5 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Yazan: Soğoman Tehliryan — Çeviren: S.Ş. HABER —— Akşam postası —nıııııınunnııınııııı-ımıı LER T YK Beyoğlundaki Taşnak merkezinde öldürülecek ittibatçıların listesini hazırlamak için toplanmıştık Bir müddet öteden ber.den konu - şulduktan sonra Hraç saat altı olduğu nu bildirerek meclisi açtığını ilân' eti. Şimdi herkes Hraçın büyük masası- nın etrafında ahzı mevki etmiş, Hraçı dinliyordu. Arkadaşları üzerinde büyük bir nüfuzu olduğu tavır ve hareketin - den belli olan Hraç söze başlıyarak de- di ki: — Atkadaşlar, bugün bazr mühim meselelerin tetkiki için fevkalâde içtima halinde toplanmış bulunuyoruz. Bunla - rın başında hepiniz'n bildiği karaliste meselesi vardır. Biliyorsunuz ki, Kaf kâsya merkezi ile aramızda cereyan e- den uzün müuhaberelerden sonra kara- listenin tanzimi vyazifesi bize tevdi edil- mişti. Aradan geçen müddet zarfında bir çok hâdiseler cereya nettiğinden ma alesef şimdiye kadar bu müh'm mesele ile uğraşamadık. (Cağadamard) gazetesi başmuharri- ti Şavarş, buralda Hraçın sözünü kese- rek: — Benim hatırladığıma göre, biz bu meseleyi tehir etmiş değildik. Sadece Avrüpa merkezinin de reyini sormuş, oradan gelecek cevabı bekliyorduk, Yok &a karalisteyi tanzim etmek yarım saat- lik bir iştir. Diğer arkadaşlar da Şavarşa hak verince Hraç cevan verdi: — Avrupa merkezinin fikrini sordu- ğümuzu biliyorum.... Benim demek iste- diğim şudur ki Avyrupadan gelecek ce- vaba intizaren biz burada bu sahada bir adım bile atmadık, atamadık.. Bu sözle- Ti kendi kendimizi tenkit etmek İçin de- ğil, hakikati meydana çıkarmak için Böy lüyorum. Yoksa bu işte hiç birimizin kasti yoktur ve olamaz... Halbuki bu gün vaziyet büsbütün yeni bir şekil almış bulunuyor.... İsimleri kara liste- nin başında geçecek adamlar yeniden Türkiyenin başına geçmek üzere bulu- nuyorlar.... Sakallı Anadui bu sözler üzerine ayağa kalkarak ve yumruğunu havada sallryarak; — Taşnak fırkası daha ölmemiştir.. diye bağırdı. Arkadaşlar hatibin bu sözlerini şid- detle alkışladılar, Hraç, müzakerelerin ihlâl edilmemesini ihtar ederek - şunları illvı etti: — Heyecana kapılmağa lüzum yok- Şu dakikada beklemediğimiz bir vız!yet karşısında bulunuyorüz... Vazi- yeti etrafiyle ve soğuk kanlılıkla tetkik etmek meçburiyetindeyiz.... Unutmıya- lım ki ermeni davasının mukadderatı vereceğimiz kararlara bağlıdır... Fırka- mız ölmediğini sözle değil, kendisine terettüp eden vazifeleri bihakkin ifa et- mekle ispat etmiş olacaktır.. Arkadaşlardan biri müdahale etti; — © halde lütfen yeni vaziyeti izah eder misiniz? dedi. — Evet, ben de bunu istiyorum, de di ve devam etti: — Cenevre merkezinden bugün al- dığımız bir mektup yeni vaziyet hak- kında mufassal malümat ve-iyor. Mü- | saade ederseniz evvelâ bu mektubu ©- kuyalım, Sonra herkes mütaleasını söy- ler, bu suretle müsbet bir netice elde ederiz. Bu teklif müttefikan kabul edildi- ğinden, arkadaş Vahank, reisin kendine verdiği mektubu okumaya başladı. Bu mektup Taşnak fırkası “garp bürosu,, mührünü taşıyor ve : “Başta müttefik devletleri olmak ü- zere Âvrupa ve Amerika ermenileri ermeni davasmı terketmiş bulunmak- tadirler. Ermeni davasının tabii müvek- kili olan fırkamız bu vaziyet karşısında dünya efkârı umumiyesine tesir icra e- decek faaliyette bulunmaya karar ver- miştir. Teferruatı bilâhare bildirilecek olan bu faaliyetin başında ermeni mil- letinin büyük düşmanlarının imhası gel- mektedir. Bu hususta fiırkamızın muh- telif merkezleri arasında tam bir itilâf mevcut olduğu momnuziyetle kaydeli- len bir hâdise teskil etmektedir. Bu hususta tanzim edilen kara listenin İs- lq&ul merkezi tarafından tanzimine meskezimiz dahi muvafakat etmektedir. Zira mahallinde. bulunması itibariyle İstanbul merkezi Türkiyede cereyan etmiş ve etmekte olan hâdiseleri yaktın- dan tetkik ederek hakiki mesüliyetleri meydana çıkaracak vaziyettedir, İleride kara listenin tevsii lüzumu hissedildiği zaman, ÂAvrupaya ait İlistenin tarafı« mızdan, Rusyaya ait listenin Kafkâsya merkezi tarafından tanzimine — derpiş edilecektir. Bu itibarla bir âan evvel size terettüp eden vazifenin ikmali için derhal tedbir almanız lâzım gelmekte- dir. Bu sahada en ufak bir tereddüt ve ya teehhür tamiri kabil olmıyan felâ- ketlere sebep olabilir. Zira, Londradan aldığımız mevsuk malümata nazaran, eski sadrıâzam Talât paşa İngiliz başve- kili Loit Corca ve diğer bazı İngiliz ri- caline mektüplar yazarak Türkiyenin nasıl ve ne şerait altında umumi harbe girdiğini izah etmiş, başta kendisi ol- mak üzere İttihatçıların İngiltereye düşman olmadığını anlatmış ve bunu fi- len ispat etmek için Türkiyeye avdetle- rine müsaade edildiği takdirde İngilte- yada İngilizlerle teşriki mesai edebileceği rini bildirmiştir. Sadrtâzam Talât ya- şa ayni zamanda Enver paşanın da ÂAs- yada İngilizle teşriki mesai edebileceği- ni bu suretle tarafeyn için büyük fayda- lar temin edilebileceğini ilâve etmişti. Şayanı itimat kaynaklardan aldığımız malümata göre İngilizler gayri resmi su rette Talât paşa ile müzakerelere giriş- meğe karar vermişlerdir. Bu müzake- relerin nerede ve kimlerin vasıtasiyle lerin Talât paşanın müracaatinden bi- zi resmen haberdar etmemeleri vaziye- arttıracak mahiyette bir hareket telâkki ediyoruz. İttihatçıların bugüngü şova- it altında memlekete dönmeleri kabil gö rülmemekle beraber, İngilizlere de em- niyt edilmiyceğini göz önünde tutaral yeniden yolumuzun üzerine çıkan İtti- hatçıları yolumuzdan mecburiyetinde bulunuyoruz. Bütün bu sebeplerden dolayı şimdiye kadar tanzim ettiğinizi ümid ettiğimiz kara- listenin derhal tatbiki lâzımdır. Son za manlara kadar Berlinde bulunan Talât paşanın izini kaybetmiş — bulunuyoruz: Paşanın izini tekrar meydana çıkarmak üzere icap eden tedbirler alınmıştır. Bu hususta İngilizler de bizden yardım is- tediklerinden İngilizlerin — de paşanın izini kaybettikleri ve ondan endişe et- buldantanıyan arkadaşlar Paristen ve Cenevreden derhal Berline hareket et- mişlerdir. Bunlar Almanyanın her ta- rafında araştırmalar yaparak paşayı bül mıya çalışacaklardır. Ancak bulundu- ğu takdirde bir defa daha elimizden kaçmaması için karalisteyi tatbik ede- cek adamların derhal seçilmesi ve ta- rafımıza gönderilmesi lâzımdır. İşin üst tarafını kemali emniyetle bize terkedi- niz. Ehemmiyetine ve müstaceliyetine binaen derhal işe haşlıyarak neticenin tarafımıza bildirilmesini rica ederiz. Her ihtimale karşı azami ketumiyet mu hafaza edilmesi ve mukarreratımızdan en yakın arkadaşların bile haberdar ol- mamasına dikkat edilmesi ehemmiyetle tavsiye olunur,,, (Devami var) (HABER)| AKŞAM POSTASI İDARE Evİ; İstanbul Ankara Caddesi Poğxlta kulusü : İstanbul ö14 Telgraf aöresi: İstanbul HABER | Yazılslerı teleftoriy: 239672 idare, ilân . 1 24370 ABONE ŞARTLARI Türkiye Ecnebi Senelik — 1.400 Kr. — 2.700 Kr. 6 aylık 780 « 1450 » 8 öylik 400 » 800 , L o aylık 1650 , B00 » Sahibi ve Neşriyat Müdürü: Hasan Rasim Us yapılacağı henüz belli değildir. İngiliz- | uzaklaştırmak | vemür dd ' Basıldığı ıu ( VAHI T) Matbaamt | Kolombiya ve Odeon plakları meşhür - okuyucusu İsimleri yukarıda yazılı bay ve bayan u'liilld lokanta ve birahanemizdeki ZEVK - MUSİKİ İf heyetine iştirak etmiş oldukları gibi içki ve meze fiatlarımızda da rekabet kabul etmiyecek surette ucuzluk temin | ıdilmıg oldııiımıı sayın M ınodcrlz T EDEREERTERSEEK A DEEEEEREEE NN İ MÜDÜRİYET 4Wg _—__——'—_ i GiD> Sirkecide YENİ ANKARA LOKAN TA ve BIRAHANESİ 4'"" | Bayan: DÜRDANE yG—Bay: HERANT UDİ ve Sahibinin Sesi plâkları 5 İLKTEŞRİN — 1937 Artistlerinden Bnynk Sanııtlıar CONRAT VEiDT ve 10.000 figüranın iştirakiyle çevrilen Caniler Kralı Şaheserler şaheseri film: YARIN; Matinelerden itibaren Alkazar Sinemasında « BAŞLIYOR — tikleri anlaşılryor. Talât paşayı İstan- | — TİYATROLAR: TEOFPODAŞI DRAM KISMI Te 5.10. 937 Salı günü akşa. W q mr saat 20,30 da KURU ll _'::ML GÜRÜLTÜ 3 perde 16 tab. ()) Mi )İ do. — Yazan Shakespeare ” Türkçesi M, Şükrü - ——HAASAXK ESKİ FRANSIZ TİYATROSU $EHİR TİYATROSU OPERET KISMI BUÜUĞÜN TATİLDİR ———0 ERTUĞRUL SADİ TEK Bu gece (Suadiye) plâ. ji (kapalı) kışlık kıs. mmda Eirkekler d0 ım. dan sonra azarlar) Askerlılğe davet Kadiköy askerlik şubesinden: Mutaât olan Töşrin celbinde aşağıda yazılan döğumlular ve smıflar askere alınacaktır. 1 — Yaşıtları askere gittikleri halde şim. diye kadar askere gitmemiş olan — 316.331 dahil doğumluya kadar, süvari, topçu, İstih. kâm, Muhâabere, demiryol, nakliye, müzika, hava saınıflarından olanlar, 2 —a 316.3382 dahil doğumluya kadar jan. darma, gümrük, deniz sınıfları. 3 — 316 doğumlulardan 329 dahil gayri is. lâmlar, — Yukarıda yazılı maddede — gösterilen doğum ve sınıflardan deniz erleri 15--10— 937 gününde şubede töplanacaklar ve o gün sevkedileceklerdir. Suyari, topcu, nakliye, istihkâm, — müzika mühabere, demiryol, hava Sıtıflarından ölan. lar 20—10—037 gününde şubede toplanacak lâr ve ö gün sevkedileceklerdir. 5 — Gayri islâmlar 21—10—09837 de şubede bulunacak ve o gün sevkedileceklerdir. 6 — Deniz gınıfindan bedel — verecekler id—l0—0987 günü akşamma kâadar, Çağrılan diğer sınıflardan bedel — verecek islâmlar 19—lö—087 günü. Gayri islâmlar, 20—10—937 günli akşamı. na kadar. Bedellerini vermiş olacaklardır. Bu tarib. ten sonra bedel kabul öolunamarz. T — Çağrılan erler 12—10—9387 günü ak. şamıma kadar şubeye gelerek yoklamalarımı | yaptırmış olacaklardır. . » * Fatih Askerlik Şubesinden: 1 — Piyadeler sıntfı: 316 . 820 (dahil) do. Şumlülar. — * 2 — Topçu, istihkâm, suvari, ları: 816 . 8ğ1 (dahil) döğümlülar, 8 — Döniz, jandarma, gümrük samıfları: 316 -1832 (dahil) doğumlular. 4 — Biriüciteşrin 987 celbinde sevkleri mu Zengin SARAY Eskisinden daha sarışın ve daha endamlı sevimli küçük artist SHİRLEY TEMPLE Önümüzdeki Perşembe akşamından itibaren Fransızca sözlü filmi ile görünecektir. Biribirinden zevkli ve eğlenceli binbir sahne ile dolu olan bu film, küçükleri eğlendirecek ve büy ükleri teshir edecektir. Çocuklara mahsus fiatlar: 20 - ve 25 kuruş. Çocuğu sinemasında Yüksek Iktısat ve Ticaret mektebi Direktörlüğünden : Mektebim'zin orta ticaret ve ticaret lisesi kısımları teşrinievelin yedinci perşembe günü ve yüksek iktısat ve ticaret kıamı da teşrinievelin ön beşinci cuma günü saat 8,30 da derslere başlıy âcaktır. (6754) Şikâyetler, temennmiler: a KUTTERAN S AK LİZEE AAT LN T Y BAA AAA BNO Halkın hamiyeti sui- istimal edılmemelıdır Suadiyede Tonuslu sokak, 6—l nu- marada emekli kıdemli yüztaşı okuüyu « cumuüz Bay Şükrü Yılmaz bize gönder diği bir mektupta diyor ki: “Yılbaşında dükkân, dükkân, ev ev, dolaşarak size şu veya bu hayır mücs- sesesi namına takvi'm, muhtıra satanlara tesadüf edersiniz. Sattıkları malın kıy- metl ön kürüştur. Faktlât önlâr size bu nu on iraya datmiya çalışırlar. Buna SCÜUp vizNud HUÇT GU eee « Ve ve'te larımı iddia ettikleri cemiyetin adını kullanırlar. Bunlar memleketin her tarafına a - damlar gönderirler. En münevverinden en saf halka kaâdar binlerce takvim, mufhtrra ve resim satarlar. ” Türkiyede sön senelerde yapılar bu dolandırıcılığın esası şuldur: Şu veya bu vatani maksatla veya bir hayır kasdiyle teşekkül etmiş bir ce - miyet vardır. Birkaç dolandımıcı bu cemiyete müracaat ederek onlar namma bir takvim veya mühtrra çıkarmayı teklif eder ve ve buna kargılık ta cemis yete muayyen bir para verirler. Cemiyet hiç yorulmadan temin ettiği bü paradan dolayı memnundür, Tekli. fi kabul ekler ve bir daha meşgul olma- mak üzere bu işi müteşebbiılem ihale eder. Müteşebbisler, cemiyet'n adını ve mührünü kullanmak salâhiyet'mi aldık- tan sonra, o çemiyetin namma takvim ve salre satmak bahanesiyle ortalıği haraca bağlarlar. Bu, kanuna uydurulmuş bir nevi do- landırıcılıktır. Halkın hamiyet ve şef . kat duygularını istismar etmek gü nahların en büyüğüdür. Bunu kanuı - nen yasak etmek mümkün olmazsa bile idareten önüne geçmek ve halkı koru mak lâzımdır. Nitekim hükümetin — bu gibiler hak kında tahkikata başladığı haber veril- mektedir. Bu tahkikatın müsbet netice vermesini görmek hepimizi sevindire - cektir. » * 4 d Okuyucumuzun hakler var. Bizce bu işi önlemek için her tedbiri hükümetten muhabere, | nakliya, demiryol, hava, muzika, tank sınıf, kârrer bulunan sımıflarla hangi döğümdan sevkedileceği yukarıya çıkarılmıştır. EBeha. binin cezalr kalmamaları için gösterilen gün, letrde şubede hazır bulunmaları, 5 — Birinci, ikinci maddede yazılı bir bü. guk ve iki senelik sınıfların şubede toplanma va sevk günü 21 Birinciteşrin 88T sabâhı saşt 9 dur. Bu sımnıflardan nakdi bedal verecakle. rin bedelleri 20 Birinelteğrin ÖST akşamma kadar almataktır. — 6 — Deniz, Jandarma amiflârmim toplan. ma ve sevk günü 16 Birinciteğrin 87 sabahı saat 9 dur. Bu amıflardan nakddi bödel va, | de devlet hizmetlerinde receklerin bedelleri de 14 Birinciteşrin 937 akşammna kâadar almacaktır. beklemek lüzüumsuzdur. Evvelâ mevzu u bahis cemiyetler, temiz akllarının böy le çitkin ve halkır âdeta izaç edecek bir tarada kullanılmasına müsaalde etme - melidirler. Sonra da halk bu kabil mü- radcaatları kat'i bir Ted ile karşılar ve ya satılmak istenilen şeye ancak kendi tahmin edeceği halıki değerinden far la para vermerse mesele kalmaz, Çün kü bu işte fazla kazanç kalmadığfinı gö — yt gy ee Ze 6 Hu Fualiy GülETÜNklETI — kendiliklerinden vazgeçerler. Muallim ve memur Trenlerle seyahat ücretleri müsavileştirilmeli mi ? Ankarada İstiklâl mahallesinde Çay- kun sokağında 8 numarada oturan oku yucularımızdan Bay İhşan Ülkü Biri- — cik'ten bir mektup aldık. Memurların tren ücretlerinden bahseden ve nafıa ve kâletinden bir temennide bulunan bu mektubu dercediyoruz: “Ne muallimim ve ne de memur... Fakat, herkesçe bilindiği üzere muallim ye memur ikisi de devletin idari ve kül- türel işleriyle uğraşırlar. — Bunlardan müuallim dokuz ay mütemadi bir sürette yoruları kafasını muayyen bir müddetle istirahate çekilmek suretiyle dinlendi- — rir. Memurise; öon biray çalıştıktan — sonra alacağı bir ay gibi az zaman isti- rahat cedr. Muallim istirahtini de mem leketin muhtelif mahallerinde ve nısıf tren ücreti vermek suretiyle seyahat e- der. Halbuki memur; senede bir ay memleketinden ayrı bulunduğu yerden kalkarak efradı aile ve akrabalarını gör meğe tam ücret vermek suretiyle trenle — seyahat etmektedir. ' Diyeceksiniz ki, nısıf ücret vermek | le gidiş dönüş bilet almak arasında fark yoktur; evet öyledir. Fakat niçin mual lime böyle nısıf Ücretle tren seyahati yapmak hakkı verilmiş de memura verir memiştir? Maksadım bu haktan hw'; muallimin hem de memurun birliktt iştifade etmelerinin teminidir. Olur yâ' ani bir surette memur bulunduğu yer” den memleketine gitmek icabeder ve ge lirken de daha ucuz bir vesâitle dönme” si veya hiç dönmemek Üzere gitm icap eder. İşte; bu gibi hallerde memt” run da muallim gibi faydalanması çot yerinde olur. Memur ve muallim îltîdr r* * eli göre; birinin nısıf ücretle dlıednhs 'olarak tren seyahati yapmaları değildir. Bu noktayı değerli Nafıa V kilimize hatırlatmak İstiyorum..,