19 Temmuz 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

HABER — Xksam postun 19 TEMMUZ — 1988 Zenginlerimize örnek olacak bir hayır sever Romanya krâ'| nın annesi öl Kardeşi prens NP” İÇERDE: DIŞARDA: * Balkan erkânıbarp © heyetleri bugün memleketlerine döneceklerdir. * Beynelmilel ticaret odası İstanbul ko, tollesi dün ticaret odasında / toplanmış, reklâm ve ilânlerda usul ve kaideler, ha kem usulü, gümrük tarife projeleri üzerin de görüşülmüştür. * Ağustos içinde şehrimize iki bine ya, kın seyyahın gelmesi beklenmektedir. * Orta tedrifat umum müdürü Avni, İs. tenbul mekteplerinin vaziyetini tetkik et, mek üzere dün şehrimize ge * Karagümrük nahiye müdür& ki gece Büy erlen vapura » derhal kurtarılmıştır. bostanından itibaren uzatılan Sultançeşme , Çiftebaruzlar yolu bitmiş. tir. Yol Cemil paşa sokağına kadar temdit edilecektir. * Lokantaların da oteller gibi sınıflara ayrılması için şehrimizdeki lokantacılar belediyeye müracaat etmişlerdir. Müracant telkik edilmektedir. * Büyükdere halk partisi ocağı tarafın, dan 13 ağustos cumartesi o skşamı beyaz parkta bir kır balosu verilecektir. Eğlen. ceye o günlerde festisal ( için şebrimize gelmiş olan seybekler de iştirak edecektir * Avrupaya seyahat etmek (o İstiyen öğ, relmenlerin maarif vekületinden müsaa, d: almaları Jürumu — bildirlimiştir. Müra ozatlara göre bu sene 500,600 öğretmenin rupaya gitmek İstediği anlaşılmıştır. arıyerde o açılacak örlu i partisinin delâleti ile bir b tunmuştur. Biha kirasız olarak Ma kâleti emrine verilecektir. * Balkan demiryolları könferansı murah hasları birkaç gün evvel Ankaraya gitmiş ler ve dün dönmüşlerdir. & Konferansın ikinci devresine girilerek eşya | farffeleri Üzerinde müzakerelere başlanmıştır. * Asfalt yollar yapılırken buralardan çı karılan parke taşları ile ikinci derecedeki bozuk yolların tamirine karar verilmiştir, * Gümrük muhafaza memurları Bebek. te bir evde kaçak trikotaj makineleri bul. r. Birkaç bin lira kıymetindeki eşyayı memlekete sokan hakkın, da takihala başlanmıştır. * Beşiklaşta Rarbaros türbesinin etrafı, Bin açılması için yakında istimlâke başla, sr. Binaların kıymeti tesbit edilmek ştir ; tf evvel binerken * Eminönünde yıkılan yerler şimdilik yeşillik haline konulacaktır. * Terkos gölünde, veni alınan makine. ler için 60 metrelik bir baca ve o binalar yapılmaktadır. * Gihangirde Fındıklı deresinde yapılan inşaat şehir plânına aykırı o olduğu için belediye tarafından durdurulmuştur. * İskân müdürlüğünde dün bir toplantı yapılmış, muhacirlerin nakll o için fiyat meselesi görüşülmüştür, Bu sene Romanya ve Bulgarislandan getirilecek olan muha, cirlerin sayısı 22 bindir. * Amerikalı profesör ve munllimlerden müteşekkil 70 kişilik bir kafile bügün şeh rimize gelecektir. Misafirler © şehrimizde Üniversileyi ve diğer kültür müesseseleri. nİ gezeceklerdir. * Roğaziçi pazar günleri fazla o rağbet görmektedir. Geçen pazar Şirket vapurları 62468 yolen taşımıştır. Akay idaresi apür larında da pazar günü 65 bin yolcu gidip gelmiştir. * Şirkefibayriyenin, Haliç fabrikaların. da yapılan 78 numaralı vapüru dün deni, ze indirilmiştir. it içi diği tesbit edilmistir. Temiz süt temini £ çin fabrikaların kurulması © tetkiklerine devam olunmaktadır. * Zincirliküyu . Maslak yolunun tamiri, ne başlanmıştır. Büyükdere asfalt yolu da eylülde tamir edilecektir. Yeni neşriyal Goril avcıları İngiliz muharrirlerinden Ballantyne'in bu eseri dilimize tercüme edilmiş ve Ka- naat kitabevi tarafından neşredilmekte o, Jan Ankara kütüphanesi serisinin 8 inci kitabı olurak neşredilmiştir. Afrika ormanları arasında vahşi hayvan avcılığına çıkan üç İngiliz avcısının Afri, ka vahşileri arasında kesif Afrika orman. larında geçirdikleri sergüzeşli anlatmakta. dır, 1 maya çalışılacaktır. Hâlen Trakya umum müfettişliği sahasında bulu- nan 1283 köyde boş senelik"program- l& kısmı azam: radyoya sahip bulu- nacaktir. Avrupadan getirilen hususi terti- batir cihazlar bu köylere yerleştiril- meye başlanmıştır. İlk senede 89, ikin el sene nihayetinde 261 köy birer rad yo kazanmıştır. Oil senesinde 1232 | köy radyolu olacaktır. * Pazar günü Boluda, Atatürkün Boluya ilk gelişinin yıldönümü münasebetile bü. yük şenlikler yapılmıştır. * Deyli Telgraf gazetesi, Hitlerin yaveri Friç Vidmanın cumartesi günü Londraya geleceğini haber vermektedir. Mumailey. hin bu ziyaretinin sebebi gizli tutulmuktu | dır. * Arnavutluk kralı, sonbaharda Çekoslo vakyaya gelecektir. Malim olduğu veçhile Arnavutluk kraliçesi Jeraldi Apenii, âslen Şarki Slorakyada kâin Opleni: * Sovyetler birliği yüksek mı ü riya, set divanı, Moskova , Vladivostok uzun se. ferini muvaffakiyelle bilirdiklerinden ve bu uçu şesnasında büyük cesaret göster. miş olduklarından, o “Moskava,, tyyarı pilotu Kokkinaki ile Navigatör Briandins- kiye “Sovyetler birliği kahramanı, Ünvanı nı vermiş, Lenin nişamı ile taltif elmiş ve ayrıca her birine 25 bin ruble mükif ita eylemiştir. * Maraşta Aksu üzerinde kurulacak 120 metre uzunluğundaki betonarme . rünün lemel hazırlıkları dün (merasimle çakılmışlır. * Yunan büşvekili Melaksas, yeni adliye nazırı Tampakupolosun kralın (oOönünd yapacağı yeminde hazır bulunmak üzere Korfoya gelmiş ve halk tarafından büyül tezahüratla karşılanmıştır. * Amerikanın beş sulh teşekkülü mülte. fikan kabul eltikleri bir karar (o suretinde bilaraflık kanununun idamesini ovebir harp takdirinde plebisit yapılmasını İste mektiedirler, * Pransı: hariciye n Kâdını mezarlıkta bıçak- | lanmış iye nazırı dün Finlândiyu | Holstiyi Kabul etmiştir. Dün gece saat 24,30 radelerinde Kadı. | köyünde Söğütlü çeşme mezarlığında bir gece gezmesine çıkan İsmail adında bir adam yanındaki Didar ismindeki kadın. la münakaşaya başlamış ve omünake Süyüyünöe İsmail bıçağına sarılatak Di. darı kolundan yaralamıştır. İmdat seslerine etraftan yetişenler İs- maili yakalamışlar ve kadını da tedavi için hastaneye göntürmüşlerdir. Elbise hırsızı Kasımpaşada mescit o mahallesi kuyu sokak 12 numarada oturan Faika ismin. deki bir kadın polise müracaat ederek 0- dasının kilidine anahtar uydurmak sure. le oğluna ait bir elbisenin çalındığını iddia etmiş, zabıta yaptığı tahkikat neti. cesinde bu elbisenin ayni (evde oturan Sabri tarafından çalındığını o meydana çıkarmış elbiseler istirdat edildiği gibi Sabri de mahkemeye verilmiştir. Kalasına dirhemle vur- muşlar Küçükpazarda Kantarcılarda 87 mw maralı dükkânda çalışan kantarcı çırâ- ğı Mehmet, ayni yerde çalışan Ali Su. zanla kavga etmiş ve Ali Suzan Mehme- din kafasına dirhemlerle vurarak yara. Jamış ve sonra da kaçmıştır. Suçlu arân, maktadır. Otomobili kazası Dün gece sabaha karşı saat 3,20 rad- delerinde Mehmet oğlu Kâmilin idare et- tiği 2615 numaralı otomobile Fevzipaşa cadesinden geçerken, direksiyon birden- bire bozulmuş ve otomobil bir o elektrik direğine vurarak parçalanmıştır. Bu sıra da arabanın içinde . bulunan mal sahibi Talâtla. müşteri Murteza ayaklarmdan yaralanmışlardır. re a e EE ED EE Alemdar Sineması İKİ FİLM Şanghay Tehdit Mektupları A Sgk öğe 20 Lira sermaye ile işe başlayan Çeliker Zonguldağa bir lise kazandır- dığı halde isminin duyulmasını istemiyor Dünün sebzecisi bugün Zonguldağın belli başlı zenginlerinden biri Dü- alin kahır çekmiş, sıkıntılara göğüs ger miş, Rusların bombaladıkları Likya va purundaki 94 kişi arasından kurtulan 18 kişiden biri ve Zonguldağın bugün- kü zengini ticaret hayatına 1322 de Zonguldakta iki bin kuruş sermaye ile ve sebzecilikle başlamıştır. Bu zat, Mehmed Çelikerdir. Zongul- dağın dürüst tüvcarı, mütevazi zengini, hayır seven adamı, Onun kısaca hayatmı bana şöylece anlattılar; Karadeniz Ereğlisinde Süleymanlar mahallesinde 1298 de doğmuştur. Bu- bası Hacı Hasan ticaretle gul fe kat ancak 50.60 lira arasında bir ser- mayesi bulunan tüccardır. Daha ki. çiik yaşta, 14 yaşında, dan ayris lan Mehmed Rüştü tahsili; itirmiş bu Wzuyordu. 1322 de Zonguldağa gel sedzeciliğe başlamıştır. İki bin İcu sermayeli bir sebzeci, Bu iki bin kuru a bi; İki arkadaşından ödünç al 5 880 kuruşunu 'da Sırma abla a- 4mdaki bir kadından istikrez etmiştir. Umumi harbin başlarığıcına kadar * aretini ilerleten, iki bin kuruş serma “ini iki'bin altın Hraya çıkaran bu ça an adam harb içinde hemen hemen bütün kazançmı Btekinde berikinde « lacak bırakarak kaybetmiş hattâ biraz iştir. Umumi harbde öte- mevcud bir kaç evini sa- tarak yeniden ticarete ba rş harbin bütün müşkilât ve tehlikesi içinde Zon guldakdan İstanbula küçük, bi niz vasrtalarile zahire, fasulye, fındık vesaire göndermek satmak ve mak suretil, ve bugünkü Mehmed tur, Okuyucularım di damın hayatından bize ne? Böyle küçük sermaye ile işe başlayarak kazananlar az mıdır? Haklıdırlar, Az değil, belki de çoktur, Fakat, Mehmed Çeliker gi- bisine rastlamak imkânsızdır, Ben Mehmed Çelikeri iktısad veki inin Zonguldak Halkevini siyaret et- tiği srada gördüm. Evin sinema salç nu geziliyordu. Vekile sinema salonuna ilâve edilecek locaların yeri gösterili- yordu. Bu sırada kalabalığın dışında duran yaşlı olmasına rağmen dinç bir adam: zorla denilecek bir gekilde ko- İundan tutarak vekilin yanıma götür- düler ve tarırttılar: — Şehrimize, vilâyetimize, daha doğ rusu hükümetimize henüz tamamlamak ia meşgul olduğu yepyeni bir fise bina sı hediye eden Mehmed Çeliker, O zaman öğrendim ki, Du zat bir li- se binası yapmış ve hediye etmiş, Ve- kil; — Yaptığınız iş ölçülemiyecek kadar büyüktür. Adımızı hayırla andırataksı- nız, ek$ik olmayınız, dediği zaman, o en büyük bir suç islemiş gibi kızarmış ve vekilin candan takdirine mukabele edemiyecek bir hale ge! k Mehmed Çelikerle görüşmek istedim. Kalabalık salondan çıkarken gözlerimle onu aradım, bulamadım. Yanımdaki bir Zonguldaklıya: — Nerede acaba? diye sordum. Aldığım cevap şu oldu: — O sıkılır. Hemen kaçmıştır, Yap- tığı iyiliklerin kimse tarafından bilin- mesini istemez. Bunu da gizli kapaklı tu'mak istiyordu. Fakat... Bu fâkatin sebebini ancak kendisile görüştüğüm zaman öğrendim. ... Zonguldak Halkevi başkanı Tahir Karaoğuz beni Çelikerin yazihanesine götürdü. Basit, alayişsiz bir yazıhane, Dâha doğrusu ticarethanenin bir kısmı câmekânla bölünerek vücuda getirilmiş iki yazihane, bir masa ve hir dosya do- Jabı alan ve ancak bir kaç kişi oturabi- Jecek kadar dar bir köşe, sattır- başlamış Caddeye bakan pemcerenin yanma yerleştirdiği masası başında, uzunca İ- ki tahtanm uclanma koyduğu unların evsafını araştırırken bulduğumuz Meh med Çeliker, biz içeri girince ayağa kalktı, kendimi tanıttım ve ziyaretimin sebebini bildirdim. O zaman yüzünün yine kızardığını, nutkunun tutulduğ nu hissettim. Tevazuu ve çekingenli izahat vermesine bile manidi, — Yaptığımız hayır çok yerinde ve çök büyüktür, dedim. Hayrınızı niçin mektep yapmakla gösteriyorsunuz da başka bir şey yapmış olmıyorsunuz. Si zi mektep yapmağa sevkeden sebeb ne- dir? N Mehmed Çeliker cevap vermedi. Ye rine Tahir Karaoğuz konuştu: — Mehmed Çeliker, hayrını her sah da yapmıştır. Bir vakfı vardır. Kend idare etmektedir. Yardımlarını daimi gizli yapar Hayır cemiyetlerinin adam larım çağırır. Vereceğini verir, mak» buz alır ve arkasından: "sakin kime: bilmesin!” demeyi ihmal etmez. Çeliker: — Yapılacak hayır olduktan sonra bi inip de ne olacak! Bunun bile bilinme sini istemiyordum. Tâhir Karaoğuz: —Doğru, dedi, Bunun da bilinmesi: istemiyordu. Fakat, biz mecbur ettik, Bilinmesinin doğru olacağını söyledik Böyle bir hayır yalnız bina ile bitmiş olmuyordu. İstiyoruz xi Maarif veki leti lâzım gelen alâkayı göstersin, ho Şalarını tayin, etsin, müdürünl seçsin, ü#deesinden bu mektebin sahsisatını da ayıran, — işte bu sebeble bilinsin, dediler. Ben de doğru buldum. Bu ders yılma kadâr bitmiş olacaktır, Hemen tedrisa ta başlanmalıdır. Vilâyetimizde Jise yoktur, Olrumak istiyenler çok müşki lât çekiyorlar. Başka vilâyetlere gitmek mecburiyetinde kalıyorlar. Ben oğlu- mu ilk mektebi bitirdikten sonra İstan bula Galatasaraya gönderdim. Oradan Lozana gitti. Şimdi orâdadır. Benim pa ram var ökutabiliyorum. Ya vaziyetle- ti müsaid olmayıp da okumak isteyen. leri ne yapalım? Vilâyetimizin lise kW yacını yaptırdığım bina katşılıyacak- tr, — İlk sualime cevabinız bu oluyor öyleyse.. Hayrınızı lise yapmakla gös termenizin sebebi... Mehmed Çeliker sözümü tamamlar*ı ya meydan vermedi; — Hayır, hayırdır. Bence her şekli birdir. Ben ufak bir sermaye ile İşe baş- Muval/fak oldum. Daha doğrusu yardım etti. Dürüst hareket et- rşılığını gördüm. Kazandım, ki- min için? Kendime mi? Aç değilim, çip lak da kiç. Kendimi, ailemi geçindire- cek bir gelirden üstünü ne yapayım? Bunları hayra sarfetmek en büyük zev kimdir ve zevkim olacaktır, — Liseniz kaça mal olacaktır?.. Çeliker durdu, hayrmın omikdarını öğrenmek arzusuna düşen bana baktı? — Vallahi, dedi. Bilmiyorum kaşa mal olacağını... — Müsaade ederseniz liseyi görmek sizin de orada bir resminizi çekmek İs- terdim. — Hay hay, nasıl isterseniz. Ben her gün saat üç bucukta buradan çıkar ora ya gider, işçilerin başında bulunurum. Gidelim, lisemiri görelim. Saat dörde doğru, Mehmed Çeliker Ben ve Tahir Karaoğuz hir otomobille lisenin bulunduğu yere gittik. Yeri bir Bseden çok bir stadyum yeri, Zongul- dağa hâkim bir mevki, 1200 metre murabba: bir sahaya kuru lan bu muhteşem bina, tam bir İise plâ mma göre yapılmıştır. Yalnız Gseye lâ zım olan bahçesi eksiktir. Onu da, bi- nânm önündeki arazinin istimlâk edi lerek ve doldurularak telâfi edileceği söylenmektedir. Bundan başka lisenin layı Romanya)f çağırdı Bükreş, 18 Valide (kraliçe ** sıhhi o vaziyeti o mütemadi; laşmış ve akşam saat ” # e a 18 de ada Pelishor sarayında vefat “© tir. Kral ; Karol ile veliaht ses Elizabet hastanın başi Junuyorlardı. Başvekil patrik ile diğer hükümet azas. dâ gelmişlerdir. Kraliçe Mari, karaciğer ve “4 “Cirrhose,, hastalığından £ 5 , il yüze #E. e 2 Ve bü hastalık, zaman zaman #— yapıyordu. Almanyada toryomda profesör Lahman tedaviyi müteakip kraliçe Mari, Xi ni iyi hisset kararını almıştır. Seyahat. Y iş ve memleketir€ i e sebeb olmuştur. sinayaf nüşünün ertesi günü vefat Eski Romanya prensi Nikolağ$. r iy n öldüğünü bildi desi kral Karol akşam üzeri rek ann: ze merasiminde bulunmak öX 5 Romanyaya gelmeye da prens Nikola malüm olduğü” bir aile ihtilâfından dolayı prenslik hukukundan iskat Romanyadan tardedilmişti. likte Brana namı altında turmaktadır, Kraliçe Mari 65 yaşındaydı. Ve Ve i ge ol , Bir lar Avrupanın en güzel kraliçesi 9 meşhurdu. Yirmi yaşında ahdi prens Ferdinand ile evlenmi$ de kraliçe olmuştur. Altı çocuğu tur. Bunlardan beşi hayattadır. “fi yükleri şimdiki Romanya kral * dur. Filistinin şima Yahudiler J ind hi6 | 4 rele başladıl4 Kudüs, 19 (A.A) — Filist inde tesi günü akşamı arbedeler ve * yeniden altı kişinin kurban gi üç kişi ölmüş, © Fır surette yaralanmış ve er bebiyet vermiştir. miktarı b suretle dokuza çi Kudüsde ve Hayfada dü vi ”. kapalı bulunmaktadır. Filistini i de tethişçilerin tahrikât meri çan Yahudi aileleri muhacere! rilmektedir. yha önündeki başlanıp da bitrilemili bina da icap ederse satın mektep muallimlerinin oturm sis edilecektir. Mehmed Çelikeri, elliye yeğ lenin ders yılı başına kadar mak üzere çalıştıkları bina rakıp da dönerken o, arkamıs! söylüyordu: — Görüyorsunuz ki binsy: “ği mağa çalışıyoruz. Bununla .f arzularımdan birini miş oluycrum. Ders yılında çılmış olduğunu görmek mamlıyacaktır. ... dir bulunur hayır sahibini muh Ne mutlü o zengine ki, # şahsıma İnhisar ettirmemişti” Jü o zengine ki, memleket€ genç yetiştirecek bir yuva Ne mutlü o zengine ki, ki em binaya taşınacs ti” da feyz alacak gençlerin elin€ diplomalarda: ÇELİKER LİSESİ Adı bulunacak ve bu g8! ders yılında çalışmıya rini kuran zatın adını ba! ef ei : X 1 i