4 Eylül 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

* İ EYLÜL — 1938 » HABER — Aksşam postasmı — s_if&asî icmal : mk:lly. &t Berginliğini muhafaza et- İt ko M Almanya Cenubi Amerika- Htin MServe et ve Kanadadan buğday '“lle Mafa devam ediyor. ÂAlman ga- ; S evvelki gün bir nebze his- B y temayüllerinden eser kal- H ,_" Bazetenin siyasi sütunu bit 'Nâkhğâfz gibi Çekoslovakyayı tara- " ÂAcaba Almanyanın hakiki $ | y Tnedir>, Hazp Küti ” Hasyonalsosyalizmi ırk birliği  H'lig Sevdası yüzünden yahut ırk ,Ürh ı:ddîala.rım perde gibi kullanarak K di “Tupaya akmak ihtirası yüzün - î'üebu:yayr harba sürüklemeğe cesaret n $ mi? u"_“—“ edebilecek mi?.,, diyorüz. —%gün Almanya, karşısında kud- ç osim cephenin teessüs etmiş P Vuk U açıkça görmektedir. Bir İlş Ru““nda Çekoslovakyanın Fran- V" hwîa'. 3yadan yardım göreceği mu - A Ri_hğe;ıh“ Alman Hariciye Nazırı fon 4 4 "Opun aslâ meçhulü bulunma- &ğ tay, Paladiye hükümetinin takın- Yir, Majino hattındaki kolordu- hç #drolarını tamamlamış bulunma- Yeni filyan hududuna mütemadiyen k"““ı'etleı- sevkedilmesi Fransız T “kânrharbiyesinin boş bulun - !%,ğ:n’î boş avlanamıyacağını ihsas “dir. Agkeri mütehassısların söz- “Bkağ, kılırsa bir harp vukuunda br .—%mda bulunan İtalya olacaktır. İit Ordüsünun harp pretisibi Ma- b'lh ttında müdafaa ve Alplardan İ- Vr Hıhücu.m suretinde hülâsa edili- Bij İle harbinde yıpranmış ekono- ea A” ee h B g (Avrupanın endişe ile | Seçireceği 4 gün “ÜWremberg kongresinde Hitlerin SÖöyleyeceği nutuk vaziyeti aydınlatacak nın iki Fransız kölordusu karşısında bile sarsılacağı tahmin ediliyor. Beneş verdiği kararda en ufak bir tereddüde düşmemektedir. Südet dava sının Çek milletinin şerefi ile uygun düşmiyecek bir şekilde halline imkân yoktur . Çek devletinin mülkt tamamlığını muhafaza kaygusu karşısında Almanya geriye dönmezse harp muhakkaktır. Yahut Almanya bağırmakta devam e- decek, silâha sarılmıya cesaret edemi - yecek ve Ancak Almanyanın cesaret- sizliği yüzünden sulh ve statüko de- vam edebilecektir, Çemberlâyn kabinesinin fevkalâde toplarıtılarından sonra hususi talimat ile Berline giden Sör Nevil Henderso- nun Hitler karargâhında bir uysallık u- yandırıp uyandıramıyacağı ancak ayın sekizinci günü anlaşılacaktır. Çember- lâyn “Çek ve Alman devletleri arasın- da birdenbire (?) artan — gerginliğin sulh içinde ve diplomatik temaslarla izale edilebileceğine kanidir. Malüm olduğu üzere buayın seki- zinci günü Nürcemi:?rg te Nasyonal sos- yalizmin yıllık kongresi toplanacaktır. Alman liderj Hitler bu köngrekle söy- lemek itiyadında bulunduğu nutukta bu yıl da her yıl gibi sülh havarisi hü- viyeti ile endam gösterecek olursa bun- dan çıkarılacak netice şudur: “Londra Berlini istediği rebilmiştir,, diyebileceğiz. yola çevi- Demekoluyor ki bugünaym dördü ölduğuna göre önümüzde Avrupanın tehlike ve hümma içinde geçireceği da- ha dört gün vâardır. HABER | w kabul edecek bir İtalya- y A fîı Ş j i' | B N üaş, Diş, Nezle, Grıp, Romatızma *vralji, kırıklık ve bütün ağrılarınızı derhal keser. Havacılık bahisleri Tavyyare ile son devriâlem Rasgeldiği bütün müşkülâta rağmen 23,000 kilometrelik bir daire üzerinde ve üç gün 19 saatte (günde sekiz bin kilo- metre aşarak) devriâlem yapan Hover Huges seyahati bir şimşek gibi bütün in- saniyetin alâkasını tayyarecilik üzerinde topladı ve bu cüretkârane teşebbüsü ba- şaran pilot insanlığın sempatisini ka - zandı. Bu adam, Âvrupaca tayyarecilikle alâ- kadar muhitler hariç olmak şartiyle, tanmmamiış gibidir. Fakat Amerika ef - kârı umumiyesince iyi bir mühendis ve İyi bir pilot olarak maruftur. Birçok par- lak sürat rekorları var. Albay Lindbergi hatırlatan tam tevazuu kendisi İçin iyi bir şöhret kaynağı olmuştur. Kendisini evvelâ cezbeden meslek tay- yarecilik değil, sinemacılıktı. Geniş ha- yali, kudretli karakteri, teşkilâtçı ruhu ona ilk mesleğinde dahi muvaffakıyet- li adımlar attırmıştı. Bu sahadaki büyük şöhreti tayyareciliğe ait bir filmden son- .ra kazandı. Bu film yüzünden tayyareti- liği sevdi, Ük meslekini bıraktı ve haya- tma yeni bir yol çizdi. 1935 te kendi çizdiği plânlara göre yaptırdığı bir tay- yareyle saatte 550 kilometrelik bir Sü- rat rekoru tesis ederek Fransız tayya « recisi Delmotun rekorunu kırdı. Sönra birçok uzak mesafeli hava hatlarınma re- koruna yakın daimi süratler temin ede- rek uçtu. Bu tecrübeler Hügesin yalnız iyi bir pilot değil, ayni zamanda tayya- resinden azami randman almağı bilen İ- yi bir teknisyen olduğunu gösterdi. Bu tecrübeler cüretkâr bir ruhun ve kuyvet- li bir iradenin mübeşşiriydiler. Bu pilo- tun içersinden geldiği aileyi bilenler o- tuz iki yaşındaki genç tayyarecinin böy- le yüksek vasıfları haiz olmasıma ve bir- çok muvaffakıyetleri hakikat Ssahasına çıkarmasına şamazlar: büyük babası bir | çok müşkülâta rağmen Amerikada şi- mendifercilik siyasetini yürüten bir a - damdı. Babası petrol istihsalinde hari- kalar göstermişti. Oğlu hava sahasmda baş oldu. Ailenin an'anesi devam ediyor. 1938 de müstesna kabilyetleri, teknik bilgisi yüzünden hava münasebetlerine yeni bir ufuk açan şaşırtıcı bir uçuşa ta- mamiyle hazırlanmış bulunuyordu. Fakat pilotun kudreti ne olursa olsun, zaleri kazanan bilhassa makinedir. Çün- kü becerikli pilotun elinde, çok mukave- metli, İyi bir plânla yapılmış, ağır sık- letleri kaldırmağa muktedir, — daya- nıklı oldukları tecrübelerle anlaşılmış | moötörlerle mücehhez, gece gündüz uca- bilecek, uçuşunun her anmda radyo ile dün;'ânm her tarafiyle görüşebilecek bir tayyareyle uçtu. İşte bunun içindir ki Hügesin muvaf- fakıyetli uçuşu Amerikan tekniğinin kıymetini ispat eder. Bu tekniğin zafe- ri bilhassa şu noktadadır. Hügesin uçtu- ğu tayyare bu maksat için hazırlanmış hüsüsi bir. tayyare değildir. Amerikanın başlıta tayyare fabrikalarında seri ola- rak imal olunan tayyarelerden birisi - dir. Bu tayyarenin iptidai maddeleri o- lan hususi çelikler, yahut 1100 — beygir kuvvetindeki motörler, her gün Ameri - kan semalarını yırtan ve bahrimuhitler aşan binlerce Amerikan sivil ve askeri tayyarelerinde de bulunur. Bu tayyare- lerin hepsi birinci smıf bir hava filosu teşkil eder. Duğlas D. C, 3 sivil tayyaresi gece gündüz fasılasız saatte 310 kilometre süratle uçar ve Nevyorkla Sanfransisko arasında 24 yolcu taşır. Sikoraki tayya- resi her hafta 30 yolcuyla Miyamiden Buenos Ayres'e kadar olan 12,000 kilo- metreyi aşar, Sanfransisko, Havai se - ferlerini yapan tayyareler her 3800 ki- lometrede bir defa yere inerek iki mem- leketi birleştirir. Askeri ve deniz tayya- releriyse bir uçuşta Sanfransiskoyla Ho- nololo arasındaki 4000 kilometreyi alır. Amerikalıların bu suretle haya işleri- ne canla başla sarılmış olmalarının en cüretkâr teknik meselelerini halledebil- miş bulunmalarının sebebini bu memle- ketin coğrafi vaziyet ve şartlarında a- ramak icab eder: Birleşik Amerika dev- letleri şarktan garba 4000, şimalden ce- nuba 3000 kilometre devam eden koca bir kıt'adır. Bu kıt'a biribirinden tama- miyle ayrı parçalara ayrılmıştır. Bu yerlerde iş hayatı çok faaldir, her A- merikalı yeniliği sever ve vakit kazan- mak ister. — Mesafeyi 9/10 nispetinde azaltan tay- yare gibi bir nakil vasıtasınm Amerikalı- nım hayalini canlandırmaması imkânsiz - dır. Önun içindir ki 1938 de Amerikan hava nakliyat hatları günde 3500 yol- cu ve 25 ton mektup taşırlar. Amerika, Avrupa, Asya ve cenubi A- merika pazarlarından çok uzaktadır. Bu da iyi tüccar olan Amerikalıyı mesafe- leri azaltmağa muktedir nakil vasıtaları aramağa sevkeder. Askeri bakıma gelince binlerce kilo- metre uzaktaki ilk mevzilerini yardımcı kuüvvetlerle beslemek, satvetini Büyük Okyanusun her tarafında göstermek mec buriyetinde bulunan Birleşik Amerika cümhuriyetlerinin her zaman seri nakil & A'—A'Vâmiaf:en ziyafete San belediye reisi EĞĞİN sekiz ayı içerisinde 400 re_smî zi_y_afeş- ae _I__iv“o;.;ıduktan'sonra Londra beledıy:e reisi Sir ; tamamile hak kazandığı tatile kavuş- N ;_eîîıcdi&'e reisi seyahate çıkarken “Londra be- birl Ol'mak çok feci bir şey.. İnsanm kıl kadar D, Tüdesi olmak lâzım.. Tatil müddetince sıkı - * Yapacağım.., demiştir. D k&ı;îâıldm en fazla memnun olan, belediye reisi- hTi %lş- Tatil müddetince istediğimi yiyebileceğim nnf Zira bayram yapmıştır. Kadın bu sevincinde hak %edî“caamn belediye reisi olduğu tarihten yani 4 I_o nberi 1000 ziyafete iştirak etmiştir. ON ;!a:;dra belediye reisi imtiyazlı şirketlerin, hüküme 'huıl,m:; Vesairenin vereceği bütün resmi ziyafetler- ; %Mn * k Mecburiyetindedir. İngiliz ananesi bu zi- | dedilmemesini emreder, n P Ha | ğğj& hîka'îl Tiviford bu ziyafetlerde bulunmak husur İşdetincş aten bir rekor kırmıştır. Belediye - reisliği “tâlı_ğ! ';avet edildiği zi safetlerden valnız birisinde Nden bulunamamıştır. ğ'mı Kaybolan, sekiz gün sonra tekrar meyda- nma çıkan göl ! ACARİSTANDA Budapeşteye 24 kilometre me- safede Versegikaza gölü vardır. Bu göl kenarı, Budapeşte kibarlariyle zenginlerinin gezinti yeridir. İşte geçenlerde bu göl ortadan kaybolmuş, sonra tekrar meydana çıkmıştır. Gölün meydandan kaybolması na sebeb, hatırınıza geldiği gibi, kuraklık değil, bilâkis yağmurların fazla yağmasıdır. Macaristanda s8on yağan şiddetli yağmurlar gölün sularını bir buçuk metre yük- seltmiş, gölün kenarında feyezana karşı yapılmış olan sedler suyun tazyikiına dayanamıyarak yıkılmışlardır, göl suları, gölle Tuna nehri arasındaki sahayı kaplamış- tır. Sular Tuna nehrinin müthiş süratte akan sularına karışınca nehir şiddetli bir hortum gibi kuvvetli bir taz- yikle gölün bütün sularmı emmiş, göl kupkuru kalmış- ttr. Hâdisenin ertesi günü, gölsüz kalan köydeki sey- yahlar köyü bırakıp gitmişler, turistler yüzünden geçi- nen köy halkı acınacak bir hale gelmiştir. Halk hüküme- te müracaat etmiş, hükümetin gönderdiği bir mütehas, sıs heyet civarda bulunan bir nehrin suları göle akıtı- hırsa gölün tekrar dolacağını söylemişlerdir. Kadın, erkek, çoluk, çocuk bütün köy halkı amele ola- rak canla başla çalışmağa başlamışlar ve o &ırada tek- Far bol vağsmurlar da vardımı icin ©Öl vavas vavas dol- Y YUmALM n SO iı/ğ!âhğ Baş ağrısı şampiyonları ON birkaç hafta içersinde hemen bütün Amerikan gazetelerinde büyük harflerle yazılan bir ilân çıkmıştır: “Hiçbir ilâçla geçmiyen muannid baş ağrısına müptelâ genç kadınlar arıyoruz. Kendilerine çok yüksek ücret verilecektir.,, T N 9 İ ea Tabil bu ilân üzerine binlerce kadın müracaat et- miştir. İlânı veren müessese bu kadınlar arasında uzun tetkikler yaptıktan sonra altı tanesini başağrısı şampiyo- nu olmağa lâyık görmüş ve kendilerine haftada bizim paramızla 90 lira vermek üzere bir mukavele imzala- mıştır. Bu müessese bu kadınları ne yapacak mr diyorsu. nuz? Gayet basit... Tedaviye çalışacak. Bu müessese bir ilâç fabrikasıdır. Baş ağrısına çok tesirli bir ilâç bulmağa uğraşıyor.Bulduğu ilâçları bu ka dınlar üzerinde tatbik edecek, muvafık netice aldığı takdirde ilâcını piyasaya çıkaracak. Ve kadınları reklâm olarak kullanacaktır. İyi oldukları takdirde haftada aldıkları 90 lira ke- sileceğine göre, bu kadınların “iyileştik,, demeğe razı olabilecekleri bize nek akla valım eelmivanr! vasıtalarıma muhtaç bulunduğunu kabul etmek icab edecektir. Bu zaruretler Amerikalıları tayyare - cilik sahasında iyi, sağlam, günden güne tekemmül eden bir metoda sahib olmağa zorlamıştır. Amerikalılar “milli tayyare kürumu,, nu bu maksat için kurmuşlar, yirmi senedenberi gerek teknik, gerek vesait, gerekse şahis bakımmdan bu ga- yeyi gözönünde bulundurarak çalışmışlar dır. Teknik yenilikleri besliyen fenni a- raştırmalara büyük kıymetler vermişler, içlerinden yalnız yüzde hbirinin Aameli muvaffakıyeti: olan binlerce fen adamla- rını beslemişlerdir. Bir defa daha şu nokta üzerinde 1s - rar etmek faydasız değildir. Devriâlem seyahatini yapan Amerikan tayyaresinin tamamiyle ayni olmak üzere Amerikanın 500 ticari ve 2000 askeri tayyaresi var- dır. 24 insan ve 2,5 ton eşya taşıyabilen bu tayyareler Amerikanın yakm bir â- tide Avrupayla tayyare postaları vasıta- siyle ticari münasebetlere girişebilecek- lerine delildir. Sözlerimi bitirirken bir daha tekrarlı- yalım. Hüges müuvaffakıyeti bu pilotun şahsi meziyetlerine, memleketin şayanı takdir dinamik kuüdretlerine medyundur,. Fakat asıl kökünü senelerce araştır - malarım, tecrübelerin, fedakârlıkların sabrın neticesi olan büyük teşebbüslere meftun ve tayyareciliğine candan bağlı bir halk kütlesinin icabatından kuvvet a- lan Amerikan tekniğinde aramak lİâzım- dır. (Lö Tan) Kongre Anadoluhisarı İdman yurdundan: Yurdumuzun 1938 senesi alelâde kon- gresi 11 Jüylül 938 tarihine tesadüf eden pâzar günü saat ön buçukfa yurd mer- kezinde toplanacaktır. Bütün azanın gel- melerini dileriz. İHTİRA İLANI “Beton yallara mahsus kaplama lev- haları sureti imali,, hakkındaki icat için sanayi Müdiriyeti umumiyesinden İstih- sal edilmiş olan 22-7-1936 tarih ve 2170 numaralı ihtira beratı bu kere ferağ ve- yahut icara verileceğinden mezkür ihti- rar satınalmak veya isticar etmek arzu- sunda bulunan zevatın Galatada, Taptas hanında 18 numarada mukim Bay Teo- dor K, Sinanidise müracaat etmeleri. İHTİRA İLANI “Yol ve sair satıhlar, inşaat malzeme- si, bloklar ve levhala- misillü sair mevad imalâtı — ve hakkında - ki icat için sanayi müdüriyeti umumiye- sinden istihsal edilmiş olan İ-9-1936 ta- rih ve 2219 numaralı ihtirar satmalmak veya isticar etmek arzusunda —bulunan zevatın Galatada, Taptas hanında 18 nu- marada mukim bay Teodor K. Sinanidi- se müracaat etmeleri. ıslahatı,, Casus Cevahirciyan Abdülhamid zamanında Er- meni Hınçak ihtilâl komitesi- nin ihtilâl teşebbüsü nasıl or- taya çıktı?. Abdülhamidin casusu Cevahirciyan ihtilâl teşebbüsünü bütün delillerile ortaya çıkardığı halde neden mah- küm oldu?. — Yirmiye yakın kişinin idam ve mü- ebbet kürek, sürgün cezalariyle ce- zalandırılmasına sebep olan yakın tarihin bu heyecanlı ihtilâl hareketi- ni HABER'de okuyacaksınız. | ŞAGT TT T | AAA (* p V T SS 1 — OA ' YA aei di d aa