5 Kasım 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

SA F ceditte yahudilere mahsus mahal!e. yrilen üç kısmından en ziyade tetkika HABER — Akşam postası Yazan: Al Gordon Casserhı- . Fas gorulecek bir yerdir Dışarıları Çirkin ve iç sıkan evlerin bir çoğunun içi ferah ve pek muhteşemdir Burada, durduğum güzel yol, şeh. ri kuşatan bütün tepelerden geçmete. süretiyle Fası bir çenber içine alryo-, ve orasını her taraftan görebilecek bir vaziyete sokuyor. Fransızlar buyru. ğunun hâkimiyetine bir misal var: Benim silâhsız olarak tek başımz durabilmem. Eskiden benim gibi bir hıristiyanın — ömrü burada pek uzu" "Üİrmezdi. Bir vakitler anarşi ve zulüm min. takası olan Afrikanın bu köşesi şimdi İspanyol mintakasından cöllere ka”ır barış ve sükün içindedir. Yalnız or- tadaki dağlık bölgelerle — cenuptaki birkaç Berberi kâabilesi henüz dizgin altına almamamışlardır. FRANSIZLAR BURASINI KOLAY. LIKLA ALDILAR Bundan tam yirmi dört sene evvel Mevlay Hafid Merakişte asi tebaaları tarafından kuşatılınca Fransayı imda. dına çağırdı. 2 mart 1911 de Fransız kıtaları Fas şehrine girdi; her ne ka- dar ertesi sene hücuma maruz kalarak birçok zabit ve askerleri öldürülmüş ise de, artık burasını bir daha bırak. mamışlardır. Umuümi — harpte, Fransa, kendi mevcudiyeti için çok tehlikeli bir kav. gaya tutuştuğu zamanlarda bile, bu- radaki demir pençesini — bir an bile gevşetmemiştir. Fas, harici dünyaya ancak son — zamanlarda açılmıştır. Böyle olduğu halde henüz eski çehresi ni kaybederek bozulmamıştır. ve sey. yahları kendine çekecek kadar da me. rak ve alâka uyandıran şeylerle dolu- dur. Ahalisi bugün 107.000 kişidir; bunların 10 bini yahudidir ve Fas El. de yaşamaktadırlar. La ville Nouvelle'de yaşıyan Ayv- rupalıların sayısı 9.600 dür. Bunların en çoğu Fransız, geriye kalanlar da İtalyanlarla İspanyollardır. Fasın eski, yeni ve en yeni adı ve. değer olanı hiç şüphesiz Elbali'dir Burasır görmek için insan şehreya ;ı. ya yahut da at üstünde girmelidir; daracık sokaklarından tekerlekli na- kil vasrtaları geçemez, Bab Elhaditten (Demirkapı). Bu Jelud'un yeni kapısına kadar yani es. ki Fasmyeni — Fasla birleştiği yere kadar duvarın içinden bir araba yolu uzanmaktadır. Bu yol boyunca, asri medeniyetin serpintileri göze çarpar: Fransızların Auvert hastahanesi, Fransız posta idaresi, Britanya kon. solosluğu, belediye hizmetleri dairesi, askeri kulüp ve eski bir sarayın bah: çesinde ayrı ayrı kısımlara yerleştiri. len müzc... Bu sarayın adı Dar Bata. dır. Sevimli bahçelerin ortasında ©- lan Dar Beidaki sultan sarayı da Fransız. umumi valisinin Fas ziyare. tinde öturması için tahsis edilmiştir, Asri ihtiyaçlara göre tadil edilmiş ve Avrupalılastırılmış olan arap evle. daha | rinden hiç birisinin dış manzarası de- ğiştirilmemiştir. Bunun için şehrin yerli manzarası . bozulmamıştır. İnsan bunların arasından geçerken dik yo- kuşlardan aşağıya iner, yüksek evler'n sokak üstüne bakan cephelerinde he. men hiç pencere yoktur, bu evlerin ba- zıları beş ve altı katlıdır. Kargacık burgacık kıvranan sokaklardaki evler, sanki göklere kadar yükselir. Dışarıları çirkin ve iç sıkan bu ev. lerin birçoğunun içi ferah ve pek muh teşemdir. Çünkü bunlarda asil ve zen. gin Magribiler yaşarlar. Sevimli bah- çelerinin mahremiyetini Tavaşi dedik. leri harem ağaları muhafaza eder. Burada — haremlerin güzel sakinleri, yüzlerini örten kalın peçelerle yakı. şıklı endamlarını örten çirkin örtüleri atabilirler. Yerlere bağdaş kurup sırt- larinı evlerin düvarlarına dayıyarak bekleşen sürü sürü adamlar hep di lencilerdir ve ekserisi de kördür. İşte şurada yanyana oturmuş Ür sefalet arkadaşı — var. Sessizdirler. Çeneleri göğüslerine dayanmıştır. Ani bir hareketle bu üç baş birden kalkar, çirkin yüzler ve görmez gözler yuka. rıya çeyrilir, üç el dilenen tencereler gibi, ileriye fırlar ve üç ses, mükem- mel biz ahenkle, uzunca süren bir di. leği söyler: *Allah aşkına hize sadakanızı ve. rin! Zengin olan sizler, biz yoksullarn merhamet edm! Gözleriniz var, körle- re rahim olun! İyilik size sükün vere. cektir! Peygamber aşkına bize sada. ka verin!,, Üç ses hep birlikte durur ve üç a- vuç hep birden çekilir. Üç baş eğilır, çeneler göğüslerin üstüne düşer. Bu hareketlerin hepsi — tam bir ittihatla yapılır. Uzun bir fasıla, sonra gene hep birden yüzler kalkar, elleri ilevi. ye doğru fırlar ve acındıracak naka. rat yeniden işitilir. Sokak yolalrı, iki srralı olmak üze- re hep bunlarla doludur. Karşılık": duvarların içi ise zenginlik ve lüks| saklar. Velhasıl içi ihtişam, dışı sefs. let olan bir şehir. Sokaktan — aşağıya doğru, yüks«ek katırına binmiş zengin ve sakallı bir Magribi gelir. Gandurah adımı verdik. leri üç etekli ve kolsuz beyaz entar;- sinin üstüne siyah abasını. giymiştir. Altındaki eğer üstü gümüş — kakmalı kırmızı kadifedendir. Gür — sesivla “Balek!,, yani * Varda!,, diye bağırdı. ğızaman — sokağın her iki yanındaki dilenciler büzülüp duvarlara yapışır. böylece, katırın nalları altında ezilmeksizin zengine yol vermeğe ça. balarlar. BİR SU TULUMU VE BİR KALPAK Bir zil tatlı tatlı çalar. Dik yokuş tan yukarıya doğru palaspareler için. de bir adam koşar bir kolunun altında suda boğularak şişmiş bir köpek leşi. ı':!l' — —— —-—— — IL.rlu: Ve çeviren: Â, B. tünde kiları bırakılmış bir keçi tulu. mudur. Bunu taşıyan adam da de. mirhindi şerbeti satmaktadır. Sağ e- liyle de herkesin nazarı dikkatini çet mek içir pirinçten, parlak bir zil ça. lar. Merakiş Fransız himayesine geç. meden önece, Britanya hükümeti Fas sultanıma mektup ve hediyeler göti- ren bir heyet göndermişti. Bu heyete İskoç muhafızlarından küçük rütbeli bir zabit verilmisti. Bu zabit şimdi bir lord ve generaldir. Zabit bu heyetv, mezuniyef aldıkça burasını birkaç de. fa ziyaret etmiş olduğu için verilmiş. ti. Fas şehrine merasimle girdiği bü- yük bir katırın üstünde idi. Alayınm altın sırmalarla süslü penbe kumaştan büyük üniformasını giymişti Başında da büyü* tüylü koskocaman kalpatı vardı. Kendisi iri yarı ve çok yakışık. lt bir delikanlı olduğundan mühteşem üniformasiyle, herkesin ve sultan sa. rayına giden yolun iki yanına diziler halkın sözüne batıyordu. Fakat halkvayı derisinden yapılan koskocaman kalpağa şaşa kalmışlar- dı. Seyircilerin ön sırasında — duran şaşkın yurttaşlardan — birisi kendini tutamıyarak: — Bunun başındaki nesne ki? diye bağırdı. Alayla birlikte gidenler arasında burada, senelerce oturduğu için arap. câyı bilen bir gau&»ütfhnüri vardı.| Katırın üstünde dönerek, bu suale ge. ne arapça yüksek sesle cevap verdi: — Bu bir su tulumudur. Kendi şeh- rinde bir yangını söndürdüğü için pa. dişah ona bu su tulumunu — bir şeref işareti olmak üzere başına — giymek ruhsatını vermiştir! Üstüste yıkılmış gibi duran bir şe. hirde yangının ne büyük bir felâket olabileceğini tecrübe ile bilen halk, z- yı postundan yapılmış kalpağın çok elverişli bir sşeref nişanı olahileceğin! kabul etmişti. nedir (Devamı var) ' nen tebligat icra ettirilerek müddetin a ne benziyen kıllı bir şeytaşır. Bu, iüia- İstanbul asliye 3 üncü hukuk mahke- mesinden : Cemile vekili avukat Celâl Ensarioğlu tarafından İstanbul kültür direktörlüğü istatistik şefi ve Beşiktaş Valide çeşme- si Spor caddesi 102 numarada mukim Sıtkı aleyhine 936 //1307 numara ile açı- lan boşanma davasında: Müddeaaleyhin ikametgâhinın meçhuliyeti hasebile veri- len karar dairesinde bir ay müddetle ilâ- hitamında müracaatta bulunm duğundan davetiyenin dahi ilânen tebli- gine karar verilmiş ve tahkikat dahi 17- 11-936 tarihine müsadif Salr günü saat 10 da talik edilmiş olduğundan müddea- aleyhin yevmi mezkürda mahkemeye gel mediği veya bir vekil göndermediği su- rette hakkında gıyap kararı ittihaz olu- nacağı tebligat makamına kaim olmak 5 İkinciteşrin — 1936 Haşmetli Val: Neşeli, zevkli Fransızca operet. Henri Garat - Rene Sen Sir TUÜRK Sinemasında Yarın ü Akşam Başsşlıyor ——kf| Bu akşam S ARA Y sinema: Gayet cazip ve güzel — filmlere başlıyor: VİYANA.. SENİ SEVİYORUM (WİEN . ... naur Du ALLEİN ) Bir güzellik hulyası Te Bir musiki incisi... Adma lâyık olan bu emsalsiz ve zengin musiki filminde Tatlı ve muhrik sesiyle bütün dünyavı gaşyeden tenor RIİCHARD TAUBER Sehumann'ın en nefis moledilerini ve bir çok büyük opera şarkılarını taganni edecektir. Hlâveten; BERLİN OLİMPİYATLARI FOX JURNADE: Madrid etrafında, Kont Ciano Berlinde, Paris . Saigon tayyare postası vesalre... . — Bu akşam ]ıjE'LElfSim?masmdlı Karısı Ve Daktilosu Herkesin beğeneceği . Herkesin seveceği ve herkesin bahsedet bir mevzu. | Ayrıca: Paramount Gazetesi: Mü him havadisler arasmda: İsz asileri Madrit önünde . İtalyan H riciye Vekili Berlinde - Son modaları vesaire... Numaralı biletlerinizi e-kenden aldırm. Tel: 40868 İ P E K Sineması ıçıldığındarı!l:rıı'ı'güno kıâîîî sene içinde REKOR - HASILATTA REKÜ EHLi SALİP MUHAREBELEF ! TÜRKÇE SOZL FILMİNDEDİR. Seanslar saat 2 - 4,15 - 6,30 ve 9 da Büyük filmler kendilerine lJâyık olan mevkii tutmalıdırlar!.. işte, kahkahalar kralı CHARLIE CHAPLIN'in ASRİ ZAMANLAR Filmini bunun Için SAKARYA, (çEski Eihamf” sineması birkaç gün daha YALNIZ OLARAK tutmağa karar ve Geç kalrpbu eğlenceler, kahkahalar filmini göremiyenler bir* günden istifade ediniz. Bütün kederlerinizi unutur ve neşe içinde evlerinize dönersiniz. Programa ilâveten: Renkli canlı resimler ve yeni Paramount © havadizleri... Bu film için taIebelere 25 kurut g HARRY BAUR'un DANİELLE DARRİEUX ve JEBAN PİERRE AUMÜNT İle beraber temsil etikleri TARAS BULBA emsalsiz filminin gördüğü muvaffakıyet üzerine SÜMER sinemas! Birkaç gün dahı göstermeğe karar vermiştır üzere ilân olunur. Miki Afrikada havydutlar peşinde YÜZBASı | TOPAL DEBA ÂSKER- LERE Ğ TALİM * ETTİRI- YOR. | TAL!MLERINıZ £OK Yi0 .NE O SEN (DEMİ BURDASIN8« >*SUS KİMDEN İZİN ALDIN., SANA KDNU V “0"“»;;; için GAç) Ni KiM —.ıen- ha p aet Rnrısıbtv'* Di .. AL SA-, lı Gz *—(î* K *ğ! .x_