11 Eylül 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Alman askeri — ” -. a HABER — AkKşam Postasr teşkilâtının son merhalesi Almanya bugün 1,440,000 asker çıkarabilecek bir vaziyette dir l Bugün Almanyada bu gördügünüz geçler bile tam ve yetişmiş bir asker sayılabilirler Almanyada mecburi askerlik müd- detinin son haftalar zarfında bir sene den iki seneye çıkarıldığı malümdur. Bu karar her tarafta büyük bir alâ- ka uyandırmış, matbuatta da büyük bir gürültü doğurmuştur. Versay muahedesile tahdit edilmiş olan Alman ordusu 96.000 — kişiden ibaretti. Ecmünist hareketin bu mem |lekette hüküm sürdüğü — zamanlarda, Almariya ordu ile alâkadar olacak va- kit bulamadı. On iki sene Versay muahedesi şart larma uygün — bir ordu ile iktifa et- ti. Fakat, 1932 den sonra, iki kuman- dan, Sehleicher ve Seeckt tarafından ordu gizli bir şekilde hazırlanıyor, talim ve terbiyesine büyük bir ehem-| miyet — atfediliyordu. Hitlerin çok ehemmiyet verdiği bu tesşkilât, —nihayet 1935 — senesinde kendisini kuvvetle kabul ettirecek ha- le geldi, ve bunu Versay muahedesi ahkâmmı dinlememek için gösterdiği aksülâmelle anlattı. Bu tarihte Alman ordusu 12 ordudan, ve 36 kısımdan mürekken halde idi. Alman ordusunun baliğ olması lâ- zım gelen asgari miktar daha 1932 de Seeckt tarafından 500.000 olarak tes- bit edilmişti. Kadrosu geniş olan ordu 1935 senesine kadar talim ve terbiye görmüş, mütecanis bir ş hale gelmiş bulunuyordu. Alman askeri sanayiinin her mem- lekettekinden çok daha ileri oluşu, ordunun tahrip etme kabiliyetini bir kat daha terbiye etmekteydi. Askerlik müddetinin henüz bir sene oluşu ordu miktarmı azami 160.000 e çıkarabili- yordu. Askerlik yapmağa kabiliyetli, veya terhis edilmiş olanlar bu miktar- dan hariçtir. Fakat, ciddi bir gayret bir sene zarfımda, 1936 da bu miktarı 500.000 e çıkarmış bülunuyor. Alman ordusu bu son kadrosile, ve bütün techizatile tamamile hazır bir vaziyette bulunuyor. Eğer, Alman ya askerlik müddetinin bir sene ol- masını devam ettirmiş olsaydı, ordu- nun erişebilecefi miktar azami 500.000 clabilirdi; halbuki, iki senelik mecbu- ri hizmet kararı bu miktarı Tahatça 750.000 e çıkarabilecektir. Diğer taraftan, Almanya 25 ile 35 yaş arasında ve bugün terhis edil- miş bulunan muvazzaf 10 kur'a aske- rine malik bulunuyor. Tamamile zin- de bir halde olan bu kur'a askerleri zaman zaman manevralara iştirak et- tirilerek askeri kabiliyetleri idame et- tirildiği gibi, yeni harp silâhlarımı kül lanmaları da temin edilmektedir. | » zft ge " B u6 Maamafih, askerliğin iki seneye çıkmasmı doğuran sebeplerden biri de, bugün kullanılmakta olan silâhları askerlere bir senede öğretmek imkân- larınm mevcut olmayışıdır. Fakat, bu kadar geniş kâadrolu bir ordunun beslenmesindeki müşkülâtı karşılamak da hayli zordur, ve bugün- kü Almanyanın iktisadi vaziyeti buna hiç de müsait bulunmamaktadır. Şüp- hesiz, hükümet bu hali nazarı dikka- te alarak, memleketin iktisadi vazi- yeti ile ordunun ihtiyaçları arasında bir muvazene teminini — düşünmekte- dir. Almanya buügün, her zaman sefere hazır vaziyette olmak üzere bir mil- yonluk bir orduya sahip haldedir. Bu miktara jJandarma, polis gibi silâhlr teşkilât da ilâye edilebilir. Bu takdir de vaziyet şudur: Gönüllü asker 280.000 1914 te silâh altına alınan — 450.000 i915 de " B> 350,000 Bugün silâh altına almmağa — 40.000 hazır Askeri hizmette bulunan 200.000 Silâhlı teşkilât 70.000 Yekün 1440.000 Şüphesiz, bu ordu yarından itiba- ren bu hale gelmeğe başlıyacaktır. Almanların hiç bir şeyi tesadüfe bı- rakmadıkları, her şeyi başarmağa i- radelerinin müsait olduğu düşünülür- se, neticenin tahakkuku pek uzun sür- miyecektir. Boğaszına kadar malzeme ile dölu, sanayii itibarile hazır, ve askeri kuv veti de mükemmel olunca hakikaten Hitler her zaman: “Eğer, lüzum ha- sıl olursa, bir gecede hazırlanır, ve şafaktan evvel bütün Alman kuyvvetile |- hücuma geçebilirim,, sözünü emniyet- le tekrar edebilir, Araplar, Italyan istilâsından korkuyor Deyli Skeç isimli gazetenin Arabis- tana gönderdiği bir muhabir, bura- lardaki halkın her an bir İtalyan isti- lâsimt muhakkak görerek endişe için- de bulunduklarımı bildirmektedir. Ayni endişe Yemende de hissedil- mekte ve İngilterenin dostu olan İ- mam Yahyanın nazırları bile bunu sak Tamamaktadırlar, Kızıl deniz sahilindeki bütün Arap halkı İtalyanın — muhakkak bir gün gelip buralara da hücum edeceğini söylemektedirler, Romanyadaki temasları Türkiye hakkında da dostluk cümleleri sarfolundu Küçük Antantın müzakerelerinden sonra Yugoslavya Başbakanı Bükreşte Romanya hükümet adanmılarile görüş - müştür. Görüştükleri başlıca mesele, Roman- ya petrolünü Yugoslavyaya götürmek- tir. Bundan başka Tuna üzerinde yapıl- ması düşünülen köprü bahsi üzerinde de müzakere etmişlerdir ki, bu köprü iki memleket arasındaki mesafeyi hisso- lunacak derecede kısaltacaktır. Sonra Romanya dişişleri bakanlığın - da Yugoslav devlet adamı şerefine bir ziyafet verilmiştir. Ziyafet — esnasında karşılıklı söylenen nutuklar gerek kü- çük antantın gerek Balkan antantının kuüvvetine işaret eden cümlelerle dolu - dür: Evvelâ söz söyliyen Romanya dışba- kanı demiştir ki: “— Milletimiz mazide Yugoslav mil- leti ile biribirine bağlı idi. Bugün de i- ki memleket biribrne bağlı bulunmak- tadır. Çünkü ayni müşterek hedef ve de ğişmiyen ideal için mücadele ediyoruz. Bu hedef, bu ideal nizamdır, ernniyet- tir. Sulhdür. Biz bu hedef ve bu ideal i- çin, Küçük Antant çerçevesi içinde Çek- oslovak müttefiklerimizle birlikte mü - cadele ediyoruz. Biz, bu hedef ve bu ideal için, Balkan Antantının çerçevesi — içinde, Türkiye cumhuriyeti ve Yunanistan ki, sulh ve nizama susamış olarak, ayni arzularda bizimle beraberdirler — ve onlarla olan münasebetlerimiz, hergün yeni işbirliği ve karşılıklı yardım kaynakları doğura- rak, gittikçe daha samimi ve daha müs- mir bir hale gelmektedir.,, Buna mukabil bir nutuk söyliyen Yu- goslav Başbakanı Stoyadinöviç ezcümle demiştir ki: “— Sizin bu sözlerinizde ve bu hüsnü kabulünüzde, memleketlerimizi biribiri ne bağlıyan devamlı ve sağlam rabıtala- rın mevcudiyetinin yeni bir bürhanını memnuniyetle görmekteyim. Bu bağlar, ayni zamanda, bir taraftan Çekoslovak ya ile, diğer taraftan Türkiye ve Yuna- nistanla olan sarsılmaz ve değişmez itti- faklarımızın temelini de teşkil eylemek tedir. Bu ittifaklar, — Küçük antant ve Blakan antantı emniyetimizin ve bey- nelmilel siyasetimizin iki kuvvetli un- surunu doğurmuştur.,, Matbuat ailesinin büyük bir kayıbı hasta buhran devresine girdiği için tıb- ben imkân görülmiyen ameliyat yapıla- madan — Sırrı akşam on sekize doğru hayata gözlerini kapamıştır. * Matbuat cemiyetimizin — reisi Hakkı Tarikm bugünkü yazısında dediği gibi Sırrıdan şikâyet edilebilecek şey olsa ol- sa arkadaşları uğruna kendini feda et- mekte g2öğterdiği şaşılacak derecede 18- rarıdır. Merhurı onbeş senelik matbuat & & sevdirmiş, kelimenin bütün manasile i- yi ahlâkir, dürüst bir gençti. Daha ancak 34 yaşındaydı. Gazeteci- liğe “Tevhidi Efkâr,,da başlamış, sgonra “Vakıt” e gegmi!, bu müessesede mu- harrirlik, istihbarat şefliği spor muhar- rirliği yapmıştı. Beş yıldanberi “Krun,, arkadaşımızın yazı işleri müdürü idi. Merhumun cenazesi — bugün saat 11 de Cerrahpaşa hastanesinden kaldırı! - mış, namazı Merkezefendide kılmdık - tan sonTa Silivrikapısındaki aile mezar- lığına defnedilmiştir. Kendimizi de taziyeye muhtaç buldu- ğümüz bu acı kayıp dolayısile arkadaşrmı zın arkada gözleri yaşlı brraktığı annesi ve babasile hemşiresine, yazı işleri mü- bülfüin arkafaşlarına matemli hislerimizi bildiririz, Allah rahmet eylesin! hnayatında kendisini bütün tantdıklarına | dürü bulunduğu “Kurun,, refikimize, | Stoyadinoviç'in| | Hitler (Baştarafı 1 incide) şevizmin başında bulunan yahüdiler,, in dünya hâkimiyeti kusmak istedik- lerine işaret etmiştir. — Kitler, Fransız-Rus anlaşmasın! bozmiıya azmeatmiş Morning Post gazetesinin Berlin muhabiri, Almanyanın garbi Avrupa ya ait emniyet misakma iştirak et- mesi için — Hitlerin Fransızların Sov yetlerle olan ittifaktan vazgeçmelerini şart koşmağa kat'i olarak karar ver- diğini bildirmektedir. Bu hususta Alman gazetelerine bu yolda yazılar — yazmaları için tali- mat verilmiştir. Frankfuürter Zaytüng gazetesi baş muharriri yazdığı bir makalede: “— Muhakkak olan bir şey varsa şudur: Şarka ait muahedeler mevcut " bulundukça ve Sovyetler şimdiki ta- vır ve hareketinde devam eyledikce Almanya iki cepheden harbetmek teh likesine karşı emniyet tedbirini almı- yacak olursa milli vazifesini ihmal etmiş olur,, demektedir. Sovyet gazeteleri ne diyor Moskova, 10 — Sovyet gazeteleri Hitlerin dünkü nutkuna şiddetli ce- vaplar vermektedirler. Pravda gazete- si bu hususta yazdığı bir makealede, “Hitler dünkü nutkile yeni bir harbe hazırlanmakta olduğunu itiraf etmiş- tir,, demektedir. Londra, 10 (A.A.) — Times ga- zetesi, Nürembergde yapılan beyanat hakkındaki makalesinde şu mütalea- ları yürütmektedir: “İngiliz efkârı umumiyesi, eski Al- man müstemlekelerinin tekrar Alman- yaya verilmesi meselesini ancak umu- mi bir tesviye sureti yapılmak şartile ve Almanyaca siyasi bir alet olarak harbe müracaattan bilâmel vazgeçil- mesi mukabilinde ciddi surette nazarı itibara alabilir. Halihazırda Almanyada harp zihni- yeti tesçi edilmekte ve şimdiden ALL manyaya karsı fedakârlıklarda bulun mak adeta onu yarın başka taleplerde bulunmağa davet etmek olur.,, Morning Post, diyor ki: “Afrika müstemlekelerinin Alman- yaya rücuu, ona yeniden tevessü et- mesi için istinat noktaları vermek de- mek olur.,, Sovyetlerin manevrası Moskova, 10 (A.A.) — Tas ajan- sı bildiriyor: Beyaz Rusya süel dairesi kıtaatın nn manevralarında büyük bir hava yeni bir hal”| be hazırlandığın! itiraf etti n | 11 EYLÜL — 1936 o2 muharebesi yapılmış ve bu MÜ” Çi | ye seri bonbardıman uçakl ve hücum tayyareleri iştirak tir. Tayyareler, 170 kilometr& " katetmek süretile düşmanın £* yetişmiş, 150 mitralyöz ve 41? © çaf muazzam bir boşaltma amell?# İ mıştır. NU Tayyareden 1200 den fazlâ ğ nin inişi ancak T — 8 dakikâ * ve çok zor olan bü iş tam plâna göre cereyan etmiştir. * <h çüler mitralyöz ve kartuşlarla y Wi h hez olarak — inmişlerdir. HeP ,.7!1 $ men ayni zamanda toplar d9 * — | h miştir, yord 4 Müdafaa komiseri maresâl Öi 4 lof bu parlak ameliyeyi takdir * rak edenlere teşekkür etmiştif' Manevralarda hazır — bulu” T bahci süel heyetlerin azalar! | lofu tebrik etmişlerdir. İngiliz kumandanı general v | “Gözlerimile görmemiş ulsa!fd_m. 4 le bir hareketin yapılabileceğ' mazdım,, demiştir. Fransız heyeti başkani ! Svaysgut ve general Huillemin'l zör hava hareketlerinin ieT89 mükemmelliği kaydetmîşlerdîîuü_; Çek heyeti başkanı general ı'D#ı refakatindeki subaylar, da VO0 y manevralar, paraşütçüler Ve F, hakkmdaki hayranlık ve takâ” bildirmislerdir. H ELRFAKZ Scr W j KRomanyanll manevraları Bükreş, 10 — Romanya * y nun büyük manevraları Iikteşfı rinci haftası içinde Tamşvar " (fj kasında başlıyacaktır. Mant” yedi gün sürecektir. İ Fransız B—aşvek—mlj ; 'kı ziyaretine dair re* | , malümat yok |) Ankara 1 OCA.A.) — Fransıf ” kanı M. Blumun yakında memle* zi ziyaret edeceğine dair guctel» zi haberlere tesadüf edilmektedi” Wf | Anadolu ajansı, alâkadar © İ nezdinde yaptığı tahkikata büyük bir memnuniyetle karş şüphesiz olan böyle bir — ziya bürada hiçbir malümat bulu! kaydeder. # — Evet! — İşte kürlarmı! (Fransız sağ cenah gazetelerinin karikatürü) — Siz kapital (eermaye) müellifi Karl Marke değil misiniz? a hÜ | P