25 Eylül 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

25 EYLÜL —1995 Benim görüşüm: İş kanunu Ulusal Endüstri | birliğinin düşünceleri Dünkü nüshamızda okumuş - | sunuzdur: Ulusal Endüstri Birli- ği, (eski Milli Sanayi Birliği) iş kanununa üç cepheden itiraz edi. yormuş: 1 — Sekiz saat iş azmış, 2 — İşçiler birlik kuramama - lıymışlar, 3 — Ceza kanunu ile dahi me - nedilmesine rağmen, küçük ço - cuklar, gece işlerinde çalışmalıy - mışlar. Esbabı mucibe de şu: Bizde genç olan sanayiin inki- şafı için başka çare yokmuş... yürütenlere şöyle Milli sanayiin game; çalışan milli nüfusu ezerek, işçi ekipleri - ni yıpralıp gömlek gibi değişti - rerek para kazanmak suretinde anlaşılırsa yanlıştır. Milli sanayiin inkişafı, o sana - yiin en kıymetli unsuru olan “iş - gi kuvvetinin,, maddeten, manen yükselmesiyle kaimdir. Makinele- ri bile itina ile yağlanıp dinlendi. rilen bir fabrikanın “canlı aksa - mı, olan işçiler daha çocukken gece işine koşulur ve büyüdükten sonra da şimdiki gibi 13 - 14 saat çalıştırılırsa, müstahsil yurtdaş - larımızın nüfusça, kültürce, sıh - hatçe yücelmesini bekliyebilir miyiz? Böyle memleket Siçisünde ge niş bir düşünüsten de sarfı nazar,| Ulusal Endüstri Birli sipleri, ileri sürdükleri tekliflerle | kendi bindikleri dalı kesen insan- lar vaziyetine düşmezler mi? Hele işçi bakımından vaziyet büsbütün insafsızlıktır. Zira, bu, doğrudan doğruya, “İş kanunu ol- ması, çoluk çocuğu istediğimiz | gibi çalıştıralım!,, demektir. Kendi birlikleri olan fabrika sahipleri, karşılarında bir işçi bir. liğinin — iş kanunu ahkâmı dahi- linde — belirerek iş hayatını tan- zime yardım etmesine itiraz et - mekte kendilerini nasıl haklı gö - rebiliyor? By Bir noktaya dikkat Atletin rakısı, karısı sigarası olmaz 1.. Arsıulusal spor törenlerine > kalış - mağa başladık başlıyalı alışdık: Ye - nileceğiz, dümenci (olacağız, ondan sonra felsefeye, sosyalizme, ruhlyaa girişeceğiz, Yenimemizin içtimai, fel. sefi ve ruhi sebeplerini araşlıracağız, Kimimiz kabahati federasyon idare - cilerine, kimimiz suçu sporculara, ki- mimiz sahaya, çıkış âmirlerine, şuna | buna yükliyecek ve temenniler baş -| lıyacak: Gelecek yel bu hatalara dü - şülmiyeceği muhakkaktır; şöyle çalı- şılacak, böyle çalışılacak, bir yıl ev - velki kabahat temizlenecek, ve arka «- sından sekiz elif miktarı, uzun, upu « sün bir Amiilin! Bu yı! da böyle ol - du. Kaplumbağaları güldüren neti - celer aldık ve arkadan bunun sebeble- | ri incelendi. Sebepleri? Btnu kısaca, | felsefesiz benden dinleyin. Uzun bir koşuyu kötü bir derece ile bitiren ko- şucularımızdan biri, işini bitirir bi - tirmez ilk söz olarak; — Aman bana bir sigara dedi, Her şeyden evvel bu noktaya dik - veriniz! i siyonu kıracağım kat etmek gerek: Atletin rakısı, karı - sı, sigarası olmaz. — $, K, etrafında isabetsiz Elbette hükümet, yurdumuzun çalışma ve çalıştırma hayatını tanzim etmek için iş kanununu çi karmakla çok iyi ediyor. Bizde bütün dünyanm çalışma şeraiti tatbik edilmelidir. Genç sanayii - mizin zengin tecrübeli ecnebi sa- nayii ile rekabet ederek inkişafı için muharrik ise, kapalı gümrük- lerdir, bâkir olan iç pazardır, hü. kümet himayesidir. Bunlar var - ken, ayrıca. işçinin tabii hakları ve inkişafı zararına bir menfaat beklemek abestir! (Vva-N0) Samiye Burhan Cahid tehlikeyi atlattı Zevci Burhan Cahid alâka gösterenlere alenen teşekkür ediyor Otomobil yarışında kazaya uğ-) ruyan Samiye Burhan Cahidin bü-| | yük tehlikeyi atlattığını memnuni-| yetle öğreniyoruz. Bu münasebet-! İs zevci romancı ve Köroğlu ga- zetesi sahibi Burhan Cahitten al. dığımız teşekkür mektubunu da) aynen derçediyoruz Hayat e Samiye Ca- hidin geçirdiği ve çok şükür mu- cize kabilinden kurtulduğu otomo- bilkazasından dolayı ona ve bana candan teessürlerini- yazı, telefon| ve telgrafla biidiren tanıdık, tanı- madık dostlara ve kaza günü has- tane kapısına kadar koşarak sağ- lık haberini heyecanla bekliyen yüzlerce yurtdaşa ancak tehlike- nin geçtiğini anladığımız bugün teşekkür edebilmek fırsatını bul.| dum. Bunu, kaza haberini derin bir arkadaşlık duygusuyla yazan | “Haber,, in kıymetli yazı heyetin- den teşekkürlerimi katarak rica ederim. Burhan Cahit Samiye Burhan Cahid ne diyor ? Geçen pazar günü otomobil yarış «- larında bir kaza neticesinde yarala » man Samiye Burhan Cahit yatmakta olduğu hastanede kazayı şu şekilde anlatmıştır. — Yarışa başlanmadan evvel yolu tet kik etmiştim, Kaza (oyerindeki kum tepeciği daha o zaman nazarı di kka- timi celp etmişti. Bunu tertip heye- diğim zaman güldüler ve: rin rteharefiniz bunu kolaylık- la atlatır cevabını verdiler, Yarışa başladık, ilk zamanlar sa - atte 120 ile gidiyorduk. Kaza yeri- ne yaklaştığımız vakit bu sürat 140 kilometreye çıktı, Tam virajda direk- zaman önüme bu kum tepeciği çıktı, Bir anda otomobi. lin patinaj yaptığını ve ( tepetaplak olduğumuzu hatırlıyorum. Kendime geldiğim vakit hastanede bulunuyor- dum. Binaenaleyh kaza mes'uliyeti Tu - ring kulüple tertip heyetine aittir, ——- — ? Beş yıllık spor plânı Ankara 29 — Spor ittifak başkanı Azizin başkanlığında bir toplanarak 5 yıllık bir spor programı ! hazırlamak üzere tetkiklere girişmiş tir. Kabzımailların ! toplantısı Belediye böyle bir | sınıfın mevcudivetini tanımıyor Seçime fesat karıştığı zanniyle zabıtlar tutularak bundan bir müddet evvel tehir edilen Kabzı- mallar Cemiyeti umumi toplantısı pazartesi günü yapılacaktır. O gün saat on beşte yapılacak| olan bu toplantı ve seçime alâka - lar büyük bir ehemmiyet ver - mektedir. Çünkü evvelce iddia e- dildiği gibi belediye, hâl idaresi vasıtasiyle hâlde bulunan kabzı - mallara yaptığı tebligatta ısrar © derse toplantı gene yapılamıya - cak ve yeni bir gürülüt kopacak demektir. Eğer toplantı yapılabi- lirse o vakit verilecek kararla kabzımallık tarihe karışacak ve yeni bir teşekkül kurulacaktır. Ayni zamanda nizamname de değiştirilecektir ki bu hareket be- lediyenin isteğine mülâyim bulun- maktadır. Belediye kabzımal denilen bir sınıfım mevcudiyetini ve cemiyet- lerini tanmmamaktadır. Belediyeye göre hâlde iş yapan bir “tüccar komisyoncu,, Sınıfı o mevcuttur. Ancak bunlar arasında bir birlik belediyece hoş karşılanabilecek - tir. ——o — Sanayi birliği başka binaya taşındı. Ulusal Endüstri Birliği, Birlik- gg teki son çekilmeler ve bazı ihti - lâflar üzerine şimdiye kadar bu lunduğu İkinci Vakıf Hanmdaki Nazmi Nurinin yazıhanesinden çr- karak Dördüncü Vakıf Hana ta - şınmıştır. Burada evvelce Alpullu Şeker Sosyetesi tarafından işgal edilen yere taşınan Birlik, dünden itibaren işe başlamıştır. a ir Odun ve kömürcüle- rin toplantısı İstanbulda en çok âzası olan es- naf cemiyetlerinden biri de Odun ve Kömürcüler . Cemiyetidir. Bu Cemiyetin yeni idare heyeti seçi -! mi yarm tekrar edilecektir. Istanbulda 525 serbesti doktor var “Etibba odas Iı, nca bunlardan ancak 33ü birinci sınıfa ayrıldı 2751 numaralı kanun hükümle. ringe göre iş ve kazançlarına göre tâbi tutulacakları maktu vergi i-| çin “Etibba Odası, nın yaptığı seçme kat'ileşmiştir. Bu ayırma aynı zamanda İstanbulda ne ka - dar doktor, diş tabibi ve kimya - ger olduğunu ortaya koymuş ve bunlarm derecelerini tayin etmiş- tir, Vilâyet dahilindeki tahakkuk müdürlüklerinin etibba odasmdan sınıflarının ayrılmasını istedikle - ri doktorlar 525, diş tabipleri 216, &beler 71, kimyagerler 3, meebesi| baytar 1 ve sünnetçi de 4 tü. Bu! rakamlar Istanbulun sağlık teşki- yü lâtı kadrosunda serbest çalışa rın kadrosunu göstermektedir. Bügün kat'iyet keibpden şekle göre doktorlardan 33 ü birinci &r- nıf, 72 si ikinci smıf, 213 ü üçün. cü sınıf ve 204 ü dördüncü sınıf « tır. Yılda 1000 lira vergiye tâbi tu- tulması icap eden fevkalâde sın. fa Oda kimseyi ayırmamıştır. Bi- rinci smıf 200, ikinci sınıf 80, ü - çüncü sınıf 30 ve dördüncü smıf 10 lira verecektir. Diş tabiplerinden 14 ü birinci sınıfa, 38 i ikinci sınıfa, 118 iü- güncü smıfa ve 46 sı da dördüneii sınıfa ayrılmıştır. Sovyet sporcularile Iki petrol firmasının yapılacak temaslar | Sovyet sporcularr birinciteşrinin | 12 sinde 50 kişilik bir kafile halinde geleceklerdir. Ayın 13 nde (İstanbul ve Sovyet futbol takımları karşıla - şacak, ve © gece eskrim müsabakası yapılacak, 14 de gece güreş, 15 de gün- düz futboli gece oeskrim,16da gece | güreş yapılacak, 17 nci günü (kafile Ankaraya hareket edecektir. 24 ne ka- dar orada kaldıktan sonra İzmire gi-| decekler ve oradada futbol, güreş, | eskrim müsabakaları yaptıktan sonra | 29 birineiteşrin cumhuriyet bayramın- | da bulunmak üzere tekrar Ankaraya | dönmüs olacaklardır. Milletimizin ileri atılma a olan, yaşama kudret ve hakkını dün-! yaya tanıtan bir devirde yaşıyoruz İnkişaflarımızm ölçülmesi için içinde ! bulunduğumuz, üzerinde ehemmiyet. | le duracağımız (işlerden birisini de| muhakkak ki: 20 ilkteşrin Pazar günü Yapılacak olan genel nüfus sayımı halledecektir. Başvekâlet Statistik Umum Müdürlüğü Be seçim Dördüncü Vakıf Handaki Birleşik Esnaf Cemiyetleri Büro - sunda yapılacaktır. birleşmesinde sebep ne? Dünyanm en maruf iki petrol firması Türkiyede birleşmiş ve ba birleşmeyi oOEkonomi Bakanlığı kabul etmiştir. Bizleşen firmalar vetrol, benzin, mazot vesaire iş- leriyle meşgul olan ve bir tanesi | birkaç hafta evvel bütün İstanbul sularını ve kıyılarını mazota bulu- yan Sakani Vakum Ge kumpani ve Standard Ge kampani ink şir- İdim Hakebalm hizlemrini4ki disesinin bir yandan piyasa için ehemmiyeti büyük olmakla bera - ber diğer yandan iki sosyete için hiç de ehemmiyeti yoktur denile- bilir. Çünkü şurw derhal söyliye- limi ki esasen iki sosyete de ayni eller tarafından idare edilir ve ayni hissedarların malıdır. Fakat dünya piyasalarında en iyi rolü oynıyabilmek ve daha kimbilir ne gibi sebeplerle bu şekilde iki fir - ma halinde hareket edilmektey - di, Bu birleşmenin kastettiği ma « na nasıl şimdilik malüm değilse, alamerikan neticeleri de o kadat merakla beklemeğe değer sanı « TIZ. ŞEHRİN DERDLERİ Bir kişe memuru diyor ki: komisyon | 35 İsmini mahfuz tuttuğumuz Şark Şimendifer istas- Yonlarından birinde çalışan bir gişe memüründan aşa- ğıdaki mektubu aldık; “Birkaç yün evvel gazetenizde Şark Demiryolları gişelerinin vakit ve zamaniyle açılmadığından bahset- mişsiniz. Gişeci olmaklığım dolayısiyle birkaç satırla bu hususta sizi tenvir etmek için şunları yazıyorum. Bir gişe memuru banliyöde sabahleyin 8 da vazife başına gelecek ve son tren geçtikten yani saat 22 den son ra o günkü hesabı kapayıp evine o gidecektir. Şu halde bir gişe memurunun kaç saat çalıştığını siz hesap edi - iz! Hemen hemen 11 de etine gidecek yemek yiyecek, yalacak sabahleyin 6 da vazife başına gelecektir. Bu - nun hiç istisnası yoktur. Bu böylece bir hafta devam e- der, Hafta kanununa ve36 snat istirahate rağmen bu gi- şeci anenk 2? Birerbirer sayıp teslim etmeğe ve ertesi gün de bir sa- at evvel gelerek gene birer birer sayarak teslim almağa mecburdur, Hattâ son zamanlarda tren < arelayindeki - 40 dakikalık fasılalarda bile pencereleri kapatma- yıp bilet satmağa icbar edildik ve bu ufak istirehatten de mahrum kaldık. Bizi harap ve sersem eden uykusuzluktur. Uyuklu saat (bir haftada) istirahat eder çünkü: | yoruz. Yolcu bilet istiyor parasını veriyor ekseriya yan lış bilet verdiğimiz gibi eksik veyahut fazla para alı « yoruz. Pek az kimse fazla parayı iade ediyor. Çünkü Allah bereket versin! diye cebine indiriyor. Eksik için- de kızılca kıyamet kopuyor. Bir de akşam üstü 5,30 da o günkü hasılatın kâffe- sini nikel — onluk, yirmilik, kırklık müstesna — ni istasyona teslim mecburiyetndeyiz. Tes elinde bir lira ile bir yolcu geliyor. o Bilet ile paranın üstünü istiyor Parayı bozamıyoruz. Yolcu ağzına gele. Li ni söylüyor. Ufak tefek patırdılara aldırış etmiyoruz. Lâkin bazı pek ileri gidiyor yahut © biz susunca o d ziyade bağırıyor. Biz de bir insanız bizde de bi zetinefis var, Biz de başlıyoruz söylenmeğe! O &sroda tren gelirse kavga hilama eriyor gelmezse çenesi vetli olan gelip çıkıyor, te Aldığın timal olur, maaş da 02! Bunun için her zaman Nitekim geçen gün Florya kondüktür biletleri iki defa kullandılar ve koruldular, gişecisi il. Uğradığımız heksezi rağmen bu haksız ve m zarı dikkati gazetenizle celp etmenizi rica €