5 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

e— L Avusturyadaki reyilâmdan blr üy sonra Hitler Çekoslovakya- Eski Avuslurya başvekilin'n 'gizli dosyaları Londraya gönderilecek . Londra, £ (A. A.) — “Deyli Heral. dm Prag muhabiri büdiriyor,,: Eski Avusturya başvekili Şuşnig'in mahrem dosyası naayonal - sosyalist- ler idareyi tamamiyle ele almadan ev- vel Praga kaçırılmıştır. Fevkalâde mühim vesikalar ihtiva eden by dosya yakında İngiltereye naklolunacaktır. Çünkü Çeköslöovakya hükümeti bu dosyayı etinde bulunduran zatın Çe - koslovakyâda emniyet altında olma. dığını, Alman casus teşkilâtınm faa. liyetini bir kat daha arttırmış olduğu- nu bildirmiştir. Vesikalar arasında, Alman siyaseti- nin iç yüzünü gösteren Berhtesgaden mülâkatına dair mufassa) bir rapor bulunduğu gibi, İlbaktan evvel Şuşnig tarafından tevkif edi'en Nasyonn! soa- yalist Tavs ve Leopoldun tevkiflerin. den gonra nazi merkezinde yapılan ta harriyatta ole geçen Almanyanın Çe koslovakyada bir hareket hazırladı - Bmr isvat eden kâfıtlar da vardır. Löondra, 5 — Deyti Herald gazete- si, Viyanadaki Şuşnigin nazi şeflerin- den Tava e Leopoldun evinde yakt- lanan gizli dosyasındaki vesikalara nazaran, Almanyanın, Avusturyadaki reylâmdan bir ay sonra Çekoslovak. yaya karşı harekete başlıyacağını ya. zıyor. Roma, 5 — Berlinden bildirildiğine Böre, Çekoslovakyada Almanya le » hinde nümayişler devam aylamekte - dir. Dün Pragda Sudet Almanlarından birgöğu büyük meydanlarda toplana. rak, nümayişte bulunmuşlardır. Fransa ve orla Avrupu vaziyeti Parfa, B (A.A.) — Pransa hariciye nazırı Pol Bonkur bugün husüst su- rette Parise davet ettiği Fransanm Moskova, Varşova, Prag ve Bükreş elçileri İle konuşacaktır. Bu konuş. ma #ssnasında anslasdan sonra orta Avrupada haatl olan varziyet Ile Çe- koslovakya moselesinden bahsedile- cektir. Hükümetçiler yen bir laarruza geçlılerı : Fııı.lm emrindeki rııh!nı tarafından fapunya cu»:lurlys'ı»ıdn alınan Le. vidadan bir Bey- Baştaralı 1 incide Salamanka, 4 (A.A.) — Umuml Karargâbın tebliği: Fas kolordusu,.dün, Lerida kale- | sini, istasyonu ve şabrin yukarı kıs- Tnt İşgal etmiştir. Gece ayni kolor- du küvvoetleri, şehri tamamile ele geçirmiş ve şehir dahilindekl bazı mukavemot merkezlerini lakât eyle. miştir. Teeyyüd elm'yen bir haber Saragos, 5(A.A.) — Röyter ajan. 5? mubhabiri bildiriyor: Tortozânın zaptı babori tepyyüt #imemiştir. Tortozaya doğrüu ilerle- mekte ölan Töjyonerler, general A- randanıa kıtaatının daha ziyade sa- hile yakım iseler de daha büyük bir mukayemete marut kalmaları muh- temeldir. Ve Moellayı zaptelmiş o Jan general Aranda kıtaatının deni- 24 döğrü olan yarığı kâzanmaları Dek muhtemeldir. Praakocu arın bir. iddiası Balamanka, 5 (ALA.) — Salaman- kau radyosuna göre, Katalonya hu- dMudunda Bir yerdeki askeriİ hodefle *i bombardıman eden Franko tayya: relerine Fransa - Katalöonya hudu- dundaki Fransız hava - topları ateş aemışlardır. Frankocular denize iİniyorlur Saragos, ö (A.A.) — Frankiat kı taat, Tortoza kapılarına vaatl ol rdır. Akdeönit sahilleri boyun. n yollar, Franklstlerin topla- rının «taşi altındadır. Katalonyanın helihazırda Tİsban bu İle alâkası kosilmiz. tçiler eiddetli bir muka- arrüz yapmadıkları takdirde kistlerin bugünlerde denize kh- malart muhtemel ve hökümetçi- derin bövle bir mu'rabii taaprnz yap- malnre iso fhtimal haritindedir. Baratlona taki İngilizler Barsolona, 4 (A.A.) — — İngiliz YÖTÜNÜŞLA Herd zırhlısi huradaki İngiliz tebea- sının boşaltılması için İspanya hü. kümotile tomasa gölmiştir. İngilizle. rin yakmda Barselonadan almacak- ları zannodilmoktedir. 122 bin esir Burgos, 5 (A.A,) — Arağton cöp. hesinde elde edilen — muvaffakiyet hâakkında neşredilen resmi bir tebliğt de Frankistler bu cephüde ceman 18,132 emir almışlardır. 75654 milis cesedi sayılmıştır. Alınan ganimet aşağıdadır: 64 töp, 235 mitralyöz, 400 hafit mitralyöz, 1487 tüfek, 12 milyon mü himmat, 57 kamyon, 17 otomobll, 29 tank. Harbin baslangremdanberi gene- ral Frankonün 122 bin çsir — aldiğı bildirilme kıcdlr . — Lehislan Müstemleke istiyor Vargova, 5 (A. A.) — Matbuat, Po. lonyanmm müstemleke almağa haklı olduğuna dalir yeniden neşriyata baş- lamıştır. Yarı resmi İskra ajansında çıkan bir notada Polonyanın kuvvetli bir ti- caret filosuna ve müstemlekelere ihti- yacı olduğu beyan edilmektedir. Notada, ezclimle şöyle denilmekte- 409 bin kfaf bimu Calen e”vor ve iş yore Bel S9 (>07:İs imste. Tekelere malik olacağından eminiz., Istanbul gazetecileri ya hücum edecekmiş *A ğainn çıkardılar Bursa, $ (Hususi) — Buraya gelmiş olan İstanbul gazetecileri g:dnt;lerin: devam etmektedirler. Düla de 800 işçi- ııhı galıştığı Merinos fabrikâsı gerilmiş. Mııllıl yolda mezbahaya da uğ- ramışlardır. Otomoöbillerle eski banyo mahalleri ve oteller dolaşılmış, İstanbul gazetecileri namına bir heyet vali ve parti başkanı Şefik Söyerle Belediye teisini ziyaret etmişlerdir. Öğle yemeği Çelikpalpata Bursal; mesfektaşlarla ye- nilmiş, akşam Üstü şehir klübünde vali tarafından verilen çayda bazır bulunul- muştur, Akşam da Çelikpalasta belediye tara. fından bir siyafet verilmiş ve Bursanın kalkınmasında gazetecilerin do yardımı istenmiştir . Burta vali musvini, İstanbul gazete- cilerine, Bursa gazetesini bir gün için çıkarmalarını teklif etmiş, gazeteciler de bunu kabul ederek Bursa gazetesi. nin 5 nisan tarihli. savısınr Tevkalâde dir nüsha halinde çıkarmışlardır. Ga- zetetiler bugün İstanta'a dönecekler . dir , Çinde i harp vaziyeti 4 (ALA.) — Şantung'un ce- nııbımdı cerayan edet muharebe hak - kındajaponlar tarafından verilen taf silat Çinlilerin bu hurusta söyledikleri- ne katiyen uymamattadır. Japonlar TatrgWang'ı pazar —sabahı aldıklarını,çinlit-rir. 20 000 kişi zaylat verdiğini, neticede Lunghal şimendüler battırım şark kıstmmna hakim bulunduk Lorını ve şimalden, garblan ve yarkdan doğru dan doğruya H-uşov'u tehdid ettiklerini itdia eylemektedir. Japonlar ayni zamanıd'a kanşvang'ı da sepdettiklerini de söylemektedirler. Çinliler İse bilakis bu İki yehri zap- teteiklerini bildirmektedirler, Japonyanın protestosu Moskova 5 (A.A.) — “Tas ajansı bildiriyor,, Japon sefiri — Litvinofu ziyaret etmiştir. Sefir, — Japon kıta- atının geçende Çin cephesinde düşü. Tülen bir Sovyyat — tayyaresinde bir Sovyet pilotunu esir öttiklerini bil- dirmiştir. Tayyareci bundan — evvel Soyyet servislerinde bulunmuş oldu. ğunu itiraf etmiştir. Sefir, Moskova hükümetini hususi bir mesuliyoet altına #okan bu hâdi. seden: dolayı teessürlerini boyan et. Miştir. Litvinof cevaben, Bovyetler birli. ğinin Çine yapılan &ilâh satışları hu- susunda hukuku düvel — kaldölerini tatbik ettiğini söylemiş ve birçok memleketlerin Japonyaya olduğu gi bi Çine de slilâh — verdiklerini kay- detmiştir. Litvinof bundan sonra Japonya. nn Çin saflarında — çarpışan muüh. tolif gönüllülerin mensup oldukları hükümetler nezdinde protestoda bü: lunmamış olduğunu, çünkü büyle bir teşebbüste bulunmak için hukukt bir esasa dayanmamış olduğunu ilâve eylemiştir. Çinde bulunan Alman askeri mu. allimlerine telmih eden Litvinof, bir Ççok ecnebi askoeri gruplarının Çinde bulanmasımın,Japonyanın bu heyetle rit mensup oldukları memleketlerle Bıkı münasebhatler tdamesine mani olamamış olduğunu Böylemiştir. Lit- vinof nihayet, Japonya ile Çin ara- sında hali harp mevcut — olmadığı halde Japonya tarafından pratesto- da bulunulmasmdan dolayı hayret etmiş, sonra posta tayyarelerinin, vapurlarıntn zaptedilmesi mukave- leye müstonit borçların verilmemesi vesaire gibi Tokyo hükümeti tarafım- dahn yapılan bazı keyfi ve gayri ka. nuni hareketler meselesini mevzut- bahs etmiştir. Litvinof, Japon sefirini Sovyetler birliğinin Tokyo sefirine Japouyaya İki momleketi ayıran — meselelerin büyük bir kısmının umum! bir şekil. de halledilmesini teklif etmesi! Için talimat verilditinden haberdar et- miştir. Halladitmesi toklif edllen me s#alalar Prsamdla bülihasra Manentada sAya AVeNn Çananlar fapr Tn dan BAYA harakılamıvyan nosta — tavvarest İsl Vinpel Küznetztroy ftamindeki Sov- yet vapurları ve mukabalel bilmisil oNISAN—ım Büyük zırhlı ınşasında yarış Yeni wpılıaak 42 Mıı ooııluk gem!leıin s.ı Hn loııluk hem arklısı ve BÜ bin tonluk Kraliçe Mari tiransatlanliği ile mukayesesi.. İngiltere 42.000 tonluk iki büyük harp gemiti yaptıracaktır. Bunların herbiri 12 milyon ingiliz lirasına mal olacaktır. Yeni yapılacak gemilerin ikisi de *“Nalson,, gemisi tipinde olacaktır. Yalnız, Nelson 85 bin totluktur. Dercettiğimiz resimde yeni yâpı- tacak gemillerden birinin boy itibarile, Nelson ve Kuin Meri ile mukayesesi görülüyor. Kuin Meri 80.000 tonluk. tür. Yeni harb gemileri de Kuln Me. rinin yapıldığı tezgâhlarda İnşa edi- lecektir. Diğer taraftan Amerika deniz ha- rekâtı reisi amiral Lehi, Senato deniz knmııyoum 45 bin tonluk zırhlılar inşazı için hükümete salâhiyet veril- mesini tavsiye etmiştir. Komisyonun gizli celsasinde deniz silâhlarması projesi hakkımda beyanatta bulunan amiral, Amerikanın üç faşist devletin birleşik taarruzuna karşı koyamıya- cağını ve kendisi gahsen 35 bin tonluk zırhlılar ingasına taraftar olmakla beraber diğer memleketler daha bü. yük gemller inşa ettikleri takdirde A. merika bahriyesinin de daha büyük gemiler yapmak iİmkânma malik bu- Tunması icab edeceğini bildirmistir. Avam kamarasında müzakereler İki mebus birbirine tokat attı Başvekil işçi mebusların tenkit ve hücumlarına cevap verdi Londra, 5 (Huşuüsi) — Avam kama, | razında dün çok gürültülü ve heye. canlı müzakereler ceroyan etmiştir. Bazı işçiler hükümeti validlerini tutmamakla İtham etmeleri üzerine celse çok gürültülü bir şekil almış ve bu sırada muhafazakâr Bover, mebus Şinvele, “Niçin Lehistana müyorsunuz?,, diyo bağırmıştır. Bu &öz Üzerine Şinvel Boverin ü- Zörins atılmış tokatlamıştır. Sükünet hâüsıl ölunen Bover ve Şinvel biribiri- ne farziye vermişlerdir. Tşçi partisinin hükümet aleyhtarı takririnde mevcut umumi! seçim tek- Hft hakkında Başvekil Çemberlayn bu günkü vaziyetin memleketin bu kabil seçimlerle karıştırılmasına müsalt ol- madığmı bildirmietir. Har'ciye veki im'z Pazar günü Mısır kraliı tarafından bBabul edilecek Kahire, 4 (A.A.) — Anadolu ajan- sının husust muhabiri bildiriyor: İs- kenderiye İş Bankası müdürünün baş: kanlığında Iskenderiyedeki Türkler na. mına Dr. Arası karşılamak için bir heyet teşkil olunmuştur. Türkiye Ha- titiye Vekili büyük tezahüratla karşı- lanataktır. Arasın riyaretinin resmi proğramı şudur: İskenderiyeye varışta vekili mahalli erkân ve protokol muavini kar- şılayacaktır. Limanda ve garda bir polis müfrezesi tezim resmini ifa edetektir. Vekil, İakenderiyeden Kahireye hu- süsi vagonda gidecek ve Kahirede drş bakanı ile bakanlık erkânı, vali, büyük Mmemurlar ve kumandanlar tarafından katşılanacak ve aöker müfreresi muzika ile selâm resmini ifa edecektir, O gün sarayda husus! deftere ismini kaydettirecek olan vekil, başvekili ziya. Tet edecektir. Vekil ayın onunda saat 12,$0 da kral tarafımdan kabul edilecek ve sarayda öğle yemeği verilecektir. Akşam — dış bakanı bir ziyafet verecek ve ziyafeti büyük bir resmi kabul takip edecektir. Ayin 11 inde saat 11.30 da dış ba- kan! kta muahede teati merasimi yap- lacak ve akşam Türkiye büyük elçili. ğinde bir ziyafe verilecektir. Aym 12- sinde elçilikte öğle vemeği verilecek ve akşam Zafaranda Başvkil tarafından bir siyafet verilecektir. Bu ziyafeti res. go kabul takip edecektir. Vekil ayın 14 ünde Fransız vapuru ile hareket e- decektir. olmak üzere tevkif edilen Javonlar Meselesi voe Sakalin potrol va kömür tmatiyazları işi vardır. ' İşçi mebuslardan Arthur Henderson Straua, hükümetin dikkatini Muzoli. minin S0 martta söylediği nutuk Üüze. rine çekmişler ve İspanyada —müda- haleyi alenen itiraf eden bu nutuk karşısında hükümetin hattı hareketi ne olacağını sormuşlardır. Straus, bu nutka rağmen Çember- laynın İtalyan hükümetile müzakere- ye devam edip etmiyeceğini de gor « muştur. IANal Baker, Bayan Ratbon ve Corç malzeme itibariyle yaydım gördüğü. nün herkesin malümu bulunduğunu söylemekle iİktifa etmiştir. Straus, Misolininin itirafımm Kel. log paktınm ihlâli demek olduğunda ısrar ve büküümetten ne yapacağını bildirmesini rica ettiği için, Butler İngiliz hükümetinin ademi müdahale politikasına sadık kaldığı cevabmi vermiştir. ı " Straus'un diğer sualine Çemberlayn, - cevab vererek İngiliz hükümetinin T- talya ile müzakerelere devam kararım- da sebat ettiğini bildirmiştir. « - .. Bir zina cür- .. mümeşhudu Bey- Baştarafı 1 incide epey zamandır bir yabancı erkekle düşüp kalktığı rivayetleri dolaşmak- taydı. Bu dedikodular kocası Cema. lin kulağına kadar gitmiş ve Cemal dün akşam karısımm eve genç bir a. dam aldığımı duyunca hemen karakor la müracaat ederek bir cürmümeşhut yaptırmış ve karısmı genç — âşıkıyla beraber suç üztünde yakalatmıştır. | l | Buçlular bugün mahkemeye verile- | ceklerdir. Nlalya Hariciye Nazırı Ayın son haftasında Tiranaya gidiyor Roma, $ (A.A.) — Hariciye Nozart Ciano nisanın son haftasmda arnavut” fuk kralmın nikâh merasiminde şahit elarak hazır bulunmak Üzere Tiranayâ gidecektir. Mısır harleciye nazırı çekildi Kahire, 4 (A.A.) — Dış işleri Bakâ- nt istifmemı vermiş ve istifa kabul e- dilmiştir. Dış bakanlığı Ahmet Galip tarafın* dan işgal edilecetinden babsedilmekte- — dir