31 Ekim 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

3LİLETEŞRİN — 1998 Siyasa iUzak Şarkta harp çıkabilir mi? Mabeş - italyan - l. rağmen Geçmişten geleceği öğreniriz. inleü Japon genişleme siyasa - tetkik edip bunun bir harbe | r olup olmıyacağını tahmi- İç Salışırken Japonyanın Uzak “ta güttüğü dünkü politikayı | Semiz lâzımdır. ; lar Mançuryayı ne gibi Zamanda aldılar? ) andan üç sene mukaddem hun Mançukuyu istilâ etme- lm ulusal siyasetinin en ek bir anma tesadüf eder. Ja- di, * erkânı harbiyesi Çine karşı i 'vetlerini sevkederken Uluslar n hiçbir mukabil hare - i emin emin - ü; Mu Fransayı alalım. Kuru. tl atâ başlangıcındanberi, en bü- taraftarı Fransa idi. Cenevre inde bir çok kuvvetli ittifak- ih, İhzalayıp emniyetini tahtı te. dili © alan Paris, yine bu sayede ji siyasasına hemen hemer : bir vaziyet elde etmişti. | sat Mançurya meselesi patlak İği zaman Fransanm kurum ih, setinde bir tahavvül husule gel bulunuyordu. Büyük sulhcu dil) 0d ölmüş ve onunla beraber y kurumu idaresi altmda ih “i sulhu temin edecek bir Av. ittihadı vücude getirmek ga- Fransız hükümeti sağ ce - | partilerinin elinde olup bun - AE e e İyerlerı luslar kurumuna katiyen mü| ş ret etmiyorlardı. Esasen Al atl, va ile Rusya müttefik olduk- dün Fransa büsbütün kuşku idi. Japonlar, bundan daha işli bir an bulamazlardı. i n sonra Japonyanın ta - ik pi politikayı tetkik eder « niçin böyle olduğunu UT p iyi anlarız. Okyonun Avrupada baş gaye Moskova aleyhine ittifaklar “gi p tır. Bu suretle Sovyetleri k,P cephesinde kuvvetli düşman a, meşgul edince kendilerini U- Z taki emperyalist gayeleri- Kolayca tahakkuk ettirebilecek Vaziyette olacaklardır. Tansada sağ cenah partileri! kurumu aleyhine bir siya. an edip Sovyetlere karşı da Avrupa devletlerini tahrik ten, Japonya, Avrupa po - gayesine en yakın bir mev i unuyordu. Lehistan ve Kü si, andlaşma ile beraber, bir blok etmiş olan Fransa Rusyanın aba sınırlarını tehlikeli surette ediyordu. Japonyada Fran. bu hususta birlik hareket başlamıştı. Mançurya me- Nİ Uluslar kurumunda tetkik iyi zaman Fransanın Japon. ne bir durum takınması pek gösterir ki Japonlar Avru - , i siyasetlerini o zaman iste- z a gibi tanzim etmiş bulunu- ki ... N İağilkereye gelince... İngiltere- zik artmış, Sterling tehlike- x Vaziyete düşmüş bulunu Ve İngiliz ekonomisi (ikti - Yüzde, berbat bir halde idi. Uzak Şarkta birçok ri olmasına rağmen İn. Uluslar kurumunda Japon- *hine bir siyaset takib ede- en he a gi hu “ 4 Ingiliz ihtilâfına hayır ! bilecek halde değildi. Hindistan- da milliyetçi cereyanların gale - yana gelmiş olması, böyle bir hat- tı hareketi çok müşkül kılıyordu. Fakat asıl imkânsızlık Amerika- nın bu meseledeki durumundan i- leri geliyordu. Harbi umumiye iştirakinder sonra, Amerika, gitgide arstulu - sal (beynelmilel) siyasetten çe - kilmiye başladı. 1930 » 1931 se - nelerinde Avrupa devletlerinin A- merikaya olan harp borçlarını red etmeleri üzerine Amerikan Kamu- yu (efkârı umumiyesi) büsbütün müstakil bir siyaşet gülme taraf- tarı oldu. Mançurya işgali başla- dığı zaman Amerika seçim müca- delesile uğraşıyordu. Bir Vaşing - ton için İngiltere ile beraber Tok. yo aleyhine Hareket etmek imkân- sızdı. Amerikanın Çinde büyük menfaatleri olduğu halde .. Hele Moskova ile birleşmek en uzak bir ihtimal dahilinde'bile değildi. Komünist propaganda - sından korktuğu için, Amerika, Sovyet hükümetini daha tanıma - mıştı bile! Böyle bir teşriki mesai- nin aleyhinde olan efkârı umumi- ye ile hükümet nasıl birdenbire Moskova ile birleşebilirdi? vi. Mançuryayı almak içinhem w- lusal hem de arsıulusal siyasetler- de buhran olduğu bir ani seçen Japonya; iç-Moğolistandaki “ga « yelerini de tahakkuk ettirmek i - çin şimdiki İngiliz . İtalyan ibtilâ fından istifade etmeyi düşünmi - yecek miydi? Son bir kaç gün zarfında Uzak Şarktan gelen bazı haberler, Ja - ponların fırsatı kaçırmak niyetin - de olmadıkları zehabını doğurdu. Bu habrler sulh severlerin birço- ğunu ciddi bir endişeye düşürdü. Uluslar kurumu bir harbe mani olmak isterken Uzak Şarkta baş- ka bir harp daha mı patlak vere - cekti? Vaziyeti Japonyanın Mançur- yada güttüğü siyaset bakımdan tetkik edenler endişelerinde hak - sız. değillerdi. Çünkü Habeş ihti- lâfı Avrupada Japonların istediği ikiliği doğurmuştu. İngiltere İtalya ile çatışıyor, Fransa ise ikisi ara- sında bir mütevassit rolu oyna - makla beraber silâhlanmış Alman yadan korktuğu için yerinden kı - mıldayamıyacak bir halde duru - yordu. Halbuki Lehistanla iştirak eden Almanya, Rusya aleyhine büyük bir kuvvet teşkil ediyordu. Bu vaziyet Japonyaya Uzak Şark ta istediği serbestiyi temin ediyor. du ve Japon süel makamları yeni bir çok teşebbüslerde bulunur gi- bi görünüyorlardı. Fakat.. İtalyan - Habeş harbi İngiltere ile İtalyanın arasmı açmasına mu- kabil, Avrupa siyasetinde şimdiye kadar hissedilmemiş bir tesanüd doğurmuş oluyor. Elli bir devletin italya aleyfife karar vermesi ne kadar önemlidir! Bütün dünya, sulhunu tehdid eden bir devlet, hem de büyük bir-devlet aleyhine ayaklanmış oluyor. - Fakat meselenin asıl ehemmi. yeti burada değil, İngilterenin du- rumundadır. Zecri tedbirleri tat - bika karar vermeden evvel Fran- sa İngiltereden kir sual sormuştu. Süt Ağzı 0 kaplarda olarak Ancak yıl başından sonra satılmıya başlanacak Yeni süt talimatnamesiyle ko- nulan hükümlerden bazıları tat- bik edilmemişti Bu maddelerin tatbiki için verilen iki aylık müd det belediye tarafından yeniden iki ay uzatılmış, sütçülere ve ızan- dıra sahiplerine yeniden iki aylık bir mühlet verilmiştir. Bu müd det 936 yılı başnıda bitecek ve be lediye o vakit umumi bir koutrol yapacaktır. Tatbiki tehir edilen maddeler süt kaplarına, süt çıkarılan yerle- re dair ve yapılması zamana muh- taç olan şeylerdir. Yeni yıl başiadan itibaren sü kaplarınm ağızları kapalı, üzer lerinde sütçüler cemiyeti tarafın İstanbul MR habersizce borç alanlar Aldıkları parayı ödemeleri yolundaki teklife cevap bile vermediler Bundan bir müddet evvei es naf cemiyetleri müşterek bürosu hesaplarında yolsuzluk olduğunu yazmış ve hakikaten müşterek bü ronun 933 ve 934 yılları besapla- rınm tetkikinden 12 bin liralık yol suz sarfiyat yapıldığı meydana çıkmıştı. Bu paradan bir kısmının kim İerin zimmetine geçtiği tespit edil- miştir, Müşterek büro merkez he- yeti bu zevattan zimmetlerine ge çen paranm iadesine tavassut e- dilmesini Ticaret Odasmdan iste «| miş ve Oda da bunlara birer tez Romanya limanlarına dan hazırlanan ve behemehal e -/Türk vapuru işliyecek maye olması lâzım gelen “Halis süt,, ibareli levhalar bulunacaktır. Mandıralar ve süt istihsal yerleri için konulan şartları, sütçüler iki ayda bile yerine getirilmesini müş” kül görmektedirler. Süt talimatnamesinin diğer maddeelri tatbik mevkiine girmiş İhraç eşyamızm yabancı mem- leketlere nakli işi üzerinde yakın- da mühim kararlar verileceği an laşılmaktadır. Ekönomi Bakanlı ğı Türkefis vasıtasiyle yabancı kumpanyalarınıı nakliye tarife. İdrini tetkik etmeğe başlamıştır. Buna sebep ihraç ticaretimizin olduğundan ay başmdan itibaren; en ziyade genişlemiş olduğu şu sr kontrollara başie nacaktır. Uluslar ku kral Baktın, misakı - “mı) bu'mesele ettiği gibi herhangi >. bir meselede İngiltere yine müdafaa &decek miydi? Fransa bu suali Almanya- nın harbe atılmasını kastederek sormuştu. İngiltere “Evet,, demek. te biraz tereddüt etmişti. Fakat tereddüdü Almanya meselesinden değil, Sovyet - Japon meselesin - den ileri geliyordu. İngiltere “E . vet,, cevabını vermekle Uluslar kurumu azası Rusyaya karşı vuku bulacak herhangi bir Japon taar- ruzunda Habeşistanı müdafan et - tiği gibi Rusyayı da müdafaa et - meyi taahhüt etmiş oluyordu. Dünya devletleri ani bir harp tehlikesi karşısında birleşmiş bu lunuyorlar. Japonlar Avrupa siya- setinde bir ikilik var zannettikle. ri bu anda İtalyan - Habeş ihtilâfı bir ittihad doğurmuş oluyor. Sov. yet Rusyanım sade Avrupa smır -| ları değil Şark smırları da emni .| yet altma alınmış oluyor. Yakn-! da bir Uzak Şark harbi bekliyen- ler yanılıyorlar | Böyle bir ihtimal çok uzaktır. ! Japonlar bile şimdilik bunu idrak etmiş bulunuyorlar. Siyasetlerini ona göre itidalleştirmişlerdir. Nuri Mahmud rada bazı ecnehi vapur kumpan- yalarının gene ir takım tarife o- yunları yapmağa başlamış “olros» lardır, © Son iki haftadır ihracatımız i- çin Köstence yolunun açılmış ol- ması Tiryeste yolunu inhisarı ak tında tutan kumpanyayı harekete getirmiş ve tarifelerde mühim ten- zilât yapmıştır. Fakat bunun mu- vakkat olduğuna inanan tüccarlar Romanya yolunu tercih etmekte” dirler. Ekonomi Bakanlığı bir müd det evvel ibraç eşyamızın yabancı pazarlara çıkarılması işinin an - cak kendi vapurlarımızla yapıl * ması takdirinde tarifeler (o işinin halledilebileceği neticesine var - mıştı. Bu işe Köstenceye kadar Türk vapurlarınn işletilmesiyle başlanacağı sanılıyor. e eri Almanya 400 ton ceviz alıyor Noel yortuları dolayısiyle mem- | leketimizden ceviz almak üzere bir Alman vapuru gelmiştir. Bu Alman vapuruna 8000 çuval ceviz yükletilmektedir ki bu miktar 400) bin kilo etmektedir. Bu ihracat kele yazmıştır. Fakat bu tezkere- lere hiç bir cevap gelmediği gibi paraların ödenmesi için müşterek büro veznesine hiç bir müracaat da yapılmamıştır. Şu vaziytte bu usulsüz #arfiya- ta sebep olan ve zimmetlerine pas ra geçiren zevat hakkında kanuni takibat yapılması icap etmektedir. Bir yandan da Ekonomi Bakanlı- ğı, İstanbul esnatma ait paradan mühim bir kısanının ortadan yok olmasına sebebiyet veren bu me- sele hakkında tetkikler yapmakta» dır. Uzatılacak tramvay batları Tramvay hatlarınm başlangıç noktalarının uzatılması tetkik e » dilmektedir. Bu arada sonu Har» biyede olan hatların Şişli ve Ni - şantaşına kadar (uzatılması da mevzuu bahistir. mi bir şoförün evinde yangın Bu sabah Aksarayda Kazancı Sadi mahallesinde şoför Şinasinin evinde küçük oğlu mangalı devir miş, bu yüzden yangın çıkmiştr. Yangın hemen itfaiyeye haber ve rildiğinden İstanbul grupu yetiş « miş, bir yorgan ve döşeme yandığı halde söndürmüştür. (* 50) (4407) Hariciye memurları Iki türlü olacak yihaşı ile hariciye men.urları ara- sında meslektekilerle idareciler bundan sonra yalnız idare işlerile yenler meslek memurlarmın ver - diği imtihanı vermek mecburiye » tinde olacaklardır. Çocuklar Yakmda Haberde sizin için yortular dolayısiyle yapılan ihra *| yepyeni bir şekilde hazırlanmış catın sonu olacaktır. | ŞEHRİN DERDLERİ gok güzel sayfalar bulacaksınız. Sebze halinin vaziyeti “Sebze haline her gün uğrıyan bir okuyucunuz,, im- zasiyle aldığımız mektup; “ Kış gelince, Sebze halinin acınıcak manzarası ye. niden meydana çıkmıştır. Her sabah şehrin taze yiye: ceğinin fevzi edildiği Sebze halinde sebze kifelerinin lâhnalârin çamurlar içinde yuvarlandığı görülmekte - dir. Vaklâ yeni hal yapılmıştır ama ihtiyaca kifayet et. mekten uzak olduğu için sebze salışı gene kaldırımları üzerinde ve çamur. yamrı yumru Arnavut lar içinde yapılmaktadır, Bir yandan da belediye limon, portakal gibt amba- gelmez mi? eski halde lâji muntazam ve kabuklu olduğu için böyle yağmur - dan ve çamurdan müteessir olmaz maddeleri yeni hale sokmak kararını vermiştir. Eğer halde yer varsa limon dan ve portakaldan evvel sebzenin hele alınması lâzım Yoksa bu şekilde yeni hal belediyenin geliri ba- Aımından iyi olsa bile şehrin sağlığı bakımından mat » lüp neticeyi vermemiş sayılabilir...