3 Temmuz 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

is İ V- aEğR. İÇERDE: # Belediye, Silâhtarağa - Kemerburgaz yolunu esaslı bir şekilde tamir ettirmeğe karar vermiştir. Bu yöl son — zamanlarda pek harap bir şekil almıştı. * Şehrimizde bulunan milli bankalarda memurlar için yaz çalışma — saatleri sa bah 8 den saat 14 de kadar tahdit etmiş. lerdir. Banka gişeleri saat 8 den 12 ye ka- dar açık duracaktır. # İpekli kadın çoraplarının slandardi. zasyonu kararı mucibince çorapların dam galanması lâzımdır. Bir heyet bütün ma, ğazaları gezerek bu işi kontrol edecektir. # Üniversitenin profesör, doçent ve a- sistanlarından mürekkep iki — heyet Türk dili şiveleri üzerinde tetkiklerde — bulun. mak üzere iki grup halinde — Anadoluya gitmişlerdir. Bir grup Zonguldak civarın. da, diğer bir grup ise Şile, Ağva, Gemlik ve Bursa civarında tetkikler yapacaktır. # Esnafın senelik sıhhi — muayeneleri için verilen mühlet bitmiştir. Muayene e- dilmiyen esnafla ceza verilecektir. # Fatihte Vahit isminde biri tarafından başına oduünla vurularak yaralanan İ7 ya, şında simitçi Yusuf hastahanede ölmüşlür. * Sahile yakın olan ve — kanalizasyonu bulunmıyan mıntakalardaki binaların lâ. ğımları denize verilmiyecek, açılacak ku- yulara akıtılacaklır. * Çer Ferdinant vapurile bugün şehri. mize 200 seyyah gelecektir. #& Yerli mallar pazarı — yeni bir karar vermiştir. Hususi dairelerde — çalışan me. murlar dairesinin bulunduğu İstanbul, Ka- diköy veya Beyoğlu şubesinden bedelini altı ayda ödemek üzere mal alabileceklir. * Safranboludaki 8 piyade alayına or. general Fahreddin Altay tarafından mera. simle sancak verilmiştir. * Ankarada açıları resim sergisinde teş- hir edilen eserlerden birçoğu satılmıştır. Kültür bakanlığı 13 ressamın — eserlerini 1565 liraya liraya — almıştır. Parti de bin - Hiralık tablo almıştır. Satılan — tabloların hepsi sekiz bin liralıktır. * Türkkuşu başöğretmeni Sabiha Gök. DIŞARDA: * Soövyeller birliği halk komiserleri mec lisi işçilerin müteaddit arzularına tevfikan “Üçüncü beş yıllık plân birinci yıl emis. yonu devlet istikrazı,, çıkarmaya — karar vermiştir. Beş milyar rublelik olan bu is. tikraz, 20 seneliktir ve yılda yüzde 4 faiz getirecektir. : * Hitler refakatinde partinin birçok er- kânı olduğu halde evvelki gece” Cermen kralı “Küşbaz,, ünvanile — maruf birinci Hanrinin ölümünün 1002 inci yıldönümü dolayısile yapılan merasime iştirak etmiş. tir. Nasyonal . sosyalistiler birinci Hanri- ye “birinci Rayşın müessisi,, İsmini ver. mektedirler, * Macar devlet adamlarının harice ya- pacakları resmi ziyaretller hakkında alı. nan haberlere göre, başvekil İmredi ve ha riciye nazırı Kenyanın Romayı ziyaretten başkaca bu zevalın — ağustosta Berline de gidecekleri söylenmektedir. Bundan baş ka diğer Macar ricalinin bazı dost hükü. metleri ziyaret edecekleri de söyleniyor, * Moskovalı tayyareci 921 yaşında bayan Ekalerina Mednikava 50 beygir kuvvetinde motörlü bir tayyare ile 100 kilometrelik bir mesafeyi saatte vasati 157.6 kilometre süratle uçmuş ve bu suretle Çekoslovakya lt bayan Dübkovanın enternasyonal reko. runu kırmıştır. * Dün Pariste ve ciyarında İşsiz amele nümayiş yapmışlardır. Evvelce kararlaştı. rıtan yerlerde işsizler toplanarak belediye reislerine metalip listeleri tevdi etmişler- dir. Hiç bir yerde asayiş bozulmamıştır. çen dün tayyaresile Ankaraya gitmiştir. * Yüksek ticaret ve iktisat mektebi neş. riyat şubesinin afiş sergisi dün Eminönü halkevinde açılmıştır. * İstanbul deniz ticareti müdürü Müfi! Deniz, münhal olan İktisat vekâleti İlman. lar umum müdürlüğüne tayin edilmiştir. Vekâlet teşkilât kanımu mucibince kema- kân İstanbul deniz ticareti müdürlüğü va. zilesini ifa da devam edecektir. Limanlar umum müdürlüğü de vekâleten idare edi. lecektir. “V“feragat! daima Şükrü Kaya şerefine verilen çay ziyafeti Basın kongresi Cumhuriyet bayramında Ankarada toplanacak Sayın Dahiliye Vekilile gazeteciler 2,5 saat süren bir hasbihalde bulundular Ber- Baştarafı 1 incide lerdir. Ziyafet çok samimi — bir haya i. çinde geçmiş, sayın vekille yüzden fazla basın mensubu, basın birliği ve yeni ka- nun üzerinde hasbihallerde bulunmuşlar. Şükrü Kaya, gazetecilerin bu husustaki muhtelif suallerine cevaplar vermiştir. Gazetecilerin, basın birliği - kanununun Meclisce kabulü dolayısile, kanunu hazır layan Dahiliye vekiline karşı duydukları şükran ve minnet hislerine tercüman o. lan arkadaşımz Nizameddin Nazif, söy. lediği nutukda bilhassa şu noktaları te- barüz ettirmiştir: “Şükrü Kaya! Size diyebilirim ki bu toplantı bir minneti de ilade etmektedir.. Eğet çok iyi bildiğiniz mesleğimiz böyle bir duyguyu esasından — reddeder olma- saydı ve biz, müntesiplerinin, kendileri- ni kolay kolay fâni addedebildikleri baş. ka meselelerden birinden olaydık... Fikir hürriyetinin, tenkid hakkının mü messili ve efkârıumumiye icat, tenvir ve mürakabesinin nâzımı olan gazeteci için, şahsında bir de hâkim yaşatmak, bu hâ. kimi daima lekesiz bir halde bulundur. mak bir zarüret değil midir? Hâkimi, sev gi ve hayranlığını zaman zaman minnet derecesine yükseltmek hakkından malh- rum eden telâkkimizde bizi haklı görü- nüz, Siz, Partinin ve Hükümetin müşte- rek arzusunu temsil ederek,' kendilerine inanlarımızı bu inançlarında haklı gös. teren ve kendilerine inanamaz bir hal a. lanlarımızı tekrar kendilerine inanmağa — teşvik eden oldunuz. Bu demektir ki ga. zeteciliğimize yeni bir hız veren ve mes- leğimize mevud yeni ve mesut inkişaf dev resini müjdeliyen oldunuz. Arkadaşlarım namına, şahsınızda bu hüviyeti selâmla- Cumhuriyetin en son el uzattığı meslek gazetecilik oldu. Biz, “bu — neden böyle oldu?,, demiyoruz.. — “Elbette böyle ola- caktı,, diyoruz. Zira bu — mesleğin şiarı feragat!,, ve —arması Wazaman diğerkâm olmak,, değil mi. dir? Biz her an son istim kuvvetile çalış. mağa, azami randımana ve binbir kül. fetle elde ettiğimiz bu randımanı açık yü rekle ve en büyük cömertlikle dağıtma- fa, yaymağa, bahşetmeğe alıştırılmışız - dir. Ziyalet esnasında Ankarada bulunan Başvekil Celâl Bayarla bir telefon ko. nuşması yapan sayın vekil, gazetecilerin yanıma dönünce şöyle demiştir: “— Biraz evvel — Başvekille telefonla konuştum. Kendisine gazetecilerin top- lantısında bulunduğumu söyledim. Siz. lere selâmlarını söylemeğe beni memur etti.,, ; İki buçuk saate yakımn bir zaman de- vam eden ziyafet sonunda, Şükrü Kaya şu sözleri söylemiştir: “Basın Birliği kanununun tasdi « ki dolayısile Kumutaydaki nutkum- da söylediğim gibi, biz, akan, ço- şan inkılâp çağlayanı içinde birer su zerresiyiz. Güneş ziyasile ara SI- ra parlıyan bp zerrelerin o büyük şelâlenin kütlesine katılıp gitmesi | mukadderdir. Kuvvet ve kudret, © küçük zerrelerden doğan çağlıyan - dadır, millettedir. O şeref ve eser, tamamile Türk tarihini ve inkilâbı- nı yaratan ve yürüten Büyük Ata- türkündür. “Gazeteciliğe dair en güzel sözle- ri Atatürkten dinledim. Kendisi yazı yazmayı Ssever. Sabahleyin kalktığı zaman ilk işi gazeteleri o- kumaktır. Gazetecinin kudretine bu kadar inanan bir insanınm kurduğu prensip içinde gazeteyi yükseltme- mek, bize ait bir noksan olurdu. Bugün buraya gelmeden, sizinle yapacağım hasbihalden kendilerine bahsetmiştim. Hepimizin duyduğu saygı ve şükran hislerini — tekrar söylüyorum — kendilerine arzetme- ğl şerefli ve zevkli bir vazife bili- rim,,, Vekilin kısa nutku, “yaşasın Atatürk!,, ! — 8TEMMUZ — 1938 Hatayın bayramı Ber- Baştarajı 1 incide bir Fransız taburu ve her ne va. ziyet olursa olsun esasen — orada kalacak olan mahalli Milis kıtaları miktarının fazlası üzerinde “parite,, is teyebileceği kararlaştırılmıştır. Fransız kıtalarının miktarı, 2500 ki- şiyi geçmiyecektir ve bu miktar, San- cakta nizamın idamesi hususuna Türk iştiraki için tesbit edilen azami miktar dır. Türk kıtalasının bulunacağı ma- haller, ahalisi arasında mühim miktar- da Türk bulunan mıntakalarda tesbit edilmiştir. Geçen pazartesi günü imzalanan u- mumi anlaşma, ihtimallerin her birin- de kumanıda meselesini halletmeyi iki hükümete terketmektedir. Halen mü- zakere edilmekte olan tatbik protoko - landa, Türk kıtası Fransız sisteminin içine ithal edilmemiş olmakla beraber, kumanda Frarnsız makamlarına ait bu- lunmaktadır. Diğer taraftan, belki de bugün An- karada parafe edilecek olan paktta, Fransa ve Türkiye, dostluklarını teyit etmekte, menfaatlerinin pratik surette Şarki Akdeniz havzasına inhisar etti- ğini müşahede etmekte ve bu menfaat- lerin dümyanın bu mıntakasında poli- tik istatukonun idamesini emrettiğini teyit eylemektedir. Fransa ve Türkiye, bu suretle tarif edilen menfaatlerinin muhtemel bir vaziyet ile mevzuudava olduğu haller- de birlikte müşavere etmeyi taahhüt etmektedir. n Asketi heyetimiz bugün dönüyor Payas, 2 (A.A.) — Anadolu Ajansı nın hususf muhabiri bildiriyor: Erkânıharbiye anlaşması yarın sa » bah saat 8 de imza edilecektir. Or - general Asım Gündüz'ün reisliğinde ki murahhas heyetimiz saat 11 de An- takyadan ayrılarak saat 13 e doğru İskenderun'a muvasalat edecek ve öğ- le yemeğini İskenderun'da konsolos - luğumuzda yedikten sonra saat 15 de husüsi trenle Ankaraya hareket edece- Ştir. Halk. hayati uğurlamalı işin Aa takyadan İskenderun'a kadar gayet zengin program hazırlamıştır. Örgene- ral Hutzinger'in başkanlığındaki Fran sız murahhas heyeti de yarın Berut'a hareket edecektir. Fransa ingiltereye malümat verdi Paris, 2 (A.A.) — Hariciye nazırı Bo- ne bugün öğleden sonra İngiliz büyük el- çisini kabul etmiştir. Mülâkat bilhassa Türk - Fransa an. laşmalarının akdi neticesinde yakm şark ta hasıl olan yeni vaziyet etrafında cere. yan etmiştir. Fransız gazetelerinin mütalaaları Paris, 2 (A.ÂA.) — Türk - Fransız anlaşmasını mevzuu bahseden Repüb lik gazetesi, “bugün mesut bir hahe. ri tebşir edeceğiz,, diye başladığı baş | makalesinde Fransanm yakın şarkta emniyeti için esas tanıdığı asırlar seslerile karşılanmış ve toplantı nihayet bulmuştüur. 'Yeni basın birliği kanunu mucibince, ilk basın köngresinin cumhuriyet bayra- mında yapılması muhtemeldir. Dünkü toplantıda Basın birliğinin ilk fahri gazetecilik hüviyet — varakasının Şükrü Kayaya verilmesi alkışlarla kabul edilmiştir. : Ulu şefimizin gazeteciliği Dahiliye Vekili Şükrü Kayanın, Ba- sın Bitliği kanununun Büyük Millet Meclisinde kabulünden sonra söyledi- ği nutukta, Atatürkün de gazetecilik ettiği ve bununla müftehir bulunduğu yolundaki sözleri hatırlardadır. Vekil, Ulu Şefimizin gazeteciliği et. rafında kendisinden idaha fazla izahat istiyen Son Posta refikimizin muhar- ririne şunları söylemiştir? — Atatürk, şimdi tam tarihini hatırla. madığım bir vakiller — İstanbulda çıkan Minber gazetesinde yazı yazmıştır. Fa- kat asıl Swwasta Hâkimiyeti Milliyeyi ku- rarak daha esaslı bir suretle gazeteciliğe başlamıştır. Atatürk bir zamanlar gaze, | tecilik etmiş değildir. Elyevm gazetecilik etmektedir, sayılabilir. Çünkü Sıvasta kurulan Hökimiyeti Milliye ve onun bir | devamı olan (Ulus)un sahibidir. Bunu bir başkâsı tarafından idare ettirir.» görmüş Türk . Fransız dostluğunun ihya edilmiş olmasından dolayı mem- nuniyet beyan ediyor. Buna mukabil Fransız . Suriye muahedesinin tasdiki aleyhinde bir . çok deliller ileri sürüyor. Jurn:1 gazetesi, anlaşmanın yalnız esasları kararlaştırılmış olmakla be- raber, Türk . Fransız münasebatının bu ilk merhalesinin de büyük bir tan tana ile teside değer mahiyette bu . lunduğunu, çünkü bu suretle şarki Akdenizde sulhun emniyet altına a - Imdığını kaydeyliyor. Jur gazetesi, Hataya gitmiş olan Milletler Cemiyeti komisyonunun hat tı hareketini tenkit ederek bu komis. yona nazikâne bir tarzda yol verilir verilmez müşkülâtın bertaraf edilmiş olduğu hususunu şayanı dikkat görü. yor ve diyor ki: “Bu mesele de göstermiştir ki ce. miyeti akvam komisyonları gizlice arzu edilen bir faaliyetsizliği örtmek için ortaya atılmış bahanelerden baş ka bir şey değildir. Türk .. Fransız dostluğunun bir an için tehlikeye düş mesi, Suriyelileri tatmin etmek isti. yen ve Türk ahaliyi hiç hesaba kat- mıyan 1936 Fransız . Suriye müuahe. desi yüzündendir.,, ' Övr gazetesi de Türk . İngiliz dost- luğunun tarihte emsali görülmemiş ahenk ve samimiyet arzettiği bir 8i. rada Fransayı Türkiye ile yaptığı i- — tilâftan dolayı sevinmekte tamamile haklı buluyor: “Türk âmilinin birinci derecede rol oynadığı bugünkü yakın şark vazi « yetinde bu anlaşmadan dolayı Paris ne kadar memnunsa Londra da o de- recede sevinç duymuştur.,, Tan (Temps) gazetesi de başma « kalesinde, esasları şimdi hazırlanan Türk - Fransız dostluk muahedesinin eylülde Ankarayı ziyareti sırasında Bone, tarafından imza edileceğini ha. tırlatarak diyor ki: Bugün neticele- nen müzakerelerin asıl mühim kıs. mı işte bu muahededir. Çünkü mez. kür muahedenin Şşarki Akdenizde Türkiye ve Fransanın kati bir men- faat birliğini müşahede etmesi ve Fransa ile Türkiyenin bu denizde statükoyu müteessir edebilecek ihti. maller halinde istişarede bulunmala rını derpiş eylemesi umumi sulh i. çin yeni bir garanti daha teşkil e- der. Deba gazetesi diyor ki: Dünyanm bugünkü halinde İngiliz - Türk mü. karenetinin de takviye ettiği Fran « sız . Türk mukareneti çok hayırlr tesirler yapacaktır. Bu mukarenet şarki Akdenizde şimdiki muvazene. yi tarsin eyliyecektir. İ Zonguldak maden havzasında ıslâhat Tetkikler yapan ingiliz mühen- disleri şehrimize döndüler Son Türk - İngiliğ anlaşması Üüzeri- ne Karadeniz havzasındaki kömür ©o- caklarında tetkikatta bulunmak üzere Zonguldağa gitmiş olan İngiliz mühen- disleri dün şehrimize dönmüşlerdir.. Bu tetkik seyahatinden elde eldilen metinalara Adair miühandia Onn Oanlbissa | şu beyanatta bulunmuştur: “— Elde ettiğimiz neticelerden çok memnunuz, Zonguldak havalisinde on beş gün kadar devam eden tetkikleri - miz esnasında başlıca mallen ocakların- dan sekizini gezdik. Kömürün ihraç ve nakli bugünün en mükemmel usul- leriyle yapılmaktadır. Yalnız nakil iş- leri biraz daha ıslâha muhtaçtır, bün - dan başka mütehassıs amele azdır. Çün kü ocaklarda çalışan amele daimi amele değildir. Senenin muayyen mevsimle- rinde amele değişir. Ocaklarda kurulacak yeni tesisatla kömür istihsalâtı Aartacaktır. İşinde mütehassıs amele sınıfı yetiştirmek için alınacak tedbirler de elde edilen kömür miktarının bir kat daha çoğal- ması neticesini verecektir. Ocaklarda tasarlanan yeni tesisat tabii her ocağın vaziyet ve şeraitine göre başka başka olacaktır. Sây ve is- tihsal arttıkça bu makineler daha ye- nileri ve daha mükemmelleri ile değiş- tirilecektir. Şimdiye kadar kontenjan ve diğer iktısadi müşkülât yüzünden bü işe te- şebbüs etmek mümkün olamamıştı. İmzalanan Türk - İngiliz anlaşması bu zorlukları tamamiyle ortadan kaldır- mıştır. Biz havzaya yalnız yeni maki- neler temin etmekle kalmıyacağız. Bu makinelerin kullanılışını öğretmek için mütehassıslar da göndereceğiz. Zonguldak maden havzası İngiltere, Fransa ve Almanyadaki maden sahala- rına fiç benzemez. Oraladaki maden- lerin bulunduğu arazi çıplak, kuru, sızdır. / Halbuki Karadeniz kıyılarındaki ma- den sahasrı, gülen ve neş'eli bir tabiat ortasındadır. Maden ocaklarında çalı - şan insanların yorgunluğunu dinlendi- direcek kudretteki bu güzelliği, tabiat idiğer maden sahalarında esirgemişken, . gll nnt? —— SH Ud AEAR A İSÜ GU Z tiT y SW ArRl Yeni neşriyat Başvekilimiz Celâl Bayar Başvekilimiz Celâl Bayarın idarl ve si yasi İcraatı ve programı hakkında Bilgi matbaası sahibi Ulvi Olgaç tarafından ya zılmış ve resimlerle tevsik olunmuş güzel | bir eser vücuda getirilmiştir. Asker Birçok teknik yazılar, süvarileri. mizin Asker arkadaşlarmıma armağan ettiği hususi fotoğrafları, Metris tat« bikatı ve saire ile 3 ncü sayısı, çık“ mıştır. lihan Tarus'un Küçük hikâyeleri Doktcr Monmnro'nun — Yakında çıkıyor — ml Göz Hekimi Dr. Şükrü Ertan Cağaloğlu Nuruosmaniye cad. No, 5 Tel, 22566 (Dr. Osman Şerefettin apartımanı T.L. » HER AKŞAM <u Taksim Belediye bahçesinde HAMİYET ve Bağdat Revüsü 43776 Büyük muvaffakıyetlerle devam ediyor. da başlar. Tel. 43776 Pazar günleri sazımız saat 17,30 j î * Kİ