25 Ağustos 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

îğpanya iİsyanının son vaziyeti (Baş tarlıfı 1 incide) türlü harp anasırinı ellerinde bulun- duruyorlardı. Her çeşit silâhları, cephaneleri, teknik adamları topçu. luk mütehassısları vardı ve bütün kış. lalara sahiptiler. ı Bizim ise şahsi bir cesaret ve ide. allerimizden gayri elimizde bir sey yoktu. Şimdi ise vaziyet lihimize inkisaf etmektedir. Bu bir harptir. Çok ciddi bir da- hili tarptir. Fakat çok sürmeden bu; harbin biteceğine kat'i imanım var. I Muvaffak olur olmaz, halkın içtimal| şeraitinde büyük bir salâh vücuda ge. tirmeğe hemen girişeceğiz.,, Asilere karşı isyan Pfris, 24 (A.A,) — Ücuvre gaze. tesinin Tancadan öğrendiğine göre. mukabil bir ihtilâl, İspanyol Fasına sirayet etmiştir. Orada yerliler, asi General Frankonun ordusuna girmek. ten imtina etmektedirler. Fasta başlıca arazi sahipleri olan ve malları tehlikeye maruz bulunan lejyon etranjer zabitleri, memleketi terketmeğe hazırlanmaktadırlar. hükümet kuvvetleri Üüzerine 58 bomba atmışlardır. Hükümet kuvvetleri, geçen lerde tel örgülerle tahkim etmiş olduk- ları mevzilerini — durmaksizın takviye etmektedirler. Burgosa yeniden bir takım Faslı müf rezeler gelmiş olup yarın şimal cephesi ne hareket edeceklerdir. Alınan diğer bir takım haberlerde — ihtilâlcilerin ce- nup cephesinde tali bir takım muvaflfa- kiyetler elde etmiş oldukları bildirilmek tedir. Hüküm-t kuvvet'terinin bir muvatfakıyeti Madrit 24 (ALA.) — — Yariıreşmi bir menbaden alınan haberlere görç, yüzba- Şi Annatera kumandasındaki hükümet kuvveti, Kurtuba şehrinden evvel en son köy olan Lomaya gelmiş, yüzbaşı Balidrea kumandasındaki kuvvetler Kur tabayı bombardıman etmiş ve binbaşı A lino kumandasındaki kıta ise, Kurtuba- ya hâkim Coma köyünü almıştır. Kurtubanın yakında düşmesi beklen- mektedir. ÂAsiler tarafında — bulunan muntazam kıtaat efradı büyük kütleler halinde hükümet tarafına geçmektedir. Abdülkerimin tahliyesi için bir- Almanya silâh ihrac etmiyecek çok istidalar verilmiştir. Boksür Paoline ölmem'ş Rabat, 25 (A.A.) — Seville rad. yosu, ölmüş olduğu evvelce bildiril. miş olan boksör Paolino'nun Tolosa- ya ve Tarragone baş piskoposu kardi. nal Vidalin de Barcelone'da İtalyan konsolosunun himayesi altında İtal. yaya iltica etmiş olduklarını hbildir. miştir. * * & Hendaye 24 (A.A.) — İhtilâlcilerin fayyareleri, bu sabah İrun şehri ile bu şehrin önünde meyzi almış — bulunan Berlin 24 (A.A.) — Alman hükümeti İspanyaya gönderilecek — silâh ve mü- himmata hemen ambargo koymağı ka- bul etmiştir. Londrada memnuniyet Londra 24 (A.A.) — Ret&mi mahafil, Almanyanın İspanyaya gönderilecek si- lâhlara ambargo koymağı kabul etmiş olduğu haberini büyük — bir memnuni- yetle karşıamıştır. Bu mahafil ademi müdahale itilâfı- nınm akdine mâni olan son engelin bu süretle ortadan kalkmış olduğunu beyan etmektedir. HHalyan ve Çek orduları Menevraya Çıktılar Berli 25 (Radyo ile) — İtalyan or- dusunun büyük manevraları Napoli civarmdı yapılmaktadır. Bu seneki manevralar bilhassa denizden yapıla- cak her nevi hücumlara karşı alman tedbirlere şâmil olacaktır. Manevrala- vı bizzat Musolini takip edecektir. Çek ordusunun manevrası Berlin, 25 (Radyo ile) — Çek ordü- su büyük manevralarma başlamıştır. Garbi Bohemyada yapılmakta olan bu manevralara yüz bin kişi iştirak et- mektedir. Belçikada casusluk Iki şebeke meydana çıkarıldı Berlinr25 (Radyo ile) — Liyejde iki- si erkek biri kadın olmak üzere üç ki- şiden mürekkep bir casus şebekesi mey- dana çıkarılmış, casuslar tevkif edilmiş» Bugünkü posta ile gelen Fransızca gazteler Belçikada başka bir — casusluk vakası daha haber vermektedirler. Me- sele şudur: Belçikanın şimdiye kadar şahit oldu- gu casusluk vakalarının en şayanı dik- kati, evvelce bitaraf olup Versay mua- hedesile Belçikaya verilen Kalamin mın takasile Beverloo karargâhı — çivarında olmuştur. Beverloo karargâhından bir mitral: yöz kayholmuş, ciddi bir araştırma ne- ticesinde altı kişi tevkif edilmiştir. Mit ralyözün aşrırılmasına iştirak edenlerin hepsi de Kalaminde oturmaktadırlar. Ve başları da Arets adlIr birisidir. Mars sens adlı olup ayni karargâhta asker ©- lan adam, asıl mitralyözü aşırmağa, ve 30,000 Belçika frangı mukabilinde mit- ralyözü Alman hududuna getı:mııi: me mur edilmiştir. Yapılan istiçvapta tevkıf edilen altı Japonyada zelzele Ölenlerin pek çok olduğu sanılıyor Londra, 24 — Tokyodan gelen bir habere nazaran cumartesi gecesi For- moz adasında şiddetli bir zelzele ol. muştur. Müuhtelif faşsılalarla 30 sa- niye devam eden sarsıntı neticesinde birçok binalar yıkılmıştır. İnsan za, yiatının da çok olduğu tahmin edil. mektedir. Somatrada da ze'zels Londra, 244 — Somatra adasında şiddetli bir zelzele olmuş ve neticede 9 kişi ölmüş, 20 kişi de yaralanmıştır. Romanyada Faşist tethişçiler Bir suikast teşeb- büsü daha yaptılar Bükreş, 5 (A.A.) — Havas ajan. sından: Sağ cenah müntehası teşkilâtın, dan nlan “Demir muhafızlar,, tethiş. çi ho,tekctlerme, suikastlerine devam etmektedirler. Hatırlardadır ki bu teşkilâta mensup olan bir takım talebe, 1933 se- nesinde B, Duca'yı öldürmüşlerdi. Bunlar, daha geçenlerde muhalif bir teşekküle mensup olan mebuslardan Stoigesco ile Stelesco'yu da öldürmüş. lerdir. Dün zahmı milli çiftçi fırkası u. mpmi sekreteri B, Madggq.ro ile mez. kür fırka reisi B. Lupu'yu öldürmek tehdidinde bulunmuş olan beş tethiş- çiyi tevkif etmiştir. B. Madgearo, Kral Karol'a hir telgraf çekerek, sol cenah partilerin. de şiddetli bir aksülâmel uyandırmış olan bu tethiş hareketlerini protes. to etmiştir. gasüs #üçlarını itiraf etmişlerdir. Bun- lar arasında Battice adlı olan casus şark müstahkem mevkileri hakkında şayanı dikkat vesaike sahip bulunmakta idi. Yedincisi casus Balkrynin karısıydı. HABER — AKsam Postai ,' Hırsızlıktan suçlu 3 kadın mahkemede Dün ikinci ceza mahkemesinde hırsızlık suçundan Hüsniye ve Fatma isminde iki kızın mevkufen muhake. mesine başlanmıştır : Dava evrakına göre, bu iki kız Ayvansarayda Niyazi isminde birinin bahçesine ve oradan da evin pencere- sinden içeri girmişlerdir. 14 lira İle bazı eşya çalmışlar, Fatma yakalan. mış, diğeri kaçmıştır. Fatma dün mahkemede şunları söylemiştir: “— O gece Hüsn[ge ile Şehzade. başında tiyatroya gittik. Geç vakit çıktık Eyübe evlerimize gidiyorduk. Yaolda yalnız gitmekten korkarak Ay, vansaray civarında bir bostana girip ağaçlar altında yattık. Bizi hırsız zannettiler. Hüsniye kaçmış, beni de uyurken yakaladılar. Hırsız'ık suçlusu bir kadın daha Bundan iki gün evvel Mahmutpa. şada İsmail isminde birinin dükkânın. dan kumaş çalan üç kadından Üskü, darlı Naime isimlisinin polis tarafın- dan yakalanarak adliyeye teslim edil. diğini yazmıştık. Naimenin muhakemesine dün Sul. tanahmet sulh ceza mahkemesinde başlanmış ve ilk sorgusu yapılmıştır. Daha mahkeme açılmadan ağla. maya başlıyan suçlu gayet şık giyin. mişti. Hâkimin suallerine gene ağlı. yarak şu cevapları vermiştir: — Benim böyle hir şeyden kat'iy, yen haberim yok. Bunlar benim yapa. bileceğim iş değildir. Hırsızlığı nıu. hakkak arkadaşım Nuriye yapmıştır. O gün ben kendisini muhallebicinin önünde görmüştüm. Bundan sonra beni yakaladılar. Beni bırakın, Nu. viyeyi bulup size getiririm. Poliste dinlenen şahitler ve tah- kikat evrakı Naimenin suçlu olduğu. nu gösterdiğinden hâkim meykufen muhakemesine karar vırmiıtlr Bulgar kralına suikast teşebbüsü (Baş taratı | in.ide) rım içerisinde Protegerof grupuna men- sup meşhur komiteci Ziatefi tanımışlar. Polis hemen Ziatefli tevkif etmek üzere Filibede evinde aramış ise de bulama- | miış., Çünkü Ziatef iki haftadanberi Sof yada imiş. Poliş Ziatefin evinde bir çok mühim vesaik bulmuştur. Sıkı araştırmalardan sonra polis en nihayet Ziatefi Sofyada bir arkadaşının evinde bulmüştur. Ziatefden maada polis onun arkadaş- larından daha bir çok Makedonyalıları da tevkif etmiştir. Büyük bir diplomasi gürültüye sebe- biyet vermemek içiin polis kat'iyyen bu suikast işini matbuata aksettirmemiştir. Komiteçinin evinde bulgmn vesaikte bir komşu devletin parmagı çok açık bir surette görünüyoör imiş. Tevkif edi- len bu komitecilerin sağ olup olmadıkla- rr belli değil imiş. $ Cemil Mahir Halkevleri sporcuları 11i eylülde Rusyaya gldlyorlar* : İstanbul, İzmir, Ankara halkeyleri- nin sporcularından mi.'şre_klşçg bir kafile -— 11 eylülde Sovyet Rusyaya gidecektir. Takımların henüz kimlerden teşekkül edeceği malüm olmamakla beraber bu ııyıhitı 20 futbolcu, 12 güreşçi, 6 esk. rimci ve 4 bişikletçi gönderileceği mu- hakktkır. Gidecekler bu hafta içinde belli ola- cak ve gelecek hafta da antrenmanlara başlıyacaklardır. j Sporculardan başka idareci ve antre- nör olarak da onbeş kişi gidecektir. ehemmiyet verdikleri Yugoslav gemisî Varnada bu unduğu sırada | Bulgar bandırasi | çekmemiş | Bu vaziyet Bulgar milliyetpervt&'| leri arasında teessür üyandır | W Varna (hususi) — İstanbul ve Kös- tenceyi ziyaret ettikten — sonra üç gün için Varna limanını da ziyaret eden Yu- göslavya mektep gemisi — (Yadran)ın Varna limanında nasıl — karşılandığını, Bulgarlar tarafından bu alelâde ziyare- te nasıl büyük bir kıymet atfedidiğini ve bu ziyaretin nasıl Bulgarlar tarafın- dan bir cenup Slavları ittihadı tezahü- ratına vesile ittihaz edilmek istendiğini geçen gün yazmıştım. Bugün de bu te- zahürata (Yadran)ın nasıl mukabele et- tiğini yazacağım. Deniz nizamnamelerinde şarttır, bhir limanr ziyaret eden Her yabancı gemi o limanın mensup — olduğu devletin bandrrasını direğine çeker. Bu artık bir kantın halini almıştır. Her — gemi bunu yapar. Fakat üÜç gün için Varna limanı- nr ziyaret eden Yugoslavya mektep ge- (Yadran) mektep gemisi Varna dl,' | misi (Xa_'an) ne Varna u,nı,n# rerken ve ne de Varna lı.ı'ı'ıalîü”i ten sonra kat'iyyen dıreglM bandırası çekm-miştir! Culgar ç daresinin neye Bulgar bal'ld“_'ğ ç mediniz sualine Bulgar bandır ta, onun için çekmedik! cevaPt 4 mişler. Bulgarlar hemen Ktf bir Bulgar bandırası vermî!m da kaldığı üç gün zarfında bit sun direğine Bulgar bandırail miştir! Bu iş Varnada gok tesir yapmıştır. Vaziyet hemel"' f hükümete bildirilmiştir, Şimdi * milliyetperver gençliğin — YURT W sefareti önünde nümayişler | işi protesto etmek iştiyeçeği !3 tedir. Şj cephe mi İş Kanununa karşı — alıyorlar (Baş tarafı I incide) nin birinci fıkrası gözden geçirilirse, yevmiye veren ve bünu dahili talimat. namelerinde yazmış bulunan müesse. seler, kanun tatbik edildikten sonra tediye şekillerini değiştirmeye karar verirse 29 uncu maddesine göre, tali- mataameleri tasdike ııeumr makamın Dulunacaklardır. Hu müsaaderi ala, bilmek için de ödeme tarzıııın değiş. tirilmesindeki zaruri ekonamik sebep. leri önceden bildirmek mecburiyetin- dedirler. İşte iş sahipleri höyle mecburi, yetlerde kalmamak için tediye tarz. larını şimdiden değiştiriyorlar. De. necek ki yevmiye ile saat hesabı ara- sında ne fark vardır? İşte izahı: “Günde dokuz saat çalışması mu. kabilinde bir gündelik alan işci kanu- nun tatbikine geçildiği zaman ancak sekiz buçuk saat çalışabîlecektir Cu. martesi yevmiyelerini de fabrika ve müessese tam olarak ödiyecektir. Patronlar bunu saate (© ' | le işçinin haftada en az bir bu$” g atiyle cumartesi gunlerımn sonra yevmiyelerini kazanmıŞ maktadırlar, Bundan başkâ ”: H sabiyle çalışan işçinin Cum üşf bayramı gibi mecburi tatille” İj nunun maddesine göre alaca$' u!" I a tüsilh deşin elr Üadem " yti 1f altıya taksimiyle elde edıleîğ,ifı kamdır. İşçi bugünler içinde © mış veya çalıştırılmamış bu bugünün yevmiyesini de kay veya eline, kendisine güçlük! ,ıt'” gelen yevmiyesi geçmiyecek de İşte saat hesabına çevrilet yelerden iş sahiplerinin elde menfaat, işte işçilerin kayıplll“" İ Bugüne kadar yev miye V müessesenin, ortada hiç bir 8 ge lt ıl ken tediye tarzını saate ı;eviı"“ halde hüsnü niyetine delâle! ve buna teşebhüs insafsızlıktâ? bir kelime ile tavsif ediley Almanların hazırlı7! Sovyetlere karşı Berlin, 25 (Radyo ile) — Bu sa-] bahki gazeteler askerlik müddetini i. ki seneye çıkaran yeni emirname hak. kında şayanı dikkat yazılar yazmak. tadır. Bilâistisna bütün gazeteler düqygnın her tarafında komünist teh- “Tikesinin büyümekte olduğunu ve Sov, yet Rusyada da askeri faaliyetlere kuvvet yerildiğini kaydederek Sovyet. lerin harbe hazırlanmakta oldukları. nı yazıyor ve bu hususta şu malüma- tı neşrediyorlar: “1929 senesinde Sovyetlerin harp bütçesi 850 milyon ruble iken, 1935 de 6500 milyona, 1936 da ise 14.815 mil. yon rubleye iblâğ edilmiştir. Bundan başka Sovyetlerin yeni beş senelik programının askeri kıs. mına göre 8000 askeri tayyare ile 20 bin motör daha yapılacaktır. Bu prog- ramın tatbikine başlandığı gündenbe- ri Soyyetler 4700 tayyare, 8000 askeri otomobil, 7000 muhtelif çapta top ile irili ufaklı 3200 mitralyöz imal etmiş. lerdir. — Son zamanlarda 21 yaşındaki gençler yerine 19 yaşındaki gençlerin silâh altına alınmasını temin eden kararm tatbiki neticesinde Sovyet or. dusunun mevcudu 2 milyon artmıştır. ) Halihazırda Kızırlordu 12 milyon ki. şilik muazzam bir kuvvet t6 mektedir. Her gün biraz daha tııiî'“ı31 lan Bolşevik tehlikesi karşı$ if!'. man milletinin sükün ve ist llJ temin etmek yazifesiyle mük? gp lunan Nazi fırkası her türlü le karşı koyabilecek tedbirler * tir. ..d | &’,ı Alman ordusu bir mly bulacak Berlin, 24 — Başvekil H“l”!’: Harbiye Nazırı Feldmar ğ:"! Blomberg'in imzası ile neşre" “tebliğde, bugünden itibaren ”& yada mecburi askerlik müdü? # seneden 2 seneye çıkarıldıi"' mektedir. Salâhiyettar mahafil bll me ile Almanyanın hazeri ©/ M 600 binden 1 milyona çıka lemektedirler. 40 Sovyet ııhlılhl":;! Şimal den'zine gilm uw Berlin, 25 (Radyo ile) £ “l y jansına göre. 40 Soyyet tah Kronştat'tan hareket ederek £ nizine gitmişlerdir, Bu habe” yada büyük bir alâka uyand!?