9 Haziran 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM POSTASI” 1Sohibi vel Neşriyat Müdürü © HasaniRasim<us İDARE EVİ ; istanbul Ankara cadâi Umumi affa doğru... Yazan : Nizamettin N Hapishanelerden bir dilek yük âdi cürümler işledikleri için mahküm e dilmiş olanlar; k afdan biz de istifade ede. Diyorlar. Hükümet, adliye bakanlığı | vasıtasile öğrendiği: bu dileği saylavlara | duyurmakla iktifa etmiş. Demek ki hü. kümet affın âdi o cürümlere teşmilinde hususi bir mahzur görmemektedir. Gör- müş olsaydı saylavları ayrıca tenvire de lüzum görmez miydi? Anlaşılıyor ki hükümet, bu ciheti ta. mamile Kamutaya bırakıyor. Zira Ka. mutay, milletin ke lir. Hastalanan uzuvlarının tedavi edilip (edilmediğini milletin kendisi kadar iyi kim kestirebi. lir? Biz, Kamutayın affı umumileştireceği ni sanıyoruz. Bünu temenni edenlerde- niz de. Zira yüzelliliklerin affı asla siyasi bir af değildir; tamamile sosyal bir aftır. Böyle olmasaydı affedilecekleri duyuldu. ğu zaman her tarafta bir hayret uyanır. miydi? Yüzelliliklerin çoğu “ dedilebilecekleri için dı namasından çekinilen siyasi bir mühim hüviyet halinde kabul (edilerek değil, kangren olmuş bir kol veya pıhtılaşmış bir yara kabuğu addedildikleri için iç. timai bünyemizden sökülüp atılmışlar. dı. Niçin aflediliyorlar? iyasi adam,, ad. Zira, on beş yılın. fevkalâ ri ile tedavi edilmiş oldukları samlıyor. Böyle olunca, kimi nezleye tutulmuş bir buruna, kimi kirden tıkanmış bir ku. lağa ve.bir çoğu da çapaklanmış gözka- paklarına benziyen âdi cürümlüler neden tekrar aramıza karışmasınlar? Kangreni tedavi eden mucize, nezleyi tedavi edemez olur mu? Nizamettin NAZİF Fransız sosyalist partisi ikiye bölündü! Paris, 8 (A.A.) — Sosyalist partisinin Piver tarafından idare edilen ihtilâlci sol cenahı sosyalist partisinden ayrılmış ve işçi ve köylü sosyalist partisi namı altın. da bugün yeni bir parti kurmuştur. Yeni parti ilk toplantısını Pariste tem. muz ayında yapacaktır. Dünya satranç Müsetakasıma Ge vam edilmektedir. Sıra İngiltere ile Holanda şampiyonları arasında çar pışmaya gelmiştir. İki memleketin şatranç kralları, geçen gün Londrada karşılaşmışlardır. Bu resimde iki piyon şatranç tahtası başında düştnürlerken görülü. yor. (Soldaki İngiliz, sağdaki Holan da şampiyonu) dur. menfi rol oy-| Kaptanlar casus değilmiş ! Serbest bırakılan süvariler Amenakdaki Alman casusluk nüdisesi devam etmektedir. Hâdise hakkında hit olarak dinlenecek casusluk teşkilâtı ile alâkası (o olduğunu ve bunların, serbest bırakılınca Alman. yaya kaçtıklarını gören Amerikan poli. si bilhassa Alman vapurlarına karşı sıkı tertibat almıştır. tanı tevkil o edilmişti. Bunlardan bin “Hemnitz,, vapurunun kaptam Hayn- rih Lorentz, diğeri de “Hindenburg,, sü. yarisi Franz Frisk'dir. İki kaplanmı, göçen gün (birdenbire, “Avrupa,, transatlantiği ile Nevyorktan alrıldıkları görülmüştür. Fakat bunlar Amerikan polisi tarafından serbest bıra, kılarak memleketlerine dönmektedir. Casusluk hâdisesi ile yakından alâka. dar oldukları zannedilen bu iki Almanm serbest bırakılması Amerikada hayretle karşılanmıştır. Birçok gazeteler, Ameri- kan polisini, bundan evvelki hâdiselere râğmen, hâlâ ihtiyatsız davranmakla it. ham etmiştir. Bunun üzerine, Amerikan adliyesi ta- seşredilen bir şekildikleri, casuslukla suç lu olmadıkları bildirilmiştir. Alman kaptanları da, memleketlerine giderken, Ajnerikan polisi ne zaman arzu ederse ear İk olduklarını söylemişlerdir. Fakat, onların da Almanyaya gittik- ten sonra casuslarla alâkadar olmaları. nın meydana çıkmasından korkulmakta. dır. — ingiliterenin en küçük gazetesi İngilterenin en ki gazetesi 200 ün. cü sayısını çıkarmıştır. Bu, dört sayfa- lık ve her sayfası üç sütun, küçük bir uslara dağıtı. a 8000 nüsha ba. haftalık gazetedir ve lır. Gazeteden her hal sılmaktadir. “Haftalık Haber yaprağı, ismini ta. şıyan bu gazetede bir haftalık harici, da- hili ve diğer hâdiseler hülâsa olarak bil. dirilmektedir. Gazetenin arka saylası spo ra tahsis edilmiştir. Burada en fazla kriketlen bahsedilir, fakat atlı sporlar dan bir haber verilmez. Gazetede bilmece ve bulmaca da var. dır, Mahpuslar, havadisleri okuduktan sonra bu bilmecelerle (e uğraşarak vakit geçirirler, Gazete, Meydston hapishanesinde mü- rettiplik ve matbaacılık bilen mahpuslar tarafndan tertip ve tabedilmektedir. Salı günü hazır olur ve asıl çıktığı gün olan perşembeye kadar her tarafa dağıtılır. —— ingilterede nazi propagandası İngilterede Alman kızlarmın, bilhassa zabit evlerine hizmetçi olarak girip, ca. susluk ettiklerini Londra gazetelerinden naklen haber vermiştik. “Deyli Herald, güzetesinin yazdığına göre, İngiliz polisi İngilterede nazilik propagandası yapan 90 almanı son günlerde memleket harici. ne çıkarmış ve gerek propaganda ve ge- rek casusluğa karşı sıkı tedbirler almış- tır. Bu arada, zabit evlerinde çalışacak mesi lâzımdır. Bu müsaadeyi haiz bu. lunmıyan hizmetçi kullanan zabitler ceza görecektir. Diğer taraftan, ayni gazelenin yazdı. Zina göre, İngilterede Alman propagan. dası bügün kendisini başka bir memleketlerine döndüler | olanların bizzat | tebliğde, bu iki kaptanının esasen yalnız şahit o. i yö- "gölmiye bazıf” hizbetçilere polis tarafından vesika veril | sz — Akşam postası Garip bir iddia Bizans ve Yunan tahtlarına varismiş ! Bugün, Franke ordusunda le yk ny senn e çarpışıyor İspanyada, general Franko taralır. da çarpışan prens Laskaris Kom. nen isminde bir Yu nanlı,. kendisinin Bizans ve Yunan tahtına varis oldü ğunu iddia etmek - tedir, Kendisinin söyle - diğine göre, prens ! Laskaris son Bi. | > Bu arada, iki Alman vapurunun kap. | #4 imparstoru . nun “ahladından - dır, İstanbul Türk. ler tarafından a. İındıktan sonra, im parator ailesi oAvrupanm her taralına yayılmış, muhtelif devirlerde muhtelif yerlerde yaşamışlardır. e Pröns Laskaris bu ailenin soh ahfadındandır ve bugün, ecdadı gibi, “hâlâ Bizans tahtından vaz- geçmiş değildir... Son defa, Yunanistanda cumhuriyet ilga edilip memlekete kral getirilmek is. tendiği zaman, prens Laskaris Komnen ken in kral yapılmasını istemiş ve eski Bizans - Yunan imparatorluğu ahfa. Laskaris Komnen ve karısı ” dından olduğunu hatırlatmıştır. Fakat, bu talebi cevapsız kalmıştır. Prens Laskarisle beraber, oğlu da bu. gün Franko askerleri arasında, İspan. ya cumhuriyetçilerine karşı harbetmek- tedir. Harpten evvel Saragosda-bulunu. yordu ve avukatlık ediyordu. Prens Laskaris son Bizans imparato. runa kadar olan ecdadının listesini çı. kardığı gibi, imparatordan daha evvel. ki ecdadını da birer birer saymakta ve tâ Eneaya kadar çıkmaktadır. Almanyede halk için ucuz otomobil aüici dü bir fabrika kurulduğu ha. ber verilmişti. Fabrikanın temeli bizzat Hitler tarafından ahılmtıştır. Amerikada Fordun yaphığı gibi, Almanyada da wcuz otomobil çıkararak herkese otömobil temin etmek için kurulan bu Jabrika merasim esnasında görülüyor. yakında Jacliyete boşhyacaktır. Resimde, Hitler, İki otomobil de fabrikada yapılacak - otomobillerin mütmesidir. Bunlar bizim paraynızla 300 lireya kadar satılacaktır. Cenubi Amerikada harp tehlikesi Peru ile Ekuador arasındaki ihtilâf şiddetlendi iki taraf hudutlara asker sevketmeğe başladı Londra, 9 —- Peru ile Ekuador âre- ; #indaki hudut hâdisesi bir harbe 86 ermektedir. Lisanlarını ilerletmek için Almanyadaki talebe ile almanca mü habere eden talebeler, gittikçe siyasi mev zulara daha fazlâ temas eden cevaplar almaktadırlar. Meselâ, son günlerde bir İngiliz talebesine hir Alman tarafından yazilan mektupta şü cümleler vardır: “Edenin hariciye nazırlığından çekil. mesi bizi memnun etmiştir. memleketiniz bize kârşı düşmanlığı bıra, kacaktır.,, Belki artik vep olabilecek mahiyet göstermekte- dir. Hâdisede Ekuador'lu iki askerin öldürülmesi halk arasında büyük bir galeyan doğurmuş ve nümayişlerde Poru'ya karşr harp açılması istenmiş» tir. Halkın bu arzusuna mukabele ola» rak .yeni bir kabine teşkil edilmiştir. Diğer taraftan, hududa kKıtalar'gön- derildiği ve hudutta sıkt tedbir alm- dığı hâber verilmektedir, 5 HAZİRAN — 1938 Sabah ayki re diyorlar? TAN Kültür propagandası yy ni yazıyor: “İstanbulda, bazılarının iddiasına göre, türkçe gazete ve mecmuadan farla, yaban- cı memleketlerin gazete ve mecmuaları sa- tılır. Böle Beyoğlunda ve Kadıköy iskeleleri- le İstasyonlardaki satış yerlerinde Avrupa gazete ve mecmunlarından başka | birşey göremezsiniz. Bu gözete ve kitap satışını burada Frap- sız Haşet kötüphanesile (o Alman kitapçı dükkânları idare ederler, Bu bakımdan bu kitapçı (o dökkânleri, Avrupanın Türkiyede birer faa) propagan- da merkezidirler. Propaganda merkezi © larak .çalışlıkları şununla “da iddin edile- bilir ki, bu kitapçı dükkânlarını gene o memleketlerden gönderilen yabancı me- murlar idare ederler, Liberi Mondiyalin başında bir Fransıx memur bulunur. Alman kitapçı dükkünla- rıni da Alman memurlar: idare ederler. Bir defa Türkiyede işliyen © Bütün mü- esseselerde çalışanların yerli olması, bil hassa Türk olması zaten kanuni bir tari- reltir. Fakat kitapçı dükkânları gibi birer kültür propaganda merkezi olan müesse- selerde eenebi memurların O bulunması, hem kanuna uygun değildir, hem de daba zararlıdır. Yabancı kültürün (memlekete pervasızca ve kayıtsızca böyle girip yayıl- masına karşı da Mkayt kalmamalıyız, Pro payandanın ne büyük silâh olduğunu ar- tk anlamıyan (o kalmamıştır. Meksikada bükümeti devirmeye teşebbüs eden esl ge- neral bile, th İslanbula kadar propaganda broşürleri göndermeyi ihmal etmemiştir. Propagandanın &n müessir, en Okor- kuncu da kültür sahasında © yapılanıdır. Memleketin ve bilhassa İslanbulun ecnebi propagandasına bu kadar açık bulunm. herhalde düşünülecek ve tedbir alınacak bir meseledir.,, CUMHURİYET Verimli çalışmak av NADİ başmakale sütunlerinda yazıyor! Bizde de, huziranın ön Beşinden €y Milüh'on beşine kader devami etmek Üzere resmi mesai saatlerinin 'yukas riki şkilde değiştirileceğini öğreniyoruz. Birçok yerlerde muvaffakiyetli neticeler vermesine rağmen usulü Türkiyede şim- dilik bir tecrübe olarak kabul edehiliriz. Fakat tecrübeyi niçin genişletmiyelim? Meselâ yarıresmi bankalar da neden yaz ayları yarfında, ayni mesai saatlerini tat bik etmesinler? Müşteriyi memnun etmek mevzuubahs ise ba, alışkanlık meselesidir. Bankalar saat üç buçuktan sonra munme- Iâta tatil ettikleri halde kimsenin şikâyet ettiği işitilmiyor. Buna mukabil yaz sant- lerine başlandığı zaman bankalar sabahla- rı bir saat daha erken müşteri kabul ede- cekler, yemek vakti olan on fki İle bir ara- sında da gene onun emrinde bulunacaklar dır. Yaz aylarında resmi dairelerden iyi ne- ticeler alındığı takdirde (o teksif edilmiş mesal usulünü bütün #ene için kullanmak faydah olur; içtimet hayatımızda bir tem- po-inkılâbı doğurabilir. Memur saat dol durmak ve gün öldürmek için masa başın: da oturan bir otomat olmaktan çıkar, Bel ki dairede daha az “sant,, bulunur fakat #üphesiz daha çok çalışır, Halk, işinin süratle bitirildiğini görür, devlet kullan- dığı elemanlardan daha fazla (istifade €- der. Teksi? edilmiş mesai sistemi, çalışmanın en mühim şarlıdır.., Nadir Nadinin diğer bir sayfadaki “Vi- yanaden röportajlar, yazısında kendisin- den böhis şöyle bir cümle var: “Evet, rengim esmerdir. Fakat oldükc3 sevimli, bilhassa profilden bakıldığı 1* man pek muntazam bir burnum vardir. Ey kariler! Dupduk duymadık demenin haf Ve işaret edelim ki, arkadaşımız henü” evli değildir. serimli a ri edildiği şekilde olmadığını ileri sür mekte ve bir anlaşmaya varılması? çalışmaktadır. Kuito (Ekundor'un merkezi) 8 (A A.) — Buraya gelen haberlere gör? Peru kıtaatı Ekuador hududunda t” haşşüit etmektedir. Bilhassa 'Tumbe# civarına “iç alayla altı bombardıma tayyaresi gelmiştir. Peru'nun Pizarr0 limanı tahkim ettiği bildiriliyor. K* za Peru'nun oGuvayakil o körfezini” methalinde Matafalo adasını da