Kaybolan cıgara Yirminci asrır o Neron'u öldü taba Bir Macar kızını şöhret kası Dört milyon kişiyi korku ile titreten 114 çocuk sah'i Bu adam, memleketinde vergileri kaldır ve servete kavuşturdu! fakat onlar yerine “işkence odal'arı,nı koym Budapeşteden yazılıyor: Macar devlet merkezinin iyi hemşerileri yirmi beş yaşmdaki güzel Bory Magyar'ın tramvay a- rabasında kaybettiği altın cigara tabakasını bulmasını can ve gö“ nülden dilemektedirler. Macar gazetelerinin ilk sayfa larında vermekte oldukları ha -| berlere göre kızcağız bu altın ta bakayı bir talih muskası olarak| yanmdan hiç ayırmamakta imiş, | Fakat şimdi güzel Bory mmm altın tabakasma pek de üzülemi l yecek kadar meşgul ve yaa! dır. Çünkü bu talih muskasımı kay| betmemiş olsaydı belki de kome-! di muzikal bestekârlığı gibi par .| lak bir meslek bulamıyacaktı. | Bayan Magyar'ın istikbalde | sahneye melodiler yazan parlak birbestekâr olup olmıyaacğı he - nüz belli değildir. Bununla bera - ber meşhur maestro Sandor Mar. ton bu kıza büyük ümitler bağla- | makta ve hafif şarkılar yazmakta | bir gün kendi yerini alacağını söy- | lemektedir. Sc.ndor aşağı yukarı | bütün Macar şarkılı revü ve ko - medilerini yazmış adamdır. ii Kız çok meşgul ve sevinç için. dedir. Çünkü şimdi meşhur san -| atkâr Ladislas Szilagy ile bir ko-| medi muzikal yapmaktadır. Bu parçanın sözleri san'atkârın, mu- sikisi de kızmdır. Meşhur bestekârların melodi -| lerine zengin ve sakrak mısralar yazmış olan Bay Szilagy altın ci-! gara tabakasının, bu kızı san'at âlemine tanıttığı için, bir milyon! lira değerinde olduğunu söyle. mektedir. Parlak muvaffakiyetini temin mek beni bahtiyar edecektir. E- ğer bugün öğleden sonra saat dört te yazıhanemi şereflendirecek O - lursanız, arkadaşım ve komedi muzikal muhairiri şair Ladislas| Szilagyi ile de görüşürsünüz.,, Mektubun alt köşesinde de Macaristanm meşhur tiyatro ve komedi muzikal maestrolarından Sandor Marton'un adresi yazılı idi. O gün öğleden sonra Bayan Bory Magyar yazıhanede piyano- nun başına geçti ve kendi parçala. Kaybolan bir cigara tabakası sa- Venezüellanın yirmi yedi yıl başkanlığını yapan General Yu - van Viçente Gonez geçen ay öl- dü, Kendisine son çağın Neron'u İ adı takılmıştı. Boyuna öldürül - mek korkusu içinde yaşıyan bu generalın tam yirmi altı yıl yeme- den evvel yemeklerini tattırdığı uşağına verdiği paralar bir mil- yon İngiliz lirasından fazladır. Venezüellada uzun yaşamış oOolan bir ( İngiliz İ Sunday Ekspress gazetesine yaz- dığı makalede 4.000.000 kişiyi korku ve dehşet boyunduruğu al- tında tutan bu müstebidin hikâye- sini anlatmaktadır. * Neron adı ile de çağırabilece- İ ğimiz general Gamezin ailesi hak- I kında hiç birşey bilmez. Fakat a- | na ve babasının çok fakir kimseler i olduğu muhakkaktır. Cumhur baş | kanı general astro oAvrupada dolaşırken isyan çıkarıp onun ye- rine geçmeden çok evvel General Gamez dehşetli bir servet birik- tirmişti, İlk servetini sığır ve da- İ var yetiştirmekten kazanmış, son- ra ise Venezüellanın varidat kay- İ naklarını eline geçirmişti. Bu adam Venezüella bankası- nın bütün altun ihtiyatını Markay da sarayının kasalarına taşımıştı. i Vnezüellanın yalnız gaz maden. | lerine İngiltere ile Amerika beş milyon lira sermaye yatırmış bu. l eden hadise, Bayan Magyar'ın bir) yesinde zengin olan Macar kızı | lunmaktadır. gün arkadaşlarının davetine git - mek için evinden sokağa çıkma -| sıdır. Çok güzel piyano çalan ve arasıra da şarkılar besteliyen Ba-| yan Magyar bu davette arkadaş - larinm kendisine yeni yeni par - çalar çaldıracağını bildiğinden | büyük bir evrak çantasma bir kaç parğa nota ile birlikte el çantasını ve iyi talih muskası sandığı altın cigara tabakasını koymuştur. Evden çıkar çıkmaz bir tram-| vay arabasına atlamış ve acele! ile tramvaydan indiği zaman ev - rak çantasını icinde olan herşey | le birlikte unuttuğunun farkına varmıştır, Ertesi gün Budapeş- te gazetelrinde söyle bir ilân görülmüştür: İ “8 numaralı ttamvay hattının) bir arabasında, Nola, el çantası ve bir altın cigara tabakası olan bir evrak çantasi unutulmuştur. Bunu bulan içinde ne kadar para varsa kendine alakosun fakat sa hibinin çok değ cigarâ tahakasmı Boriy Magyara iade et. sin.,, Bory Magyar rından bir kaçtanesini çaldı. Ba- yan bu yazıhaneden çıkarken el çantasında da kaybolan altın ci - gara tabakası yerine koyduğu zen gin bir kontratı taşıyordu. Macar reyü ve komedileri için şarkılar| bestelemek üzere angaje edilmiş- | ti. Kaybolan talih muskasına ar - tık tasa çekmiyordu. Çünkü bu te- sadüf ona para ve şöhret temin e- decek parlak bir meslek getir- mişti, — Size çocukluk arkadaşını tak. dim edeyim, bayan... kendisile bera. her büyüdük! Gamez sulh ve asayişi idame et. tiren, yol yaptıran, ulusal bütçeyi müvazeneleştiren mektep, Üniver site ve fenni enstitüler açan akıllı bir devlet adamı idi. Bunların hep si doğru olmakla beraber Genera- İ lim bazı işleri de insanı dehşetten titretecek biçimdedir. | Sarayında işkence odasından başka bir isim verilemiyecek bir tiyatrosu vardı, Her hafta bilhas- | sa gözde olan arkadaşları, Kara- i kas, Marakaibo ve Puerto Kabello hapishanelerinden getirilmiş mah. puslara nasıl işkence yapıldığını seyri için buraya davet edilirdi. Zavallı mahkümlar siyasal | suçlulardı. Kahvede, umumi yer-| | lerde muhalefet gösteren mahi - i yette ağızdan kaçırılacak bir iki i söz insanı hapishaneye, sonra da İ bu işkence odalarına sürük'eme - | ğe kâfi idi. İ — General nadiren bir adamı kur- | şuna dizdirirdi. Çünkü kurşunla ölümün pek tatlı olacağına kani- di. Ertesi günü genç kız evrak çan- | tasile notaların parklardan birin-| de bulunmuş olduğuna dair sid mektup almıştır. Elçantasile ciza-' ra kutusu yoktu. Mektup şöyle de! vam ediyordu: | “Musiki notalarına bakmış ol duğum için kusurumu bağışlama-! nızı Tica ederim. Notalarınız ben- de cok derin tesir bıraktı. Eserle- rinizden daha bir kaç parça gör - ya) K zaman * General Gomez İşkence odasma getirilen mah-| puslar sorguya çekilir ve dosdoğ-| ru cevap vermedikleri takdirde| akıl ve hayale gelmiyen ıztırap - | lar çekerlerdi. İşkence odasından | her nasılsa kurtulup yaşıyabilmiş | birkaç kişi ile görüştüm. Bunların | anlattıklarının yanında İspanyol İ engizisyonunun mezalimi hiç ka-| İsyor! * Generalin bir vakitler hapis - hanelerde on bin siyasal suçlusu vardı. Böyle bir adam tabiidir ki| daimi ölüm korkusu içinde yaşar- | dı. Sarayda iki yüz kadar hizmet- | çisi olmakla beraber kendisinin! güvendiği bir tek uşağı vardı. E-| fendisine olan bağlılığı dolayısile | bu adam boğazıma kadar servete | | gömülmüştü. Karun kadar zengin İ olmasına rağmen her gece gene -| ralm yatak odasının kapısı önüne | serdiği yatağa yatardı. General | ona tattırmadan hiç bir yemeğe! General tam 114 çocuk ba -| bası olduğu halde sarayında hiç| bir kadının yaşamasına müsaade etmezdi. Sevda işlerini çiftlikle «| rinde çalışan amele kızlar arasın- | da arardı. | Evli kadınlardan kaçardı. Yu-! va bozmak, mevcut bir aşkı ha -| rab etmek istemezdi. Sevmiş o) | duğu kızlara hemen bir koca bu - İur ve onu bütün hayatı müdde - | tince yaşatabilecek zengin dra -| homa verirdi. 1911 senesinde yirmi beş erkek ve kız çocuk babası olduğunu gö- i rünce bunların istikbalini düşün- İ mek mecburiyetini hissetti ve bun larla istikbalde doğacak çocuk - i derek şikâyetlerini i üzerine Cumhur başkanı kalkarak: rı söyletelim!, Venezüella diktatörü General i Gomez'in macera dolu haya | ları için memleket kani bir takım maddeler ilâve j Çocuklarmı salar rinde ziyaret eder, bunları, ya gelmelerine müsaade «| İlk doğan oğlu bu kaidedet, tesna idi. Bu çocuğa yüz v 4 olduğu için general çok p oldu amma iş işten gectikter 4 ra! gi Çocuk büyüdükce hırsı di nişledi ve amcası Yuvanko'y' j şetli kıskanmağa başladı, Ba la kardeşi biribirinden ayr iki kardeştiler. Ve bir sabal vanko yatağında kalbine sa mış bir hançerle ölü bulur Amcasmı öldüren deliki viçreye nefyolundu ve oradâ çen ay veremden öldü. * ; General Gonez'in kudrr ; vetinde idi. On bin kişiden , olan ordusunun her neferini. ayrı tanırdı. Hosuna giden 4 lere verdiği en küçük mükâ lerce lira idi. Bundan başka ğ da her türlü zaptüraptı kal nüfuzunu büsbütün arttı En küçük bir nefer bile 1| dosdoğru Cumhur baskan: öyliye ! Sivil ahaliyi bütün vergili ! tadan kaldırarak kendine mıştı. Gazyağından alnm lan ulusal gelir bütün ma yetiyordu. iğ En büyük bir jurnala bile | dolusu mükâfat veren gene; a hafiyelerden müteşekkil pri | labalık bir de gizli or Se Şimdi de gene; hayatını anlat emen Daima sabal oeme kardı. Yataktanki at şağı elinde kahynda girer. Bunun üzedar — Tat şunu P'“ istediğim kada “19 Der, uşak da | Kahvaltıdan 43 $ ierin i rayındaki bayvar nerdi. Burada den, de en yırtıcı hayvanlar Bes | mekteydi. General korkunç / vanlarile konuşur, mutbakta tirilen parçaları onlara ata Kahvaltısmı daima yeme lonunda yaptıktan sonra ke | azalarını birer birer kabul ed Bunlara karşı hiç de nazik ç ranmazdı. Nazirlardan e j du kumandanları, bunların $ sından da ahalinin ziyaretle j lirdi. En sonunda hafiye aa nm şefleri odaya alınırdı. ! Bunlar itiraflarda bulun (i mahpuslarla en son tevkif edi | lerin listelerini verirlerdi. al j — Saraya getirin de biz il Emrini verirdi. ) Ve zavallılar ya söyleriiği ; hut ta can verirlerdi! iğ