27 Ağustos 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

Fransuların Majlno letihkâmmda telörgüler.. Majino, görünmez bir ölüm nıntakasıdır ! Bu Fransız istinkâmları, müstakbel bir harbinen kanlı bir mevklini teşkil edecektir Fransanın Şark hududundaki Majino hattı asrın en büyük isti) kâmı sayılmakta ve bütün dünya ordu adımlarımı meşgul etmek tedir, Son defa Majino hattını ge- zen bir Belçikalı askeri mütehas, sıs, Rober Lörken, müşahedelerini İngilizce “Taymis, gazetesinde de neşretmiştir. İki makale halin- de çıkan bu mühim yazıyı, esas noktaları ile hülâsa ederek nakle. diyoruz? Majino, pasif mânia ile aktif müda. faanım bir arada görüldüğü bir istik- kâmdır. Bazan halkın buna “Majino seddi,, dediği görülüyor. Bu, yanlış bir tabir- gR. Çünkü “sed,, kelimesi Seddiçin gi. bi, insanın gözü önüne yüksek bir du- var getiriyor. Halbuki Majins hattı is- tihkâmlarının büyük bir kısmı yer al. tındadır, Majino hattını ileride tarihçiler bu asrin en büyük eserlerinden arak #ayacaklardır, İstihkâmların inşasında bulunmuş olan mühendislerin bana ver- dikleri rakamlara göre 1929 dan 1936 ya kadar Majino hattında 12 milyon metre mik'âbı toprak kazılmış, | milyon 500 bin metre mik'abı beton inşa edil. miş, 50 bin ton çelik kullanılmıştır. Majino hattınla Paristen Liye; dar uzayabilecek bir mesafede tüneller açılmıştır. İstikkâmların inşasında 15 bin işçi çalıştırılmış ve bunların başında 200 asekri mühendis vazife almıştır. Majino hattma yedi milyar frank sar- fedilmiştir. Bugün hattı Jure dağlarına ve şimale doğru uzatmak üzere yeni İn. şaata başlanmıştır. Hat üzerinde de da- imi bir inşaat olduğunu gördüm. İstih. kâmların müdafaa tertibafı mütemadi yen takviye edilmektedir. Verdun ist'hkâmlarından ali- nan ders Majins hattını yapanlar, bilhassa, bu istihkâmların en büyük mukameveti ha- iz olmalarına dikkat etmişlerdir. Çünkü umumi harpte Liyej, Namür ve Antverp istihkâmlarının yıkılması inşaatındaki betonun hafif olmasından ileri gelmiş. tir. Hakikaten, betondan betona fark vardır. Meselâ, Verdun İstihkâmların- daki beton kuvvetli olduğu için bu hat, en müthiş bombardımanlara bile mukavemet etmiştir. Majino hattı için kullanılacak beto. nu intihap etmeden evvel Fransız aske ri mühendisleri, bombardımana bu ka- dar mukavemet göstermiş olan Verdun istihkâmlarındaki betonu Uzun uzadı. ya tetkik etmişlerdir. Bu tetkikatım neticesi olarak görül müştür ki, Duomon müstahkem mevki ine 120 bin Alman ve Fransız mermisi düşmüştür. Bunların iki bini 270 milimetreden büyük mer. milerdir. Bütün bu ve diğer şiddetli bombardımanlata rağmen bu müstah - kem mevkideki 18 beton melcein 13 ü muharebeden sonra gene mükemmel bir halde bulunmuştur, Mâjino hattını yapan mühendisler daha bir çok mükavemetli istihkâmları tetkik etmişlerdir. Mühendisler yalnız beton duvarlara ne kadar kalmlık ve. rilmesi lizrm geldiğini, çeliğin mikta - aaanamana inanan susosasasan Bir Belçikalı askeri mütehassısa göre, Majino hattı mütemadiyen takviye olunmaktadır; oradaki her top mevkii, her an ateş püskürmeğe ve etrafı yakmağa hazır bir volkan halindedir, İ i rını, kazılacak toprak derinliğini ta- yinle kalmamışlar, ayni zamanda istih kâmlarda, atılacak mermilerin yüpâcağı tahribat: da hesaplamışlardır. Bu 'he. saplardan sonra, betonlara, ayni nokta- ya arka arkaya düşecek üç mermiye mu- kavemet edebilecek bir kalmlık veril mesi lüzumlu görülmüştür. İstihkâm - ların İnşası esnasında bu kalınlık üç misline çıkarılmıştır. Tesisatındaki ku leler 120 ton ağırlığındadır ve bu be ton duvarlardan hiç bir mermi işlemez. Istihkâmın müdafaası Majino istihkâmlarında zehirli gazla- ra kârşı müdafaa basit bir fizik kanunu üzerine müstenid bir usulle temin edil. miştir: Elektrikle işliyen makinelerle istih- kâmların içinde, dışardakinden daha yüksek bir hava tazyiki bulundurulu - yor. Bu yüksek tazyik, dışardaki hava- nın içeri girmesine müâniğir ve bu suret. 1e, gaz bombaları atıldığı zaman zehir Jenen tedir , İstihkâmlardaki topların yalnız nam. Tuları dışarıda bulunmaktadır. Topçu. lar, tıpkı gemilerdeki gibi ateş ediyor” lar; Emir, yüksek bir zırhlı kulede bu- lunan ve düşmanı gören bir topçu su- bayı tarafından veriliyor, topçular İse bu emirleri, etraflarını hiç görmeden, önlerindeki ibreye bakarak icra ediyor. lar, Topçu subayları da, etraflarını, bü tün manzarayı umumi bir şekilde gös- teren teleskoplarla seyretmektedirler, Bu teletkoplar da zırhlı bir kule içine yerleştirilmiştir. Emirlerin ve verilen malümatın nak- İindeki rolleri itibariyle ilk plânda ge- len telefon hatları, üzerleri betonla örtülü yollarda ve beş metre derinlikte bulunmaktadır. Her telefon şebekesi çift hat üzerinedir, ve 23 bin nokta ile muhabere temin edilmektedir. Istihkâmdan hücum İstihkâm hatlarının yalnız bir müda» faa tertibatı olarak sayılması doğru ol- maz. Beton aksamın, şüphesizki, istih- kâmda büyük bir vazifesi vardır. Fakat asıl faal rolü oynayacak «lan bu beton aksamın içindeki silâhlardır. Majino hattındaki askerler, zırhi: ve beton kaplı dairelerinden ettikleri ateş. lerle, bütün hududu daimi bir top yağ müru altında bulundurabilirler. Her top mevkii, her an ateş püskürmiye ve her tarafı yakmıya hazır bir volkan halin- dedir, Öyle ki, düşmanın, Majino hattım hiç bir noktasını işgali kabil değildir. Çünkü yaklaşır yaklaşmaz her taraftan ateş altına alınır, Bunu, her mevkiden Ayrıayıı tetkik ve tesbit ettim, Bütün bu görünmez ölüm mıntakasr, aynca, târassut ve işaret mevkileri, ses alan âletler, periskoplar, X şua: mânia- art ile müdafaa altına alınmıştır. Her tarafta gözetleyen gözler, kirişte duran kulaklar, gece ve gündüz ateşe hazır si. Jâhlar beklemektedir. İstihkâmlara gi” rer girmez bizi gizli âletler derhal ha- ber verdiler ve her köşeden bir nöbetçi çıkıp bizi durdurdu. Z Alplarda kartal yuvaları Majino hattmın Alp hudutlarındaki daki hava içeri girememek - | kısmı akıllara hayret verecek şekilde - dir, Dağların en yüksek noktalarında, kayalar arasında kartal yuvaları oyul - muş, buralara mühimmat ve erzak taşı” mak için hususi yollar yapılmıştır. Yolların çok mail olan kısımlarında silâhlar bu kartal yuvalarına katırlarla çıkarılmış, katırların geçemediği yer- lere de yükler Senegallı askerlerin sırt- larında taşınmıştır . Yüksek kayalar arasındaki koğuklara çıktığımız zaman orada Alp askerlerini bulduk. Bunlar bu kartal yuvası gibi yerlerde kışın, üzerlerindeki üz metre kar altında yaşamaktadırlar. Ne elek. trikleri vardır, ne de boru ile naklolu - nan sularr.. Işık olarak petrol lâmbası kullanıyorlar, sularını da sarnıçlardan tedarik ediyorlar, Majino hattı müstakbel bir harbin en kanlı bir yerini teşkil edecektir. Bu. rada asker az görerek çok öldürecektir. NİZ, yosherabeğlemidie lie “imlarda askerler on ikişer kişi- YE Blokkavzlâr içindedirler” Vazifeleri bir taarruzu, hangi noktadan mukabil hücuma geçileceği karar verilinciye ka. dar, üç gün durdurmaktır. Bu blokhjavzlar bir filoya benzetile- bilir: Esas gemiler yer altı istihkâmla. rıdır, top kuleleri de kruvazör vaziye- tünde bulunmaktadır. Blokhavzlar, tıpkı filolarda olduğu gibi, tam birer birlik halinde muharebe edecektir. Yardımcı kuvvetler, gene deniz muharebelerinde olduğu gibi, vazifelerini gördükten son. ra 30 mil gerideki mevkilerine çekilir- ler. İstihkâmlardaki mütemadi (değişik manzaralar ve maskeleme tertibatı da insan: hayrette bırakmaktadır. Metzle Bezanson arasında 30 müstahkem mev- kii gezdim, biribirine benziyen iki mev- ki görmedim. Kimisi toprağın içine giz. lenmişti, kimisi tren yolunun arkasın da, kimi uçurumlarda inşa edilmişti. Bazıları nehrin seviyesinden 3 metre yükseklikte bulunuyordu ve feyezan tehlikesine karşı tertibat alınmıştı. “Kale istukozları,, Majino hattına yerleştirilen asker u- mümiyetle Paris ve Od havzasından a- İmmıştır. Bunlar “kale İstakozları,, is. mi verilen en cesur ve muharip asker - lerdir. “Kale istakozları,, başlarına hâki bir bere giyerler ve bu berenin Üzerindeki armada, Verdunu müdafaa edenlerin meşhur parolası olan “geçilmez!,, ke limesi yazılıdır. Majinodaki askerler sulh zamanında da harp halindeki istihkâm hayatı yaşa- maktadırlar: 15 gün ateş hatlarındadır. İar, 15 gün de geride... Askerlerin 48 günlük bir izin hakları da vardır. İstihkâmlardaki subaylar çabuk ter- fi ettirilir, Çünkü her 12 ere iki subay Tâzımdır, Bu subayların çoğu müstem - leke ordularından getirilmiştir. Çünkü müstemleke ordularında çalışmış olan subaylar emir ve idarede daha fazla ih- tisas elde etmişlerdir. Toprağın 50 metre aşağısmda vaktile Rif de tanıdığım subaylarla karşılaş. tm, İstihkâm askerleri Majino hattına or- duda iki ay hizmet gördükten sonra ge- re ayrıca bir de şikâyet kutusu asmıştır, Halk, polis ve bekçilere yeP Manisa'da somumum Iİ J Vatandaş Bir şarap fabri-|| öiyorki: kası yapılıyor Zonguldaklıla” Çocuk bakım ve de- İDenizbanktö Arsalar 20 den 200 liraya çıktı beton daireler içinde bulunuyorlar, hattâ AGUSTOS — e Aydın'da mahallelere poxislel şikâyet kutuları asıldı. hi pi Aydın, (Hususi) — Şehrimizde şiddetli sıcaklar hüküm sürmektedir. e beble, bu yıl biraz geciken meyva ve sebz eler birdenbire o kemals li yüzden bir meyva ve sebze bolluğu başgöstermiştir. kaydi Aydın emniyet âmirliği şehrin bütün in ahallelerine birer polis ay gr muştur, Telefonların üzerinde halkı ne gibi hallerde bu tolefonlards. e yeli rek zabıtayı süratle haberdar edebileceği bildirilmiştir. Emniyet km pi at netice vermezse ve şikâyetleri olursa yazıp bü kutulara bırakacaktır... A 18 Tehlikeden kurtarıiM? Cana isiyorid” ie Zonguldaklıların büyük en ğgumevi de tamam- lanmak üzere Manisa, (Hususi) -—— Egenin bağ mm. pe lere rağmen bir türlü yakı”, takası olan bölgemizde bu yıl Özüm re, , koltesi 20 bin tonu geçmiştir. Bu yıl rakmaz; berakıp gibi olur, fab, mahsul hastalıklardan ari ve bereketli- İİ pir zaman sonra tekrar v0 dir, Vilâyetimizde açılacak olan şarapha- ile yüreklere çöker. Bü ld ne Iktısadi bakımdan Manisayı çok yük- | $ yolları vapurlarının Zen; et seltecektir. Bu şarap fabrikasıyla tzüm na gece gelmeleri ve gec€ harek deposunun İstasyona yakm ve hat bo -|İ meleridir. İzah edelim: * yunda olması sevk işlerini de çok o.İl © Meselâ istanbula gidecek öl ye laylaştıracaktır. par gecenin saat on ikisİMİR. ege Valimizin teşebbilsü ile şehrimizde do- |İ girer ve sahilden 900-1009 a ğum ve çocuk bakimevi açılmak fizere- |? çıkta demirler. Bilhassa art a dir. Doktor ve memur kadrosu sıhhat vekâletinden viliyete bildirilmiştir. Böy- lece vilâyet merkezi ve kazalarımızm çok mllhim bir noksanı ve ihtiyacı karşi- lanmış olmaktadır. Bu evler açilmea memleket hastanesine daha farla hasta almak İmkân: da hâsil olacaktır. —— Çeşme'de de vapurun ne yolcü esine ne de yolcu ve eşya alabilei giti kân katmaz. Çimlü bu Serif Ny kayıkla vapura gidebilmek 1 ye nm vasiyefnamesini zar a işlerini tasfiye etmiş ve ötkİ gör ya göçmeğe amade almış olması lâzımdır, Denizin sakin olduğu > sa bu İşin zifiri karanlık içnde Yük müşkülâtla yapılabileceği vur etmek hiç de güç değil” ye Geçenlerde şildyetler ZEN ag nlsyolları Karesi tarifede (a tı ve vapurları sabah erke” Malumat Watme We ği z müddet sürdü; sonra yine Çeşme, (hususi) — Donizbankın Çeş- m8 ılicalarını lah edeceği, büyük posta i Çöğmeyo uğrıyacağı ve İz - mize Çeşme arasında dü seerler Yapı Jacağı hakkımdaki kaberler Çeşmelileri avdet etti. © »2 gok sevindirmiştir. Günden güne inkişaf ©d0 “yer Bu haber ııcalardaki arsalar üzerinde İİ kiyenin büyük kömür ve HES" de tesirini göstermiş, eekiden 20 liraya İİ Kezi olan koca bir sehri bUtÜR e yir satılan bir dönümlük arsa bugün bir «İf munakalâtmı zifiri karaslık ve Üye denbire 200 liraya fırlamıştır. Talib do İİ gehiike içinde yapmağa yor ağ gok fazladır. nizyolları idaresine acaba B© Şehre akıtılacak suyun menbalarında totkikat yapan mühendisler kat'i bir ka- rar verememişlerdir. Ecnebi bir müte. hassıs mühendisin gelmesi beklenmek- tedir. Tıyor? bunu anlamak cidde" dür. Bütün Zonguldaklılar, pes “ bu vaziyetin bir an evvel BİT lemektedirler. Vaparların BAT gl” atlerinde yapılacak basit bi abi” lik, on binlerce vatandaşı b kurtarmağa kâfidir. ZONGULDASİZ Hereke&” gi 4 Eylülde üz bayramı V3 lirler. Ondan sonra manevralara, ağır yürüyüşlere iştirak etmezler ve, başlıca vazifeleri mütehassısları gördüğü için onların fazla talime ihtiyaçları yoktur. Yalnız, mütemadiyen toprağı: kazarlar, maskeleme işleri ile, telörgülerle “kuş konmazlar,, la uğraşırlar. “Kuşkonmaz, çismini verdikleri şey, yerlere döşenen çelik çubuklardır, Bun- ların hedefi de, tankların geçmesine mâ. ni olmaktır. Tanklar, görünmiyecek bir İzmit, (Hususi) — gebe > iri lmakta olan rıhtımın şekilde yerleştirilmiş olan çelik hatlara | Yapı " gelip takılınca, etraftan toplar da faali- | rinde halkevi binasının bay yete geçecek ve sabit bir nokta üzerin. | di Halkevimizin yeni vinasi de düşmanı topa tutacaktır Be açılmış olacaktır. Ordu tetikle Umumi harpte istihkâmlardaki kaide “en büyük tehlike, en küçük rahatlık,, idi, Bugün ise Majino hattında, mareşal Petenin kaidesi tatbik edilmiştir: “En Halkevimiz, eylülün günü Herekede bir üzüm etmiştir. Bayramda körfesi” leziz çavuşları, kınalı yapak cı Balbalları muazzam bir yeli âz tehlike, en büyük rahatlık, Mare | yapacak, gözleri e şalın kaidesine göre, sinirlerin ve ru. | misafirlere üzüm sunni bun büyük bir huzur içinde bulunmam | üzüm yetiştirenlere bayrami lâzımdış ki, hücum anında askerler va" | ler verilecektir. Z zifelerini tam bir mükemmeliyetie gör- sünler. İlk zamanlar askerler istihkâmlarda ron şöyle derdi; “Ordumuz evvelâ tetik? a sonrasın; düşünürüz. Maji”. di Bugün Fransız ordusu Nil ei bazıları üç ay mütemadi şekilde toprak altında kal:yorlardı. Bugün, beton da- ireler elektrikle kurutulmuş olmakla tında tetikte bulunmakta" lanmasına ihtimal yoktur” esbi beraber, askerler buralara mücavir ayrı | Majino hattına mukabil, R # yerlerde yaşamakta ve işaret verilir ve | hillerinde Almanlar da Büy rilmez mevkilerine dönmektedirler, lar yapmaktadırlar. Banlr g Askerlerin mevkilerini işgalleri, en büyük istihkâmlarda en fazla 1 #aat içinde tamamlanraktadır. Umumi harpten evvel Fransız ordüsu erkânı harbiye reisi olan general Hag- hln emin birer öbek 1914 den evvel her iki 088 tertibatı vardı, Bugün is€ tibatı bulunuyor.