yapmiyarak «sivi halkı dehşete düşürmemeleri üzerinde © ittifak etmiş gibiydiler Bu debşet teorisi ie bu telâkkiyi ta- wamen ortadan kaldırır. Çin Kızılordusu, 1927 senesinde Çan Kay Şek, Sovyet askeri heyetini Çinden dışarı çıkardığı zaman milli ordudan ay. rlmıştı. O gün bu gündür, bu kuvvet, Çi, nin en disiplinli askerleridir. / Sekizinci yol ordusu adini alan bu kuv | vet, şimdi şimali Çinde hem askeri hom | de siyasi iki şahsiyet olan Mao Tse ile | Çu Teh kumandasında bütün halka as- keri bir terbiye vermekte ve onları teca- İ vüze bütün kuvvetleriyle karşı koymağa İ hazırlamaktadırlar. | şeylerin daha başka meseleler olduğunu teslim ederler. | İngütere, yeni bir Centilmens Agre- menti imza ederek İtalyanm Akdenizde- ki hak müsavatmı nazari olarak kabul etmiştir. Bununla beraber, bugün bu an. laşmanın tatbik mevkiine girmesi mev- zubahs olunca, 230 senelik hâkimiyetini İtalya İehine feda etmek istemiyor. Se- nelerdenböri İngiliz - İtalyan münase- * betlerinin etrafında dönüp dolaştığı baş- buca mesele: Akdenizin iki devlet ara. sında birer nüfuz mıntakasna ayrılıp ay. | rılamıyacağı meselesi de henüz müspet | bir cevab almiş sayılamaz. m—ğ—ğ A ka mmm tşiydi. gikada dolaşır. Bu yerleştirilen borula. Pi Bu memurun meğer Namur'da ikinci bir vazifesi Namur ramtakasi turizm müfettişliği. Bu su. retle Alfred Brükselde âmir, Namurda memur olarak Tabii her ikisinde yıllarca maaş almış. E- ğer bu ihbar vaki olmasaydı, belki günün birinde iki yerden tekaüt edilecek, ayrı ayrı İki teknüt mnaştı ala- varmış. çalışmıştır. caktı, ça malarındadır rinin âni baskınları karşısında müdalaa yapabilmek için Japonlar e tarafın. dan işgal edilmiş şehrin so kaklarında yapılan barikni- lar ve buralar da bekliyen askerler Çin harbinin feel manzaralarmdan biri Bu Çin Kızılarduşunda bir müddet bu, lunmuş olan Bayan Smedley Mançester vardiyen gazelesine yazdığı bir yazıda diyor ki; “Bu sekizinci yol ordusu, her nereye giderse orada Japon bü kaybolur, hainler merhametsizce cezalanır, idam 0- lanur, ve shali, hemen askeri talim ve terbiye görmeğe, silâhlanmağa başlar. | Bu ordunun elinde makineli vasıtalar da Sulanduğundan Japon tayyareleri, topları ' eri tesirsiz kalır ve Japon vo hava kuv işgali etrafı sularla çevrilmiş bir takim kulübelere münhasır ve mahsur bir hal alır. Evvelce yapılan gerillalar en zayıf. hoktası, bütün baskın ve kücumların mün ferit ve biribirlerinden ayrı olması idi, Böyle baskmlar, eğer ana ordu ile mü- vasala halinde yapılacak olursa o zaman bunlarm çok tesirli olacağı üzerinde bü. tün askeri otoriteler ittifak ederler. Rus - Japon harbinde, ozaman pek genç bir çete reisi olan Çang Tsolin Rus. lara bir diken gibi batmakta idi Bu 2. dam, çetesiyle birçok yerlere baskm yap” mış, birçok yerlerde demiryolunu boz « mağa muvaffak olmuştu, Bu gün, bütün bu çete rejslerinin elin, de birer telsiz istasyonu bulunuyor. Bü İstasyonlar vaşrtasile, hepsi, aralarında hücum zamanını karaxlaştırıy orlağ; Ondan ötesini milli istihbarat ile ahval ve vokayi de diğer lâzım gelen malâmatı almalarma yaramakta, bu suretle can ala cak noktaları yapılan baskmlar, düşma- nm zâman zaman cephanesiz kalmasma sebep olmaktadır. Telsiz istasyonlarının mevcudiyeti, bü. tün bu baskınları, bir takım başı bozuk ve mevzii hareketler olmaktan çıkarmış ve harekât plânlı, muntazam ve müşterek “ bir hale girmistir. Her ne kadar Japonlar, son aylar için, de bu başı bozuk kuvvetleri tepeleğikleri» lüyorlarsa da bunun böyle olduğu. na dair Japon tebliğlerinden başka hiç bir delil yoktur. td ADYOL ile sabah, öğle ve akşam Her yemekten sonra mutazaman dişlerinizi fırçalayınız. Bu memur Brükselde turizm dairesinin başmüfet- Ciddi ve narnslu bir memur olarak tanımış tr. Teftiş ettiği memurların hiçbir kusuruna göz yum- raaz, en ufak hatayı affetmez, sert bir âmir... Arssıra bütün Belçika şehirlerini teftişe çıkar ve aylarca Rel- (2 TIĞ (Eİ Istokholmda hava- gazl temizleniyor TOKHOLM belediyesi şehirde çalısan hava- gazi kumpany'asına yaptığı bir tebliğle havaga- nizi, ibtiva ettiği bütün zehirli maddelerden tasfiye et, meğe mecbür tutmuştur. Kumpanya evveli ihtiyat de. yolarındaki 300.000 mere mikâp havagezini temizliye- cek ve bundan sonra evlere ve ihtiyst depolarma ve- rilen havagazi tamamen temizlenmiş olarak cıkarıla- caktır. Bu İşin 1989 senesi başlangıcına kadar ikmal edilmesi takarrlir etmiştir. Yeni yılbaşmdan sonra Stokholmde canlarma mak istiyenler havagazinden başka bir vasıta kullanmak meeburiyetinde kalacaklar. dır.