26 Ağustos 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

1938 m sevme — Bir Fransız generatinin tavsiyesi Ordu seferberliğine karşı maneviyat seferberliği! Alman manevraları, Ismi! giziitutulan bir düşmana karşı açılmış harbin Ilk safnası mıdır ? e manevraları Avrupada gerek ge lomatlar ve gerek 4 erkânüm meşgul elmektedir. Vins 9 Çörçil, dün naklettiğimiz makale bu manevraları Almanyanın e, yuları için tehlikeli görüyor ve on ©, ER iyi çare olarak, ayni şekilde mevralarla mukabele etmelerini ta» Ye ediyordu. tanSıZ generallerinden Pel Azan i. a zc “Jurnal, gazetesinde meş- "ği makalesinde “ordu seferberliği di $ maneviyatı seferber edelim,. Yor, ik Yag haleyi &ynen naklediyoruz: telif ordularda seferberlik talim-| kip,» Veya ihtiyat efradmır. da iştira.! Yapılan manevraların,. çok muay-| ayarli vardır: Kabul edilen nazari eyni pratik şekilde tecrübe etmek, Müğre, harp esnasında yapacağı vazife" ei wek ve kadrolarla kıtaların vazi. yapmağa müsait olup olmadığına in Almanyada yapılan hazırlıklar bir mevzi seferberlik manzarası Hi . çünkü bu manevralar müte- My lahlanımadan sonra yapılıyor. Yay lara, bir taraftan tstihkâm kur My, memur binlerce teknisiyen ve İşçi *diyor; diğer tarafta, ihtiyat ef a Şağırıyor. Bu hareketlere gerek Mazelığının son safhası gerek kim töylenmiyen düşmana karşı açı. in ilk safhası ismi verilebilir. ikatin'en büyük soğuk kanlılık- linde bulundurulması icap eder. Üü suretledir ki onun manası en 8 bitaarf bir surette anlaşılır ve İ neticeleri tayin olunabilir . *fradının çağrılması ve bu ma- in hedefi ne olabilir? Bu hare Mi, Ültimatom veya müzakere esma- GA vvetii iddialar veya, #cabında| Li ——üracaat için elde iyi bir silâh Na, ke R ei i SN n gayesi sadece ( âskerleri! taş eker ve kütle halinde talim ettir e ayni zamanda onları kuvvetli İK eyei'lik haline getirmektir. Bu süret. â ey Nun unsurları, ilk isaret üzerine, bir ola; ili toplanahilecektir, Ma- Man beklenen fayda, bilhassa, üye m kadroyu O tamamlamak ve Me ık vazifesi verilenleri bu işe Nia Olduklarına ikna etmektedir. Tay Yet, bu manevralar halkım disip- iy Kvvvetlendirecek ve hükümetin, daye, müşkülât halinde, vazife b Mit, €dilenl üzerinde mutlak bir KM halini almasına yarıyacak- ki, yalar, b suretle, memleketi Mira harpçi bir millet fikrine alıştı z s.s Mi yi Hitler, ekseriya tekrar ettiği han harbi sevmiyordur, çün. en, rek Alman milleti için, ge- My Hiz İçin tehlikesi ( vardır. Fakat Ma iler her zaman için milletine ve Him olabilecek mi? ln ti geç son derece inki- eti, bir gençlik. beklenmedik öğ, SE geçebilir. İktidarı tekba- He tutan adam biran zarfında ty ik reketin sihrine kaptırabilir. | ei çı malin, tamiri gayrikabil teh- Mar Mlabili ir. Çünkü bir milletin hep e fara ana gelmesi ve bir dikta. t Üemuy, Yecanz o milleti uçuruma . “İN biribiri üzerine tesir e- i İğ oularımıza karşı, baş. ik Ve general Viullemin seyya. Mİ İzhar edildiği Ül niyç , *dildiği gibi ne derece sevgi e beslersek besliyelim, herhan- Ki tkeyi i Mağ olr € karşı tedbirli davranma- iN Mak milletinin ruhf haletin. t a Olarak, hattâ tabir caizse Bi, « surette bir kaza vukubula- gi n ve sanayiin harp ha- le aırlığı dolayısile düştüğü vaziyetin do. furduğu bir mall bubranın, hattâ mem .. Seferberlik hareketile o tahassül eden vadiyet uzun müddet devam edemiyece. ğine gür, herhalde bir ntceye müncer o- lacaktır. Fakat ne gibi bir neticeye? Her türlü tehlikeye karşı kendimizi em niyet altına almak için iki cins tedbirlere müracaat etmek lâzımdır. Bunlardan biri harici, diğeri dahilt olacaktır. Hariçte Fransa ile İngiltere, sulhu mu halâza etmek arzusunda olan bütün mil- letleri birleşmeye davet etmelidir. Bu nun için hem eski siyaset o formüllerini! bir tarafa bırakmak, hem de bir memle. ketin dahili idaresini nazarı dikkate al- mamak lâzımdır. Bu takdirde Amerikan birleşik devlet” leri büyük bir rol oynayabilir. Çünkü Amerikanın, bir harbin neticesini tayin edebilecek derecede iptidai madde ihtiya. tı vadır. Bundan başka, Amerikalılar da bizim gibi büyük bir sulh arzusu içinde bulunmaktadırlar. Frankonun muhafazakâr ve anenesever İspanyası da karşı tarafa ithal edilemez. Maalesef dahili işlerimize karıştırdığımız Sovyetler Rusyası da harici işlerimizde de bize vardım edebilir. Mesele demokrasi ve diktatörlük mese-| lesi değil, harp ve sulh meselesidir. Dahilde beraberliği ve iş hayatını ni. hayet tahaklkuk ettirmek lâzımdır. Bera” Berlik Tağim, çünkü Fransızların, kom.| şularının askeri seferberliğine mukabil! hiç olmazsa manen seferberlik yapmala”| rı İcap etmektedir. Muntazam bir iş ha.) yatı lâzım, çünkü durup durup başlayan grevler, münakaşalar, gündelik ve ücret hakkındaki talepler umumi refah: ve mali hayatımıza olduğu kadar müda” İaa yaziyötimize de-fenn bir tesiriora et mekted *»” $$ Umumi bir harbin çıkmasına mani ol- mak lâzımdır. Umumi bir harp demek Avrupanın ve medeniyetin sonu demek. tir. Fransa, hükümetinin daima tekrar et tiği gibi, böyle bir harp çıkmasını yalnız İstememekle kalmıyor, ayni zamanda bü HABER — Aksam oostas İş Bankası Cumhuriyet Türkiyesinin iftihar edebileceği iktisadi müesseselerin başındadır Bankaya mevduat 1924 de iki buçuk milyon lira iken 1937 de 90 milyon lira, tasarruf hesapları 1924 de 12.554 lira iken 1938 de 29 milyon lira olmuştur. Cumhuriyet Türkiyesinin iftihar ede- bileceği iktısadi müesseselerimizin en başında gelen Türkiye Iş Bankası 14- üneü çalışma yılını bitirerek bugün 15 yaşına basmış bulunmaktadır. Türkiye İş Bankası bir tejim eseri olarak yurdun büyük bir ihtiyacını karşılamak için Atatürkün iradeli eli ile kurularak 26 Ağustos 1924 de An- karada faaliyete geçmiştir. O tarihde ancak dörtte biri tediye olunmuş bir milyon Türk liralık mütevazi sermaye- siyle işe başlıyan bu milli müessesenin 14 yılda temin eylediği itibar ve inki- şalın bir ölçüsü olarak bugünkü serma- yesini teşkil eden $ milyon Türk lira- sının yanında ihtiyat akçesinin de ser- maye miktarına yaklaşmak üzere ol- duğunu göstermek kabildir. Filhakika 1938 yılı başında ihtiyat akçesi 3.470.000 lirayı bulmuştur, Bundan başka Bankaya mevduat her yıl mütemadiyen artmış, plasman ve iştirakleri de genişlemiştir. Bankaya mevduat 1924 senesinde 2.474.445 li- ra idi, Bu miktar 936 da 75.906.514 lira, 937 de de 90.768.361 lira olmuş” tur, Bankanın iştirakleri de 1924 de 580.340 lira iken 1937 de 19.195.242 lira olmuştur, Müessese memleketin yüksek menfa- atlerini kendi kazancından ve her şey- den Üstün tutarak yurddaşlara refah, kalkınma hareketlerini temin edecek tedbirlere imkânın en geniş risbetinde faydalı olmıyacaktır. Çünkü, bitaraf ve derin tetkiklerden anlaşıldığına göre ge- ne Fransız ve İngiliz grupu ve onların müttefikleri harbi kazanacaklardır. General Vetttömine karşı gösterdikleri samimiyete mukabil komşularımıza bi- zim de sevgiimzi isbat etmek lâzımgelir. se yapacağımız şey, müstakbel bir harp- te bizim kazanacağımıza kanaatimiz ol duğunu bildirmektir. Onların da kendile. rine körü körüne güvenip bu ifadedeki samimiyeti anlamamazlıktan gelmeme- leri lâzımdır. bir mevduat bankası olarak çalışmak” tan uzak kalmıştır. Yerleştiği her piyasada faiz ve &- dünç para alma şartlarını normal had- lere indiren Türkiye İş Bankası, kay- naklarını bir kredi iptizeline sebep ola- cak şekilde kullanmaktan daima çekin- miş ve mevduata her vakit yeni istimal imkânları bulmuştur. Yabancı memleketlerde bir Türk bankasının şubeler açması şerefi birin ci defa olarak Türkiye İş Bankasına nasip olmuş ve 1932 de İskenderiye ve Hamburg şubeleri açılmıştır. Türkiye İş Bankası, bugün yurt için- de 45 şube ve yurd dışında 2 şube ki çem'an 47 şube ile faaliyet halindedir. Dünyanın her tarafında muhbirleri var* dır. Türkiye İş Bankası, memlekette mo- dern bankacılığı kurmuş olmak ve bu cihazın işlemesi için elzem unsurları da yetiştirmiş bulunmak gibi hizmet- leri ile övünebilir. Müessese 14 yıllık hayatında bankacı olarak yetişmek is- teyen gençlere esaslı bir mektep olmuş- tur, Bugün kendi kadrosu içinde çalışan 689 memurdan başka, zaman zâman yes ni kurulan müesseselere verdiği eleman lar ve bizzat alâkak olduğu şirketlere geçen yüzlerce değerli memür bu mek- tebden feyzalmış, tecrübe kazanmış, iftihara lâyık bir zilmre teşkil eylemek. tedir. Telkin ve teşvik vasıtalarının her türlüsüne başvurarak, çocuğundan gen cine, gencinden ihtiyarma kadar her yaşda yurddaşa hitap ederek geniş bir tasarruf propagandasına girişen Türki- ye İş bankası Milli sermayenin. temel taşlarını teşkil eden tasarruf harcketi- nin muvaffakıyetle ilerlemesinde âmil olmuştur, Sistemli, zevkli ve menfaatli bir bi- riktirme vasatisi olarak 1928 de Türk yavrusunun eline ilk kumbarayı o ver- miştir. Para biriktirerek bankaya yatıran lar arasında kur'a çekmek suretiyle ik- ramiye dağıtmak, ve tasarruf mevdua- tına dolgun faiz vermek usullerini ih. das eden gene Türkiye İş Bankasıdır. Türkiye İş Bankasının tesis olundu” ğu 1924 yılında 96 yurddaş bankaya tasarruf mevduatı olarak 12.554 lira yatırdıkları halde 1937 yılının sonunda bu rakamlar azametli ve mânalı bir ye- küna varmıştır, 108.905 yurddaşın Türkiye İş Ban- kası kasılarında 27.118.971 Hrası bi- rikmiştir. 1938 yılmın beşinci ayı s0- nunda bu yekün 29.453,198,26'varmış- tır. İş Bankası doğrudan doğruya ban- kaçılık sahasında çalışmakla kalmıya - rak beş yillek birinci sanayi plânının tahakkukuna (yardım etmiş müteaddit fabrikalar kurmuştur. Ayrıca kurduğu bir çok şirketler vardır. lü id 'NEVROZİN Baş, Diş, Nezle, Grip, Romatizma Nevralji, kırıklık ve bütün ağrılarınızı derbal keser. kii İcabında günde 3 kaşe alınabilir. FEEENEEM Çınkıraklı yılan davası U havadisi okuduktan sonra “Amerika adliyesi- nin garabetleri nereye varacak ?,, diye düşüne- ceksiniz, Bundan İki sene evvel) Los Angeleste Rober Ceyms isminde birisi karışımı öldürmüş olduğu için ida- ma mahküm edilmişti. Ru adamm karısmı öldürüşü çok feci bir şekildedir: yatak odasına çıngıraklı yılan- larla dolu bir sepet göndermiş ve karısını çıplak syak, larini bu sepete sokmağa zorlamıştı. Dava Los Anjeles jürisi önüne gelinse, müddeiu- mumi jüri Üzerine tesir yapmak ümidiyle mahkeme sa- lonuns bu çingırakli yılanlardan birisini kafes içersin. do getirmiştir. Tam avukat müdafsasna başlıyacağı sırada mübaşirin bir hatası yüzünden yılan kafesinden Yoşunmuştır. Salonda müthiş bir panik olmuş, bereket versin ki yilan çabucak yakalanmıştır. Mahkeme bu hâdiseden sonra katil hakkmda idam hükmü vermiştir. Fakat bu hükmü avukat yeni ve garib bir iddia ile karşılamıştır. Avukata göre bu hükmün kanuni kiy- meti yoktur. Çünkü yılanm kaçışı ve hâkimlere suldır- 4t ile hâkimlerin sinirleri boşanmış, hüküm vermek i- çin icab eden dimaği sükün ve düşünce selâmetini kay» betmişlerdir. Bu meselenin halli iki senedenberi uzayıp gitmek, tedir. Temyiz mahkemesi bu hussuta bir karar verme- yi salâhiyeti haricinde görmüş ve meseleyi yüksek ada» Telefonlu mezar MERİKADA Missuri eyaletinde bir kadın kendi- si için garib bir mezar hazırlatmıştır. Bu meza- rın yan taraflarında hava delikleri olduğu gibi içinde de bir telefonu vardır. Biraz fazla müvesvis olan bu ks- dın ânl bir kalb tutmasiyie ölü zannodilip gömüldüğü takdirde bu şekilde tekrar hayata avdet edebileceğini düşünüyor ve müteselli oluyor. Balık yağile beslenen domuzlar ÖRT senedenberi Almanyada domuz yetiştirmiye çok ehemimyet verilmektedir, Domuz yavrularını iyi beslemek ve çabuk yağlandır- mak için şimdiye kadar Alman çiftlik sahipleri hayvan. ları pancar, mısır, ve #oya fasulyesi ötile toz halinde balık ve fostat dö şo ile yapılmış bir mahlât kullanıyor. lardı. Bu mablüt hayvanı çok yağlandırıyordu. Fakat bu sene Alman kimyagorleri yaptıkları tecrü- belerde domuzlar için en iyi godnın günde on beş gram balıkyağı olduğunu keşfetmişler ve domuzları bu suretle beslemeğe başlamışlardır. let divanına havale etmiştir. Yüksek adalet divanı bu gümlerde toplanacak ve bu mesele hakkmdaki kararını verecektir. Kadınlar daha çok kaza yapıyor UDAPEŞTE #okaklarmda otomobil kazaları pek çoğaldığı için zabıta ve belediye ciddi tedbirler almışlar ve şehrin hemen her köşe başıma birer memur koymuşlardır. Bu memurlar nizamlara uygun bereket etmiyen otomobiller ve yayslardan 60 kuruş cöza al- yorlar. Son bir ay zarfında günde 160 Kişi cezalandırılmıştır, Ceza görenler srasında erkekler çok az, kadınlar ise çok fazla imiş. 2000 sene &vvelki vazifeler! EKTEBE çiden çocuklara vazife verilmesi buğün icad edilmiş bir şey değildir. 2000 sene evvelki çocuklar da vazife yapıyorlarir. Son günlerde Mısırda araştırmalar yapan bir fen heyeti çok dikkate lâyık bir vesika bulmuş, bir Mısır talebesinin vazife defterini ele geçirmiştir. Misir yazısı. nı okumayı bilen Âlimler, papirüsten yapılmış bu defter- de iki bin sene evveline ait vazifeler olduğunu söylü- yorlar. Vazifoler buzünkü vazifelere çok benziyormuş, De- mek ki pedagoji mi 2000 senedenberi zannedildiği ka- dar ileri gitmiş değildir. Defterde çok ekemmiyetli hesab mesöleleri vardır. O zamanm çocukları da, muayyen bir süratle iki vok. tadan hareket eden iki devenin nerede ve hangi santte biribiriyle karşılaşacağını hesab edebiliyorlarmış. ©