27 Eylül 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

27 EYLUL — 1933 ŞİMDİLİK BUKADAR MADER — Aksam Postası Üniversitemiz yılda 300genç yetiştiriyor Bu rakamı 3000 adedine yükseltmek için ne yapmalı ? Bugüme bugün 18 milyonluk bir kitleyiz. Bu 18 milyon kitle - nin en âz 5 milyonu genç ve yeni yetişen nesildir. Yarınki Türkiyeyi, yarınki bü- yük adamları teşkil edecek olan bu gençleri çok iyi yetiştirmeğe, ve üzerlerine titrmeğe mecburuz. Bunun başında tahsil gelir, Okumuş, hem de iyi okumuş, çok, pek çok gence ihtiyacımız Bugün üniversitelerimizden sene - de topu topu 300 gencin mezun ol. ması çok ufak bir rakamdır. Bir in sanın tabii ömrü 60 sene olduğu - na göre memleketimizde ancak 300X60 — 18000 gibi pek küçük| bir münevver tabaka var demek - tir. Bu da nüfusumuzun binde bi- ri eder, Kaldı ki bir insan ancak 20 yaşından sonra Üniversite me - zunu olabilir. var, Halhuki gayemiz nüfusumuzun | binde biri değli, hiç olmazsa onda birinin üniversite mezunu olması! olmalıdır. Bunun için ne yapmalı? Bence yapılacak işlerin en ba -| şında. üniversitenin şimdiye kadar kapalı clduğu ve yarı münevver bir halde kalmağa| mahküm olan başka kitlelere 'kar-| şı açmaktır. | İ kapılarmı! Bunların başında eski mua'lim mektebi mezunları gelir. Bunlar sırf İİ sene yerine 10 sene oku - dukları için üniversiteye girmek hakkından mahrum bırakılmış - lardır. Geze gündüz vatan çocuk - larımı yetiştirmek, onlara bilgi a - şılamaktan başka bir gayeleri ol - mıyan bu fedakâr kitle nicin daha fazla olgunlasmaktan, daha fazla tennevvür eilmekten mahrum bı. rakılıyor? Bilgi itibariyle daha! yüksek bir mwallim çocvkları da- ha büyük bir itina ve daha iyi o'a- rak yetiştirmez mi? İ Hayatla carpıstıkları ve hayatı daha yakından görüp tanıdıkları için bunlar birsok İse mezunla - | rından daha olgun ve daha malü - matlı kimselerdir. İkinci kitle, liselerin son sm'f - larından olup iki yıldanberi ka! - dıkları bakalorya grupundan im « tihanlarmı veremiyen gençlerdir. Çoğu yalnız bir gruptan kalan ve bunun için bir senelerini daha çü - rütmeğe ve mahvetmeğe mahküm olan bu gencler de iki yıl önce ya- pıldığr gibi lise imtihanlarını ha - ziranda vermek şartiyle üniversi- teye kabul edilmelidirler, Bunlardan ne kaybederiz? Hiç! Ne kazanırız? Yılda en az yüz mü nevver genç! İkinci olarak gece üniversite » leri açmalıyız. Bugünkü fena ha - yat şartları birçok gençleri yük - sek tahsillerini daha bitirmeden hayatlarını kazanmağa mecbur e- diyor. Zengin bir millet değiliz. Çiftçi, esnaf, memür ve işçi insan- larız. Oğullarını, kızlarını 15 sene okutacak, ve onlarm gittikçe ar -| tan okuma masraflarını karşılı - | yacak ana baba çok azdır. Ben! şahsan çocuklarını okutmak için! bağını, bahçesini satan, iflâs edip İikkünmr Kapatan ve gene para yetiştiremiyen birçok ana baba | tanırım. Bunlar gözönüne alınmalı, gün-| düz.' hayatını kazanmak için ça lışmakla geçiren büyük bir genç| lik kitlesine gece tahsillerini iler- letmek için üniversiteler açmalı - dır, Avrupanın ve Amerikanın; pek çok yerlerinde böyle gece ü - niversiteleri vardır. Ve birçok bü»| yük adamlar böyle gece üniversi- telerinde okumak suretiyle yük - selmişlerdir. Meselâ bunlardan bi» ri de Mak Donald'dır. Bu büyük | İngiliz devlet adamı gençliğinde tahsili geri bir işçiydi. Tahsilini | sırf gece mekteplerinde ve üni - versite'erinde ilerletti. Ve yavaş| yavaş yükselerek İnciltere gibi bir yerde başbakan oldu. BEN IDDİA EDİYORUM Kİ: Eğer bizde de bir gece üniver - si açılacak olursa, bu üniversi. ! enin talebesi, gündüz üniversite. | si talebesinin en az İKİ MİSLİ FAZLA OLACAK- TIR! İ Profesörlerimiz yok! bahane - sine de şu cevabı veriyorum: Biz demokrat bir milletiz. Çok-! luğun yanmda azlığa kıymet ver - meyiz. Bu takdirde üniversiteler. | deki giindüz tedrisa'ını kaldırırız. Sınıflar ufak gelecek olursa elek-. trik asrındayız; aynı dersi opar - | lörler'e birkaç sınıfa birden din - letebiliriz, Sonra yalnız gece değil, hiç olmazsa bir de geceli. sesi tesis etmeliyiz. Göreceksiniz © zaman ne sönmeğe mahlüm ze. kâlar, ne körlenmeğe mecbur is - tdatlar fışkıracak, üniversitemiz senede 300 yerine 3900 mezun ver meğe başlıyacak, ve biz, gayemize doğru daha hız'ı olarak ilerleme-| ğe başlıyacağız. ! Şimdilik bu kadar! İ Maret SERTOĞLU üniversitesi .Balon yarışında Lehliler muvaffak oldu Varşova, 26 — Arsıulusal Gor- don Bennet balon yarışı bitmiştir. Birinciliği Lehistanlı yüzbaşı Bur-| zinski ile teğmen Vayski'nin bin-| miş oldukları balon kazanmıştır. Bu balon saatte vasati 28 kilomet. re süratle 1650 kilometre katet- miştir. İkinciliği 1567 kilometre ile ge- ne iki Lehli, üçüncülüğü Belçika- ir, dördüncülüğü Alman, beşin- ciliği gene Leh, altıncılığı Ho landalı, yedinciliği Fransız, seki- zinciliği gene Fransız, dokuzun- culuğu Belçikalı, onunculuğu İs- viçreli, on bir ve on ikinciliği ge- ne Alman baloncuları kazanmış- lardır. ll ilik Kaçakçılıkla maznun kadın terzileri Gümrük sekizinci ihtisas mah | kemesi müddeiumumiliği, a bir müddet evvel ipekli kumaş ka- çakçılığı yapmak zanniyle Galli. da tahkikat yapılan terzi Feği kaçakçılık mahiyeti görmed den geri çevirmiştir. Ayni suçtan zan altında bulu İ nan diğer tanınmış kadın terzisi- nin de evrakı tetkik edilmektedir. Göçmenler yerleştiriliyor Trakya vilayetlerin- ) vg göçmenlere evler yapılıyor | Trakyada yeniden yapılacak! göçmen evlerine ait her türlü mal-' zeme süratle tedarik edilmiş ve bütün Trakya vilâyetlerinde a malı bir inşaat faaliyeti başlamış- tır. Vilâyet iskân direktörlükle - rine bu hususta talimat verilmiş- tir, Göçmen evleri her vilâyette bizzat göçmenlerin yardımiyle | yapılmaktadır. Bu evler her yer- de ihtiyaca göre ve aynı modelde kurulmaktadır. Yalnız kapı ve pencereler için kerestesi gene vi - lâyetler iskân idareleri tarafın - dan verilmek üzere işçi tutulmak- tadır. Tekirdağ vilâyeti, göçmen ev « lerinin kurulması işinde çok sü - ratli hareket etmiş ve bu evler i- çin lüzum görülen 9000 geçme kapı ile 12000 pencere çerçevesini yaptırmak Özere (o münakasaya koymuştur. Bütün Trakyada göçmen evleri inşaatı en çok birinciteşrin sonu- na kadar bitmiş olacak ve kış gel meden göçmenler evlerine yerleş- tirilmiş olacaktır. Göçmenler şim- di kendilerine verilen arazide e - kim hazırlığına başlamış bulun - maktadırlar. Şehrimizde olduğu gibi yurdun bir çok yerlerinde Yağmurla; yağıyor Dündenberi şehrimizde yağ - murlar yağmaktadır. Ziraat bakanlığı meteoroloji| enstitüsünden bildirildiğine göre, | son 24 saat zarfında Ege bölgesi tamamen ve kesif bir surette, orta Anadolunun Kastamonu, (Bolu, Eskişehir çevreleriyle Uşak yağış-| lı geçmiştir. Ölçülen miktarlar metre murabbaına Manisada 59, Turgutluda 48, Kuşadasında 42. Somada 29, Dursunbey'de 25, Keb. sud'da 15, Tosyada 15, - Alaça- de 11, Uşakta 9, Emed'de 7, Bursa ve Edremitte 3, Bigada 2, Bolu, Kastamonu ve Eskişehirde bir kilogram kadardır. Soma ve Bizada bir sis tabaka-! sı şehrin her tarafını kaplamıştır. Ankarada dün szat 13,30 da baş- liyan yağmur, vakit vakit şidde- ni arttırarak saat 15,35 e kadar devam etmiş ve metre murabbaı- na dört kilogram bırakacak su Nüfus s ayımının öğleye kadar bitirileceği umuluyor Bu maksatla sayım memurları geçen seferkinden fazla ayrıldı Birinciteşrinin yirmisinde bü - tün Türkiyede > yapılacak şenel | nüfus sayımı için hazırlıklar şeh | rimizde de tamamlanmak üzere - dir. Her nahiyede sayım işiyle meşgul olacak muvakkat memur - lar ve kontrolörler seçilmiştir. Bu memurlar ve kontrolörler ö- nümüzdeki hafta içinde her yer - de nahiye müdürlerinin başkanlı- ğı altında toplanacak ve umumi direktif alacaklardır. Vilâyet sa - yım bürosu tarafından her me - mura tahsis edilen levazım, nahi- yelere gönderilmiştir. Bir büyük zarfın içinde toplanan bu maize - me bir kalem, bir sayım defteri, bir de sayım talimatnamesinden ibarettir. 1935 nüfus sayımı 927 yılmda yapılandan çok farklı olacaktır. | Önümüzdeki cuma günü İstan- bul mıntakası “Etibba Odası,, nm idare heyeti ve haysiyet divanı seçimi yapılacaktır. pe İki yıldır Dr. Niyazi Ismet Göz- cü'nün başkanlığı altında çalışan Oda idare heyeti oldukça mühim işler yapmıştır. Bu iki yıl içinde geçen yıl Oda için alınan bina ta-| mir edilmiş, içi döşenmiş, bir kon- | ferans salonu ve bir kütüphane vücuda getirilmiş, Odanın geçen yıldan kalan 5819 liralrk borcu ödenmiş ve yeniden 6000 lira sar- fedilmiştir. Odanın şimdi “Etib » Bu defa sayım defterlerinde her fert için bir yaprak ayrılmıştır. Bu ferdin hastalığına kadar bütün hususiyetleri bu yaprakta ayrılan hanelere yazılacaktır. Halbuki ge- çen sayımda her aile için bir yap- rak bulunmaktaydı. Sayım işinin o gün erken biti « rilebilmesi için memur adedi ge - çen defakinden çok daha geniş tu tulmuş ve her mahalleye bir me- mur değil, her sokağa bir memur verilmiştir. Her nahiyede takri - ben 200 - 300 memur bulunmak tadır, 20 teşrinlevvel pazar günü sa « yım nibayet öğle üzeri bitmiş o- lacağı muhakkak görülmektedir. 28 teşrinievvel 927 sayımı gece « yarısı bitmişti. gra Doktorlar gelecek cu- ma günü toplanıyorlar ba Muhadenet Cemiyeti,, ne 1020 ve Tıp Encümenine de 1400 lira borcu bulunmaktadır. Oda bu rada doktorlarm mesleki wenfa - atlerine dokunan bircok feşeb - büslerde de bulunmuş ve muvaf - fak olmuştur. Bu yıl Etibba Odasınm en mü » him işi kazanç vergisi nisbetlerini tayin etmek olmuştur ki, işte bu vazife Oda idare heyeti üzerine birçok hücumlar celbetmiştir. Oda bir yılda malâl doktor. diş- çi ve eczacılarla vefat edenlerin vereselerine 2316 liralık yardım yapmıştır, Her istiyen yurtdaş Önümüzdeki Cümhurıyet 1 ramından itibaren memleketimi-! zin her tarafında halk kürsüleri-| nin açılması için hazırlıklar El maktadır. Halk kürsüleri gelip geçmeğe engel olacak yollar üze-| rinde yapılmayıp, halkın toplan:| masma müsait meydanlarda tesis| edilecektir. vermiştir. Buralarda bayram günlerinde! Meydanlara kürsüler kurulacak inkılâbın, istiklalin büyüklüğünü buradan anlata bilecek 18 yaşından yukarı her yurtdaş cümhuriyetin, inkılâbın, istiklâlin büyüklüğünü izah için verebileceklerdir. Kürsüleri halk partisi üyelerin. den teşekkül edecek üç kişilik ko- miteler idare edecektir ve kür- sünün üstünde “Cümhuriyet Halk Partisi Halk Kürsüsü,, levhası ola. caktır. söylevler ŞEHRİN DERDLERİ Bu işlere dikkat lâzım! Ortaköyde oturan okurlarımızdan yor ki: — 17 eylül günü akşamı Aksaray Kızılay kurumu tarafından Küçük Çiflik parkında verilen müsamere ye gitmeğe, bu suretle hem eğlenmeğe, hem de Kızılay kurumuna yardım etmiş olmağa karar verdim. Elimde altında “bir aileye mahsus ve parasız, bir davetiye vardı ve saat bire kadar da her hatta iram vay temin edildiği kaydedilmişti. Fakat maalesef oraya gittiğim zaman bu şarlların hiçbirine riâyet edilmediğini gördüm. Üyelerde içeri girmenin parasız olduğu yanılmış oldu ğu halde kapıdan girenlerden para alınıyor. Üstelik i- Nureddin di- | ibaresi yazılı Bir defa dave - çeride de mecburi olan bir kahve, ve bir çay gibi ufak şeyler mukabilinde 50 kuruş gibi büyük bir para iste » Bu müşkülât karşısında pek çok kimseler içeri gir- mekten de vazgeçerek ters yüzü geri döndüler. Bu fena organizasyon Kızılay için bir kayıp değil midir? Okurumuzun çok hakkı var, Maalesef yardım edil. mesi çök lüzumlu olan bazı müesseselerimiz verirlerken fena organizasyon ediyorlar, hem de halkın kendilerine (karşı gö sempatiyi kaybediyorlar. Bunun önüne geçme! Te işleri, iyi organize edebilecek ellere elleri seçerken çok dikkat etmek lâzımdır. mere yüzünden hem zi, ve