14 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5
HABERİN TARİHİ TEFRİKASI: 24 Yazan: A. Cim Vesikaları veren: Donanma Komodorluğu o Başkâtibi Binbaşı İhsan İmojem'in etrafındaki asi filika- lardan bir ses yükseldi: Biz on- ları zorla almasını da biliriz! >— Tam bu gemiye yaklaştığımız Rig ykırdılar, fakat kim aldırır; kaş raya kapağı attık, da kur. ç durmalarını Filme fakat aldırmıyorlar, ne ya. anadan emir verdi; i manga silâhendaz silâhlarıyla Miki, güverte z ! Filikalar taarruz ederlerse a. Unaş Le ele i diki d 3 dakika sonra 20 kişiliş silâhlı Keyg vvvet İmojenin güvertesinde Ürn ir Kumandan vaziyeti misa - Miray, Fk bahriyelilerine anlattıktan a, im rte; ktı. İKgeiinin sancak bordaama doğru &- Birini, mesafeye yaklaşmış 6 #Tika tai, Yordu. Filikalar klirek çekmek. Yari niye yaklişmakta devam eği- iğ, » İçersin. bahriye neferleri iy dı, aya çıkmca.nö . rı derhal tesirini ar 50 metroda dur- Yarak türkçe hı ptan Zırdı: ya söyleyin, gemideki i almaya geldik?! Onla- a teslim etsinr.. Üz rin tslebi tercüman vasıtasile Küptanma bildirildi, Kaptan g8. LO lisanla tercümana sevab ver. yi Mi, Buraya iltica eden Türk kaptan- İngiltere sefaretinin misa, ayr Kendi arzuları olmadıkça ; Meydir $ey yapamayız, teslim siman. kaptan cevabımı asilere İliği, “06, ayaktaki nefer tehdide bag- OK By alda iz dö zorla onları alma. Biriz! Medin, bordalerı tutan silâhen. Mağ, Mekanizma şakıstıları cevab Mayer sandaldı “Ne Na n ayağa kalkan Yeli arkadaşma çıkıştı: Yapıyorsun sen yahu; çıldır. Bu gemi İngii Üzerine filikalsr İmojenin döndüler, İngiliz balıriyeli- hdltler, küfürler yağdırdılar, 2 da çekilip gittiler, Yİ İmojen'e birakan Pey- İn filikası geri dönerken Ast fi İnrafından çevrilmiş ve ne. Beldik), 5 e Yas? beyleri İmojen yatma TİNİ anlatmışlard. Asfler il emiye doğru dümen İa İmojene gitmekte 0- itlerini kovalamışlar, Misafirleri istemişlerdi. Maş eder sonra Türk bahriyeli- İmojen'de uzun boylu kal. : kema, ler, Kaptanm tavassutu Sa #rini Selânik yahut Pire M. Odan birine götürmek için bir ecnebi gemisi arattırmağa koyuldular, Bu mesele hakkında da sefaretin mütaleasını soran İngiliz kaptanı ve. rilen müsaade Üzerine bu işle meşgul olmaya başladı. Bir ecnebi acentası . nın ertesi gece saat 20 de İstanbuldan İransit geçecek (Eklips) adlı bir gile bi bu işe müsait gördü. Şilep Pire - Brendizi . Marsilya . Sutamptona gi diyordu. Bu haberi alan İngiliz İmojenin kaptanı, misafir Türk kaptanlarını hazırlanmalarını, eğer gitmek istiyor- larsa bu fırsatı kaçırmamalarını tav. siye etti. Yeni yolculuk başlıyacığı sırsda ar küdaşlar arasmda da yen! minskaşa, lar başçösterdi. Bir kısmı gitmekten sarfmazar edil. mesini istiyorlar sonradan Üç süvari. ye iltihak eden zabitler bn hususta ısrar ediyorlar: — Canım, diyorlardı; sükünet ça. buk teessiis edecek! Tehlike esas itiba- riyle aavuşturulmuş demektir, Bir iki gün burada kalalım; eğer bir netice alınmazsa o zaman bunu dilşünürüz! Selâniğe bir ayak evvel iltihak et . mek istiyenler büna itiraz ediyorlar. dr. Rauf bey adeti asabileşerek arka- daşlarmı iknaa uğraşıyor: — Vatan, diyordu; yeni bir inkıl bm arifesinde bulunuyor. Birkaç ay evvel ilân edilen meşrutiyet muzır wn. surların menfi faaliyetleriyle tehlike. ye düşmek üzeredir. Dün bu maksatla çalışan, bu uğur. da canmı vermekten, kanımı dölkmek - ten çekinmiyen bizler bu vaziyete se. yirci kalamayız! Cemiyeti mukaddese (1) bu tehlike, Yi silâh kuvvetiyle önlemek için icab «den tedbirleri alacak, meşrutiyetin korunması için icab ederse İstanbul zerine yürüyecektir. Yarm, devletin askerf küvvetleri arasmda muhtemel bir çarpışma olacaktır. Bütün bu hâ. diseler cereyan ederken burada, bir ecnebi gemisinde eli kolu bağlı, ve gayrifaal oturmak bize, inkılâpçı ce « miyetin öz evlâtlarına yakışmaz! Va. tan hizmet bekliyor şimdi bizden.. Selânikteki arkadaşlarımıza iltihak et- mek için evimiz, barkımız, aile düşün- celerimiz bize ayakbağı olmamalıdır. Hazır fırsat varken bundan istifade edelim! Münakaşa bir hayli uzamıştı. Fakat neticede Vasıf, Arif ve Rawf beyler Eklip gilepi ile hareket etmek için ha. arlıklarmı yapmışlar, gemiyi bekle . meye başlamışlardı. Saat 11,30 « doğru İki uzun dildük işitildi; İmojenin salonunda bekliyen Türk kaptanları İngiliz kaptanm de - Wletiyle kalktılar; bir filikaya atladı. lar, Kizkulesi önlerinde iri bir gölge balinde duran Eklip'e doğru küreklere asildılar?., Şilep kaptanı, daha Karideniz bo. ğamna girerken telsizle haberdar edil miş, Kızkulesi önlerinde gemiye gele. eek Türk bahriyelilerini alması, Pire. ye götürmesi bildirilmişti Kaptanlar şilepta çok iyi karşılandılar; kendileri- ne bir karara tahsis edilmişti. Gemi kaptanmm. kılavuzluğu ile kamarala. rına yerleşen üç arkadaş; Pireye doğ- ru dümen tutan Eklip gilepinde ihtilâl | gününün yorgunluklarını çıkarmak ü sere istirahate çekildiler, derin bir uy. kuya daldılar! (4) İttihat ve Terakki. ... 1 nisan çarşamba günü İstanbul bir gün evveliri heyecanı kısmen yatışmış buldu. Çarşılar açık, herkes işinin gücünün başmdaydı. Devlet dafrele . rinden bir krsmr da işlerine başlamış, bir kısım memurlar vazifelerina gel - mişlerdi. Yalnım sokaklarda askeri devriyeler, silâhlı muhafızlar dolaşı - HARER — Akşam postası —— Avusturya hâdisesi ve kısa bir tarih Mukadderat bu tecellisile avru- payı tehlikeye sokuyor. Fakat... .. Lehistanın parçalandığı günlerde Leh milletinin duyduğu insani azabı tediye etmiş oluyor. işte on asrın hülâsası budur İmparator Rudolf fon Habsburg, bu toprakları 1282 tarihinde oğlu Alberte bölişetmiştir. Bundan gelen banedan Avusturyada dük ünvaniyle 1453 yr ına kadar hüküm sürmüş vebu yıl dan, yani İstanbulun imparator Fatih Mehmet tarafından zaptından sonra (Arşidük ss Başdülka) ünvanımı almış- tır, Tabil bu serada Avusturya dükteri ve arşidükleri Alman imparatorluk bir- Biğini teşkil eden hülçümdarlar arasın da bulunuyor ve Almanyada imparator seçme ve seçilme haklarına malik bu- Bunuyorlardı, Habıburglar Alman banedanları a- rasında büyük bir şöbret sahibi idiler ve 1438 tarihine kadar bunlardan bir kaç kişi Alman imparatorluğuna seçil- mişti. Fakat 1438 de ikinci Albertin | cülüsundan sonra imparatorluk büsbü- tün bu hanedana intikal etmiştir. On beşini asrmilk yârısında A- vusturya tacıma ait topraklar bir hay- U genişlemiş İstirya, Karentiya, İt viçre ve daha bazı yerler Avusturyaya bağlanmıştı. Avusturya yalnız hüküm- darının Alman milli ninde mü- messili olması noktasından değil, ayni zamanda arazisinin ge ği, zenginii- ği ve halkımın cesaret ve terbiyesi nok- tasından da diğer Alman devletçikleri- ne faik bir manzara arrediyordu. Fatih ikinci Mehmedin Balkanlarda giriştiği büyük savaşlar ve elde ettiği büyük zaferler ve onu takip eden Türk, ratorlarının Tuna ve Sava nehir- mta ilerleyip Orta Avrupada kudteflerini yaymalarr, Avusturyanın siyasi mânasını bir kat daha yükseltti, Bu sıralarda imparator Maksimilyen de Burgonya prensesi Mari ile izdivaç ederek Felemenk ve Burgonyayı imparatorluğa OoOkatmış ve bir müddet sonra Şarl Kentin tahta çıkmasiyle İspanya ve İspanyanın A- merikxdaki geniş müstemlekeleri de imparatorluğun satvetini a Artık Avusturya, nsadan başka bü- tün garbi Avrupaya hâkim bulunuyor, Akdenizde ve Avrupada Osunanlı im- paratorluğunun tek rakibi olarak göze vuruyordu. Tabi? bu rekabetin her tezahürü tamamiyle Osmanlı impar» torluğunun lehine oluyordu. Kanuni Süleyman bu imparatorluğu Akdenizde vurdu, Afrikada vurdu, Or. mütemadiyen imza ta Avrupayı tamamiyle kendi İkontro- Tüne aldı. Fakat tarihin bir hakikatöni, Avusturyanın tarihteki büyük bakika- tini işte burada unutmamak lizımdır., Avusturya Garbi Avrupanm kaprların: var kuvvetini sarfederek bize karp müdafaaya savaşmıştır. Hoş.. Birim imparatorluk bu müda- faayı çöneyip geçebilecek kudretten mahrumı değildi. Paket zunan zaman belirmiş olan idaresizlikier Osmanl İmparatorluğunun daha büyümesine mâni olmuştur, 1521 de Şari Kent ile kardeşi Per- dinand arasındaki ayrılıkta Avusturya Ferdinandın hissesine düşmüş ve Arşi- dük ünvaniyle bu topraklarda hüküm sürmeğe başlıyan Ferdinand, Bohem- yayı, Macaristanı, Silizyayı zaptetmiş- tir. 1648 de Vestfalya muabedesi Al #ası Avüstüryadan ayırmış Ve buna mukabil Avusturya Transilvanya ile Hırvatistan: hudutları içine almıştır. 1713 de (Utreht) ve Raştat muahede- İeriyle Avusturya, İspanya kralı ikinci Şarlm mirası olarak, Burgonya ve Mantu dükalığınr ve Napok e Sar donyayı almış ve bir müddet sonra Sar- donya ile Sicilyayı mübâdele etmiştir. 1740 da Avusturya hanedanının erkek yarisi olmadığından son imparatorun kızı Mariya Tereza, Pransun 48 Lo- renle evlenmiş, taç bu adama intikal etmiştir. İşte bu sırada Almanlığın, ikinci büyük kudreti, yan! Prusya, A- vaştıryanin ia dikilmiş ve yedi yıl süren bir muharebe Avusturyanın Silizyayr” kaybetmesiyle bitmiştir. Bir mldet sonra Lehistannın taksi- minde Avusturya da hisse alanlar ara- sırlda bulunmuş, Galiçya ve Kırakovi- yayı almıştır. Ne garip tecellidir ki Lehistanır o taksimi İle geş'esini arttır. miş, olan Viyana, bugün ezelt rakibi Berlinin hükmü altına geçerken, Leh milleti kudretli bir istiklâl ile Avrups da ayakta durmaktadır. Acaba Avus turya bir milletin istiklâline hürmet etmemiş olmasmın cerasnı İki asr sonra mı çekmiş oluyor?. Kimbilir... Bu bal siyasi taliin garip bir tecellisidir? Sadede gelelim: Talih Avusturyann pene yar. dım eder. Napolyonun yıldızı sönünce ÇAĞLAYAN'da YARIN AKŞAM Kanuni Ahmed gecesi Bütün san'atkâr arkadaşlarının iştirakiyle kutlulanacaktır. Ayrca: » S 7» « DİY YÜ EİT SAMOREYECİLERİE “e Zengin proğram ve sürprizler, Fiatlarda zam yoktur. Tel 40335 1 liraya kumaşile kuş- tüyü yastıklar. 13 - raya kumaşile kuştü- yü yataklar, 20 lire- ya kumasile kuştüyü yorganlar. Satış yerleri; Beyoğlunda ve Ankarada Yerli Mallar Pazarları, w br. Suphi Şenses idrar yolları hastalıkları mütehassısı Beyoğlu Yıldız sineması karşısı Leklergo Apt. Muayene 4 ten sonra Cumartesi yor; Ayasofya meydanmda bir gün evvelki saker kalabalığı eski şeklini muhafaza ediyordu. Hamdi çavuş, yine kahvenin önün- deki umumi karargâhımda oturuyor; elindeki marpucu ilflemektea devam €- diyordu. fakirlere parasız Tel. 43924 ni almak a a an a Ye al lm a İhtilâl başladığı gündenberi âyan re. isi Salt paşa Perapalas oteline şak- lanmış, konağını terketmişti. İki ar - kadaşlarmım âsile rtarafından parça . landığını gören mebuslar ise evlerinde saklanmış, dışarı çıkmıyorlardı. (Devams var), Yazan: Şekip gündüz kaybettiklerinden © bir çoğunu tekrar kazandığını görürüz. Bundan sonra Macarların ve Avusturyaya tâbi diğer milletlerin istiklâl hreketleri başlar. 1848 Macar ihtilâlini Avusturya ancak dostu Rusyanın yardımiyle bastırabi- fir. Bundan sonra tekrar bir srra talih- sizlik belirir. 1861 de Macarlarla yar; istiklâl verir. ViNA Frarka muahedesile Piyemonte hükümetine Lombardiyayı terkeder. 1866 da Sadova da tekrar Purusyar ya mağlüp olur. 1870lde Prens Biş- mark bir daha ayrılmamak üzere, A- vusturyadan başka bütün Alman dev- letçikleini Purusyanm bükmü elime sokar, Bir müddet sonra Avusturyayı, Fransaya karşı kurulan ittifaka girmiş görürüz. (o Fransada krallığın idevrik mesi Viyanayı pek korkutmuştur. Vi yana âdeta mürteci dünyanm peytehti halindedir ve kont fon Meternih, bu dünyanm şeytani dehası rolünü oyna- maktadır. Napolyon harpleri kazanma- sını bilen 'bir askerdir, Viyanaya daya- nır. İmparator ikinci Fransua, Alman imparatorluğunu terke mecbur kalır. İşte uzun bir terihten sonra Ayvustur- yanın Alman birliği Üzerindeki nüfuzu ükönce böylece darbelenir, Bunun Üzerine Avusturya Balkan- lara sarkmak İster. Abdülhamidin dev. gilmesinden istifalle ederek Bosna Her- seği zapteder. Nihayet Sırp ibtilâlcisi Prençipin kursumu dünyayı büyük harbe sokar. Mağtbiyetl, İnhilar!,, Sen Jermen mushedesi Hababu:gla rı tahtından ve Avusturyay: büyük devlet olmak vasfından mahrum eder, Ve nihayet bir gün gelir, Bavyera hududundan kalkan bir zerhilr otomobil kervanı Almanyanm şefini Almanlığın Ida şefi olarak Avusturyaya sokar, ... İşte on asırlık bir devletin encamn. Mukadderat bu tecellisiyle Avrupayt tehlikere sokuyor, fakat Lehistanm parçalandığı günlerde Leh milliyetper- verlerinin duydukları insani acıları te- diye etmiş oluyor. Şekip GUNDUZ AKA GÜNDÜZ HABER Için Çok dikkate değer bir eser hazırlamaktadır İ | yy gg Istanbul radyosu 14 MART — 1935 PAZARTESİ 18,30 plâkla dans musikisi, 19,15 ço» cuklara masal, Bayan Nine, 19,55 Borsa haberleri, 20 Rıfat ve arkadaşlar rı, tarafından Türk Oo musikisi ve halk | şarkıları, 20,30 hava raporu, 20,38 Ömer Rrza tarafmdan arapça (söylev, 20,45 Belma ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkıları, (saat ayarı), 21,15 Fasıl saz heyeti, İbrahim ve arkadaşları tarafından, 21,50 radyo fonik temsil, stüdyo orkestrası, refaka- #le (Keman), 22,45 ajans o haberleri, 23 plâkla sololar, opera ve operet par çaları, 23,20 sen haberler ve ertesi gür nün programı, 23,30 son, <A
