16 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
ECEHABER | AKŞAM POSTASI Sehibi ve Neşdiyat Müdürü j B Hasan ıim Us İDARE EVİ : Istanbul Ankara eaddesi Pazte beceeeı kananlar Bie. Teğgirsl adeşe | Mtaaket H ABER 4 telefonu: 23672 » 124370 » 120335 Siyasa Di En' kahraman biri mütecaviz iki İspanyanın talihi Yazan : Nizamettin Nazif F..ANKO.XUN Aragonda yaptı- ği taarruzun hedeli Akdeniza inmek o.duğu söyleniyordu. Franko. mun merkezdeki kolordularından biri. n2 kumanda eden Arandanın, sahilde- ki Vinoroza kasabasını zaptetmesile istenilen neticenin elde edildiği anla- Bu haber, henüz tamamiyle teeyyüd etmiş olmamakla beraber, hükümetçi cephenin bu noktadaki devamlı geri.. lemesi, bir haftadanberi, böyle bir hâ. diseye ergeç intizar etmek lâzmmgoldi. #ini ihsas etmekte olduğu da unutul- mamalıdır. Vinorozanm sukutunu, yarın, bu sa- hil noktasmın gimalinde ve cenubun- da bulunan diğer bazı kasabacıkların, büyük veya küçlük birkaç limanm da sukutu takip edebilir. Bilfars Tarago. na düşebilir, hattâ Kastellon da düşe. bilir. Fakat Frankonun bunları elde etmesinden doğacak netice nedir? Zafer mi? Tspanyadaki faşist tecavüz ve de. mokrat müdafâa kuvvetlerinin müca- delesini basit harb tabiyelerile ölçmek bizce doğru olmaz. Bu kanlı hâdise, bir harbden cok ziyade, bir siyasi spekülâsyondur. İki taraf zaman ad- Hrbir bakara bilyasmın peşinde titreş. me'ctedir. Franko için meseleyi bir an evvel bitirmek bir hayat memat mese. lesidir. Hükümetçiler İçinse “mese. le” nin uzaması ayni manayı balzdir, 'Tecavüz bugün bütün dinamizmini kullanmaktadır, Franko elindeki mal. semeyi büyük bir hovardalıkla sarfet: mektedir. Elindeki kuvvetleri kryası- yaâ ölüme sevketmektedir. Fakat göze aldığı bütün fedakârlıklara mukabi! elde ettiği nedir? Düne kadar Sara- göozayı ve Terueli tehdit etmekte olan cumhuriyetçi kuvvetler mahvolmuş mudur? Elbette hayır, Franko tuzağa düşmüştür. Frankoya bir gedik göz. terilmiş, bu gedik sahte bir tarzda müdafaa edilmiş, Franko mühimmatı. B israfa mecbur kalmığş ve bir tuza. Üm içinde kuvvetlerini eritmiştir. Vinorozaya inmesi şüphesiz cüm- huriyetçileri de fena bir vaziyete sok- Mmüuştur. Fakat ilk bakışta cumhuri - yetçi cephenin ayrılması gibi gözüken bu hal asla cumhuriyetçi ardunun mahvı manasına gelmez. Ve Franko bu kuvvetleri tamamiyle İmha etme . den zaferi de kazanmış olmaz. Yırtıcı kuüşun ömrü kısa olur derler. Bu dar. bımesel şimdiye kadar tekzib edilme. di Son taarruz İspanyada tecavüzün yeni bir hatasıdır. Bütün zahiri şata- fatına rağman Franko, bugün dina- mizmini bir parça daha israf etmiştir, denebilir. Bütün hâdise hükümetçi İspanyanın daha on bir ay ayakta durabilip dura: mıyacağındadır. Eğer Franko İngilte, redeki yeni intihaptan evvel Madridi çiğneyebilirse bir diyeceğimiz kal. maz, Ama cumhuriyetçi İspanyanın müdafaa tarihi, muhafazakâr İngiliz hükümetinin mevkil iktidarda kal. mak salâhiyetinden daha uzun sürer se İspanyada hâdiseler pek başka İsti- kametlere gidebilir. Çemberlayam 11 ayı kalmıştır. 11 ay sonra İnciliz efkârı umuml- yes'nin bövle bir hülrümete itimad re, yi verere'i bir avnm kamarası intihap edeceği Iddla edi'smez. Nizamettin NAZIF üeü Ri BÜ Li aü ea Na ğ eeei ümüy ni Saa GN Rtr e şanğamna ae Meşhur Rus mugannisi Şalyapin'in son sözleri Kendi mezar taşını kendisi yazmış Bir vakit'er fırıncılık yapan Maks m Gorki ile Şalyapia pasıl tanışmışlar ? “Burası neresi? Bön bu tiyatroyu tanımıyorum... Ben burada şarkı söyliyemem...,, çirmiş olan bu sanatkâr, son nefesini de musiki sayıklı- yarak vermiş ve ağzından son çıkan kelime “şarkı,, ol- muştur... Şalyapin 65 yaşmdaydı ve bir müddettenberi kansız * lıktan muztaripti. Son günlerde vaziyeti ağırlaşmış vvb' dostları yatağının başına toplanmıştı. Bu arada, Şalyapi nin en yakın arkadaşı olan meşçhur Rus musiki sanatkâ ( ti Rahmaninof da bulunuyordu. Şalyapin Rahmaninofu o (£ kadar severdi ki, son gürlrde, hastalığı ağırlaşıp müte j madiyen uyuduğu halde, yanındakilere: — Rahmaninof gelirse beni uyandırm, diye sıkı sıkı !;: tenbih ediyordu. Şalyapin, öldükten sonra mezar taşma yazılmasını is- 4 kendisi yazmış ve $ arkadaşlarına, bir şarkı okur gibi, gür sesiyle okumuştu. İ tediği sözleri, bundan bir sene evvel Sanatkârın kendi eliyle yazdığı mezar kitabesi şudur: Burası Şalyapinin mezarıdır. Kendisi yaşamış, sevmiş, dedikodu — uyandıracak şey- ler yapmıştır. Yalan söylemiş, söylenmiyecek kabahatler işlemiştir. Kendisi, dyinden evvel, kilisede rakseden şeytana bon. Perdi . Lç D rDaĞi aB Nihayet istirahate erdi. e Şimdi bit taşın vattında yatıyor. fi Mezarını yabuş karısının ve çocuklarının — gözyaşları suluyor. Allah sizlere ömür versin, Aktör, muganni, sanatkâr olan-ve kendini herkes için satan Şalyapin; sükün içinde yat! Salyap'ın ve Maksim Gorki Şalyapin, 1873 senesi 15 şubatında Rusyada, Kazanda doğmuştur. Anası saf bir köylü kadındı. Babası da mü- temadiyen içen, ayyaş bir adam. Kasabada, evlerinin karşısında bir firm vardı, Bura. daki adam, küçük Fedor (Şalyapin) in çok hoşuna gider, di. Adam da anunla mesgul olur, çocuğa dalma güler yüz gösterirdi. Küçük Şalyapin, fırsat buldukça, kapıdan fırlar ve kendini onun yanma atardı. Geceleri geç vakte kadar çalışan fırmcıyı pencereden seyrederdi. Ona okumayı yazmayı öğreten de bu adamdır ve bu adam... Maksim Gorkidir. Hayatında bin bir iş yaptıktan sonra büyük bir romancı olarak dünya tarihime kalan Maksim Gorki, fırmcılığı esnasmda da Şalyapin! tanrmış x Çocuk artistlerin en meşhuru — olan Ceki Keğan bugün artık koca adam ol- du, evlendi ve... Bugün de anasını dava edi Ceki Kuğan çocukkezı çok para kara- nırdı. Fakat, binlerce lira küçük bir Çü cuğun eline bırakılmaz yal Bırakılırsa gider, yüz liraya bir dondurma alır, 500 liraya bir çikolata alır... Onun için çocu- zandığı paraları annesi -saklardı. Ceki Kuğan da buna o zamanlar tabif i- tiraz etmezdi Fakat, büyüyüp adam olduktân sonra aklma geliyor: “Benim kürükken kazandığım para'arı annem saklamıştı. Bu paralar tabil be- nim hakkım. Kendisinden istiyeyim,, di- yor. ve istiyor. İstiyor ama, annesi vermiyor: *“O paraları sen reşit yaşa gelmeden ev- Kuzıyla Virlikte çek'len bu resim, Çalyapinin en son Ceki Kugan annesini fotoğrafıdır ve onun yötişmesinda bir âmil olmuştur. “Hiç şüphe yok ki, Banaf zovkini Şalyapine," daha gök küçükken veren Maksim Görki'dir. ç 1£ yaşında tkon Şalyapin, bir dülger yanında bir çırak olarak çalıştık: tan sonra Volga kıyısmdaki bir değirmende iş bulmuştuür. “Volga gemlcileri garkısı” nı da bu esnada besştelemiştir. Bu garkıyı sonra onun ağzindan bütün dünya dinlemiş- tir. İlk defa olarak 14 ytşında, bir kahvede şarkı söyle- mek üzere tutulan Şalyapin, 17 yaşmda da taşra gebir. lerinden birindeki operaya girmiş, ondan dört ay sonra da, şöhreti bütün Rusyaya yayılarak, - Peteraburg opera- sında çalışmaya başlamışlır. Şalyapin yalnız gür ve güzel sesli bir şarkıcı değil, ayuj zamanda hem musiki, hem tiyatro sanatkürıydı. 1913 de ilk defa olarak Londrada Musorgeki'nin opera.|. sında Boris roliinü oynamıştır. Bu rolde yaşattığı kah. ramanı bir daha hiçbir sanatkâr onun kadar mükemmel temsil edememiştir. Şalyapin her şarkı söylemeye çıktığı zaman, halka döner ve evvelâ: — Şimdi sizin için bir şarkı söyliyeceğim, derdi... dava ediyor C. 'ü Kuğan ve hmsı 16 NİSAN — 1938 CUMARTESİ Hleri: 1357 — Seler: 16 Güneşen dağaçe 5,21 1RAS saran Öğle ikiati Ağşar vaksı — ümsali 3,$1 19,15 15,58 16,48 2025 3,33 Lüzümlu Telefonlar Yangını Aelanbal içia . ŞEYTE, Meyağin içimi G6AK — Madky geri akda Ceküdar içini GöcüN Yaşlküy, Bakarköy, Aehet. Trahya, Büyükürme, Pa Durükada, Mey- Mente ç çSG 20 Meyard yangın kdesli TiUda Galata yangı kalertı Mi aedadi Yüt Müddelemamlük: TENO ea vet saklürindü: Klentrik. Şirketir Meyallaı GK0 » Hetanbale OAZTA. idaresi | MA Ha #08 Ca: DüT Nak sesemmaiyet TİNE. Dektidar Havagartı #elaahei METİR Madıkay . GöTEN. Meseğle | GADAZ Yaksı öotomobili! istemek için Heyeğle elüeti : A0R4 Mebeli GiRelli DU - AT di Böy rihetii GDT Ceniz voltları gteroni AçANDSİ AresieliğiI TUTGO Masaklyı €XZ Madaoyayar Pasar, Balı, Cuma güseri veni K30 aa Tuplana Yihiyemann Msikar: Marabiğayaı düh ve Cuma adat esat 10 da 'Tape gane naLMUNdan Kalkar ve Tektrdağ, Mürette, Kirdel, Şerküş Yakelelirine UĞTENRR Karalizağa VarZ Akdeniz postası: Yarım sabah saat 10 da hareket edecek olan vapur Gelibolu ve Ça. nakkaleye uğradıklan sonra İmroza gide- eektir. Karadeniz postası; Yarın saat 12 de ha- reket edecek olan vapür; Zonguldak, İne- bolü, Ayancık, Sâmsun, — Ünye, Gireson, Vakfıkebir ve Trabzona uğrıyarak Rizeye gidecektir. Müseler Gizana, Arasefya, itama - MAşk, Avberi Müse ve sarmçlar, Ticaret ve Sanayı Mik we DY TaĞasler et Gün ener 10 dan 16 98 Kadar eca- Fbrk ve luüm eğerleri emnesi Hazarlemdım — nuşka bar GÜS savi 10 dam 16 yu Kadar ve Luma güaleri 13 den İT ye hadar açklır. Müsan ner güs aat VE den V0 ga kafar dGeniz seterleri vşarlesi günleçi 13 de Kastea- ver6. ah günleri 14 de Pira Beret fekenderiyeye. Halyas vağarburır Cut #ünleri seal 10 da — Pinie a. yan Modürüüğür Temfan 22070 Memlen ekkpreni het Ce Mirliretden bank 27 de Nai #a7 ve Avrupgdan geleni enat TS te Sirkeciye mü: varaleN eder Keavgaslsanet 130 Ga Kalkar, 123 de belir. Gülieme pesimti Bar gün aat KS0 de barazıı eder, tan kurtarmak :çin cidd! bir mücadeleye Birişmiştir. * Aodülhak Ttfmtü Tçin ünlv Ahtifal yapıldı. sinemslaı Türk: Habanero. Melek: Purisle buluşa. lırı. Saray: Sarışın casus. — İpeki — Silâb kuvveti. Sümer: 100 erkek bir — kız. Sa- karya: Yalnız senin için. Alkasar; Telör- gü ve bir gecede üç cinayel.Asri Ölüm Şu- a1 ve karısı ve daktilosu, AİSTANRUL Ferah: Üç film birden: Azak: Aşk kanatları ve Lüks hayat, Alemdar: Malakah kadın ve Aşkın uya- bIşL KADIRÖY: Hale: Bora POSKDDAN: Hale: LaBohec Marta Bgert ÇıVac' cra, TURAN TİYATRUOSU Sanatkâr Naşit ve orkadaşları Hakkı Ruşen, Eyüp Sobri birlikte Matmazel Miçe - Pençel varyetesiniz iştiraklle TATLI GÜNLER komedi 3 perde (15 n sandaki müsamere 90 nisana tehir edilmiş tir) #HPEĞECE SADI TEK TİYATROSU EDİRNE CUMHÜRİYET Sinemasında HALK OPERETİ #ararlesi akşamı 9 da Kadıköy Süreyya sinemasında RAHMET EFENDİ Vodvil opi 3 perde yazan: Yusuf Sururi Salı akşamı 9 da AZAK — tiyatrosunda RAHMET EFENDİ Cüzel kız haydutların te- cavüzü e uğradı! Ressanı.aza ve terzilere modellik eden meşhur ve güzel bir ktz, geçen gün Paris zivarında, haydutların hücumuna uğra- miş ve hayatmı zor kurtarmıştır. Haydutlar, Ellen Havtomn — ismimteki bu genç kızı bir otomobile atarak, orma- na götürmüşler, elli altmış lira kadar bir vel kazanmımtın, O zamân onları alıp sak lamak veya istediğim gibi harcamak be nim hakkımdı. Onun icin, bu paralar be nim, sana vermem.. diyor. Verirsin. vermezsin, ana edivarlar ve nihav Cefan arresi alevhine #ava C sa-a hiz'm paramızla, S milyon lira kadardır. Ceki Kuğanla annesinin arası esasen oğul kavra açıktır. Artist çocuk eskidenberi annesin- den çok babasını severdi. Kendisi 18-19 yaşına geldiği zaman, babası bir otomo- bil kazasında ölmüş, bunun — üzerine de Ceki Kuğan, sinemadan ayrılmış ve bir daha da bu mesleğe girmemletir. Dânar âltitten santa, Ceki K anrlesi Artur Bernştayn isminde b Je beraber yaşamağa başlıyor. Bu adam, - Ban eski filmlerini sinema'ara ver- | para bulunan çantatı ile kürk martasu- mek bakkını kendi üzerine alıyor ve bu | nu, mücevherlerini ve — üzerindeki diter sure'le de epey para kırıyor. — Ceki Ku- | ağır elbiseleri aldıktan sonra serbest br- tan şimdi o adamı da dava edecek. rakmışlardır. Diğer taraftan, — Ceki Kuğanın Betti | — Güzel Ellen hâdiseden o kadar — koek- Gretl ile evlenmesine annesi ile S- ee | TMuşkk Paristedurmamış ve derhal Lon: hu afam dâ mani olmak istemiş ve bu- | L0 Tnti nun için her vasıtaya ' başvurmuşlardı. Fakat iki genç her geye rağmen evlenmiş bulunuyorlar ve bugün çok mesut bir ha- yat yaşıyorlar.
