9 Haziran 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 12

Slovaklar, Sovyet Rusya aleyhine tezahürat yaptılar Çeköslövakya, dahili sulhu “kuvvet,, istimallle temine karar vermiş bulunuyor Berlin, 9 (Hususi) — Çekoslovak yada Üç senelik askeri hizmet sistemi teeselis etmiş gibidir. Pruğdan gelen haberler, Çek hükümetinin bna dair fir kanun Byihaşını parlâm mek üzere olduğunu bildiri; man gazeteleri bu hâdiseyi yetle karşılamaktadırlar. ehemmi- Völkişer Böobaliter güzetetina gö ; Te, Çekoslovakya, dahili #ulha, nasyo- nalistlerin taleplerini tötmin yöluyla değil, “kuvvet,, istimalile temine ka- rar vermiştir. Diğer taraftan Çek gazetelerinden Lidovi Noviny, bu seneden itibaren ihdas olunacak üç senelik askerlik hiz metinden bahsederken, bu teğbirin muvakkat olduğunu, vaziyet sükün bulur bulmaz kuldımlacağını yazmak- tadır. Gazete şöyle diyor: “Cümhuriyet, bu fedakârlıkları si- Jâh altındaki mevcut boşlukları dor durmak için İhtiyar etmektedir. Nor- mal surette Eylül aymdateriis edit mesi lâzımgelen sınıf, terhis edilmi- yecektir. 19 Mayısta silâh altına çe Zırılmış olan ihtiyatlar, yeni teşkilâ- tm derpiş etmekte olduğu kıtaat mev» cudunum temin edilebilmesi için 30 Hazirana küdar silâh sltmda kalacak- tir. Berlin siyasi mahfilleri, Almanya» nm harp istemediğinde, bütün tahri- kâta mukâvemet edeceğinden ısrarla duruyorlar. Gene bu mahafil, gerek Çekoslovak- yanm, gerek garp devletlerinin mad- di ve manevi müküvemetinin yipratı- lacağmı ümit etmektedir. Alihan is tekleri Kat'i olarak tatmin eğilemöği- gi müddetöe Almanya bu meseleyi daima mevzuu bahsetmek azminde- dir. Çekoslovakyada nahiye mtihabatı- run sonü yaklaştıkça, Alman efkârr umumiyesinin merakı artmaktadır. Sovyetler aleyhine tezahürat Varşova, 8 (A.A) «- Polonya A- jansınm bildirdiğine göre, Çekoslo- vakyada Presburg'da (O Müuhtariyetçi #lovaklar toplantısında .Sovyet aleyh- tarı tezahürat yapılmış ve Çekoslo- vakyanın Sovyet birliği ilg olan itti fakı protesto edilmiştir. Bu minase' betle bir kaç kızıl bayrakla Çek - Sov yet ittifakının bir süreli yakılihıştır. işçilerin tekaütlüğü Yağ Poştarah 1 inetde maliye encümeni de maddeler üzerinde ufak telek değişiklikler yaptıktan sonra Meclis heyeti umumüyesine gönderecek. tir, Kanunun mucib sebebler lâyihasında aynen şöyle denilmektedir: “Memleket müdafaası vazifesini üzeri. ne âlmış olah büyük ve şanlı ordumuzun silâh ve mühimmatı imal ve ikmal ile vazifedar olan Askeri fabrikaların istik. lâl harbinden sonra cumhuriyet hükü- metimizin büyük himmet ve fedakârlık. larile Arğöluda tesis etmiş olduğu silâh mühimmat ovemalzeme fabtikalarile, program mucibince (peyderpey yapıl. makta ve yapılacak olan fabrikaların İş. Tetilmesi ve hergün terakki ve inkişal e- den harp sayalinin takip ve tatbiki gibi Türk - ingiliz anlaşması Alman gazetelerinde tenkit edilmiş Fransızca “Eniransijan,, gazötesi, Ha. vas ajansının Berlin omuhabirinden ala. yak, Alman gâzetelerinin Balkon mentle- ketteri kökkenda yazdıkların nakledi. yor: İki Alman gazetesi: “Berliner Börzen Tsaytung,. ile “Germania,, Alman hükü- metinin Tuna havzası ve Balkan mem. Yeketleri üzerindeki (taleplerini bütün wüzülü ile anlatmışlardır. Bunlardan bi- ri siyasi diğeri iktisadi plân hakkında şmalümet yetiştir. “Berliner Börzen Tsaytung., Çekoslo. vakyadaki Almanlar ve öenübü şarki Av. bahs ederken Balkan ve Tuna memleket İerinin Almanyaya karşı vaziyelinin, do. minyonlarla Büyük Britanya ârasındaki Vaziyet gibi telâkki olunmasını istiyor- du. Bu gayeyi iktisadi sahada ce alan “Germania,, gazetesi Almanyanın ikti. &adi haritasını çiziyordu Bunda Alman. yaya tenzilâtlı tarifelerin o yardımcile, Balkan ve Tuna havzası iküsadi mem. İeketleri bir müstemleke gibi veriliyordu. Bu haritaya göre, Ottava iktisadi anlaş- masile sıkışık bir vaziyete konulmuş ©- lan Almanya ve İtalya etrafında Maca. ristan, Yugoslavya, Bulgaristan, Yünü. istan, İspanya ve müstemlekeleri, Ar- navutluk, ve daha ileri bir hatve olarak Lehistan, Romanya, Türkiye ve Japor bloku toplanıyordu. w Alman gazeteleri son Türk - İngiliz anlaşmasını da tenkid etmişlerdir.,, askeri fabrikâlara büyük ve küdsi ve ay. ni zamanda tehlikeli bir vazife tahmil edilmiştir. Askeri (ofâbrikilar (o memleketimizde teühttelii amlar dltırda asırlarca evvel tesis edilmiş ve o zamanlardanberi vu. kubulan muharebelerde birçok hizmetler görmüş ve ezxcümle istiklâl #arbinden önce yetişmiş #müitehasaslarla büyük teh likeler ve mahrumiyetler içinde Orduya silâh ve mühimmat haztiryatek yokluk içime varlıklar hazmamaığlardır. Bugün şükranla oarzederiz ki: Türk dinsğı ve Türk kollarile bu fen ve sanat eseriti eh ince ve hassas cihetlerile en 2. ğır ve tehlikdi işlerini hiç kimseye muh- taç olmaksızm keşlinde, işlenmesinde, imalinde ve muhasebesinde (meleke ve ihtisas sahipleri Yetiştirilmiş ve harp sa. mâyii işlerini de bir meslek çerçevesi da. biline almıştır. Bu meslekte ihtisasın ida me ve daha ziyade terakki ve inkaşim ve meslek erbâbım bü hizme canla başla bağlanması için ihtiyarlayarak ça. Tışamıyacak bir yaşa geldikleri ve ömrü tabiflerini kemal veya mesleğin hususiye. ti ve tehlikderine göte kazâya maruz kaldıkları halde devlet memurları hak ve sifatlarmilan istifade etmeleri ve bun. | larada istikhal endişelerinden vüreste ka | Yatak bir hak ve istikbal verilmesi Zima. hi artık geliştir. Son zamanlarda her devletin harp sa.| nayiine ne derece ehemmiyet verdikleri ve bu hususun temini için ne büyük mil. Ni fedaklırlıklarda bulundukları malüm. dür. Esasen Büyük Önderimizin meclis heyeti umümiyesinde irat buyurdukları nutuklarında harp sanayiinin terakki ve inkişafıma işaret buyrulmuştu. Her sa. hada eleman yetiştirerek bir sefer vuku, unda eskeri fabrikâlardan azami istila. de ötmek için şimdiden ehemmiyelli ted birler alarak elemanların müesseseye 81. kı sika bağlanmalarını ve istikbal €ndi. şesinden azade olarak çalışmalarını te. min için evveloe bu gibi düşüncelerle teş kil edilen sürdek Dugünkü tahdem, usta ve işçilerin ayri tekaüt hukukuna malik olmaları Ve ö. lümlerinde dul ve yetimlerine aylık tah. sisi suretile istikballerinin temini için Devlet demiryolalnı, inhisar memurleri, Denizyolları ve Akay işletmeleri fabrika ve havuzlar ve kılavuzluk memurları te- kağt sandıklarının umumi (hükümleri 895 numaralı kanunla telif etmek sure. tile hazırlanan 46 maddelik kanım lâyi. hası Büyük Medise arzolunmuştur... Kamunun bu içtima devresinde çıkma. sma çalışılmaktadır. HABER — Akon postu Fantezi Renkler, koku- lar, sesler... ep Baştatalı 5 indlde İ o Veyahutki: —Anhen seni kırk hamatnına götü. Türken baban evde sövihtinden gezel mi söylüyordü, Şarkt mı? Diye sorsük acaba bize ne cevab v&- rebilirler? Fakat, deliğim gibi yaş, üçü atla. di mıydı, insan yavrusu da yeni teşrif Buyürmu$ olduğu bü dlnyanm güzel- lik ve çirkinliklerini haf? tertib çak müya bâslar, Otutumdah, kırkımdan sonraya gö . Tince, b da demin dediğim gibi, tpki, karkmdan sonra davut çalmaya beh - Osman Cemal KAYGILI Amerikada Kaçırılan çocuk Bir karı koca tevkif edildi Miyami, 9 (A.A) — Çiftçiler tarafm. dan Kamyon şoförü olarak istihdam edil. mekte olan Mak Kol adındaki adam tev- Kit edilmiştir. Nak Kol, karısının da İş. tirakile Skigi Kaşı, kaçırmış olmakla it. ham edilmektedir. Karı koca, iki sene müddet çocuğün babası olan Ceşmis Ka. $m hizmetinde bulunmuşlardır. Adapazarında yakalanan katil Firari arkadaşını da öldürmüş Adapazarı, 8 (A.A.) — Bir sene ev- vel Adapazarı hapisanesinden kaçıp, geçen hafta takip esnüsnda, merkez karakolu başçavuşu İörisi hainane bir şekilde gehid eden idam mahkümu dön- me Hasan jandarina yüzbüşm Hakkı- İ) nen idare ettiği müfrezenin takibitder kurtulamıyarak dün Geyvenin Kazılka- ya köyünkle sekr bir çember altıma aln- müş ve ve çemberden kurtulma imkânı olmadığın: anlayan cani silâbile swüfre- ze komutanlığına teslim olarak şehre getirilmiştir. Kendisiyle beraber hapisaneden ka- çan Musanın bir müddet evvel memle- ketine gitmek Üzere kendisinden y- rıldığın: ifade etmekte ise de Musanın da bu şerir taraimdan katledildiğine sir deliller bulunmuştur , Sürp Agop mezarlığı Belediye ile Evkât arasında ihtilâf çıktı Süğpagöp mezarlığından dolayı be- Mediye ile evkaf arasında yeni bir ihei- 18 çıkmıştır, Belediyeye geçmiş olan bu mezarlık üzetinde Vakıflar idaresi hak idüia et- mektedir. Çünkü bu mezorlık, vaktiyle, hiç bir izin ve muvafakat ölmaksem Etmeniler tarafından alınmıştır. Bugün de o haksız işgalden belediyeye geç- miş bulunuyor. Belediye ise, Evkaf mülklerinde mü- turu zamanın 36 sene olduğunu, bina- enâleyh, artık Vakıflar İdaresi taralm- dan mezarlık üzerinde bir bak iddia e- dilemiyeceğini ileri sürüyor. Davaya bakmakta olan ikinci hukuk mahkemesi yakında körar verecektir. —— Çankırıda beş zelzele oldu Yeni Beyrut Ulma- bının açılış merasimi Beytutta, .inşa edilen yeni limanm açılış merâsimi 13 haziran pazartesi gü nü yup'lacaktır. Merasimde bulutmak Üzere, Fransanın Süriye fevkalâde kö - miseri kont dö Martel tarafından İstan- bul liman reisi de resmen dğvet &ğil- miştir. Limanın açılma merasimnle Fransa- nın Akdeniz filosuna değil harp gemi - leri de iştirak edecektir. 9 AZMAN — 193 Af kararı map Daştaratı 1 incide İşittiğimize göre, alâkadarlar şimdi bu nokta üzerinde fzhar olun temerinileri gözönünde bulündurürak yeni tetkiklere ba;lamıştır. Diğer taraftan memleketin #nuhtelif yerlerinde bulutan mahpuslar- dan Büyük Millet Meclisine, Başvekâlete affedikmelerini yalvaran bir çok isidalar gelmeğe başlamıştır. Şirndi »f işinim memleket içindeki diğer bazı suçlulara da teşeili ü- zerinde düşünülmektedir. Fakat, Kenüz bu hususin bir karar verilme. diği gibi bu aftan hangi sınıf suçluların istifade edecekleri de belli de- ğildir. o Hükümet tarafından haztrlâhmiş olan ef lâyihasında bu husus. ta bir kayıt yoktur. Yalnız bu lâyikstm müzakeresi esiarnda #meclisin ekseriyeti Küzum görürse teşmil tehhiyetinde bir Okayıd Hâve etmesi mümkündür, Adi süç mahkümları, katin kendilerine de teşmilini istiyorlar Ankara, 9 (Telefonla) — Menilekölin muhtelif yerlerinde bulunan öwzaevlerindeki wahkümler tarafından, Cumhuriyetin 15 inci yıldönümü münasebetiyle hazırlanan af kanunundan kendilerinin de istifade etmeleri için meb'uslara umumi müracaatlar vuku bulmaktadır. Mahkümlar bu müracaatlarında şöyle demektedirler: “Ulu Atatürkün, weclisin açılma gününde irat kuyurdukları senelik nutuklarında “devlet, Cumhuriyetin Bu kanunun bize de teşmil edilmesi Bap” Büslaref: 1 incide Bu son teklif, bu una kadar Fran ko'ya taraftarlık etmiş olan Deyi Meyl gazetesi tarafından ileri sürül. | müştür, Deyli Ekspres gazetesi, Niyon iti Iâfnamesine imzalarını koymuş olan devletlerin vaziyeti tetkik ötmek üze Ye iğtimza davet edilebilecekletini yaz maktadır. Taymis gatetesi, İngiltere hüküme- tinin kabül edilecek ©niyi usulleri İspanyadaki milmessillerinden alacağı İ Feporları tetkik ettikten sönra tesbit eyliyeceğini yazıyor. Papanın teessüfleri Paris, 9 (A.A.) — Figârb gattesi, Kastelgond Olfo'dan almış olduğu bir telgrafı neşretmektedir. Bu telgrafta bilhassa şöyle denilmektedir: iiPapa,, Kardinal Pacelli'yi general Franko'ya bir mesaj göndererek geçönki hava bombardımanları dölayısile tesssüfle rini beyana memur efmiştir.., ingiliz Hariciye Nazırı ale'â- cele döndü Lonâra, 8 (A.A.) — Harlolye nazt- ri Lord Helifaks, mezuniyetini yarı. da birakarak bugün öğleden sonra Tondraya avdet etmiştir. İyi haber alan menbalatdan öğre nildiğine göre, Lord Halifaksım bü av defi, İspanya limanlarında, İngiliz ge- milerinih Obombardımanları hasara uğraması neticesi meydana gelen va- ziyet ile alâkadar bulunmaktadır. Batan İngiliz gemisi Valansiya, 8 (A.A.) — Röyterin öğ Tendiğine göre, gece Gandie limanla- rTmda frankist tayyarelerin bombardır manma maruz Yalan İngiliz vapuru batmıştır. Fransaya akın eden tayyare- ler meselesi İsondra, 8 (A.A) — İspanya'dan Fransaya geçen tayyareler tarafm dan Fransada yapilan cevelânlarla bombardımanlara karşı Fransa tarö- fından ittihaz edilmiş olan hattı ha reket, diplomasi mahafilinde umumi- yetle tasvib edilmektedir, Diplomasi yöolyla yapılacak teşebbüslerle protes- tolurm faydasız ölacağı ve sadece as- keri bir müdafaa #eselesi mevzuu vesolduğu Mmütalöâsmi İleri sürmekte amm amma “Hamidiye,, Hanya limanında Atiha, 8 (Hususi) — Hamidiye mek- tep gemisi dün Hanya limana gelmiş- tir. Gemi Hanyada üç gün kalacaktır. Hamidiye kumaârklanı ve zabitan: şeh- ve çıkarak valiyi ziyaret etmişler, vak tarslımdan iadei giyaret edilmiştir. Ku- mandan ve tabiten şerefine kabul re- simleri tertip edilmiştir. Türk gemici- leri ahali tarafından alkışlanmaktadır. — e — Belgrad radyosunun konseri Belgrad, 9 (A.A) — Belgrad radyosu, 10 haziranda saat 21/30 dan, 22.45 & ka. dar . İstanbul saati - bir Avrupa konseri ve milli Yuğodlav musiki müsametesi tör tip etmiştir. Bu komser, Avrupanın bü- tün radyo istasyonları tarafndan yayyla. | caktır, yalsız otoritesini değil, gefketini de gazetelerden okuyarak öğrendik. stirham eyleriz.,, illere ne yapacak? ! ittifak edilmektedir. İ o Mesuliyetler meselesine gelince, bu meselenin ancak hududu geçen bir tayyarenin yere düşürülmesi takdirin- de kati sürette halledileceği müta- lersı serdedilmektedir. Dük Dalbe, dün akşam Hariciye ne zaretine gitmiştir. Mumaileyh, nöbet- çi bülünan Hariciye memuruna hükü- zaetinden almış olduğu tevligetı bil âlrmiştir. Bunda, hükümetinin ku mandası altındaki tayyarelerden hiç birinin son günlerde hududu tecaviz etmemiş olduğu beyan edilmektedir. Bir bombardıman Barselon, 8 (A.A.) — Frankist tay yareler, bu #abah Kransiz hududuna yirmi beş kilometre mesafede 'Tigue- ras Şshrihi bombardıman etmişlerdir. Şehirde kirk kadar ölü vardır. Afyon mukavelesine iştirak etmiyenlerin malları alınmiyacak Cönevre, 8 (A.A.) — Anadplu A- Jansının hususi muhabiri bildiriyor: Beynelmilel afyon tahdidi konfe- Yatist ihzari kömitesi müzakereleri- Yİ bitirmiştir. Müstakbel konferansta yapılacak beynelmilel mukaveleye temel teş- Yil edebilecek muhtelif sasları muh- tevi olarak hazırlanan rapor bu haf- ta Milletler Cemiyeti istişari kömi- tösinds müzakere olunscaktır. Bu müzakere en büyük afyon alı- cisi olan Amerikanın da iştirekile o hemmiyetini artırmaktadır. Son celsede delegemiz B. Nermed- din Sadak şimdiye kadar afyon 3i- raati yapmamış olan memleketlerin muâhedede tesbit edilecek bir tatih- ten sonra afyon ziraatine başlama- larının yasak edilmesi esasının ka- bulünde israr etmiş ve bu mesele ot- rafında kuvvetli münakaşalar ol- muştur. B. N. Sadak bundan sonra afyon mukavelesini kabul ve tasdik etmi yen müstahsil memleketlerden nrüs- tehlik memleketlerin afyon #atın al- mamalârı esasını — ileri sürmüş ve “İn sani ideailere hizmetten bol bol bab- sedildiğini işitiğim bu toplantıda bunun teyit çarelerini bülmak lâ zımdır., demiştir. Kanada murahhas #1 ve diğer delegeler bu tekiiii ka” bul ettiklerini beyan etmişler ve biç kimsenin itiraz etmediğini beyön etmesi üzerine B.N. Sadak, bU mMöbelede ittitakın komiteye şeref verdiğini söylemiştir. Afyon tahâi- dini kontrol #decek bir veviyetin tesisi konuşulürken B. N. Sadak. Tütkiyenin bizzat İçinde temsil eğik mediği hiç bir uzviyetin kontrolünü ! kabul edemiyeceğim ve kontroldn? bizzat iştirak etmediği hiç bir teab” Yüde girişmek Adetinde olmadığın" sörlemiştir. Türkiyenin talebini temin edecek bi? formül hülunması vaadedilmi” gir,