18 Ocak 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4
HABER — Akşam postası 18 SONKANUN — 1956 gaponyanın konferanstan çekilmesi Almanyanın Ren havzasını Habeşler cenupta askerileştirmek istemesinden sonra büyük hezimete Ingiltere yeniden silâhlanıyor uğra dılir Silâhlanma programının esasları nedir ? Dün yazdığımız gibi, İngiliz milli müdafaa komitesi dördüncü toplantısını yaptıktan sonra yeniden silâhlanmak kararı verilmiş- rakat Habeş süvd&- rileri kahramanca tir, H ABE RK döğüştüler Çıktığı yer: | Kuruluş-tarihi: Ankara caddesi | 11 iikkanun hususi dale 'STANBULDA £ MAKIKİ AK Neşredeceği bir beyaz kitapla, bu silâhlanma mecburiyetini is-| pat edecek olan kabine, Almanyanın gayri askeri Ren mıntakasi ile, Avusturya ve Memel, hattâ eski müstemlekeler meselesini ortaya atmadan önce, silâhlanma programını tamamliyacağını ümit dönek | tedir. | Gelen haberlere göre program tamamen hazırlanmıştır. İngilte-! re, Almanyaya karşı kuvvete miiracaat etmekten çekinmek arzusun- Habeş - İtalyan Çelikle insan vücudunun pençeleştiği müthiş bir sahne : İtalyanlar ; -- cenuptan 120 kilometre ilerlediklerini söylüyorlar Röyter Ajansının bildirdiğine göre doğu Afrika harbı son gün -| lerde birdenbire parlamıştır. Bu | harplerin en müthişi Dolo mınta- kasında olmuştur. Şimdiki halde İtalyanlara mağ- lüp olan Ras Desta kuvvetleri çe.| kilmekte, İtalyanlar ise kendileri. | ni takip etmektedir. Diğer Italyan ve yerli İlalyan grupları da Şebeli| ve Fafan istikametinde (İlerle - mektedirler, Fakat esas kuvvet - ler Harrar, Sicika ve Sassabanehe doğru hücumlarına devam etmek. tedir. Habeşlerin Ganaledorya muha- rebesindeki mukavemetleri gayet çetin olmuş, en oumulmadık za - manlarda Habeş süvarileri hücum lara kalkışmışlardır. Evvelâ İtalyan tankları Habeş s'perlerine doğru yaklaşmışlar ve| makineli tüfeklerin başında bu - lunan Habeşleri öldürmüşler, böy | lelikle İtahran askerlerine ilerle - mek imkânını vermişlerdir. Çelikle insan vücudunun çarpışması Ganale Deria o nehrinin cabup kıyısı boyunda cereyan eden harp de fevkalâde müthiş ve kanlı ol - muştur. Avcı hattı halinde ilerlemekte bulunan İtalyanlara Habeş süva - rileri yıldırım — gibi saldirmışlar, ve büyük tahribat yapmışlar, İtal- yan askerleri tam perişan olacak- ları sırada (o birdenbire İtalyan tankları imdada yetişmiştir. Ağır makineli tüfeklerle etrafa ölüm saçan bu tanklar ortaya çı - kar çıkmaz Habeş süvarileri bu sefer tanklara © hücum etmişler, makine ve çelik ile canlı etin gö - rülmemiş mücadelesi makinenin lehine neticelenmiş, ve sağ kalan son Habeş şüvarileri bu cehenne- mi ateş karşısında geri kaçmış - lardır, Dört gün süren bu müthiş mu - harebe esnasında İtalyan tayya -| releri de durmaksızın Habeş mev- z'lerini ve imdat yollarını bom - bardıman etmiştir. #alyan resmi tebliği 99 numaralı İtalyan tebliği - ne göre ise 12 kânunusanide baş- liyan harp neticesinde İtalyanlar büyük bir zafer kazanmışlardır. Bütün cephelerde 4000 ölü Habeş | sayılmıştır. Motörlü İtalyan kuv - vetleri 120 kilometre ilerlemiş, ve hâlâ ilerlemekte © bulunuyorlar, Birçok esir, tüfek, mitralyöz, ve birkaç da top ele geçirilmiştir. Habeşler hiçbir noktada ciddt bir mukavemet gösterememektedir. Bu haber İtalyada büyük bir 46-' i haklı göstermez. âlâmet yoktur.,, vinçle karşılanmıştır. e General Bollati, Piccolo gazetesinde yaz - dığı bir yazıda diyor ki: “Muhasematın bidayetinden - beri ilk defa (Oolarak Habeşler harbetmeğe mecbur bırakılmış - lardır, Habeşler uğradıkları mağ- lâbiyetle Kenya hududundan kıs- men çekilmiş ( olduklarından bu İngiliz müstemlekesinden bol bol gelmekte olan silâhtan mahrum kalacaklardır.,, Şima' cephesinde Şimal cephesinden (o gelen ha - berler ise şimdilik yalnız tekzip - lerden ibarettir, İtalyan ajansları, (o Habeşlerin Makalleyi tehdit ettiklerini, kızıl-! hâç heyetlerini bombardıman et. tiklerini, İtalyan askerleri arasın: da malarya çıktığına dair verilen haberleri tekzip etmektedirler, isveç italyaya bir nota verdi İngiliz gazetelerinde okundu - ğuna göre, Romadaki İsveç elçisi, İtalyan hükümetine bir nota vere- rek Habeşistandaki İsveç Kızılha- çına olan “İtalyan tecavüz hareke. tini,, protesto etmiş ve ilerde bu! hususta isteklerde bulunmak hak- kını muhafaza ettiğini (o haıtrlat- mıştır, İsveç makamları, bombardıma- nın İtalyanlar tarafından yapılan izahatını mukni bulmamaktadır - lar, Notada deniyor ki: “İtalyan makamlarından elde e. dilen malümat, kanaatimizi değiş- tiremiyecek mahiyettedir, Onun için, İsveç hükümeti İs-| veç Kızılhaçının İtalyan tayyareci leri tarafından doğrudan doğruya bir tecavüze uğradığına kani ol- muştur, İtalyan Generali Grazyani'nin ifadesiyle birlikte, muhtelif İtal - yan beyannameleri, bu bombar - dımanın, harp nizamlarını ihlâl e- den Habeşlere mukabele bilmisil olmak üzere yapıldığını o göster- mektedir. Bize göre, bu sebep hücumu Kızılhaç işare- tini, İsveç Kızılhaçının suiistimal ettiğine dair de hiç bir müsbet Suvari polisler Istanbul süvati polis teşkilâtı için Macaristana ısmarlanan atlar henüz şehrimize gelmemiştir, | İlk süvari polisleri teşkil edecek olan kırk'polis hergün Sipahi ocağın- da talimler yapmaktadırlar ve atlar gelinceye kadar talim yapmakta de- yam edeceklerdir, dadır. İngiltere müstemlekelerin vaziyetini, müslihane bir tarzda halletmek ve milletler cemiyeti mukavelenamesinin 16 ncı maddesini esas tutmak niyetindedir. Yeni silâhlanma propagandası nedir ? İngiliz gazetelerinin verdikleri havadise göre, yeni İngiliz silâh- lanma programının esasları şudur: 1 — Müdafaa tertibatının son derece modern bir hale getirilmesi, bütün yeni teknik imkânlarla teçhiz olunması ve mütehassıs kuvvet- lerinin fazlalaştırılması. 2 — Tayyare kuvvetlerinin mühim surette arttırılması. 3 — Donanma için beş yıllık bir plân kurulması. Bu plâna göre asgari 70 yeni kruvazör yapılacaktır. 4 — İmparatorluk müdafaa komitesinin idaresi altında Büyük Britanya İmparatorluğunun bütün kuvvetlerinin sıkı bir surette tan- zimi ve aralarında iş birliği temini. 5 — Malta ve Singapurdaki sevkülceyş noktalarının azami de- recede tekemmül ettirilmesi ve modern vesaitle teçhizi. Ingiltere donanması az geliyor Londra, 17 (A.A.) — Morning Post gazetesi, İngiltere filosunun zâfı hakkında bir takım ifşaatta bulunmaktadır. Bu gazete, bilhassa diyor ki: “Filo, Akdenize gönderildiği zaman iyi malâmat almakta olan mubitler de şunu anlamışlardır ki, şayet filo, mühimmatını sarfa kal- kışacak olursa bu mühimmat bir muharebede tükenecektir. 1927 yılı ile 1932 yılı arasında mürettebat miktarı eksiltilmiş ol- duğundan gemilerde tecrübe görmüş mürettebat miktarı gayri kâfi bulunuyordu. Angajman müddetleri sona eren kimselerden angaj- manlarını yenilemeleri istenmiştir. Morning Post gazetesi, kruvazörlerin, hatti harp gemilerinin, torpito muhriplerinin kifayetsizliğini ve deniz inşaatındaki yavaşlığı ehemmiyetle kaydetmektedir. İngiliz siyaseti değişmiyor İngiliz Dışbakanı Eden verdiği ilk umumi söylevde, İngiliz siya- setinin değişmediğini, mütaarrıza muvaffakiyet imkânı vermiyecek- lerini ve istikbalde de her hangi bir taarruzu imkânsız bırakacakları- nı,, söylemiştir. Almanyanın silâhlanması Berlindeki Fransız elçisi, Almanya hariciye müsteşarını görmüş ve Rhin bölgesinin askerileştirilmek istenmesinin Fransız siyasal mahafilinde heyecan doğurduğunu söylemiş ve Rhin bölgesinin as- kerleştirikmesinin Berlin hükümetinin de meçhulü olmaması lâzım ge- len bir takım akibetler doğuracağını ima eylemiştir. Diğer taraftan Alman hükümetinin, Fransa hükümetine bu bapta bir güna malümat vermeksizin, İngiltere hükümetine Londra daki elçisi vasıtasiyle Rhin bölgesini yeniden askerleştirmek niyetir- de olmadığını bildirmiştir. Delegeler Genevreye gidiyor Eden ve Laval Cenevreye hareket etmek üzeredirler. İtalyan delegesi Baron Aloizi için bir Cenevre otelinde daire hazırlandığı haber alınmıştır. Toplantıya geleceği sanılıyor. Malyanlar İngiliz benzini kullanıyorlar İngiliz muhalif gazetelerinde İtalyan tayyarelerinin İngiliz ben- zini kullanmakta olması şiddetli bir muhalefet görmektedir. Bu arada Niyuz Kronikl gazetesi karilerine şöyle bir hitapta bu- lunarak petrol ambargosunu tecil etmek istiyor: “İtalyan tayyareleri, hastahaneleri bombardıman etmek Üzere İngiliz benzini kullanıyorlar. Bunun hakkında parlâmentodaki mü- messilinizin dikkatini celbediniz!., Pek meraklı bir tekz'p Deyli Harald diplomatik muhabiri yazıyor: Bugünlerde diplomatik vadide ortaya atılan bütün rivayetler, asılsızdır. Bunu en inanılacak bir makama dayanarak tekzip ederim: 1) İtalyan hariciye müsteşarı Sinyör Suviç veya diğer bir İtal. yan salâhiyet makamı tarafından Habeşistana bir tahkik heyeti gön- derilmesi teklif edilmemiştir. 2) İtalyanların harp nizamlarını bozduğuna ve bu sebepten bir tahkik heyeti gönderilmesi lâzım geldiğine dair Habeşlerin talebini henüz İtalyanlar tasvip dahi etmemiştir. 3) Sinyör Musolini, İngiliz donanmasına saldırmıyacağına dair M. Lavala vaatta bulunmamıştır. 4) İtlyanlar tarafından hiç bir sulh teşebbüsüne girişilmemiştir. Bütün bunlar, petrol ambargosu hakkında tedbir almamak için ortaya atılmış şeylerdir. Bura benziyen hikâyeler, ayni suretle geçen eylül ayında zecri tedbirler kararı verilmeden de çıkarılmıştı. ibtilâfında Ingiltere yeniden ihtiyatla hareket ediyor Son günlerde İngilterenin hareket" lerinde şayanı dikkat bi” ihtiyata ş# hit oluyorz. Efkârı umumiyenin ta? yiki üzerine Milletler Cemiyeti yass' sının şiddetli taraftarlarından Ede nin İngiliz Dışbakanlığına getirilmesi bir yenilik doğurmamıştır. o Bilâkif İngiliz siyasası Habeş — İtalyan me selesinde ileriye gitmek değil (o hatti gerilemek lüzümumu bile duymuştur. İngiltereyi teenniye sevkeden bif çok âmiller vardır. Fakat bunların ef mühimleri arasında hiç şüphesiz İm giliz imparatorluğunun #ön günlerde karşılaştığı müşküller, maruz kaldıği tehlikelerdir. Bunlar arasında Japof yanın Londra deniz konferansında” çekilmesini, Mısır milliyetperverleri" nin taleblerini bütün dünyada ve bil hassa Almanyada artan teslihatı zik“ redebiliriz. Bütün milletlerin karada ve denizd€ bir teslihat yarışına başlaması, İngi* Uz harp kuvvetlerinin Milletler Cemi" yetinin kararlarını tafbika © kâfi gö" rülmemesi son gün'erde İngiliz ma" kamlarını çok işgal etmiştir. Ordu v* esi, donanmanın kuvvetlendirii tay yare kuvvetlerinin arttırılması iç" bazı kararlar alınmıştır. İngilizleri düşündüren (diğer s€ bepler de Fransanın gene bir siy: buhran arifesinde bulunmasıdır. Fra sada İktidar mevkiine daha ziyade Jr giltereye meyyal bir hükümet gelme #i çok muhtemel ve hattâ o mühakkaf olmakla beraber Fransada dahili saf” sıntıların artması o İngilterede alâk$ ve endişe İle takip edilmektedir. İngil tere Habeş — İtalyan ihtilâfında kat bir cephe almak için de Fransada di” hili durumun tavazzuhunu beklemek” tedir. Son günlerde Amerikanın petr”" ambargosuna karşı aldığı vaziyet d Londrada derin bir tesir (o yapmışi” Ambargoya şimdiye kadar şiddeti" taraftar bir çok Amerika âyan ayas nın şimdi fikirlerini değiştirmeleri “€ Amerikanm bu meselede bitaraf k* masını İstemeleri alâka (le karşıla mıştır. Ve herhalde (Amerikada yeni eereyanlar petrol ambargosu” âdeta İmkânsız bir hale getirmişti” * :p Yukarda izah ettiğimiz durur”, İngiliz devlet adamları çokianbi vâkıftırlar. Yalnız bunlar (şimdi İngiliz efkârı umümiyesinin bu na katler ve vakalar karşısında vazi* daha soğuk kanlı (şekilde görm b istemektedirler. İngiliz hükümeti # yi di teenni ile hareket ediyor ve um” durumun inkişafını bekliyor. Yunanistanda seçim , Yunanistanda seçim mücad* , lesi devam etmektedir. Milli A hali Partisi lideri Teodekisin "* tukları, Kavalada enuhtelif 4“ lar kesilmiştir. / “Bizi öldürmek için biraz 4” bomba göndermez misiniz?, mişlerdir. gi Mora yarımadasında nutuk * liyen General Kondilis Misa ye gittiği zaman her yere *“” bayrak çekilmiş ir, İİ
