5 Ekim 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Faşizmin çarptığı mania: Frank ! ; Napolyon istilâsı Moskovada darbeye uğrayıp had üzerinden geriye gitti. ;,l istilâsı Viyanadan ric'at etti. Bol;evızm, 1917 — 1919 senelerinde bütün dünyayı tehdit ediyordu. Her yayılacakmış hissini veriyordu. Hilhakika, ilerledi, kapitalistlerin şilâhlayıp , ettıği generalleri birer birer hezimete uğrattı. tı: Varşova... Fakat © da bir — maniaya Artık, romantik devir böylelikle bitmişti: Cihan inkılâbına veda edildi. Ne- cede Nep doğdu, şimdiki kendi yağiyle kavrulmak istiyen Rusya doğdu.. im inkılâbı ümitleri, birkaç defa da beli.diyse de, Varşova hezimeti, . Ci- istilâcı Bolşevizmin ayağına çelmeyi takmıştı.. Nafile.... - Bundan bir müddet evveline kadar sudak salmak istidadını ! i, O da franga çarptı! klardrı sarnırız, da, faşizm, inkişaftaydı. Her yana kol gösteriyordu. Nerelere kadar ilerliyeceği, hangi kaya- 'a çarpıp duracağı malüm değildi. Fakat, Bolşevizmin Varşovaya çarptığı gi- | Fransız yve İngiliz faşistlerile Hitler, elele vermişler, son cansiparane ham- elerde bulunuyorlar, Biri içinden, diğeri dışından, demokrasiyi yıkmak, faşiz- yeni yeni sahalar kazanmak istiyor, Lâkin, bize kalırsa, onun istilâ cereyanı |devrini bulmuş, çelmeyi yemiştir: Varsın; birkaç tecrübe daha olsun... lar, Saksonyadaki, Bevyeradaki, Çindeki komünist teşebbüsleri gibi akım ka- Frınk faşizmin Varşovası olmuştur. Hüseyin Faruk TANUR ntakya ve ' *ilyuhumak nahiyesinin Antakya ve İskenderundan alınıp Lâzkiyeye il- k edilmesini bu nahiyedeki — 20,000 Türk protesto etmişlerdir, '_piğer taraftan Sancak Türkleri Mil- letler cemiyetine bir protestoname gön lermi ve bunun bir suretini Türki- e ve Franta Dışbakanlıklarına ver - erdir, - Protestoname şu yolda yazılmıştır: i “Stmye murahhas heyeti Arap mem- ş., eri olan Halep, Hama, — Humus, Şam ahalisinden teşekkül etmiştir. He- yet arasında (300) bin nüfüslu Antak- ya ve İskenderundan bir Türk murali- hası bulünmüamıştir. Ve bulünmasi da dİcap'etmez. Çünkü Suriye Araplarımın iddiaları istiklâldir. Sancak Türklerinin Jistedikleri ise doğrudan doğruya ana vatana ilhaktır. Mandadan kurtulmak itibarile istediklerimiz birse de gaye iti barile biribirinin zıddıdır. Bundan ötü-| rüdür ki Suriye murahhas — heyeti öz Türk yürdu olan Sancak namrna mua- hede yapmak şöyle dursun tek söz söy demek hakkını haiz değillerken ne sa- lâhiyetle Pariş müzakerelerinde yurt - mızın Suriyeye bağlanmasını ve bu suretle bir mandadan diğer mdıyı İskenderun- — luların protestosu verilmesini Suriye muahedesine geçir- mişlerdir?, Sancak bütün mukadderatını, her tür lü umurunu Türkiye hükümetine bı - rakmıştır. Binaenaleyh Türkiye hükü- metinin murahhasları — bulunmıyarak yapılan muahedeler Türklere — ikinci Sevr muahedesidir ki bunu kabul etme- mize imkân yoktur. İptidat devirlerde şahıslar köle, küul olarak matah gibi a- hnır satılırlardı. Fakat toptan bir mil- letin köle, kul olarak satıldığı — görül- memiştir. Biz yirminci asrın yetiştirdiği, me - deni münevver insanlarız, Bilhassa si- yaseten cihana hâkim olan koca Türki- ye hükümetinin öz evlâdıyız. Bizi hiç- bir kuvyet matah gibi alıp — satamaz, birinden diğerine devredemez, bağışla- yamaz, Biz, işte bizi bu vaziyete düşür- mek istiyen meş'um muahedeyi parça- layacağız. İcap ederse kanımızla sile - ceğiz! Bu yüzden doğacak hâdiselerin mes' uliyeti hukuku düvele muhalif olarak millt murahhaslarımızı çiğnemek isti - yen Suriye hükümetine ajt olduğunun ve olacağını cihan — efkârr — umumiye sine peşinen bildirir ve Paris muahede- *kenderun, Antakya Türklerine ait olan maddelerini protesto eyleriz.,, Balkan tıp haftası başlıyor —Beşinci Balkan konferansının ne zaman toplanacağı ise henüz belli değil —!mdın sonra şehrimizde toplana- cü: olan dördüncü Balkan trp kongre- sin nrıııiu eden Trabzon mebusu |Hasan Saka bu faaliyet hakkında c-' natta bulunmuştur, " Hasan Saka, dün kendisile görüşen T uharrir!mime debiştir ki: — “— Öbürgün Yıldızda açılacak 0- Jan dördüncü Balkan tıp kongresin- de sıhhiye vekili Bay Refik Sayda- mın bulunabileceğini zannetmiyo - rum, Çünkü o tarihfe henüz seya- hatten dönmemiş olacaktır. Onuün ye- u,ı. sıhhiye vekâleti müsteşarı Bay Hüsamettin Kural Ankaradan gele- rek kongreyi açacaktır. Çarşamba günü sabahleyin. açı- lacak olan köngre perşembe, cuma :.' nleri içinde devam edecek ve cu - na rtesl günü toplantılar bitmiş ola - iktır. , Ondan sonra murahhaslar, mem- İ" ketin sıhhi vesaitini ziyaret edecek- lerdir, — Dördüncü Balkan tıp haftasının tanzim nöbeti, bu sene bize düşmüş- tü. Balkan konferansının tıp saha- sında mesâaisi muntazaman devam et-| me ve senelik içtimalar birbiri dmca yapılabilmektedir. Siyasi ve “': merbut —olan iktisadi sahada  Balkan konferansı, faaliyetini resmi teşekküle — terketmiş vaziyettedir, Balkan konferansının memleketi -mizde yapılması mukarrer olan be- şinci içtimamın henüz yapılamadığı- nı biliyorsunuz, Beşinci toplantının yapılmasına — mani olan ahval ve vaziyet hâlâ devam ediyor. Balkan konferansı senelik içtima- larımnı yapacak mı, yoksa faaliyetini başka bir sahaya mı nakledecek? He- nüz malüm değil, Bu itibarla bu se- ne bizde toplanmsı kararlaşan Bal- kan konferansı senelik içtimammnın ya- pılip — yaprlamıyacağı veya ne Za- man yapılacağı hakkında da bir şey söylenemez. İspanya harbi Bilbao asiler tarafından çevriliyor İsPanyaya dair haberler iki gündür azalmıştır.. Bugün saat on dörde kadar gelen tek telgraf şudur: Sevil 5 (A.A,) — Nasyonalist kuv - vetler dün Bilbaoya otuz kilometre ka- dar yaklaşmış bulunuyorlardı. Hükü - met küvvetlerinin Ümitsizcesine muka- yemetlerine rağmen nasyonalistler mü- temadiyen ilerlemektedirler, Hitler dün yeni bir nutuk söylemış- tir. Alman devlet reisi mahsul hay- ramı münasebetile söylediği bu nutuk- ta “Dünyanın bir haileye doğru gitti- gini,, söylemiş ve frangiın kiymetinden düşürülmesini de manidar bir şekilde tarif etmiştir, Hitler ezcümle demiştir ki; “— Etrafimızda sıkıntı ve tehlike- den müteessir bir âlem görüyoruz, karışıklık, emniyetsizlik, kin, infilâk, ihtiras, cinnet görüyoruz ve bütün bu karışıklıkların ortasında Almanyamız bulunuyor. ——— —.. —. _ Hıtlere gore Dünya bir faciaya doğru gidiyor Dünyanın bu alâmetlerinin Alman- yayı müteheyyiç etmediğini kim söy- leyebilir? Aramızda herkes bunu his- setmektedir. Dünya bir haileye doğru gidiyor ve biz bütün bu karışıklık or- tasında yaşıyoruz. Bizim akıl ve mantığa, nizam ve İs- tikrara dayanan bir ekonomimiz var- dır, Bugün bu ekonomik nizamı muha- faza ve vikaye İçin yeniden yemin et- mek istiyoruz. Etrafımızda âlem ne yaparsa yapsın bizim için müsavidir. İsterlerse, 15 günde bir ücret verip ve fiatları artırıp sonra da paralarımı düşürsünler. Biz onları takip etmiye- ceğiz ve bizi akıl ve mantık sevk ve idare edecektir..,, pazarlık Trakya ve garbi Anadoluda yaptığı tetkiklerden sonra İzmire vasıl olan Nafia vekilimiz Ali Çetinkaya bu se- yahati hakkında İzmirde mühim beya- natta bulunmuştur. Nafia vekili İstanbuldan sonra tet- KUÇUK HABERLER içeride : * Memeri adir bir Fransız âlimi bu sene kışım çok olacağımı iddia etmekte ise de a, Jâkadarlar bu iddiayı reddetmektedirler. # Maarif yekâleti muallim kadrosgunu Va. fi görmediğinden bu eene de sınıf muallimli. gi usulünü ibka etmiştir. * Talebe bu yıl derslere kitaplarının ek, Berisi temin edilmiş olarak başlamışlar, cu, martesi günü talebeye ekseri kitapların lis. tesi verilmişti. * İktisat vekâleti küçük sanatlar müdürü Babri şehrimizde küçük sanatların inkişafı etrafında tetkikler yapmantadır. * Bursa ovasmın ıslahı işinin geri kalan kısmıma Nafia vekâleti 600.000 lira tahsisat koymuş ve tekrar işe başlanmıştır. * Yunan hükümetinin Paris sefareti müs, teşarı İstanbul başkonaolosluğuna tayin e, gilmiştir. * Dün Cümhuriyet merkez — bankasının kuruluşunun yıldönümüne — tesadüf ettiği için banka mensupları aralarında eğlenmiş. lerdir. # Maarif vekâleti bütün mekteplerin Cum huriyet bayramına geniş mikyasta iştirakle ri için de bir komisyon teşkil etmiştir, * Büyük muüuharrir üstat Ahmet Rasimin ölümünün yıldönümü münasehetile Ankara radyosu dün gece saat yirmiden 20 — kırka kadar olan zamanını Âhmet Rasime ve eser lerine ayırmıştir. * Deniz ticaret müdürlüğü — beynelmilel deniz ticaretine ait kabul edilmiş Mmevzuatı bir kitap halinde toplıyarak bütün kaptan, lara ve alâkadarlara tevzie karar yermiştir, * Sihhat vekâleti Orta Anadoluda bu sene yerleştirilen göçmenleri derhal — müstahsil vaziyete geçirmek için onlara Ziraat âletle, ri ısmarlamaktadır. Bu meyanda 5000 pul, luk da yaptırılacaktır. * Büyükadadaki Yat klüp binası ipotek, H bulunduğu Emlâk — bankası tarafından 148,398 ira kıymet taldir edilerek satılığa çıkarılmıştır. * Ankara musiki ' muallim mektebi talebe Jerinden 28 zi bu gene imtihanlarda muvaf. fak olamadıklarından İstanbul ve — Edirne muallim mekteplerine gönderilmişlerdir. * İktisat vekili Celâl Bayar birinciliği ka. zanmış olan Selânik sergisindeki Türk pav yonu memurlarma bir teçekkür telgrafı çek miştir, Dışarda: * Evvelki gece Parlstekli meşhur Versay sarayında bir yarngın çıkmiş ve bazı — eski aşya yanmıştır. * Küçük itilâf iktisadi koönseyi bu — aym 12 sinde Bükreşte toplanacaktır. Bu toplan, konuşulacak meseleleri tesbit edeceklerdir. * Çeköslovakya Çek kuronunda yüzde 16 nishetinde tenzilât yapmağa karar. yver. miş ve tatbikatına geçmiştir. *« Sabık İngiliz başvekili Loyd Corç İngil. terede de fırkalar arasında bir "halk çephe si,, teşkilini tavsiye ve bunun — İngiltereyi kurtarabileceği kanaatini izhar etmiştir. Nafia Vekilinin mühim bevana_t_ı_ KTT e EREALET M LT UUT A $e K AAAT AAA Kadıköy su şirketile Şark demiryollarının satınr alınması da yakında halledilmiş olacak başlıyor kiklerine Trakyada devam ettiğini söyledikten ve bilhassa Çanakkale yol larından memnun olduğunu kaydede- rek beyanatına şöyle devam etmiştir: — İzmirdeki teftişlerimi bitirdikten sonra Küçük menderes suyunun 18- lahı ameliyatını ve Aydın hattı üzerin deki Aziziye tünelinin inşaatını teftiş Haai Doğru mu, değil mi ? Yollarımızın çoek bozukları yaptırılmalıdır Kışın eli kulağında, Sokakları ha- rapn bir halde bulunanlar kadar, belki evinde kömürü ve odunu bulunmıya- caklar bile, bu yaklaşan kış karşısın- da istirap düymüyorlardır. Onlar yor- gan altını bir kaloriferli sığınak hali- ne koymam düşünebilirler ve bunu kolaycacık tatbik edebilirler. Fakat sokakları bozuk olup da, dısşarıya çık- mak, ekmek parası pesinde koşarak yeniden evlerine dönmek Mmecburiye- tinde bulunanların hallerini düşünü- nüz. Köşe başlarından evlerinin kapı- sına gelinceye kadar — gerilerinde bir çamur deryası birakmak zürüretinde kalacakların halleri hakikaten düşü- nülecek bir meseledir. Mektep gibi, kışla gibi her gün ken- disine büyük bir insan kalabalığı çe- İcen binaların bulunduğu öyle sckak- larımız vardır ki, en küçük bir vağ- mur sonunda buralardan söküp geçe- bilecekler birer kahraman sayılır. İşte küçücük bir misal: Acıbadem yolu. Geçen günkü yağmurda bir ucunda muzllim mektebinin de bulunduğu bu caddıden yaya değil, arabayla geç- mek mecburiyetinde kalan bir okuyu- cumuz, arabada bile çamur içinde kal- dığım söylüyordu. Bu kabil yollarımızg, kaldırıni dö- şenmesini istiyecek kadar belediye bütçesinin acınacak vaziyetinden hü- bersiz değiliz, Fakut buralarda, hiç ol- mazsa çamura karşı tedbir alınması- nti da istemek hakkımızdır. sanıyoruz. Halkın Dostu 5 Birinciteşrin — edeceğim ve oradan Ankaraya düne- ceğim. İzmirde Çanak - Alsancak /tramvay inşasına kati bir çare bulunacaktır. Bu hususta Belediyenin de noktai nazarını aldımı. Sayet-şirktile bir *ti. Jâf olmazsa bu hattı Devlet demiryol- ları idaresine yaptırmak da mümkün- dür. İzmir otomatik telefonunun pa- zarlığı işi de ilerlemektedir, Bu gibi işlerin aynı elden idaresi zaruridir, Önümüzdeki ayda bu işler katf bir ne- ticeye bağlanacaktır, Şark demiryolları İdaresinin iki ay evvel yaptığı bir toplantıda İmtiyazını Türkiyeye terketmeğe karar yermiş olduğu malümdur. Biz müzakerelere derhal başlayabilmek için, şirkete mu- rahhaslarını bu ayın 19 unda Ankara- ya göndermelerini tebliğ ettik., Ben bu tarihten evvel Ankarada bulunaca- ğım, Esasen bu İş etrafında Ankarda bir komisyon hali faaliyette bulun- maktadır, Daha evelden bütün mese- leyi tetkik ve bütün teferryatı tesbit etmiş olacaktır. Ayın 19 unda başla- yacak olan müzakerelerde kati bir ne- tice alınacağına kati surette eminim, İzmir hava yollarını işletmek işin- de acele etmiyoruz. Çünkü tayyare meydanı henüz hazır değildir. Yeniden 12 kişilik ve dörder motörlü dört tay- yare satın almak için teşebbüsata gi- riştik. Gelecek sene daha birçok yeni tayyare alacağız. Önümüzdeki Cumhuriyet bayramın- da Başvekil İsmet İnönünün Burdur demiryolunu Aaçması İhtimali çok kuvvetlidir. Bu takdirde ben de ken- disile beraber bulunacağım, Başveki- lin bugünlerde İzmire geleceği doğru değildir, - Bundan başka Kadıköy su şirketi- nin satın almması için bu ay pazarlığa girişeceğiz. Ankarada altı, yedi yüz bin Hira sarfile büyük bir radyo Istas- yonu tesisi plânları hazırlanmaktadır. Umumiyetle —nakliyat — tarifelerini ucuzlatmak işi de fikirlerimiz arasın- dadır.., , tıdan evve| muhtelif kemiayonlar konsayda | "” *” Monako para çıkaracak Şimdiye kadar Fransız parası geçmek te elan Monako prensliğinde ayrı para basılması kararlaştırılmıştır. Monte - karloda bir Moönako bankası kurulacak Habeşistıhm ilhakını Fransa tanıyacak mğ | Paristen verilen bır telgrafa Fransanın, tekaüdü ihtiyar eden Româ büyük elçisi Kont dö Şambrönün yeri- v günderilccek Olam yemn SErır, FTarsa J cumhuriyeti tarafından “İtalya kerali ve Habeşistan imparatoru,, nezdine ta- yin edilmektedir. Bü karar Fransanın, Habhbeşistanın ilhakını kabul ve tasdik etmesi manasında telâkki edilmektedir. Romadan gelen bir habere göre de, 30 ilkteşrinde toplanacak olan İtalyan parlamentosunda “İtalya kralı ve Ha- beş imparatoru,, Emanuel Nnamına bir beyanname okunacaktır. Siyast mahafli de bu beyannameye ehemmiyet veril- mektedir. Balkan anlaşması — Müşterek tebliğinde mütesanitliğini bildiriyor Balkan anlaşması devletleri (Türki- ye, Yunanistan, Yugoslavya, Roman- ya) daim? konseyi evvelki gün Cenevre de bir toplantı yapmıştır. İçtimaa Tür- kiye hariciye vekili Tevfik Rüştü Aras riyaset etmiştir. Müşterek — tebliğde göyle denilmektedir: ; “Bu içtimada beynelmilel vaziyet tet- L kik edilmiş ve mayıs ayında Belgradda tesbit edilen mukarreratta bir —tahav- vüle lüzum olmadığı neticesine varıl « mıştır. Balkan Antantı bu seneki içti- maynı Sşubatta Atinada yapacaktır,.,, LÂRAHATE FİSSANCAK! Suriye — Türk Sanjak üstünde o- turmak şok zor! tır, — “Karikatür” den —