4 Ekim 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

. - Bilmiyenler Başbakanda e. w ye - fi - a - 'n öğrensin: işçi, insandır ! | Türkiye sanayileşmeden beynelmilel aile içinde müsavi hukuklu bir iktisa- di unsur olamıyacaktır. Bunun da isbatı, işte meydanda: Kontenjanları, para tah- erini kaldıran ve ticaretlerine, seyahatlerine tam bir hürriyet veren millet- arasma karışmağı ne kadar istiyoruz; fakat buna şimdilik muvaffak olamıyo- Z.. Sebebi? Sanayice geriliğimizdir. Bu sahada diğer milletlerle ayni seviye- varmadık, henüz onlar gibi olamıyacağız! |— Öyleyse? İşte, Başvekil İsmet İnönü, Kayseri bez fabrikasında, yegâne he- efi gösteriyor: “İdealimiz ve vatan borcuumz, Türkiyeyi — endüstileştirmekte - dir!,, diyor. İ '_" Ancak biz de ayni ehliyetle, ayni ucuzlukla fabrika mahsulü elde ettikten ecnebi malı akınının bizi boğamıyacağından emin olarak, “liberal,, hürri- yeti ilân edeceğiz! O zaman açarız biz dekapılarımızı! Dünyanın her tarafından m, mütenevvi mallar gelsin ve bizim mallarımız dünyanın çeşitlerinde tenev- vü hasıl etsin... Geniş ölçüde bir değiş tokuş! ne hoş şey... Fakat bunu yapmaz “da yalnız ham madde ihraç ve sanayi mamulâtı ithal eden bir memleket halinde kalırsak, istediğimiz kadar siyaseten kuvvetli olalım, iktisadi bünyemiz itiba- müstemlekeden farksız oluruz... Bırakın ki, en eski, en klâsik müstemleke- Jler bile gözlerini açtı, sanayileşme yolunu tuttular... O da başka! Bix İşte, İsmet İnönünün son nutku, bizi en ileri milletlerle hakikt — müsavata mlaştıracak yolu gösteriyor: Endüstrileşmek... Gerçi, buna ulaşmamız, — güç- tür, fakat ulaşmaktan baska da çâre yoktur! Çıplak Anadolunun ortasına müaz- zam fabrikalar küracağız... Kuruyoruz da... Bunları her yıl, biraz daha arttıra- Carız... ” | Başbakanın nutkunda tebarüz ettirilen diğer bir mühim nokta da: İşçi me- selesidir. Sanaileşen Türkiyede işçiye insan nazarile, hem de birinci derecede bir n nazarile bakmak zeruriydi. İş kanunu veren rejimin Başvekili işçi hakkın- 'insan,, sözünü kullanarak, bunu hâlâ anlamıyanlara ne ders alacak bir ihtar a bulunmuş oluyor. ' Sanayiin kurulması, hakikaten de , bu fantezi için yahut şunun, bunun ce- _' doldurmak için değil, bu aziz vatanın bütün insanlarına insanlıklarını an- latmak içindir... Hüseyin Faruk TANUR İtalyada Avusturyada sicileli Eski başvekil değişiklikler * M G.-gaîdi Berti muavini sekreteri oluyor Afaroz edildi ! Viyana, 3 (A.A.) — — Heimatşutz liderlerinin konferansı, eski — başvekil muavini Fey ile Viyana — belediye reis muavini binbaşı Laarr — partiden ihraç Cilicğt karar-vermiştir. ma bi Bu karara sebep, bu iki zatın Hei- matğutz teşekkülüne karşı muhalif bir vaziyet takınmış olmalarıdır. Bu münasebetle neşredilen bir tebliğ de Feyin Heimatşutzu yıkmağa matuf ef'al narekâtta bulunduğu tasrih edil- mektedir, Fey afaroz edildi ! Prens Ştarhemberk bir — emirname neşrederek, bütün Heimatşutz üyeleri- ne Feyle temasta bulunmayı yasak et- miştir. Başvekil Şuşnigin bu meselede vaziyet valdığı anlaşılıyor. Zira polis dün akşam Feyin Heimat- şutzdan ihracını mucip diye gösterilen sebeplerin gazetelerde neşredilmesini son dakikada yasak etmiştir. Filistin asilerinin reisi | İngilizlerin takiple- rinden bir defa daha “kurtuldu “Deyli Herald,, gazetesinde okundu ğuna göre, Filistin müftüsü — tayyare ile Mısıra gitmektedir. İbnissuuda telefon ederek Filistin is- yan ve grevinin durdurulması yolunda son defa olarak tavassut etmesini isti- yecektir. Diğer taraftan İngiliz ııııı mita | Dahiliye Nazırı olacağı bildirilen Faşist Partisi Sekreteri Strase İtalya krallığının imparatorluğa ve — hükümet reisliğinin de bir Sansölyelize Ti — tahvili mevzuü bahsolmaktadır. | İtalya hariciyesi Londradaki — elçisi — Grandiyi geri çekmek üzeredir. Grandi f" faşist partisi genel — sekreterliğine — tayin edecekleri söyleniyor. — Şimdiki |-genel sekreter Starake de Dahiliye na- — zırı olacaktır, Habeşistan ümumi valisi tayyareleri lan Fevzi Kavukçuyu çok yakından ve makineli tüfeklerle takip ettikleri hal- de, karanlık — çöktüğü ve an üzerinde bulunan Fevzi Kavukçu mahirane kaç- tığı için yakalayamamışlardır. Silâhları bırakma komlsyonu Mileltler Cemiyeti silâhları bırak- ma komisyonu 1932 denberi dün ikin- ci toplantısını yapmış ve reisliğe Nor- veç murahhasını, reis vekiliğine de Türk delegesi Necmeddin Sadığfı seç- miştir. Diğer taraftan Milletler Cemiyeti konseyinde iki yeni azalığın muvak- katen ihdasıma karar verilm'ştir. Bu azalıklar için asambelnin bu içtima- general (Grazyani Adisababadaki Allman mümes - Iıılî ile görüşmüştür. Roma gazeteleri bunun umumi — va- Tinin, Habeş hükümeti nezdinde mümes / gillik etmiş bir diplomata ilk — yaptığı mu kaydetmektedirler, " ziyaret oldu” Pencereden düşenler serisi Sabun tüccarr Kustinin sahip bulun- — duğu Nur apartımanını boyayan Dimit ri Mutpak penceresinden sokağa düş- — Mmüş, başından ağır surette yaralanarak 'H'ABER —. HABER — 'Akşm postası T Antakya ve İskenderumn Antakyadan memleketimize ga- zete gönderilmesi yasak edildi| — Eylülün yirmi üçündenberi Antakya ve İskenderundan Türkiyeye hiçbir gaze tenin girmesine Suriye makamları mü- saade etmemektedir. Türkiye gazetele- rinin- de oraya sokulmadığı — teeyyüt etmektedir. Şehrimizdeki Antakyalrlar son — bir hafta içinde memleketlerinden mek - tup da alamamaktadırlar. Intihabat hazırlıkları " Suriye — Fransa arasında aktedilen yeni muahede iki ay sonra teşekkül et- miş olan parlamentoya arzedilecektir. Parlamento intihabatr için — Süriyeden propagandacılar, İskenderun ve Antak- yaya da gelmek üzeredirler. Tebrikler Fransa — Suriye muahedesi aktolun| du diye Suriyenin mühtelif yerlerinden heyetler gelerek Suriye hükümetini teb rik etmektedirler. Türk halkı bu husus ta hiçbir hareket göstermemektedir. Antakyada yüz — elliliklerin de bazı tahrikât yaptıkları sezilmiştir. Yüz elli liklerden Antakya irfan ocaklarına ka- dar sokulmuş bulunanlar vardır. Yüz elliliklerin tahrikâtı Antakya sokaklarında Türkler aley- hinde yazıları muhtevi bazı — kâğıtlar yapıştırıldığı haber verilmektedir. Fran sız polisi bu küstahlığı yapanları araş- tırmaktadır. Suriye murahhısları nümayişle karşilandı Pariste Suriye — Fransız muahede- sini imzaladıktan sonra buradan geçip Suriyeye giden heyeti Şamda büyük bir kalabalık karşılamıştır. Başvekilin Kayserideki nutku Gayemiz Türkiyeyi sanayileştirmektir İsmet İnönü favrikasını mükemmel buldu Başvekil İsmet İnönü şark seyahatin| den dönerken Kayseriye uğrıyarak ora daki bez fabrikasını gezmişti. Üç bu- çuk saat süren bu gezinti — esnasında Başvetilimiz fabrikanın bütün işlerini tetkik etmiş ve bundan sonra şu nutku söylemiştir : “ — Kayseri bez fabrikasımı, yapısı bittikten, tamamlanmış eser olarak işle mesi yoluna girdikten sonra ilk defa bu gün gordum Fabrika iyi malssmaz ile kürülmüştür. Bunü vücüda " getireriler mükemmel bir eser meydana çıkarmak için iyi yürek ve azimle çalışmışlardır. İşin maddi tarafı için olduğu kadar bu dost ve samimi tarafı için de kuranla- ra teşekkür etmek borcumuzdur, Bundan sonra bu fabrikada çalışan - lara birkaç mülâhazamı söylemek iste- Bizim idealimizin ve vatana karşı ö- demeye çalıştığımız — borçların biri de Türkiyeyi endüstrileştirmektir. Mem - lileketimizin refahlı ve emniyetli istik- bali için bunu şart tutüyoruz. Bu ka - naatle takip ettiğimiz siyasetin icra va- sıtası Sümer Bank ve onun ilk ve mü- Kayseri bez kemmel eseri Kayseri bez fabrikasıdır. Kayseri bez fabrikasının endüstriye ve Sümer Bank eserlerine bir örnek ol maect için hiç bir fedakârlıktan vekinil- memiştir. En iyi makineler ve binalar, ekonomik, sağlam esaslar, bu Tabrikâada çalışanların, İnsan ve işçi olarak, en iyi hayat ve istirahat şartları düşünülmüş- tür. ,Büyük, küçük bu fabrikada çalışan - ların tek vazifeleri onu, milletin örnek bit enmar-aracssesesi haline geçidmek - tir. İyi işlemede ötnek.... - Bunlar kadar mühim olan intizam - da çalışkanlıkta, disiplinde, örnek bir” fabrika... Ve hepsinden mühim olarak bir milli müessese ruhunda, Cumhuri- yetçi, milliyetçi kültürü ile — Anadolu ortasında medeni ve manevi bir — kale gibi sağlam karakterde olması lâzım - dır. Kayseri bez fabrikası Türkiye milli hayatında kendi ananesini kurmaya ve tariihni yazmaya başlamıştır. Dikkati- miz ve dileğimiz bu tâarihin — temiz ilk yazılarının millet hatırasında derin kök ler salarak devam etmesine bağlı ola - Oradan Krali Filistin isyan kuvvetlerinin başında o-| — Fransız hastanesine kaldırılmıştır. ında intihap yapılacaktır. * I B SI e D 6 - İ Li 4i e izim | l Fr *N KUÇUK HABERLER içeride: * Lise olgunluk imtihanlarımda bir dersten muvaffak olamıyanlar, imtihanlarımı gele. ceks ene verebilmek üzere Üniversiteye de. vam edebilmeleri için vekâlete — müracaat etmişlerdir. * Emniyet müdürlüğü motosiklet bölüğü, bundan Ssonra şehir dahilindeki merkezlerde ikişer ikişer nöbet bekliyeceklerdir. * Beşiktaş maliye kazanç tahakkuk me. mürü Hüseynin üçüncü asliyede devam eden muhakemesinde rüşmek İstemek suçu sabit görülmediğinden beraatine karar verilmiştir * Kültür Bakanlığı as#keri müze önünde bir kimya lâboratuvarı ve bir de fotoğraf atölyesi ile heykeltraş dalresi yaptıracaktır. İnşaata yakmdâ- başlanacaktır. * Sanayi umum müdürü Sabri, dün An. karadan şehrimize gelmiştir. Kendisi şehri. mizde küçük sanayicilerle görüşerek bun. ların dileklerini tesbit ettikten sonra Bursa ya gidecektir. * Mezunen Rusyaya gitmiş olan Sovyetle rin Ankara elçisi Karahan salr günü şehrimi ze gelerek Ankaraya gidecektir. ; * Nalia vekili Ali Cotinkaya — yanındaki zevatla birlikte Ayvalıktan İzmire gitmiştir. Dışarda: * Londradaki İngiliz faşistleri bugün bir yürüyüş yapacaklardır. Buna — mükabil de müstakil amele tarafından bir hazırlanmıştır. Önümüzdeki ayın on beşine doğru bir İn. giliz filosu Yunan sularında manevralar yapacaktır. nümayiş * Londrada meşhür İngiliz casusü Lâüvrens namma bir âbide dikilmiştir. Kış Bu yıl Çok şid- detli olacak İsveç hata mütehassıslarından dok- tor J. W. Sandstroem Atlantik okya - nosunun şarkındaki memleektler için bu kışın çok şiddetli olacağını söyle - mektedir. Bunu gösteren izler de şun - lardır: Kocayemişi ve emsali yabanı meyve- lerin bu sene pek bol olması, yılan ba- lıklarının bu sene pek erken başlıyan güçleri, kar kekliklerinin bu yıl eylül -ayı ortalarnıda bembeyaz tüy çıkarma- ları.. Halbuki, bu hal teşrinievvel son- larına doğru olurdu. Doktor Sandstrovem diyor ki: — Hayvanlarla nebatlarda şiddetli kışa karşı şaşılacak bir tabii sevk var- dıir, Kışın gelmekte olduğunu nasıl his- settiklerini bilemiyoruz. Fakat, bunca senelik tecrübelerimde nebatlarla hay- vanların hiç şaşırmadıklarını gördüm.., Bir zavallı çocuğun parmakları kesildi Bebekten Eminönüne gelmekte olan 1700 numaralı vatmanın — idaresindeki Eminönü — Bebek tramvayı Beşiktaş Kemeraltına gelince arabanın karşısına çıkan 14 yaşlarında bir çocuğa çarp - mış ve zavallının ayak parmaklarından üçü kesilmiştir. Yaralr çocuk derhal hastaneye kal - “Lr'intrepide” isimli fransızca çocuk mecmuasının 1363 numaralı son sayı- — sında hakkımızda şaşılacak derecede cühilâne bir yazı gördük. 1928 harj inkılâbımızdan sekiz sene sonra 19536 da taze bir haber şeklinde bahseden bu gazete harf inkılâbı üzerine teş> kil edilen komisyonların yurdu dolar şarak eski harflerle yazılı umumi meydanlarda merasimle yak- - tıklarını kemali'ciddiyetle utanıp st kılmadan yazmakta ve bir de şalvarli fesli resim dercetmektedir.. dans salonu hqlme getirildiğini y - miş olan bu mecmuanın hakkımız doğruyu yazmamak hususunda dense bir inat ve ısrarı olduğu bu s8 ferki uydurma haberiyle teeyyüt edi yor. Fransa hükümeti bu mecmug!!" Fransız çocuklarına cıddî ve Ğ ğfu $ imiş gibi böyle yalan 1 : BDErmMePesine : görür mü bilmeyiz ama hakkımızda £| bu garazkârliği yaptığı için biz hef 'halde Türkiyede satılmasına m Matbuat >“Umum — M üdürlüğünü_ | dikkatini çekeriz. Bu mecmua yurdumuza glrmemelldlr ! ZM GAT # ğ _"Şı——i Les gatorftes turgusa n'y vant —inmr.uısuldkldl_h;hu ccmnain — İ0 nütre — devalt remplacer jes caractdres arabes. Pour a er çette dörcislen, deş cammis. rodurent a #İnni pa Elles se lont tüontrer ies vres arabes appar- ıenıaı. ata #coles, d aüz bik bllgüct et privdes, et toul ecut H cet | _ ne Wmulll " ga ünterkt p tassös sur üne plı:ıı hligua.,, et bmleıı Malâ ecenment ııh—n’:şılıını-ıı Vet Hvtra gel grdsmntent viritablemeni de Vintttlu? Fransız mecmuasındaki yazı ve resim Memleketimizde de yüzlerce satılan kitaplari — Birkaç sene evvel de Ayasofyamnıtl nA> dmimmaktit menfaAl! h D Halkın Dostu Çinliler Şanghavda 7Töbin askertopladı a vaziyet bir hayli gergindir. Çinlile! Nankin - Şanghay ve Şanghay - Khaf keu hatları üzerinde mühim miktard asker tahşit etmişlerdir. Şanghay J3 pon mahafili bu hatlarda toplanmı olan Çin kuvvetlerinin 75,000 kişiy? ; yakın olduğunu tahmin etmektedirler Uzak sarkta gerginlik Hong - Kong 4 (A.A) — Şanghayd Tokyo İngiliz büyük elçisi ile M Arita arasında yapılan konuşmayı hâ' tırlatan Röyter ajansının diplamati” muhabiri İngilterenin Uzak Şarktak buhranla alâkadar olmadığı hakl daki haberin yanlış olduğunu yazmı tadır. zanıyor? dırılmış, tahkikata baglanm!ştır (50) "(2044) J ’/I * Kadın — Ispanya harbinde kim Erkek — Bilmem! — Kaybedenler!" İlspanyollar olduğu muhakkak ama...n — Danimarka karikatürü