11 Temmuz 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

—> — : bazi Porta metan lutanbel 214. Telgraf ederi El işleri ,telefonu:;238727 Ni ” 424370 : 20335 Sevmek ve aldanmak Yüksek bir mektep müdürü: *— Lisandan sınıfta kalmağa ihtimal vermiyenler, bü seferki imtihanlarnda yanıldıklarını anladılar, Gelecek sene şüphesiz daha iyi netice alacağız!.,, di- yordu. Yeni imtihan neticeleri üzerinde du- ran gâzeteci arkadaşlarımız, acaba, İi- se veya fakiltelerdeki bütün talebelerin sınıf geçmiş olduğunu haber alsalar memnun olacaklar mıdır? Fakat bunun daha kolayı var; Eski mekteplerde al- dığımız yaldızlı mükâfat gibi, Türk va tandaşlarının yirmisini bititenlerine birer diploma hediye edemez miyiz?. Nabız tutanıyan bekim, ölçemiyen mühendis, çizemiyen #imar, yahut yontamıyan heykeltraş: Eğer maksat sanatlı vatandaş İstatistikleri elde et- mekse dava basittir. Dokuma tezgâhlarının başında bile kalite diye bağırıyoruz: Lise veya tini- versitenin devlet kapılarına yığdığı ke- miyeti ne yapalım? Fena kumaş nihayet gürür, gider. Fena diploma, sahibi sağ olduğu kadar, hak ister; “— Okuttuğunuz gibi şimdi de bes- leyiniz!,, der. Ve bilhassa fenası böyle söyler. Çünkü hakiki liyakatlerin ser- best piyasada daima yeri ve değeri var- dır. “— Eğer liseler iyi talebe yetiştir. miyorsa, bünun acısını üniversitede s- mf döndürmekle Türk çocuklarına mı çektireceğiz?,, Acaba ne yapmalı? Dip- lomaların arkasına şöyle bir şerh vere- bilir miyiz; “Derslerde kendisini diplo- ma almaktan menedecek esaslı kusur, ları varsa da, bunlar iyi lise tahsili gör- memiş olmasına bağışlanmıştır! Bir de bayat mücadelesindeki iddia ve davaları dinleyiniz. Kimden $u veya bu şubede mütehassıs olduğunu işiti- yorsunu? Bilâkis herkes size çantasın- da kaç diploma olduğunu söyler. Biz- de alaya uğrayan diplomasız $lim, dip- İomalı cehaletten pek çok daha az gü- lünç değil midir?. Şimdi vekâletler müsabaka ile me- mür almağa başladılar. Diplomânız, müsabakaya girmeniz için bir vesika- dır, o kadar! Yeniden imtilan verecek- siniz ve muvaffak olmazsanız, diploma- ruza rağmen, devlet kadrosunda (yer bulamıyacaksınız! . , Liseden kolay geçmek, üniversitede hiçten muvaffak olmak, böyle bir müs. bakadan yüzgeti dönen zavallı gencin Kusuru değildi, Asıl cezayı şimdi çeki. | yor! Mücrimler onu aldatmış clarlar- dır. Eğer lise ve üniversitede methi- metsizce imtihan edilmiş olsaydı, ha- yat mücadelesinde liyakatinin yerini ajl- dığı zaman, mektep âleminde sevilmiş olduğunu hatırlayacaktı. Bizlerin halkçılığımızın esası, aldat- mak değil, sevmek olmalıdır, Halk: ha- yallerle, gündelik memnuniyetlerle 7- vütmak ve uyuşturmak değil, onu dai- ma hakikatle yanyana tutmak, müca- delenin çetinliklerini ondan gizleme mek: İşte öz cumhuriyetçil, ö turları! Niçin gençliğimiz için türlü hareket edelim? Niçin gün sevindirmek, bir ân bize bağlamak için, ömrünün sonuna kadar hayal su başka onu bir kutları içinde ıstırap çekmeğe mahlfirn | edelim?, Bazı iş müsabakalarında basit imli ve basit lisan yanlışları içinde boğu)- muş imtihan kâğıtları görüyoruz. Tür- kiye kültür hayatı 1914 den son kendi- ni toparlama yıllarıma kadar derin b'e bulıran geçirmiştir. Bu buhrandan ve onun terbiye mü- esseselerimizdeki tesirlerinden ne cum- buriyet, ne de onun kültür bakanları mes'uldürler. Bu boşluk kolay kolay >rotesto için 1 TEMMUZ — 1938 çıplak gezen kadın! Hâdiseter, fikirler | Bu an'ane yüzünden bir genç kız mektepten er koğuldu ve bir adamın taarruzuna uğradı İngilterede Koventri şehrinde büyük bayramlarda, kamaval ve paskalyada yapılan halk eğlenceleri arasında bir “numara,, vardır ki hakikaten çok ga- riptir: Beyaz bir atın üzerine çıplak bir ka- dım biner ve şehrin içinde dolaşır. Bu, altı yüz senelik bir vakaya istinat eden bir ananedir: On dördüncü asırda Koventri şehri de. rebeylerinin zulmü ve ağır vergileri al. tında inlerken Leydi Godiva isminde bir kadın çıkmış ve buna itiraz etmiştir. Hal kın haraca kesilmesi, haksız yere zulüm görmesi gibi istibdat hareketlerine itiraz için yaptığı protesto,bir atın Üzerine çıp lak olarak binmek ve şehirde dolaşmak- tır. Kadının üzerinde çıplaklığını örten yalnız uzun saçları vardır. O protsto hareketlerinde halkın alâka- smı çeken ve etrafına herkesi toplayarak nümayişe sevkeden bu kadın öldükten sonra da ismini bırakmış ve her sene ya. pılan bayramlarda bu kahraman başka- ları tarafından temsil edilmiştir, Lâkin at üzerindeki çıplak kadın bazı hâdiselere de sebeb olmuyor değil. Me. selâ, geçenlerde Koventri şehrinde “Ley di Godiva, ,olan Mirabel Müller ismin. deki bir genç kız, bulunduğu mektepler, çıplak gezdiği için koğulmuştur. 5 ğ e Bu seneki şenliklerde eydi Godiva Iki baş, dört kol, bir vücut! Moskovada böyle garip bir yapışık kardeş var Moskovada gayet gerib iki yapışık kardeş bulunmaktadır: iki baş, dört kol ve bir tek vücut... Bugün dokuz” aylık bir çocuk olan bu “iki” kızkardeş doğduğu zaman dün- yaya iki başlı, dört kollu Bir garibe gel- diği zannedilmişti. Fakat muayeneden sonra anlaşılmıştır ki, bu bir vücut da hilinde iki insandır... Çocuklardan , daha doğrusu, başlar - dan - birine İrena, diğerine Galina ismi verilmiştir. Çocuklar isimlerini de öğ - hatiyle alâkadar olmaya Rusyanm cen büylik doktorlarından profesör Sperans- ki memur edilmiştir. Bir hsstsnede bü- yük bir dikkatle bakilan bu iki yapışık kardeş gayet normal bir şekilde büyü- mektedir... Yalnız, tuhaf bir şey var: Çocukların ikisi birden uyumuyor. Ga, lipa uyuduğu sümen İretanın canı oyün oynamak istiyor; o uyuyacağı zaman da ötekisi uyanıp meme emmeye veya oy- namaya başlıyor... ranmiş bulunuyorlar. İrena diye çağrı- Çocukların bu garib halini tetkik eden İmca başlardan biri kalkıp gülümsüyor, Galina diye seslenince diğeri cevab ve- TİYOK doktorlar, şimdiye kadar tıbbın en esra- rengiz mevzularindan biri olan uyku bah- sinde bazı Yeni şeyler keşfettiklerini Bir vilcut içindeki bu ii çocuğun sih-* söylüyorlar. İngiliz donen masNd YENİ dakil olen “Thetis, ismindeki bü denizaltı genisin. ie 4 pusluk bir top ve 24 pusluk da alı torpil kovam vardır. İlavuzdaki son tee.) tarlar da vardır. Bundan başka a İs a X sübelerinden sona tahtelbahir 350.000 İn giliz Krasına mal olmuş bulunacaktır. “Thetis., uzak mesafelere tahsis edile cektir, dolmaz, dolsa da bugünkü talep çoklu- ş sıkı davranmak, hepsinden tam ve ku- Zuna cevap veremez. Her taraflı yörümeğe omecbürür: Muallime karşı, talebeye karşı, ciddi ve sursuz vazife İstemek!. Cumhuriyet kadrosu aded değil, liyakat bekliyor! F.R.ATAY İ Ünion (işçi birliği) teşkilâtınm Alman Gene ayni kızın başıma başka bir hâ- dise gelmiştir: Bayram günü beyaz at üzerinde “çıp- lak,, bir halde ve üzerinde yalnız uzun — tabii, takma — saçlarile (dolaşırken kalabalık arasından biri üzerine atılmış. tır. Adam bu hareketi, böyle bir manza- raya, ahlâk noktai nazarından muvafık görmediği için, mani olmak maksadı ile yaptığını iddia etmiştir, Fakat halk bü adamı lincetmek iste. miş, polis zor mani olmuştur. Sonradan anlaşıldığma göre, Leydi Go diva rolündeki genç kız tamamile çıplak değilmiş ve üzerinde ten renginde bir ma vosu varmış... Romanya tdiahdi prens Mihail lerde bir küdul kılasım tejliş © Resimde prens (soldaki), zabitlerle be- rabir yemek yerken görülü. geçin- Mevkut eski Avusturya ricali V'yanadaki Çek mekteplerinde Öğretmen ve talebe- ler nazi selâmı veriyorlar Viyanadan “Taymis, gazelesine bik diriliyor: Buraya gelen haberlere göre, evvelce memleketlerinde büyük mevki sahibi o- lan birçok kimseler bugün nasyonal sos. bulunmaktadır. Bir müddet evvel tevkif o edilmiş olan eski Avusturya federal mevlisi ikinci reisi ve milli kütüphane müdürü Dr. Jozef Bi- kin Vaymar civarındaki bir tecrit kam. pında olduğu öğrenilmiştir. Evvelce baş. vekillik ve milli müdafaa nazırlığı etmiş olan Karl Vaugoin hasta olduğu için, Dabav tecrit kampından Viyanaya gün- derilmiştir, fakat gene mevkuf o bulun: maktadır. Diğer Viyana valisi Rişard Şmitz de Dehavdan ailesine gönderdiği bir mek. tupta öldüğüne dair çıkarılan şayiaları tekzip etmektedir. Birçok gazetelerin müdür ve muharrir- leri de tecrit kamplarında. mevkuf veya rezaret altında bulunmaktadır. Diğer taraftan, eski A “iş cephesi, ne ilhakı estasında 2200 ki. şi azledilmiştir. Hiç bir maaş verilmiye. cek olan bunlarm içinde 30 senelik emek isçi srh- ile beraber hat sigorta kurufu,.nun reji 63 memuru da azledilmiştir. Viyanadaki Çekoslovak mekteplerin- de öğretmen ve talebelere “Hayli Hitler, diye ve kollarını kaldırarak - selâm ver. dirilmektedir. Pişmanlık H ASAN KUMÇAYI YAZIYOR: “Nasreddin Hocanın eşeğini açlığa ali$- tırmak için hergün yeminden (bir parç# kestiği, böylece mutat olan yemi miktarı9i yirmi beş, oluz gün sonra bir avuç arpay kadar indirdiğini, fakal nihayet birdenbie re eşeğin ölmesi üzerine: — Eyvah. Zavallı hayvan.. Tan açlıği alıştığı, zaman öldü!,, Dediğini herkes bilir, Son günlerde Mâs caristanda bu fıkrayı başka bir bakımdan hatırlatan bir ölüm vakası olmuştur: Pis yer Major isminde zengin bir Macar çif& çisi ile karısı hastalanan bir horozu ke$&e rek etini yemişler; fakat geceleyin kendis lerinde fenalık bissetmişler. o Kadın, BW fenalığın basta horozun etini yemekten İs leri geldiği fikrinde bulunmuş. Karısımı her sözüne daima İliraz etmis Adeti olan çiftçi ise aksi iddiada o bulur muş. Hattâ isbat etmek İçin horozun etin. den geri kalan — artıkları da ertesi g tekrar yemiş. Dunun üzerine adamın has talığı fevkalâde artarak ölmüş. Bay Majof gözlerini kapsarken hayatta ilk (defa ol rak: — Ah. Meğer karımın hakkı varmış!, Diyebilmiş. Acaba bu sözü duyan kadı" ne demiş? Havadisi veren Avrupa gazel€ leri sözü burada kesiyorlar. Bize kalırs# kocasının ağzından lik defa böyle nedamel ettiğini işilen karısı da; — Ne yazık! Kocam, (am kendisile afk laşmağa başladığımız bir günde öldü!,, Demiş olsa gerektir, değil mi? CUMHURİYET i 5 ; * j k ordusu Hataya Türk yalist hükümeti tarafından hapsedilmiş | iie zayn i Ikinci bir dağ Türk ordusu Türk Hatayda ez NADİ başmakalesinde Hotel dapasımn o hallinden bahsederek pöyle yaztyor: “Türkiye ile Fransa Hatay işinde bef. hangi bir ihtilâfın mantıkla ve dostlukla hallolunabileceğinin delilini vermiş olu yorlar. Bununla her iki tarafın kazandığı şeref, en parlak harp muzafferiyetlerinide kinden asla nz değil, elbette daha çoktur. İslikbalin ordularına böyle zaferler teme bi etmek muvafık olur , Harp. Onu bilmiyorsak (o geçen düny savaşında adamakıllı öğrendik. o Harbif, ma. Ummümni, galiblerine sorunuz da size asıl fecagi deği tanını onlar okusunlar. Fakat ne kanların gövdeleri gölürdüğü o muarzani felikelten sonra dahi ve bütün gayretleri ne rağmen hâlâ insanlık harbi kanun hâs risi yapmağa muvaffak olmuş değildir MAM varlığınızı, sınırlarınızı ve hakların 11 müdafan etmek için milli © ordunuzu kuvvet ve kudretine istinat etmeklen bağ ka çareniz yoktur. Hatayda Türk ordusü İşte bir cümle ki onun barış timsali ola Müzel manzarasında dahi gönüllere itimat veren yegâne kuvveti duyuyoruz . Muamafih şununla iftihar edebiliriz Kİ Türkiyede ordu sınıflarına tevdi oluna büyük mill vazifelerin hepsi milli müdüs fşa unvanı altında toplanmıştır, ve bu bis linerek konulmuş bir unvandır. Törk mile letinin kuvvetleri kimseye karşı tecavâf fikri beslemiyor ve yalnız kendi bukuk v& bududumuzun müdafaasını gözönünde 1 luyor. Türk ordusu mecbur © edilmedikeö sünyüsünü çekmiyen vakarlı bir kudretli? ki suçebur edildiği zaman da tereddüt eğe ceği tek fedakârlık tasavvur edilemez. İf milletini” bu sulhsever ari ve iradesin! götürmüğ” tür, Bu bir zaferdir ki Hatayda ve Türkiy de onun haklı olarak coşkun büyük baye ramı yapılıyor, ve bu harbin değil, barışi zaferidir. Onu dahi milli kudretimize bo lu olduğumuzu bilerek bu — vesile ile ÖĞ vakarlı ordumuzu candan selâmlıyoru#! : | seferi | Karakurum tepesinf çıkabilecekler mi Dünyanın en yüksek tepesi Ev i çıkmak için yapılan son (teşebbüs g muvaffakiyetsizlikle neticelendi ve ing liz heyeti 7000 metreden geriye döndü: | Orlar Evereste çıkmaya çalışırken # merikan dağcılık kulübüne o mensup Le höyet'de Karakurum dağlarina tur yordu ve hedefi dünyanın ikinci de en yüksek tepesi olan omoktaya çe maktı, Amerikalılar Kaşmirde Srinagardii 300 mil uzakta olan bu tepeye yaklaş lar ve tepenin eteğine ikinci esas larmı kurmuşlardır. ğ Kamptaki telsizle | bildirildiğine BÜ Amerikalı dağcılar şimdiki halde baran vaziyetini kollamaktadır. Müsait bir pe va görür görmez tepeye tırinanmaği Jayacaklardır. İY