3 Mart 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

di A a SR AŞ a a ŞA NN ŞAM ŞAR A EE “Baş vekil tiyatro mektebini gezdi Gözdükierinden memnun oldu- Sunu Söyliyerek talebeye , iltifatta bulundu imiz İsmet İnönü dün li Saffet Arkan ve C. rup teis vekili Hazan Sa” musiki muallim mek” retle mektebin tiyatru ve nı tetkik ve teftiş etmiş- tiyatro mütehas* tiyatro tatbikat rine, ritmik, jimnastik ve ope” râ sanatı derslerine girmişlerdir. İsmet İnönü tiyatro smıfından ay- rılırken talebeye iltifatta bulunmuş" Jar ve talebenin © çalışmalarından, derslerden alınan neticelerden mem Se kaldıklarmı söyliyerek demişler ir ki: Ü Tetbikae dörelerinizi gör düm. Çalışmalarınız ümitlerimi ço. ğahti. Muvaffakiyetleriniz bundan sonrü, gösterereğiniz gayretle mü” tenasip olacaktı Milli sahnemiz için yetişecek olan sanatkârlar bu memlekette her 20” man en yüksekitübara ve şerefe mazhar olacaklardır. beş sen? sonra içinizden milli sahnemizin bü: yük sanatkâr namzetlerinin yetişece- sevinenlerden gini görerek en çok biri ben olaca; lan güzel Türkçemiz en doğru ve en beliğ telâffuzunu Türk sahnesi bulacaktır. Bunu sizden bekliyorum, Sanatkâra yakışacak kuvvetli bir karaktere sahip olarak göstereceği: niz meslek sevgisi, çalışma heyeca” nı muvaffakıyetinizin temeli olacak” tır. Tekrar ediyorum: liklerim i rirgi actlirdr.,, - Türkçe konuşmak mecburiyeti etrafında Türkiyede, Türkçe konuşmuğı mec. buri kılan ilk nizamname bundan beş beş sene kadat evvel) Mersinde tatbik edilmeğe başlanmıştı. Aynı şekilde karar Galatadaki Getronagan Ermeni lise si ize, Fransızların Matino istihkimları gibi birşey. Bir türlü xapısından içeri girmeğe muvalfak olamadım. Yaptığım Jar Tekirdağ ve Bursada da, verildik. | bütün hâtmleler kapıcı larâlindin mü. ten sonfa bunun İstanbulda da talbi. Ki meselesi ortuya stildı. İstanbulda. ki Türkçe gazetelerin yıllarim müte. addit defaalr İleri yürdükleri bu te. meninin artık tatbik sahasına çika. cağı günlere yaklaştık demektir.” n ".. Birer ferdi olmakla üğündüğümüz büyük Türk milletine mensubiyetler). Mİ isbat işin, kendilerine: “Türk ör. todöksları.. “Dürk müsevileri;, “Türk katolikleri, aAdiak veren bu vatandaş. larımız niçin gimdiye kadar “Türkçe konuşmaklar imlina ettiler? Niçin, bir parmak bel kabilinden, ikide birde bahambhrneterde, patrikhanelerde, top Janıp “Türkce konuşmuğa,, karar yer. dizlerini ilân ettikten sonra sustular? Bugün millet kelimesinin bir tarifi de şudur: “Bir memleket üzerinde yaşayarak aynı dille konuşan ve anlaşan İnsan. Jardan ibaret kütle, Türkçe konuş. mamakta rar eden Türk ortodoks. Tarı, Türk müsevialri ve Türk katolik. leri yoksa, “irk milleti, nden ayrı olduklarını ve birleşmek istemedikle. rini mi anlatmak istiyorlar? Hiç zan. netmiyoruz., ... 'Taksimdeki Ermeni Eseyan lisesi müdürü Misropyan: ziyaret ederek kendisinin bu husustaki fikrini sordu. Zum zaman, gayet düzgün bir Türk. çe ile evvelâ şu cevabi verdi: — Benin siyasete hiç aklım ermez ki! Zaten böyle bir suale cevap vere. cek mevkide değilim. Kendim her za. man Türkçe konuşurum, vaktile de Osmanlı hükümeti hesabma Avrupa. da tahsil etmiz ve Darülfünunda ho. calık yapmıştım . Müdürün diğer sözlerinden bu işe taraftar olduğunu, va'nız bazı sebep er yüzünden fikrini söylemekten çe. kindiğini görüyordum. »>x İkinci olarak görüstüğüm misevi Yalandaşlarımızdan doktor V. Hoda. Ta iyi bir Türkçe ile kendisinin Gala. tassreyda okuduğumu, Türkçeyi” ana İisanı saydığını ve Türkçe konuşmak gibi bir mecburiyetin konulmasını foyet tabif ve haklı bulduğunu söyle. ci gittiğim zaman gözü, arpan şey şu vecize (o oldu: m ne mutlu bana, ve “bize di- curhuriyet öğretti.,, çine, ziyaretimin sebebini an- »wnea büyük hir sevinçle kollarını kal ürrazake bağırdı: ç “o günler! gece gündüz bek. “ve uğrartığımız bu değil mi? neden başka dille konu- müssade edelim? ti; lili (ği vaffakiyetsizliğe sğratılınca boynumu büküp dönmekten başka çıkar yel bü- Yamadımi. € di »#w Yüksek kaldırımla Galata arasın daki müsevi mektebinde karşılastı- ğtm ilk kelime? — Kekerez? oldu. Ba, herbalde “ne istiyorsun ?.. demek olacak: Mer divenden müdürün odasına çıkarken “verdiğin on paranın nereye gittiği ni bil, cümlesi yazılı bir levha göze çarpıyför. pi çiya ; Müdür Latan Türkçe korüşma mecburiyeti için ne düşündüğü hak kmdaki sualime büyük bir tehalükle şu cevabı verdi: — Bizim mektepte tedrisat tama” men Türkçedir. Bakın size programı göstereyim. İbranice ve Fransızca - dan gayri yabanci bir dilden dersi” miz yoktur. Bu sırada biribiri arkasından iç ri giren küçük çocuklar düzgün Türk çe cümlelerle konuşuyorlar. Müdür, bü çocukları kendisinin mahsus ça- ğırtmadığına beni inandırmak için smıfları da gezdireceğini söyledikten sonra : — Bakın ! diyor hepsi Türkçe konuşuyorlar. — Peki,niçin dısarıda da ayni şe" kilde hareket etmelerini temin etmi” yorsunuz, bunu yapamaz mısınız? —Biz, kendilerine lâzim gelen tenbihleri veriyoruz. Fakat mektep idaresinin hariçte nüfuz temin ede- mediği bir yer varsa o da aile muhi” tidir. Evdeki büyük anneler, büyük babalar, ne de olsa eski devrin tesiri | altında oldukları için çocukleriyie daima İspanyolca görüşüyorlar. Fa- kat bu tabii, zamanla (ne kadar) değişecektir. Bu işin cebren, Yani bir nizamname ile yaptırılmağa kal- kısılmasını ben şahsan doğru bulmu- "yorum! Vaziyet esasen kendiliğin. den istenilen mecraya doğru akmak- tadır. Bu isi kökünden. halletmek icin, ibtiyarları ortadan kaldırmak Tizimdier ki bunun da şüphesiz imkâ” nt yoktur. Biz burada Türklük icin elimizden geleni yapıyoruz ve istk- bil için sâyimizin semeresini alacağı- mıza eminiz. Buta en büyük misal programlarımızdır.. Diğer azlık mek teplerinde tedrisat — masrfin'koy: duğu bir iki ders'müstesna” — hep yabaner dillerledir, halbu ki'biz ta” mamen manrifin resmi mekteplerde kullandığı sistemi tekip ediyoruz, Bu yüzden onlarla aramızda büyük bir fark vardır. Bir mektepte aramlan ilk vee? dil Birliği değikriidir? Onlar niçin başlan dille tedrisat yapıyorlar?,.. Gi 'N. YOKSUL —— enem “ Milletler Hatayın ana yasası Cemiyeti yaşıyor ,, losiliz Hariciye Nazırı bir nutuk söyledi İngiltere hariciye nizin Eden dün Avam kamarasında İspanya iş başlayarak dünya ne bilbatsa Mileitler cemiyetinin vaziyetine temas , İspanya iyine bugün takibi icap una işaretiçn sonra i meselesine geçerek #i birçak konulacak Daha ile mu- Müza, ŞİR, i mariz kalagel Tağmen mezar& yetls meşgul ol kereler uzun sürmüş, çetin Pakat müşkülüt bertaraf edilmi yük ehemmiyeti haiz on ibtlâfı saydıktan sonra yeni bir Lo karno anlaşması hüsusunda terikkiyi 270 rev alan Soförler > cemiyeti idare heyeti Intihabatı tasdik edilecek mi? İdare heyetleri seçimi İktisat ve- kâleti tarafından feshedilmiş olan şoförler ecmiyetinde yeni seçimi va” pilmış, fakat işin dedikodusu el'an bitmemiştir. Üç gün devam eden intikap ne” tcesirde sandık açıldığı zamatı"iğin- de 770 vey * olduğu görülmüştür. Halbuki İstanbuldaki şoförler 5000 kadar vardir. Cemiyetler kanunun” da bir madde vardır ki bünda cemi” yet idare heyetleri“ intihaplarında nisap aranmıydcağı kavdedilmekte” dir. Fakatbu kadar az bir ekalliyet- le intihap yapılıp yapılamıyacağı da ayrıca merak erlilecek bir cihet te lâkki edilmektedir. Ticaret odası idare heyeti, seçi mi henüz tasdik etmemiştir. Ma mafih idare heyetinin sezinti tasdik ten başka kanuni bir şekil bulamıyz. cağı aşikâr görülmektedir. Cemiyetin yeni idare heyeti ilk toplantısmı yapmiş ve şoför mekte bi müdürü Fikri Tevfik'i reis olarak seçmişti Kraliçe Viktor- yanın elmasları Madam Simpsona lâyık görülmüyormuş Fransızca E.ntransijan gazetesin” de okuduğumuza göre, sabık İngi- liz kraliyle İngiltere Hanedanı. ara” sındaki müzakereler, şimdilik, bir müddet çin durmüştur. Tahsisat meselesi halledilmiş ol. masına rağmen, anlaşma henüz kat'i safhaya girmemiştir. Çünkü bazı kıymetli taşlar “üze- rinde bir ihtilâf mevcuttur. Bu bu- susta büyük bir ketümiyet mevcut sâ da, büyük bir servet teşkil eden birçok, bilezik, yüzük, inci kolye ve sairenin mevzuubahis olduğu anla” şılmeştır.. Bunlar kraliçe Viktorya ve kraliçe Aleksandra - tarafından prens dö Gale miras bırakılmıstır. Şu şartla ki, bunlar: “Birgün onun zevcesi olacak ve bütün imparator luk tarafından sevilecek olan * genç kıza, verilecekti. İşte ihtilâf buradan başlamış ve iki büyük kraliçenin bu serveti, kime bıraktıkları ve madam Simpsonun buna müstehak olup (olmadığı hususunda bir tefeddüt hasıl olmus. tur. Dük dö Vindsor gümdilik, noktai den | Fransız murahhaslâ . talimat almağa lüzum gördüler Hatay ann yazsamı hazırlamakta | kudutlarmı tesbit ederker çöpe | olan komisyordaki Fransız mütelhes, | ki Bayır ve Bucak nahiy© w gıslarından Robert de Cafx Parise va. | ziyetleri ehemmiyetle meye sl olmustur. Mütohrssıs Türk beyeti | Iscaktır. Ahalisinin yüzde 9 yak olen bu yerlerin Hatayda masına bittabi imkân bulu! dır. m verileni una yesa projesini getirdiği gidi Türk baş murahhasın. dan aldığı izahatı da bildirecektir , Fransız ti verilen proje hak, ( kmde hükümetinden talimat almağa | | Suriyede bu yard parpaeifi. gi Tüzur görmüştür. Gelen mütöhassış | €5 icin hallan Suriyede meşesi icap eden talimatı aldıktan sora Ce. istedikleri hakkında yala al Di nevr:je dönsek ve 8 martta tekrar MED lgili Ea x gina b” eri inek z sağın halis Türk leri y> plantrlsra berlanacaktır. ie kalmak istedik! ast Türk olan toprakle” Kında “Alkabes,, gazetesinin İL Mütehassıslar komisyonu Hatayın ele tarihli haberini tekzip ci? Yalan neşriyat det Üç aylık | ingilterenin harp pilân! Tehlike halinde Londra tabiiy? edilecekmiş gg İngiltere hükümet dairesinğ? 2. Wir kasa içirkle asma Kilit Sik duruyor. Ba, İngilterenin “harp ps dir, Bu kitabın kilidinin anahts” > (Beştferajı 1 incide) , Eski vaziyette maaş veren gişe” 5 Ter sabahım hemen yedisinde işe baş lâr ve akşam günlerin uzunluğuna göre geç vakte kadar devam ederdi. Halbuki bu sabah gişelerin resmi da- ireisrin arılış saatinden evvel işe başlamadıkları görülüyordu. Defterdarın beyanatı nız. ilr-tek adamdadır. O da Kİ Bu hususta defterdar Kâzım bam” | imparatorluk müdafaa komitesi ge” ka müdürünün para verilmediği ye” tesi Sir Moris Hagki'dir. i lundaki dünkü sözlerini cerhederek > 3 dildiği diyet li: itap, hazp ilân edi “ — Şikâyetciler bana da geldi. | 'erenis ne yolda Bereket ler. Biz Emlâk bankası emrine mik- tarı kâfi para verdik. Hatta daha 2” yade para istiyorsa vermeğe hazır olduğümüuzu bildirdim. Biz aym al. tısmda tevzata başlıyacağız. Emlâk bankasının tediyata başlıyamaması” vakit tayin etmektedir. İçerisinde İS S tü tinde tatbik edilebileğek Mer z seg MEveustur, va Harp ilân olunduğu s2m81 rai tenin halletmek zartretinde , 42” seselelerden birkaçı şunlardır na son Zamanlurda börikada Yapılmış eya leke olan değişikliklerin #ebepdliması muh | * ? Hükümetin ye o 2 R i temeldir. Maamafih Emlâk bankasi | ne, gizli ve pek mahluz di müdürü ile konustum. Bugün ma: Yüllere tevzinta basladıklarını, ayın altısında da diğerlerine tevziat 'ya pılacağını süyledi.,, .,ş $ Görülüyer ki, ortada zararı mü” tekaitlerle dul ve yetimlere dokunan bir mesele vardır. Banka direktörü nün değişmesinin ve bankada bazı değişiklikler olutasının bu işe bir te- siri olmamalıydı. İzmir şubesi mü k fazliyeti olduunu i ve bizim taşıması, “gel 3) Kral ailesinin emniyeti de biz silenin hava kücumund” bir yere nakledilmesi. Londra halkının ve basiti. rin tahliye edilip mezleket * sınması, Umumiyetle düşünüldüğün eğer harp. ilân olunursin Londra üzerine apansı? bir © başlayacaktır . ie — Sunday Pictor Şikâyetler, temenniler b : Zımız yeni müdürden bilhasen bu işin bozulmasını değil K daha ziyade imtizama sokulmasmı ; i beklerdik. Kaldı ki bankacılığın : 7 icapları da bunu emreder. ? Büyük bir kitlenin — en azı — Şıdasına taallük eden ve on” üşkül vaziyetlere düşüren bu iş herhalde derhal düzeltilmelidir. Ispanyada Hükümetçiler Toledo yolunu tehdit ediyorlar Madrit: 3 (A,A.) — Hükümet kuv- vetleri, Jarama mntakasında büyük bir İazlivet . göstermektedirler. o Asilerin Valensiya yoluna karşı yapmakta ol dukları endahtların şiddeti azalmış. Mmuştar, Arganda madeni o köprüsüne karşı yapılan atışlar da hafiflemiş olup şimdi yol ve köprüyü Madridin mlidafaasına ais ihtiyaçların tatmini için kullanmak imkânı hasıl olmuştur. Hükümet kuvvetleri, üniversite ma- hallesinde tazyiklerini arttırmuşlar ve asilerin İeyeleri çok müşkül bir şekle İ girmiştir. | Tagcin cenulunda bükümetçiler, To- ledoyu (doğrudan doğruya tehdit eden mühim sevkülceyş mevzileri işgal et. mişlerdir. in. 15 senelik hizmetin” unutulmamasını isis mıza gelerek şöyle bir şik lundu: Simpsona hediye etmiş ve bunların