6 Eylül 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

Baş hekins, otrafma toplanan ihtiyar.! hitaben; | u — Dostlarım, diye söze başladı. ! Üzerime mühim bir vazife almış. bulu- Bİ yorum . Size kederli bir (hadisenin bulduğunu © söylemek isterim. Vİ “İspiniz sevdiğiniz Hamdi baba &ner An öldü. Geçen pazar izinli çıktığı serada «| Yolda bir sıtma nöbeti geçirdi. Ce- ad «di hâstahaneye (getirilmişti. Biraz) #mra ameliyathanede teşhir edilecek | Jİ 2 de birer birer önünden geçeceksi- İli. Eminim ki, hiç biriniz bu ölüye t k son olan vazifeyi (o yapmaktani "| #ekinmiyeceksiniz. Hamdi baba mim! | az bir şahsiyeti. OO her şeyi ile bize olmal, ve het zanna hatıran Mamuzda amılmalıdır. Sertabip kitabesinde (pek heye Mink görünmüyordu... Odasına şitti Üsterihti: Çünkü hitabesinin wuvaf- etinden emindi. Çünkü, Hamdi nn ölümünden #mltezesir olduğu | NA herkesi ikna etmişti. Öğledensonra, bütün hağtahinc | hıçkırıklara ölünün önünden) Mirer birer geçtiler. İhtiyariram “yü #ünde yakın bir felâketin o müphemer işesi © okunmakta idi. “Allah rahmet #ylesin!,, sözünü ihtiyar üm onun için, bana göre deği!!,, ima- hile © söylediklerini, bizzat ihtiyar o- T kolayca kabul Ara da, Fatiha, daha birçok süreleri baştan aşağı“ okuyanlar da “yok de i. Hasta bakıcı Yanında © uzunca kalanları, kolundan tutup, kulağına bir şeyler fısıldıyarak İtpeya kadar © geçiriyordu. ederler. ağız” koşmağa çalışıyorlardı. dan ağıza dolaşıyordu — Ölü hortlamış! öf hortlers! Hamdi babanın o bulunduğu oda: ya geldiler. O, gene şaşkın, ve boş gözlerle etrafındakilere o bakmakta idi; — Peki, ne var? ne var, söyleyin ! diyordu. Birisi — Sen ölmemiş miydit? dedi. — Nasri! nie diye öleçekmişim? $u suz ğ w söy'emsölm w. nek k: “m m? Herkes. biribirine söylüyor., cümlesini erd Hastalardan biri bir şişe su yetir mek için “gittiği sırada, kalaba * itkta bir hareket olda. OSertabin gel- imişti.- Reditgotunu aceleden pijaması! sın llstüne giymişti. Ameliyat ma- sası , üstünde oturan. Hamdi babaya şaşkın şüşkın bakarak: — Nasıl olur , nasıl olur! diyordu. Hamdi baba kendine gelmişti. Dok: tora: — Merhaba doktor! ne yok? diye hatır soruyordu. Doktor da: — Sen ölmemiş miydin? diye sor- “Susadığnı ordu, var ne insanların! ge, Hamdi baba: — Allah aşkına, * hepiniz benim ölümümle mi aklınızı bozdunuz? diyor du. Hayır, ölmedim ve ölmeğe de niyetim yok. Hattâ kendimi hasta bile hemşire ölünün bulmuyorum. Herkesin © kalbi heyecanla çarp - makta idi. bir kaç «—— Yaşa, : Hamdi baba! diye de ba Bu işler olurken, Hamdi baba da) gunyordu. eri içinde , uzanmış olduğu ame SÜ, züman taşa çarparak şişen elin! idi ve DİL sara ile sarılmıştı. o Hamdi baba zi sahiden omümtaz Lrğahsiyetti; akat, biraz kaba, Oo buna mukabil hoş | “ohbet bir adamdı. Yüzünde bir ne vi tazelik Ovardı; O Hastahaneden çı- > <arken tuvaletini yapmağı unutma- Sertabip , ölümün ne suretle vaki Olduğu hakkında © mialümat edinmek Üzere © şehre inmişti. Hamdi babanın dir meyhaneden O çıkarköi © #üceten Mİ Udüğünü öğrenmişti Doktor bütün diğer hastaları gibi Üyle tefelsif ediyozdu: l — Bu ölümü neye atfetmeli? bir » Kaç kadeh rakiya mı? Biraz sonra , daha fazla doktorca ğe başladı. Bir arakk, bu nevi (o kazaların ölüme geçmekiçin izni kaldirmağı “düşündü. Fakat, daha mühim bir Yazife © nazar dikkatini celbetti — Bütün bunların O hepsi saçma! 2 eren binlere Gel iü toprak nur olsi o rilmei ra Elie Raporu yazmak için odasına ka - 7 Gece olmuştu. Hamdi babanın ba nda nöbetçi (o Olarak bemşire Düne bırakılmıştı. Uzun müddet uyu- İİ Vadr. ihtiyar ve itikâtir bir kadındı. yalar okuyordu, Odâda bir ölüm ha: da vardı, hemşirenin © arasıra yüksek okuduğu (o dualar buraya o bir Bedsiyeç izafe ediyordu. © Nihayet, l fe (oFitnat uykusuzluğa dayana- Naa, Ve uyüdu; Bir gürültü ile uyandı. Ameliyat bâş konacak (o yastığı düş- Gözlerini açtı ve çığlığı bastı. baba, o yerinde doğrulmuş, bi- Şaşkrg, hemşireye baloyordu. ; eye bakıyı © — Çok susuzum! dedi. kefenleri (gördü. ve hay- bütün hastahane (o ayakta İdi RE elktremli sen * Ölneelre lerlarda o koşuyordu. Beş mi Doktor bir hareketle | hepsini sus GÜLELİM KEN ee ae yenir pay boğuluyor gibiydi: — Demek ölmediniz! sizi caddede £ M6 buluyorlar, Halbü ki, siz ölmediği | nizi iddia ediyorsunuz! Evet, emin o - | Jun,» ailayamıyorum. İşitiyor musu- nuz, benim cinlerle şeytanlarla başım boş değil! 4 Bugünden itibaren aize dışarı; çık- “mak için izin yok. Yeniden dirilmek nasil olurmuş, öğrenirsiniz! düşünün | ki, bana nahak yere bir rapor âz yaz- dırdınız, anlaşılıyor mu? NUH CEM Acele satılık ev ve bostan Eyüp Arpacmiri (o mahallesinde Tekke sokağmda 22 numaralı altı dak yüz yirei beş arşın bahçeli a şâp bir ev ile bu evin önünde türlü meyveli ve sebze yetiştirmeğe elv. tişli biri büyük öteki küçük — iki hu yuzlu bir bostan kuyulu ve iki bu' çuk masura şuyu olan on iki dönüm! mülk bostan acele satılıktır, Görmek istiyenler o mahallede o polislikten mütekat Bay Halile, pazarlık için Kadiköy Vişne sokak 13 numar i AKSAM POSTASI “DARE EVI Istanbul Ankara Caddesi Posta kutusu : İstanbul 214 Telgraf adresi: istangul KASER Yazı işleri telofonu : 28877 1caı alân 124870 ABONE ŞARTLARI çizi. 2700 mer. n 4 syik v0, Â 3 aylik «00 ., . © ayık o 159. Sahibi ve Neşriyat Müdürü; Masan Rasim Us 470. sene evvel bugün, 1546 yılı, altı Eylül günü gecesi, Kanuni Süley- man gözlerini kapadı. l Bu yazırsızda, sedye İle harp sa-, halarına giderek askerleri kale fethi | ile uğraşırken ölen padişahın eserle- rinden ve kendisinden kısaca buhsede- coğiz. Ton ten amcea avda Kanuni zamanında, on adedine çok büyük bir uğur atfedilirdi. Os. manlı tarihçilerinin bu (10) adedi için tespit ettikleri enteressan notları sı! rasiyle yazıyorum: | 1 — Kanuni onuncu hicri asrının| birinci senesinde (Hicretin 900 üncü senesinde) doğmuştu. 2 — Süleyman, Osmanlıların o- nuncu padişahı idi, 1 — Osman. 2 — Orhan, 3 — Birinci Murad. 4 — Beya. zıd. 5 — Birinci Mehmet. 6 — İkinci Murad, 7 — İkinci Mehmet. $ — İkin- ci Beyazıd. 9 — Birinci Selim'den son- ra kendisi tahta çıkmıştır. 3 — Zamanının onuncu büyük hü. kümdarı idi. 1 — Şarlken, 2 — Onun- cu Leon (Papa), 3 — Sekizinci Han- ri, 4 — Birinci Fransuva, 5 — İvan Vasiliyeviç, 6 — Şah İsmail, 7 — ağh Ekber, 8 — Andre Ağriti, 9 — Birinci Sikizmund ve Birinci Süleyman, 4 — On evlât babasıydı. 1 — Meh- met, 2 — Mahmut, 3 — Abdullah, 4 — Cihangir, 5 — Mustafa, 6 — Beya. zıd, 7 — Selim, 8 — Mihrimah (Rüs tem paşanın karısı), 9 ve 10 (bunla- rin isimleri bilinmiyor. Venedik elçi. leri raporlarında bu iki kızdan bah- sederler.) 5 — Kanuni, Osmanlı tarihle- rine göre “On büyük evsafı şahane, sahibiy'di, 1 — İstikamet, 2 — Şecaat, 3— ta merdane, 4 — Lütuf, 5 — Şaivane Kudret, 6 — BelAgat, 7 — Bünye kuvveti, S — Mızrak kullanma, da maharet, 9 — Kılıç kulanmak maharet, 10 — Ok atmakta maharet, 6 — On sadrazam bulundürmüş- ta: 1 Piri paşa, 2 — İbrahim paşa, 3 — Ayas paşa, 4 — Lütfipaşa, 5 — Süleyman paşa, 6 — Rüstem paşa, 7 — Ahmet paşa, $ — İkinci defa Rüs- tem paşa, 9 — Semiz Ali paşa, 10 — Sokullu Mehmet paşa. 7 — On defterdar ve nişancısı var» dı: 1 — İskender çelebi, 2 — Celâlza. de Mustafa, 3 — Ramazanzade Meh- met, 4 — Halil bey, 5 — Ebülfazl, 6 — Mehmet çelebi, 7 — Akbaş çelebi, $ — Nevbaharzade, 9 — İbrahim, 10 — Feridun. m 8 — On âlimi bulunuyordu; 1 — Kemal paşazade, 2 — Ebüssüut, 3 — Ibrahim çelebi, 4 — Taşköprü'üzade, 5 — Celâlizade Salih, 6 — Hafız Acem 7 — Kâri, 8 — Berkili, 9 — Hayreddin, 10 — Sürüri, 9 — On Iğiyük şairi vardz. 1 — Baki, 2— Hayali, 3 — Zati, 4 — Ga. zali, 5 — Yahya bey, 6 — Fuzüli, 7 — Celali, $ — Fikri, 9 — Revani, 10 — Lâvi, 10 — Süleymaniye eâmiinin on se. Hifesi vardır. Bu da Süleymanm (10) adedini uğurlu saydığını göstermek için yapılmıştı. Yalnız Kanuni bizzat kendisi on üç büyük seferin başında bulundu. E- ğer on üç rakamının uğursuzluğuna inanmak lâzrm gelirse, Slöyman ör üçüncü seferinde öldü. »»w Tarihçi Hammer, Süleymanın on adedine karşı olan zaafı veya tarihin tuhaf bir tesadüf eseri olarak Süley- manın icraatına rastlıyan (10) lara hürmet ederek Kanuni için yazdığı (10) kitabın omuncusünun sonlarında, ki mütalealarım bülâsa olarak alıyo. TUZ: “Bitaraf-bir tarihçi, Süleymanın. Kanuni, Fatih, Kudretli, Muhteşem ünvanlarına ne derecelere kadar is- tihkak kazandığını tetkik etmekle, — Veziriâzam İbrahim Rüstem paşa. larm, Mütfi Ebüssünd ile Kemal pa» şazadenin, Nişancı ve Defterdar Ce- Mlizade, Eğri Abdi oğlu Mehmedin, >. 7 şe emmi | GünklARi uUnuUne | 370 sene evvel bugün Kanuni Süleyman ölüü Osmanlıların 10 uncu padişahı, zamanının 10 uncu bükümdarı, 10 evlât babası, 10 büyük evsafa malik ve 10 sadrıâzam, 10 defterdar, 10 âlim, 10 şair bulundurmuş, hicretin onuncu asrında doğmuş ve camiine 10 şerefe yaptırmıştı dimi, seferlerin kazanılması hususun. da aldıkları hisse nisbetinde — sal. tanatı zamanında her meslekte yetiş- tirdiği insanlarm kadrini temsile ça. lışması lâzım gelmez, çünkü büyük tasavvurların icrası için mahir âletler iktiza eder. İyi nazırlar, iyi kuman- danlar intihap etmesini bilmek de bü- yük bir hünerdir. Ancak müverrih şurasını aramak lâzım gelir ki, Sul- tan Süleyman vezirlerine Jüzumun« dan ziyade iktidar vermemiş midir, karısının müfrit bir nüfuz kazanma. sına müsaameha etmemiş midir, bazan zaafa mübeddel olacak kadar mü. lâyemet, büzün da vahşet derecesine varacak kadar şiddet göstermemiş midir? Filhakika, nedimi İbrahimin ve en ziyade sevdiği zevcesinin Rus Rok- selan'ın (Haseki Sultan) ulvi tabiat. li bir adam için yakışmıyacak suret- te kendisini tahakküm altına alması- na müsait bulundu. Dost saydığı Ib. rahime gösterdiği fevkalâde iltifata mukabil sonradan onu vahşiyane k dam etti, Rokselan'ın ölümünden son- ra ellerini Beyazıd ile onun oğulları. nm kanı İçine sokmaktan korkmadı, Zamanı saltanatında vukua gelen İ- damların ekserisi asayişin muhafaza, sr için iktiza etmiş şiddetli tedbirler. #en olsa da İbrahim ve Ahmet paşa Tarın idamları tarihinde izalesi Kabil olmıyan fezaili: Azimeyi bize unut- On şehzade onun ömtiyte öldürül. dü. Lâkin, Süleymanın hataları ken. disinde mevcut vücudu kabili inkâr olmıyan mefaili âzimeyi bize unut- turmamalıdır. Saltanatın ilk senelerinde biri karada, diğeri denizde devletin iki mühimi mevkii olan Rados ve Belgra. dı fethetti. Yedi sene içinde Budin ve Buğdanı aldı. Hayatının son senelerinde Siket teslim oldu. Türk sancakları Viyana kaleleri önünde parladı, Devletin hududunu şarkta Van kalesine, garpta Ostrogan kalesine ka dar gölürdü. Cenupta Cezaire, Tu. nusa, Trablnsa, Habeş hududuna ka- dar memleketini genişletti. Akıncıla» rı Ararat dağının dik zirvelerinden Nihvan sahralarından İstirya dağ. larıma kadar deheşt saldılar. Donan- maları Akdenizde Barbaros Hayred- din ve Turgut kumandalariyle fetih. leri Cezair, Bahrisefide, Polyaya, Ka- laberaya, “Sicilyaya. Korsikaya ka“ dar ulaştırdı. Romayı - titretörek, “Ren mehri mansaplarına kadar ileriyerek Mar. silyayi muhasara etmişlerdir. Tkinci bir donanma ise Arabistan denizlerinde ve Acem körfezine, Di Teden yokarı çikarak Basrayı teshir etti. Sülermanm inşaatını, Türk mi- marisinin bir şaheteri olan Süleyma. niye camii ile şehir ve vilâyetlerdeki on iki camii, imar edilen Jüstinien ke- merlerini, Mekkede tamir olunan Ha- Tunurresit zevcesi Zübeyde su yolla. Tını Sehire Zahire retirmeği kölaylaş- tırmak icin Çekmece köprüsünün ya, pılmasını hatıra getirelim; idareli mülkiye ve siyasiyenin her şubesini ihata eden muhtelif kanunlarını da nazarı itibara alalım; o halde buhü- kümdar hakkında bir hüküm verehili. ty: Eğer zercesine meshuriyeti, oğul. ları ve torunları hakkındaki şiddeti fercümei balinde bir leke ise, büyük hükümdar fnvanıma liyaketi de nâ- kabili itiraftır., İşte 370 sene evvel bugün ölen Kanüni hakkinda çok kısa birkaç ma. lümat... İ