3 Nisan 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 11

HABER — Akşam postası Beşeriyetin yüz karası: Madrit faciası! mam ma Dünyanın en neş- eli ahalisile meskün bulanan Madrit te şimdi geceleri mey- tai bir süküt hüküm sürüyor. Halk artık gülmeği unutmuş- tar, kurtarmak kaçtıklarmı bugün yıkı herabelerle harbinde t en fazi ıda modern » büyük şehirlerin buraya ba A düsm er ay» mevzi almış top- | bombardıman e | kan leke »irçok güzel bina klar birer he rabe ar,4ğrefından Madrit gehri er- | T gün yapılan bombardımand sını kurt bir bina cumdan ondan Sonra yoktur. Hergün bü inden binalar ta, cam'ar san. mak'adır angır yük ir filâk ar y armalı Şangır kırıl- Adım başı in AHELI da bir ceset hi ayatın ünü i tan e değiş- » Evvelça n uyanıp Zeç — erkenden | saat se - ışıkalrı sönü erek yatakla t Üç ie 1 altı | da herha gi bir za» Bir samanlar Şehirde her gün yeni hay, a kurbanlarının kakları, Gülleler, bombalar patlamağı | ve hrin civarındaki toplar gürlemeğe yaşlar başlamaz, herkesin işi sığınak. | lara kendilerini dar atmak oluyor. Mağritte sessizlik denilen şey yok- | ur. Ya hücum; yahut ta müdafaa için âhların gürültüleri, mukave- met için alınan teğbitleri tamamla - mak için kullanılan &let ve vesıtala- rın 8 i, burada mütemadi bir gü- | rültü yaratmaktadır. Madridin sokakları, artık, süpürü- | lüp temizlenmiyor. Halk, bunlarınısık | gık toza toprağa bulandığını görerek | temizlemekten bıkıp usanmış, süprün- | tüden ve kirden tiksinmez hale gel- | taiştir, Madrit, bir zaman İspanyanm en temiz ve gıcır gıcır şehri di her tarafı, akla, hayale gelmez pislikler ve çöplerle bir çöp arabası haline gelmistir. Birçok yerlerde kal- dırımların üzerinde kan lekelerine, el- bise parçalarma, hattâ bir gün önce atılan bombalarm parçaladığı insan vücutlarının fır'amız et parçalarına | rastgelinmektzdir. Bütün burlar,"sa- i bahleyin erkenden sokağa çıkanların dalma görmekte olduğu seylerdir. On- dan gosra Morg memurları insan vü- an kopmuş parca'arı toplarlar, Tü eöpler cu ortada ötek kalır, Madridin sivil halkı için bunlar, artık tabii manzaralar halini âlmığ- tr. Bir tarafla da etrafı kurşunlar. In delikdesik olmuş bir otomobile te- gadüf edersiniz. İçinde vurulmuş olan münei ih: rinin ibtarma si ak asmadığı için bu hale gelmiş tir. Bir yerde cadde üzerinde büyük bir çukura ve etrafında ölü olarak yere ! dırlara, erkeklere ve ©0 mi a rastlarsmız. Bunlar bir ge- gen ve Neşeli bir şehir olan Madrid ar'ık gülmeyi unut muşt-.r. ccnase merasimleri - yapılıyor asilerin tayyare hücumlarından sonra, | sonra kaldırılac: vöyle a pintiye giderlerken — üzerlerinde tayyare bombası patl, akibete yol açmı nış ve bu feci tır. bunlara karşı dehşet ve &vi kalarak bakar: Fakat yerli pair. lar, artık kanıksamışlardır; ancak bir boğa dövüşünü seyreder gibi bir me- rakla manzarayı seyretmek için çu - kurun etrafme toplanırlar. Ispanyol mizacı bir | Bunlar biraz | gerin erkenden görü“! ” Ten bu manzaralar, İspanyol- ların mizacı hakkında bir fikir vere. | bilir. İspanyolların tuhaf vardır. Meselâ öğleden sonra yapmak itiyadında oldukları gezintileri şimdi tarafları | gene yapıyorlar; yalnız bu gezintile. | rin sulh zamanındakinden farkı su - dur: Şimdi kalk, evlere daha yakın dolaşmaktadır. Bir bombanin açmış İ olduğu bir çukuru büyük bir lâkaydi- likle seyrederler; öte tarafta bir bon- ba patlıyacak olursa hemen kacışır. lar; fakat arkası kesildikten sobra gene ortaya çıkarlar. Herkes âsker ADRİTLİLERİN b şünceleri yiyecek ca dü- tedariki. dir. Yiyecek satan dükkânların önün- | de birikenler arasında dınlar ve kızlar göri baska işleri vardır. Delikanlılarla bü- yük erkekler askeri talimdedirler, oğunü bundan iki üç ay ön- ce kendil. olan kimseler as- kerlik ettirirler. Bun- larda askeri kılık yoktur. Ortada sınıf farkı gözetilmemesi icin de hiçbir işa- ret takmızar Kadınların başmda nda en eski ve ise'er görülür, Hulâsa, bu- bir proletarya şehridir ve 2 karsı mücadele etmektedir. Bunların etir, talim ri öce hir binaya e va i msn ahali, F sığınağa inm raltı binlerce insan haftalardanberi adırlar. Bomba tay; geri dönerken halkım çoğu meydana çıkıp: eleri | milletin silâha — Çue son Cannallas* Diye bağırırlar. Bu “Bunlarm hep- si köpektir!" demektir. Yahut tayvareler, Madridin berrak «cmasında birer nokta gibi görünür. | ken şu mönalarda bir tekrm O sözler savrulur; — Çocuk katilleri, lar! Bir gün bir İtalyan tayyaresi, ha- caniler, alçak- vada bir başka tayyare ile çarpıştı. Çarpışan tayyaredeki İtalyan pilot hemen-paraşltüinü âçtp “kendimi ata- rak şehrin amele mahallesinde yere indi. Daha milisler öraya şmeden pilot yakalanmış, belinden ve &yak- larmdan bağlanmıs, ve bir ötomobi- lin arkasında sokaklarda sürüklenme- ğe başlamıştı Milisler yetiştiği zaman henüz sağ- dı; fakat adama benzer heli Kalma- mıştı. Bu vaziyeti binde gördüm. de birçokiermın bombalarla ö)- | nü gören halkin bu hıner bakı Fakat ne de olsa müteessir ol. dum. Şehrin civarında dolaştığınız xa- man, orada bir gece evvel bombalarla öldürülmüş insanların cesetlerine, on- arın biraz ötesindede ellerindeki değnekleri silâh gibi kulalnarak as kerlik öynyan çocuklara tesadüf edersiniz. İspanyadaki harp si girince, harp, herk bir kısmı halini alı sarıldığını gördükten sonra kadınların siperlerde harbetti - Zine şaşmamak icap ediyor. harbedenler, yani (o cümburi; inandıkları bir ve a 9 mektedirler ki, ider, uklarda süyükie rden ve erkekler ril harp şekline hayatından | Bütün 'bir | Asilerin hemen her gün yaptıkları tayyare hücumla- rından sonra ha- dınlar peşlerinden haykırırlar: — Alçaklar! Çocuk katilleri ?! Mundar köpekler ! ECELERİ, Valânsiyadan şeh- re gelen arabalar, cephane v8 yiyecek getiriyor. Bunlar, İspanya nm harbiye nezareti, postahanesi ve milli bankası bulunan Cibeles meyda nında toplanırlar. Oraya gelince ka birçok insanlar, bunlardan p çıkmıyacağını anlamak üzere etrafa birikirler. Ek- #eriya bu yiyecekten onlara (hisse çikmaz. Çünkü her şeyden evvel as- kerin karnını doyurmak lâzımdır. Madritlilerin hayatında en mühim düşünce yiyecektir. Valânsiyadan gelen yiyecek mad deleri, askerlere verildikten sonra 8i- İ villere pek az bir şey kalmaktadır. Bu | zavallılar, tayyare gelmeyip te rahat birkaç saat uyku uyuyabilirlerse ker- halde bol eti, tereyağını rüyalarmda | görüyor! | Herkes matemde ADRİTTE kadınlarm çoğu #i- yah elbise giyiyor. Çünkü ço- İ ğunum'ya kocası, ya oğlu. ya kardeşi asilerin silâhlarile ölmüştür ve bu za- vallılar matemdedir: Madritte sek 5k cnaza alaylarına tesadüf olunur. Ye ölüler, tehlike mmtakası dışında bu- | lunan mezarlığa götürülüp gömülür. İ Bir takım ölüler, harp sahasında İ gömlülür. Fakat sokaklarda ölenler, pek yakınlardaki siperlerde can ve - İ Trenlerin cenazesi Msdride gelir xe İ burada küğrtten yapılmış çiçekler ile onlara öenaze merasimi yapılır. Akşamları saat sekiz olunca bütün ürülmekte, yalnız bir ta- kım mavi isiklar bırakılmaktadır ki, bunlarda sehre esrarlı bir Hamlet manzarası vermektedir. S'n'rler nar- calanacak kadar geriliyor. Sokaklar- dan Jâmbvları sönük birçok ctemobil- ler gesmekte, bunlar her yüz wetrede | batçiler “ tarafından durdurul- ad'r, Otom-b'lelr durmadığı 2a- man üzer ates iyor. Ya'nız bekriler ve gazete muhabirleri dısar- da dolaşıyorlar. Fakat bunlara da sık sık suajler sorulmakt , ışıklar gö! tadır, Avrupanın bir eden harp. Madridi sine inhisar bale cevirdi sr tarafa va» z kıt'a, Madrit- -| lerle dolmuy: “iliyetperverler” in fesliyete başla masından önce, burada şen Kahkaha. lar etrafı çınlatırdı, bakımz şimdi bir harabe olmuştur .