19 Eylül 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
gg rep AMMAN MAŞ AA Musolini diyor ki: Beşler kom . » . »” bizimle i Beşler kmoitası kararını verdi İtalya - Habeş ihtilâfna © barışçıl bir yol bulmak üzere on güne yakm bir zamandanberi çalışan Beşler komi tesi işini bitirmiş ve kararımı Uluslar Kurumu genel sek reterine bildirmiş tir. Bu kararı 1 - talyan - Habeş de- legelerine bildi - rilmeğe Beşler ko” mitesi başkanı Ar- jantin delegesi memur edilmiştir, Arjantin dele * gesi her iki mu” halif deleçeyi de görmüş ve kararı kendilerine anlat - mışsa da, şu da - kidada mevcut ka- naat, İtalyanm ret cevabı vereceği yo” lundadır. Beşler komitesi. nin kararını Ha - beşler kabul ede - cek, fakat İtalyan- lar kabul etmiye - cektir... diyorlar, Aloizi ve Laval dönüyor Fransız başbakanı İtalyan delegesi- mi birdaha görmüşve anlattığma! göre Masolini nezdinde bir teşebbüs İ daha yapmak istemiştir. Cumartesi günü kabinesini töplrya- | cağı için Parise gidecektir. Aloizi de Romaya dönecektir. İtalyanın on mliyon asker çıkaracağı mübaleğalıdır Beşler komitesinin kararı ne oldu - ğunu kimse bilmiyor. Bununla bera - ber, Musoliniye malüm olan Paris üç“ Ter konferansmdaki tekliflerin daha genişletilmiş bir şekli olduğu zanne - diletektedir. Mâbeş delegesi derhal im partoruna bir tel çekerek teklifin ma- hiyetini bildirmiştir. Her iki muhalif taraftan cevap ge * linceye kadar Uluslar kurumu top - lattmıyacaktır. İtalyanın cevabına İntizaren orta - da bazı şayialar dolaşmaktadır. Bun- Jara bakılırsa on milyon İtalyanın se ferberliği yarın olacaktır. Bizim sa - bah gazeteleri bunu büyük harflerle kaydediyorlarsa da mübalâğa meydan dadır. İtalya on milyon asker çıkara- maz. Trablus cephesi Trablusta Sünnilerin muhtemel hü- cumuna karşı Süel (askeri) tedbirler kuvvetlendirilecektir. Finansal tedbirler Bugünkü finansal (mali) tedbirle - ri, İtalyanın doğu Afrikasmdaki prog ramı herhalde tatbika azmetmiş ol - duğunun bir delili olarak görülmekte. dir. İtalyan Uluslar kurumundan gelen ! teklifi reddettiği takdirde son tedbir, yanl misakın icaplarma göre hareket etmek işi baş gösterecektir. Malyanım bazı eşyayı deniz yoluyla tedarik etmesi menedildiği (o tukdirde Fransa, İsviçre, Avusturya ve Yugos- lavyadan malzeme verilmesi meselesi kat'i surette halledilmiş olacaktır. Lavalin verd ği söz İngilizce “Taymis,, gazetesi de bu - na benzer bir mütalea yürüterek Lâ - valin ekonomik tedbirlerden ilerisini kabul etmek istemesi muhtemel ol - duğunu yazmaktadır. Lâvalin bu yol- da İtalyaya inanca <teminat) verdiği de ilâve diliyor. Yağmurlar kesiliyor Adisababadan gelen son haberlere göre Hazar İlbayı, bugün neşrettiği bir emirname ile vu vilâyetteki bütün eli silâh tutanları cepheye göndermek üzere çağırmıştır. Yağmurlar bu ayın 17 sinde kesileceğinden (İtalyanların ay sonunda hücuma (başlıyacakları kuvvetle sanılmaktadır. Diğer bir tah min yağmurların, ayın 24 nde kesile- ceğini anlatıyor. Bu takdirde de harp, ayın sonunda başlıyabilir, DA Ayr e itesinin kararı stihzadır Harpten kaçanlar Adisababadan gelen bir haber, harp esnasında kaçan erkeklerin kadın elbi sesi ile asılacakları resmen ilân edil - miştir, « Habaş imparatoru bir merasim esnasında yg gg Musolini beşler komitesinin teklifini müstehziyane buldu Londra, 19 — Deyli Telgraf gaze - tesinin muharriri Vard Prays Beşler komitesinin teklifleri hakkında Mu - solininin sözlerini kaydetmektedir . Bu muharrire göre Musolini şöyle demiştir: — © “— Beşler komitesinin teklifleri sa- dece gayri kabili kabul değil, ayni za” manda müstehziyanedir. Filvaki ohenliz raporu almadım. Fakat rapor eğer gazetelerin yazdı - ğı gibi ise Beşler. komitesinin kara - rını müstehziyane bulmak lâzımgeli - yor. Bana fki çöl teklif ediyorlar: Biri kum çölü, diğeri tuz çölü. Beşler ko - mitesi beni bir çöl kolleksiyoncusu mu sanıyor? Musolini Dankali ile Ogadenin in - san oturmasına imkân © vermiyecek yerler olduğunu söylemiştir. yg yy İtalyan konsolosları geri çeklilyor Adisababa, 19 — Habeş o hükümeti, uzak mıntakalarda bulunan dört | - talyan konsolosunun Adisababa yo - luyla geri çekilmelerini temin için & mirler vermiştir. İtalyan denizaltı gemileri dün Süveyşten geçmemiş Port Sait, 19 — Röyter ajansı, dün Süveyş o kanalından bir çok İtalyan denizaltı gemilerinin o geçtiğine dair haberleri yalanlamaktadır. Amerika, Okyanus filosunu Atlasa geçiriyor Vaşington, 19 — Habeşistanla İtal - ya arasında bir harp çıktığı takdirde Amerika hükümeti ticaret gemilerini korumak için Okyanos (o denizindeki harp filosununu Atlas o denizinege- girecektir, Harp bir gün ve hafta meseles'dir Londra, 19 — Niyuz Kronik! gazete" sinin Adisabaha muhabiri, Habeş im * saratoruyla müşavirlerinin, — harbin ietinabı gayri kabil olduğuna kani ol- duklarını haber veriyordu. Bu muhabire göre harp | artık, bir gün ve hafta meselesidir. İmparator İngilterenin silâhlar üzerine koyduğu ambargoyu kaldırmasını beklemekte - dir. Fransız gazetelerinin sözleri ; a mutlaka son muharebeyi kazanir | Paris, 19 — Gazeteler umumiyetle, tesirinden pek de emin olmaksızın beşler komitesinin teklifini bir mü * zakere mevzuu için bile olsa kabul et” mesi için Musoliniye (itidal tavsiye etmektedirler. Bununla beraber Roma | esseşvssmanm. nm müsait bir cevap vermesini bekli. yen kimse yoktur ve herkes Tügiltere » nin alması muhtemel olan askeri ma - hiyette cezai tedbirlerin doğuracağı HABER — Akşam Postası Beyaz pamuklu ku- maş piyasasında ihtikâr var Fransa ile aramızdaki tecim (ticaret) anlaşmasının müddeti bitmesinden sora beyaz pamuklu- lar (patiska, Amerikan bezi vesa- ire) piyasasında başlıyan fiyat yükselmesi nihayet bugün bir ih - tikâr halini almıştır. Meselâ üç ay evvel bir topu 720 kuruşa satılan mermerşahiler şim- di 1025 kuruşa, bir metresi 42 ku- ruşa satılan patiskalar şimdi 54 kuruşa toptan satılmaktadır. Ja - pon malı olan makaslı patiskalar, gümrük resmi de dahil olduğu hal. de, tüccara beher topu 7,5 liraya malolurken bugün beher top ma - kaslı patiska 11,5 liraya satıl - makta ve piyasada da bulunma - maktadır. Ellerinde Japon malı bulunan tüccarlar mallarını dahâ yüksek fiyatlarla satabilmek için sakla - makta ve böylece piyasada müt - hiş bir ihtikâra sebep olmakta - dırlar, Pamuklu piyasasında vaziyeti sıkıştıran bu amillerden başka fi. nans müesseselerinin kredili mua- meleyi tahdit etmeleri ve Avrupa fabrikalarmın kısa vadeli kredi ile ancak mahdut firmalara mal satmaları ve bu suretle piyasada satışların yüzde doksana yakın bir peşinlikle cereyan etmesi de vazi - yeti daraltmaktadır. neticelerden endişe etmektedir. Figaro gazetesi diyorggi: “Milletleri harbe veya sulhe sürük- lemeği şimdi elinde tutan Musolini - nin Üzerinde müthiş bir mes'uliyetin yükü var, “ Onun bir sözü simdi harp, veya su he sebep olabilir. Fakat, Bu kadar ile ri gittikten sonra ona (kendisinden beklenilen akli selim sözünü kullan - mak artık pek güç gelir. Figaro, Habeşistan yolunda İtalya- nın mütlaka İngiltere ile karşlaşaca- ğını ve bunun için de şimdiden İngilte reyle müzakereye girişip meseleyi hal- Tetmesi hayırlı olacağımı o söyliyerek ilâve ediyor; “Çünkü İngiltere bütün muharebe - leri kaybetse bile sonuncusunu mutla- ka kazanır. Tan gazetesi, Fransanın uluslar ku- rumunun kararlarından ayrı bir siya- İ sa takip etmiyeceğini, yanlış anla 1 şılmamasını yazmaktadır; Ocuvre, şunları yazıyor: “Musolini, şimdi İngilizlerin harp etmeğe hazır olduklarını ve İtalyanın kendi kuvveti ile Fransanın zecri ted- birler hakkında aldığı yumusak du - rumdan başka hiçbir şeye güvenmiye - ceğini anlamıştır, Habeşistanı, Musolini ile karşı kar - şt gelmekten © uzaklaştırabilecek tek kuvvet, İngilterenin, Afrika impara - torluğunun güvenliğini kurtarmak i çin beslediği kesin ve sarsılmaz ni * yettir.,, Populaire, şu fikri Tleri sürüyor: “Yanılmaksızın söylenebilir ki, Hal ya harbettiği takdirde derhal tedbir alınacaktır. İngiltere, buna karar vermiştir ve Fransa İngiltere ile birlikte hareket etmek zorunda kalacaktır... enn sana sanan sanasman essay sansa seeamAaaeE Habeş işi ve Türkiyenin dost'arı Cenevre, 19 (Özel) — Kü - guk andlaşma ve Balkan and - laşması delegeleri her gün sık sik buluşarak bu karışık ve kor- | kulu vaziyet karşısında ne gibi i bir siyasa takmacaklarmı mü : zakere etmektedirler. ; o Dün, Benes, Titülesko ve Pu : riç Beşler Komitesi âzasiyle ko- i İgne 2 Alsizi Romaya dönmesini | | geciktirdi Cenevre, 19 (Özel) — Romaya dönmeğe karar vermiş olan İtal - 19 EYLÜO — 1995 Arnavut ve Yugoslav ekipleri Balkan atletizm oyunlarına iş- tirak edecek Arnavut ve Yugoslav ekipleri bu sabah saat 1030 da trenle şehrimize gelmişlerdir. Yugoslav ekipi 31 etlet ve 5 idareciden, Arnavutluk ekipi de 12 atlet, 2 gazeteci, 3 masör ve idareciden olmak üzere 17 kişi- dir, Dost memleket sporcularını garda kalabalık bir heyet karşıla. mış, karşılıklı söylevler söylemiş lerdir. Arnavutluk ekipi başkanı dok- tor Sami cevap olarak türkçe bir söylev vermiş ve demiştir ki: — Biz türklerle asırlarca be raber yaşadık, ve seviştik, Bura - ya müsabakalarda sizi geçmek.) madalyalar, ve buketler kazan mak için gelmedik. Buraya gel - mekten maksadımız sizin kalbi nizi ve sevginizi kazanrsaktır. Doktor Saminin bu <özleri bü- yük bir heyecan ve alkışla karşr- lanmıştır. Dün de öğleden sonra Yunan ekipi 26atlet, 5 idareci ve hakem: den mürekkep olmak üzere 31 ki- şi olarak Romanya vapuruyla şeh- rimize gelmişlerdir. Yunan stlet- leri biraz dinlendikten sonra Ka- dıköy Fenerbahçe pistine gitmiş- ler ve idman yapmışlardır. Bu sabah gelen Yugoslavlar « dan öğrendiğimize göre Bulga: ekipi federasyon reislerir.in âni 8- lümünden dolayı bu seneki atle- tizm oyunlarma iştirak etmiye- ceklerdir. Festivalcı efsunlar ata biniyor Duyduğumuza nazaran, festi- val için İstanbula gelmiş olan Ef. sonlar, yarın saat 16 da Mecidiye köyünde, tanınmış binicilik mua). limlerinden Behçetin atlariyle, bir biniş tecrübesi yapacaklardır. Abılanlar arasında sadrıâzam Ferlt paşanın oğlu da var ” Pariste çıkan Temps (gazetesinin aldığı malümata göre Arnavutlukta - ki son isyan hareketi neticesinde tev - kif edilenlerin muhakemeleri tama - men bitirilmiş ve üç grupa ayrılan suç Yular cezaya çarptırılmışlardır. Şimdiye kadar idam edilenlerin sa - yısı 28 i bulmuştur. Ve bunların ara - sında pek çok tanınmış, siyasi kimse" ler vardır. Eski Osmanlı sadrazamı Ferit paşanın oğlu Nureddin Vlora, Ramiz Dilero, Bektaş ve oğlu da idam edilenler arasındadır. Kasımpaşada müthiş bir kavga Dün gece Kasımpaşada Bedret- tin mahallesinde on iki kişi birbi- rine girmiş, bunlardan üçü yarala narak hastaneye kaldırılmıştır. Yerinde yaptığımız tahkikata göre, dün akşamki boğuşma şöyle olmuştur: Bedrettin mahallesinde Meh- met Nidanın kahvesinde oturan seyyar kömürcü Nurettin ile ev- veldenberi arası açık bulunan Ya şar ayrı ayrı birer masada oturur: Me elele ie yan ğa başlamışlardır. Bu bakışma kı- sa bir zaman sonra kavgaya çev- rilmiş, araya girenler turafından kavga daha fazla büyümeden ya- tıştırılmıştır. Nurettin (o bundan sonra kahveden çıkmış, karakola giderek Yaşarın kendisini tehdi” ettiğini söyliyerek şikâyette - bu lunmuştur. Zabıla memuru Yaşarı karako- la götürmek üzere kahveden kal dırmış, götürmüştür. Nurettin, Yaşarın arkasındar yan delegesi Baron Aloizi ile La. val arasıdna, gece saat dokuzda bir karşılaşma oldu. Baron seya - hatini öğleden sonraya bıraktı. Baronun bu gecikmesi, İtalya - nın Beşler Komitesi kararları ü - zerinde biraz düşüneceği suretin » de tefsir edilmktedir. İngiliz Bakanı Eden'e Londra - dan yeni talimat geldiği yalandır. Beşlerin verdiği karara İtalya ce - vap vermezden önce, İngiltere es- ki hattı hareketinde hiçbir deği - şiklik yapmıyacaktır. Yunan adalarındaki İngiliz donanması Cenevre, 19 (Özel) — İngiliz donanması, Yunan adaları arasın. da tahşidatma devam etmektedir. Bu tahşidat eylüle kadar sürecek. tir, (Mussolini mereye derse Markoni oraya gidecek İtalyan muhterii Markoni Bre - zilyaya gitmeden önce, italyanca “Ondokuzuncu asır,, isimli bir ga- zeteye verdiği diyevde: “— Şarki Afrikaya gönüllü git- mek üzere yazılmağa talip oldum. Şefim nereye isterse oraya gide » ceğim. Teşrinievvelin iptilaların- .da Berezilyadan dönmeğe çalışa cağrm. İşte o zaman Romaya gi - derek Duçe'nin emrine hazır ola - cağım.,, ağır küfürler savurunca Yaşarın akrabasından Hüseyin atılmış: — Mert isen Yaşarın yüzüne küfret. Arkadan sövmek mertlik değildir, demiştir. Nurettin buna daha ağır bir küfürle cevap ve- rince iki kişi birbirine girmiştir. Kavgaya kahvede bulunan Nu: rettinin kardeşleri Kâni, Ahmet, Cemalettin, Adil, İbrahim. İsmai! ile Hüseyinin akrabasmdan, Feh- mi, Cemil, Sami de karışmış, ve ile ema i MİGİMİR İran mramr mira mışlardır. Nurettinin tarafı daha kalaba- lik olduğundan kavgada üstün çıkmış, Fehminin tarafını hayli hırpalamış ve söylendiğine göre. Fehminin de evine tecavüz etmiş- lerdir. Bu vaziyet karşısında Fehmi evine girmiş, tabancasmı alıp dı- şarı çıkmış, kavgacılara doğru a- teş ederek Küâni, Ahmet ve Hüse- yini muhtelif yerinden vurmuştur, Kavgaya zabıta memurları yetiş- mişler ve kavgacıları ayırmışlar, yaralıları da sıhhi imdat otomobi- Ni ile hastaneye kaldırı'mışlardır. Kavgacılardan bazılarının sarhoş oldukları da söyleniyor. Italyan donanması ve Yunan matbuatı Italyan gemilerinin Yunan su- larına girmesi hakkında Proiya i» simli Yunan gazetesi şiddetlice bir yazı yazarak demektedir ki: “Pek çok tekerrür eden bu hâ- diselere, Yunan denizinin en dur gun olduğu günler için fırtınayı sebep tutmağa kalkışmokla du - rum daha ağırlaşıyor. Hükömetin bu işle, çok ciddi surette meşgul olması lâzımdır; hükümet, usulden olanı ; apmakta olan protestoları bırakmalı ve Ro- manya, Yunan kamununun (efkâ- rı umumiyenin) İtalyan gemileri- nin habersizce kara sularında do- laşmasma, hattâ demirlemesine tahammül edemiyeceğini anlat. malıdır. Ancak böyle bir teşebbüs, du: rumu daha ziyade ortaya çıkara. cağı gibi, Yunanistanm (o bunevi işlerde az hassasiyet göstermekte olduğu gibi bir suitefehhüm ihti malini de, — bilhassa şimdiki buhranlı dakikalarda — ortadar kaldırabilir.,,
