5 Nisan 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

FRANSIZCA TÜRKÇE Büyük Dil Kılavuzu î. H. Danişmend, A. Süha Delilbaşı, Reşad Nuri, N. Ataç 3 BÜYÜK CİLD Fransızcadan türkçeye en mükemmel lugat Her üç cildin fiatı 12.5 liradır. KANAAT KİTABEVİ İSTANBUI; CAĞALOÖLD Q S3]fl! 49o9 Telgral ve mektub adrest: Cumhurlyet, tstanbul • Posta kntasu: istanbuL, No 246 Telefonr Basmnharrlı n evl: 22366 Tahrlr hevetl: 24298 tdare ve tnatbaa fasnu 24299 • 24290 umhuri Alman genclik teşkilâtı reisi Bugün çıkan I MODERN TURKiYE' Salı 5 Nisan 1938 6 ncı sayısı 3 renkli bir kapakla şaheser d/fenecefc kadar zariftfr. MECMUASINII^ ~^i Tiirk gencliginin terbiyesi Hiçbir yabancı terbiye sistemi, hiçbir yabancı ideoloji Tiirk gönlüne muhteva vermeğe salâhiyetli değildir Dresden: 27 mart 1938 Leridanın sukutundan sonra,. Meşhur Hud dretnotu Barselona hareket etti. İhtilâlciler üç koldan Akdenize doğru ilerliyorlar Barselondaki Ingilizlerin Von Şirah, dün Hitlef'in himayesi taleb edildi doğduğu şehirde bir Bu yüzden ihracı mukarrer 800 sandık yumurta nutuk söyledi Bütün yumurta işçileri dün işlerini bıraktılar mıflarında kalan genclerimizin şaşırtıcı çokluğile karşılaşmasaydık, bize öyle geliyor, son aylardaki terbiye bahsi münakaşalarının tutusraasma imkân olmıyacaktı. Biz bu terbiye hâdısesinın gizli sebeblerini araştırmağa çalışırken içimizde, istemeksizin, sorgular uyanıyor: Genclerimiz mi tembellesti? Oğretmenlerimiz mi işe yaramıyor? Herhangi yanlış bır düşünceye yol acmak suçuna düşmemek için söylemek isteriz ki: Oğretmenlerimiz, Avrupadaki arkadaslarından artık aşağı değıldırler. Büvük tarih fırtınalarının Tiirk ırkma eşsiz bir armağanı olan gene öyle büyük feragatle, cemiyet için kendini inkâr edebılmek kudretile oğretmenlerimiz, hiç şuphesiz, dünya öğretmenliği karşısında çok serefli bir yer alabilir. Gencliğimizin de ilende dalbudak salacak gür ve kudretli tanh cekırdeği sakladığına s.üphemiz yoktur. Bize göre bu üzücü durumun kavnağı, kısa bir sözle, terbiye sistemimızdedir. Başka fikir alanlarında olduğu gibi genclık terbiyesi alanında da biz İngiliz tebaasını müdafaa etmek üzere Barselona hareket eden Hud dretnotu kötü bir an'anenin dalâletli tesirinden Salamanka 4 Umumî karargâhın Naha yolunun cenubu şarkisinde bazı kendımızi henüz kurtaramamış sayılabiköyleri ve sevkulceyş noktalarını zaptettebliği: liriz. Kontrolsuz inanışla, eski tâbirile, Fas kolordusu, dün, Lerida kalesîni, miştir. itikadla bizde birşey yaratmak dinamisLejyoner kuvvetlerimiz, düşman mu mi tutuşturan kontrollu inanışın, yani istasyonu ve şehrin yukarı kısmını işgal etmiştir. Gece ayni kolordu kuvvetleri, kavemetini kırarak Joinel köyünü almış itnanın sınırları birbirine karışmıştır. Eski Osmanlı cemiyeti nasıl «kale» (diyor şehri tamamile ele geçirmiş ve şehir da lar ve ileriye Paras köyüne doğru harekı) nın arkasmda erışılmez bır hakikat hilindeki bazı mukavemet merkezlerirri kete devam etmişlerdir. 300 esir alınmış ve 10 tank zaptolunmuştur. dünyası farzetmişse, ilim adamlarımızın iskât eylemiştir. Sol cenah kuvvetlerimiz, Bieskas Sağ cenah kuvvetlerimiz, düşman isçoğu, bugün, ayni şekilde fikir piyasasınBrozo yolu üzerinde ilerliyerek Vesera tihkâm hattını kırmış, bazı mevzileri daki nazariyeleri markalarına (alâmeti zaptetmiş ve iki düşman fırkasım ezmiş farikalarma) göre değerlendirmektedir. yı geçmişlerdir. [Arkası Sa. 3 sütun 4 jCe] Daha cenubda, diğer kuvvetlerimiz, tir. Tehlikeyi artıran şey de budur: «Kale»; dünya ötesi muaşeretini kuran arsıulusal bir zihniyetin zarurî bir neticesi SayîlabiSüdet Almanları~~ \ lir. Buna karsı söylenecek sözümüz yoktur. Fakat, dünya işlerinde, hele genclik lesinde Almanyanın terbiyesi gibi tam manasile ulusal işlerde sürümü iyi markaların, muayyen şöhretmütaleası bekleniyor Geçen gün profesör Fiessenger'nin Üler etrafında toplanmış, diz çökmüş itiniversıte konferans salonunda verdiği kadların değil, kaynağını doğrudan dogVarşova 4 İyi haber alan mahfil konferanstan bahsetmiştik. Metnini pro ruya ulusal tarihten alan imanların bize fesörün Paristen yazıp göndereceği bu Ierde söylendiğine göre Polonyanın Prag kılavuzluk etmesi lâzımdır. Türk, yalnız konferansm bir hulâsasmı neşrediyoruz: elcisi doktor Kasimir Papaee Çekoslo Türk sibi güreşecektir. Geçmişin en uzak Konferansçı ev\elâ Charles Richet vakya hükumetine bir muhhra vererek sabahmdan geleceğin erişilmez ve ölçültarafından keşfedilen tecrübevî anafilâk Çekoslovakyaya yerleşmis olup hükumemez ebedılığinedek, Türk cemiyeti, başsinin mahiyetini izah etmiştir. Albümin tin müsamahasından istifade eden Polonlıbaşına bir tarih şahsiyeti halinde göze ihtiva eden bir madde, oldukça yüksek ya komünist partisinin faaliyetinden şikâçarpacaktır. Bu tarihsel şahsiyetin rolü, Önümüzdeki perşembe günü içtimaı dozda zerkedılecek olursa semmî bir tesir ye* etmiştir. vazıfesi, elbette kendine göredir. Adı, mukarrer olan Balkan Antantı Matbuhusule gelmez. Fakat ayni madde pek sanı isterse dünyalara sığmasın, hiç at konseyine iştirak edecek Rumen deŞikâyeti mucib olan noktalar muhtıracüz'î miktarda bile tekrar zerkedılecek c'a şöyle bildirilmektedir: bir yabancı terbiye bilgini bu büyük ulus legeleri bu sabah Köstenceden limanı Südet Almanları reisi M. Henlayn olursa, ispazm, kan tazyikinin düşmesi şahsiyetini islemeğe, coşturduğu kadar mıza gelecekler ve Galata rıhtımmda 1 Birkaç senedenberi Polonya ko ruz kalmadan sahte pasaportlarla Polon* v. s. gibi vahim hastalık ârazı görülür. münist partisi Polonya aleyhindeki procostursun, hiçbir ideoloji Türk gönlüne karşdanaeaklardır. Yunan ve Yugoslav delegasyonunu istikbal edecek olan Hafif şekillerde, astma, ürtiker gibi hâ paganda merkezini Moravska Ostrava yaya girmektedir. muhteva vermeğe salâhiyetli değildir. matbuat mümessilleri bu sabah Karaa3 Polonya aleyhindeki bütün risadiseler olur. Astma, ürtiker, baş ağrısı gi ile Prag'a yerleşmıştir. ğaca gideceklerdir. leler Çekoslovakyada Ciezin şehrinde bi bütün bu hâdiselerin anafılâktik olarak Çağdas devletin genclik terbiyesinden 2 Komintern memurlan Çekoslo tabedilmiştir. Balkan Antantı Matbuat konseyi, telâkkisine profesör Fiessenger muarız istedıği şey, ilkönce ferdin, büyük hedef perşembe gunü öğleden evvel Yıldız savakya makamların'n mümanaatına ma [Arkası Sa. 7 sütun 1 de] dır. Bu ârazı «intolerans» tâbirile zik lere gbre hazırlanmasıdır. Bu hedefler, rayı Merasim dairesinde toplanacaktır. lllllllllimillllllllllllllllllHllim llllll llllllll IKIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIUIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIItllllllllllllllll Ekonomi Konseyi Konseyi bir nutukretmektedir. Konferansçının mütaleasına cemiyetin inkisaf durumuna göre çok çe Öğleden sorrra da İktısad konseyinin a ne riyaset edecek la açacak olan göre bu tezahüratı husule getiren sebeb olan meb'ns Adliye Vekili sidli olabilir. Öyle cemiyetler ve devlet çılış töreni yapılacaktır. Matbuat kon Hasan Saka Şükrü Saracoğlu süratle değişir. ler vardır ki: Tam bir kültür ve genel seyinin toplantısmda hazır bulunacak [Arkası Sa. 7 sütun 1 de\ varhk buhranı içindedir. Böyle durumlar müşavirlerden bir kısmı dün şehrimize baren ayni bina altmda kongre akde da birbirine zıd terbiye ülkülerinin doğ gelmişlerdir. Matbuat Umum Müdürü deceklerdir. Ekonomik konseyin kongresi resmî ması kadar tabiî bir şey yoktur. Henüz Nacinin de bugün geleceği anlaşılmakbir organm mutad toplantısı olduğun durulmamıs cemiyetlerde kendisini göste tadır. ren ülkü anarşisi hiçbir zaman ideal du Ekonomik konsev reisinin verdiği dan çalışmalar alenî olmıyacaktır. Matbuat kongresi ise alenî mahiyeti haiz rüm sayılamaz. Biz, ufak istisnalar yapizahat bulunacaktır. mak şartile hemen hemen bu durulmamıs Balkan Ekonomik konseyinin senelik Matbuat kongresi perşembe sabahı, cemiyetlerin terbiye ülkülerine kendimizi kongresine rivaset edecek olan Trab Ekonomik konsey kongresi de öğleden kaptırmış gibiyiz. Halbuki, biz, böyle zon meb'usu Hasan Saka dün bu hu sonra Yıldız sarayının büvük salonun Eminönü mey buhranlı bir durumda değiliz. Sağlam bir susta aşağıdaki izahatı vermiştir: da acılacaktır. Balkan Ekonomik kondanınm açılması etcemiyetimiz vardır ve onun için, terbiye < Balkan Antantı Ekonomik kon seyi Hariciye Vekâleti vekili Saracoğlu rafındaki hazırlıklar Kahire 4 Dünkü intihabat esnasmhedeflerimiz de, artık belli olmalıdır. seyile Balkan Antantı Matbuat cemive Şükrü tarafından acılacaktır. bitmek üzeredir. Fakat, yazık ki: Genclik terbiyesi me ti önümüzdeki perşembe gününden iti[Arkast Sa. 7 sütun 4 te~\ da vukua gelen hâdiseler neticesinde Valide hanının is selesinde henüz sağlam bir görüşbirliği IIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinillllllMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIflMlllllllllllllllirillllllllMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIItlllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIII altı kişi ölmüştür. Cumartesi günü de timlâk bedeli olan elde dılrr.is değildir. Genclik ve onunla tan ürkmememiz lâzımdır. Sımfsız dev yoktur. Meslek ihtisası baska bir şeydir. sekiz kişi ölmüştür. iki yüz altmıs bin Kat'î netice birlikte oğretmenlerimiz işte bu nazariye let; rengi, ülküsü ne olursa olsun tek bir Fakat ana terbiye yalnız tek bir yurd term lira Evkaf İdaresi Kahire 4 Seçimin kat'î neticesi: yarısının neticesizliği içinde çırpınıyor. genclik terbiyesi güdebilir: Sımfsız genc biıjesi olabilir. «Yedi yaşından yetmi$ namına bankaya Hükumeıçiler 93, Sadiler 80. müsta Simdiye değin güttüğümüz ve Avrupa lik ierbiyesi. Bu terbiye, herşeyden önce, yaşma kadar asker» sözünü boş kıller 62, Vefd 12. yatırılmıştır.Han yının en tanınmış sahsiyetlerinin iriyarı ad büyük Türk ırkmın ruhuna uyan bir di bir gevezelik değil, eski Türk ce18 meb'usluk için yeniden seçim ha kıldıktan sonra meylarını tasıdığmı söylemekle öğündüğümüz siplin terbiifesi olabilir. Disiplin, Türkün miyetinin en temelli bir feragat i pılması icab edeceği tahakkuk etmiştir. dana cıkacak olan terbiye usullerinin nekadar temelsiz ol" en başta gelen bir faziletidir. Türkün bu manı gibi telâkki etmek mecbuarka kısım, simdıki Hariciye Nazırı istifa etti duSunu anlamak için vermiş olduğu ye büyük seciyesine genclik terbiyesinde en riyetindeyiz. Tarihin bilinmiyen bir gü Kahire 4 Dış İşleri Bakanı istifası halile cirkin bir manmi=lere göz gezdirmek yetişir. ehemmiyetli yeri vermek lâzımdır. nünde, Türk ulusuna bugün henüz sezil nı vermiş ve istifa kabul edilmiştir. zara teşkil edece Biz bir taraftan çok hakh olarak «gencBiz, bugün bile, eski bir çağdan gel miyen bir büyük vazife düşebilir. Bütün Kabıne iki güne kadar aj'ni Başvekil ğinden Beledıyece lilc terbiyesi devlete düşer» diyoruz, öte miş bir an'anenin tesiri altındayız: As" Türklük böyle bir gün için tam manasile tarafından tadılâtla teşkil edilecektir. bu sahanın da tan taraftan da Avrupada mevcud devlet ve kerle sivili birbirinden ayırırız ve her iki hazırlanmıs. bulunmalıdır. Bu ise hiçbir Sadılerin kabineye girmesi muhtemel zimine karar verilcemiyet nizamım yıkmak maksadile kurul sınıf için ayrı ayrı terbiye yolları düşünü yemiş vermiyen dışarıdan ithal edılmiş görülmemektedir. miş ve buna aid proDiş Bakanlığınm Ahmed Galib tara je de fen heyeti tamuş nazariyelerin bilmiyerek kurbanı olu" rüz. Ortaçağ cemiyet ve devleti için böy fikirlerle mümkün değildir. Terbiye ül" yoruz. Türk devleti, bir sımfsız devlettir. le bir sınıf taksimi mümkündür. Çünkü: külerimiz, canımız ve soluğumuz gibi var fından işgal edileceğinden bahsedilmek rafından hazırlan Fakat biz, yazılarımızda, fikirlerimizde Asker, başlıbaşına bir müessese ve ocak lığımızın içindedir. Dünyanın en büyük tedir. mıştır. Tarihî kıy Vefd partisinin mağlubiyet smıflı devletlerin, cemiyeilerin terbiye tır. Fakat, çağdas cemiyet, her yurddaşı tarıhini yaratmış bir ulus dünyanm en meti haiz bulunan Şehir plânına göre yıktınlacak olan surlardan: sebebleri sistemlerile meşgul olmaktayız. Bu fikir kutsal yurd müdafaasının diri bir parça" sağlam genclik terbiyesini bilmiş ve yapKumkapı sahil suru Mısırçarşısı şehir plâ Kahire 4 Vefd partisinin mağlu nında olduğu gibi bırakılmıştır. avkınlığı ortadan kalkmadıkça gencliği sı olarak kabul ettikten sonra, sivil ve as mış bir ulus demektir. Genclik terbiyesiRumeli hisarlarile Topkapı ve Yedikulemizin terbiyesi için aradığımız yolu henüz ker gibi tasniflerin, artık hiçbir değeri kal nin en büyük hedefi, ferdin, cemiyet çer~ biyeti hakkında mütalealar dermeyan Gene plâna nazaran, şehrin etrafında deki surlar ve Bizans surlannın on dört edenler, bu mağlubiyeti şu suretle izah bulamamış sayılabiliriz. Eğer doğru dü mamıştır. Onun için asker ve sivil terbiM. NERMİ ki Bizans surları yıkılacaktır. Yalnız kapısile doksan altı kulesi muhafaza edietmektedirler: /çünmek istersek, gerçeklikle karşılaşmak yesi gibi iki çeşid terbiyeye de lüzum [Arkası Sa. 7 sütun 6 da] [Arkası Sa. 7 sütun 5 ie] Türk âsarından bulunan Anadolu ye l k i [ A r k a s ı Sa. 7 sütun 5 fe] Braunau 4 Alman genclik teşkilâtı reisi Nazır von Şirah, Hrtler'in doğduğu yer olan bırrada bugün sekiz bin kız ve erkek ço cuk önünde söylediği bir nurukta, Hit ler'in doğduğu şe hir olmak itibarile Braunau'nun bü tün Alman gencliAhnan genclik teşk i l â t l eisi F o n ği icin bir kâbe ola" ? ı r a cagını söylemiştir. ^ Bütün Alman vilâyetlerinin 455 bay rağı şehir meydanında dalgalanıyordu. Alman piakoposlarımn sükutu Berlin 4 Alman piskoposları, 10 nisanda yapılacak olan plebbit münasebetile Avusturyanm Almanyaya irtibatı Grev yüzünden bekliyen yumurta sandıklan lehinde henüz bırguna beyanatta bulun Yumurta ihra(j ticaretimiz dün anî meşgul olan işçiler, geçen nafta alâka * mamışlardır. Yalnız Fulda ruhanî dairebir hareket karşısında kalmış, Italya ve dar makamlara müracaat ederek bir ce skıin hasta bulunan pıskoposunun yerine Yunanistana yapılacak yumurta ihracatı miyet kurmak , istediklerini bildirmiş • kaim olan vekili müstesnadır. lerdir. • Almao piskoposlarına «Almanlık va akim kalmıştır. İhrac olunacak yumurtalan İşlemekle [Arkast Sa. 7 sütun 2 de\ zifelerini» hatırlatmak için burada Viyana başpiskoposu kardinal înniçer'in ikinci mektubu neşredilecektir. Bu mektub da, Avusturya piskoposlannın yapmış olduklan beyanatın Vatikanın tasvibine arzedilmemiş oldueunu kavdetmekte idi. Sa. 7 sütun 3 tei gönderilemedi. İşçi mümessilleri, İş dairesinin tekliflerine de menfi cevab verdiler Prof. verdiği konferans Polonya hükumeti dün Çeklere bir nota verdi Fiessengerin Polonya, Çekoslovakyaya yerleşmis olan Polonya Balkan Ekonomi ve Matbuat Konseyi içtimaı Ekonomi Konseyini Hariciye Vekâleti Vekili Şükrü Saracoğlu açacak, müzakerelere aid program tesbit olundu t Maruf Fransız doktoru mühim ilmî mevzuları izah etti komünist partisinin faaliyetinden şikâyet ediyor Mısır yeni hâdiseler Yeni şehir plânına göre, intihabatında Bizans surları yıkılacak Anadolu ve Rumelihisarlarile kule muhafaza 14 kapi, 96 ediliyor I Şimdiye kadar ölenler on dördü buldu ~ r~ı ^ j ™w ^ ^ w ^