29 Mart 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

YT NYYT 29 MART — 1935 ASİzasa - Sir Con Saymenin Berlin seyahati ve neticeleri Yazan: Raif N. Meto Bundan tam yirmi beş sene sene önce, Avrupa yine bugün gibi karışmış bir halde idi, Her- kes silâhlanıyor, hazırlanıyordu. Rusya, Alman hudutlarına ya- kın olan arazisinde şimendifer hatlarını çoğaltıyor, Fransa, Al - man korkusundan ordusunu art" tırmak için Üç senelik mecburf askeri hizmeti kabul etmeğe ha- zırlanıyor, Almanya ordu ve bil- hassa donanmasını mütemadiyen kuvvetlendiriyordu. Yine bu senelerin bir kaç fe- dakâr zabitile bir avuç Türk as- keri Osmanlı imparatorluğunun cançekişmesini Avrupaya gös - termemeğe çalışıyorlar, Trab - lusta Türk milletinin ölmediğini ve ölmiyeceğini dünyaya ilân e- diyorlardı. Etrafı kaplıyan silâh şakırtı- larına daha önceden de kulak kabartmaya başlıyan İngiltere gittikçe büyüyen Alman donan - Masının zincir seslerine dayana- madı. İngiltere 1911 senesinde, tıpkı bugün Con Saymenin yaptığı gi- bi, malümat almak üzere Lord Haldanı Berline gönderdi. Asıl maksadı Alman donanma- sının fazlalaşmamasımı temin et- mek olan Lord Haldan seyaha- tinden eli boş döndü. Döndükten sonra da gece ve gündüz İngiliz tersanelerinde çekiç sesleri afa- Avrupa ve İngiltere hemen he - Mmen ayni vaziyete tekrar avdet “tmiş bulunuyorlar. Bugün milyonlarca insanın ka- nı ve kemiklerile yoğurulmuş Versay muahedesinin sapır sa - pır döküldüğünü görüyor, yeni âfetlerin insaniyetle karşılaşdığı- na şahit oluyoruz. * *. * İngiliz siyasa adamlarınım Berlinde ne gördüklerini, neler elde ettiklerini şimdiden tahmin etmek, belki, biraz erkendir. Bir fikir edinebilmek için elimizde bazı ajans ve gazete telgrafların: 'dan başka bir şey yoktur. Bizce Berlin seyahatinin asıl neticeleri bir kaç ay sonra anla- “lacaktır. Hele İngiliz tersanelerinde te- lâşlı hazırlık sesleri gelmeğe baş- lar, tayyare fabrikalarında faali- Yet artarsa mesele kendiliğinden aydınlanacaktır, İşte o zaman Ortalığın karışacağını veya ka - Tışmak üzere olduğunu anlaya - cak, İngiliz ve Alman siyasa a- larr arasında geçen muhave- Telerin ruh ve manasını ö; K ve Inı öğrenece- L Bununla beraber bugünden, n seyahati hakkında, bazı ayırmak lâzımdır. Birinciler meyanında hiç şüp: iz Almanyanın artık hatırı Sayılır bir millet haline geldiğini h!detmek lâzımdır. Almanya artık, on beş sene - denberi olduğu gibi, “böyle ya - Pacaksın, böyle istiyoruz,, değil, Ne yapalım? Ne istiyorsun? ÇDevamı 6 mcı da) kı tuttu. ; “Yirmi be: u;!r:om dünya, | hükümler verebiliriz. Bunlart iki | Gümrüklerde teşkilât tvvelde,. umumi savaştan, iki üç y 40 kujdaki memur- ların çoğaltılması düşünülüyor Gümrüklerde — yapılacak yeni teşkilât için şehrimizde bulunan Gümrükler Umum — Müdürlüğü tetkikat müdürü Mustafa Nuri dün beraberinde gümrük baş müdürü Seyfi olduğu halde yeni satış am - barını ve diğer bir çok ambarları miştir. Mustafa Nuri İstanbul gümrük - lerinde mevcut memur ve servis - lerin ihtiyaca ne derece — tekabül | ettiğini tetkik etmektedir. Bu ökonomi neticesine göre ye - ni tedbirler alınacaktır. imdiki İstanbul gümrük teşkilâ- | tında bir kısım işlerin — alımarak | yeni servislere verilmesi düşünül - | mektedir. Başka vilâyetlerde gümrük memurlarından bazılarile İstanbul teşkilâtının takviye edil - mesi de mevzuu bahistir. Istanbuldaki teşkilât için böyle idari tedbirler alınırken diğer ta - ryaftan Gümrük ve İnhisarlar Ba. kanlığı da yeni teşkilââ& — kanun lâyihasımı hazırlamıştır. Bu lâyihada gümrük ve muha- faza teşkilâtı mensuplarının da, askeri bareme itba edilerek, ma - aşlarının bir derece yükseltilmesi de teklif edilmektedir. Diğer gümrük memurlarının da maaşları, mevkileri, haiz oldukla - rı salâhiyet ve mes'uliyetleri na - Yayr dikkat& almayâk ” yükseltile - Hcektir. ' Gümrükmüayene memur. Tarının aylıkları 40 liradan 55 |i - dan 35 liraya çıkarılacaktır. çekilğnndi Gramofon plâğı ihracına başladık Son zamanlarda, bithassa İsatn- bulda bir plâk fabrikası yapıldık. tan sonra, gramofon plâğı ihraç eşyalarımız arasında bir mevki almağa başlamıştır. Bilhassa Türk akalliyeti bulunan — memleketler, Istanbuldan mühimce — miktarda plâk almaktadırlar. Mısır, Arnavutluk, Yügoslavya ve Yunanistanla Bulgaristan son | zamanlarda bizden plâk ithaline başlamışlardır. Bir İngiliz şirketi de İngilterenin islâm müstemleke- lerine gönderilmek üzere — şehri- | mizden plâk almaktadır. APle e üi ni eniversilede yapıla- cak enstitü Üniversite bahçesinde yaptırı - lacak olan yeni Hayvanlar ve Ne - batlar Enstitüsünün temel — atma merasimi dün yapılmıştır. Merasmide Üniversite rektörü Cemil Bilge ve bütün profesörler bulunmuşlardır. aei aei Bozuk kaldırımlı sokaklar Şehir içindeki geniş sokak ve caddelerden bir kısmr bozulmuş - tur. Belediye yaza kadar bunları tamir ettirecektir. Bozuk sokak - lar yazın sulanınca çamurlanmak- tadır. Bu sene sokakların çamurlan - maması için bunların sulanmıya - rak yıkanmasına karar - verilmiş - tir. Bozuk sokakların kışın çamur- lanmaması için şimdilik verilmiş bir karar yoktur. gezerek tetkiklerine devam et- | raya, ambar memurlarınm 25 lira- | Trenlerin Faydası! Gezmiye gidenler yüzünden mühim ka- zançlar elde edildi Bu yaz da gezinti tren- leri işletilecek Geçen yıl oduğu gibi, bu yıl da Sapanca ve Adapazarına yaz gezintileri yapılacaktır. Devlet demiryolları idaresin- ce, önümüzdeki yaz mevsimin - de bu gibi seyahatlere daha çok ehemmiyet verilecektir. Geçen yaz, Turing klübün te - şebbüsü üzerine Devlet Demir- yollarınca ayrılan gezinti tren - leri, büyük rağbet görmüştü. Bu çeşit trenlerle Adapazarı ve Sa- pancaya geçen yaz 70.000 kişi- nin gezinti yaptığı tesbit edil - miştir, Bundan başka gezinti yapıldı- Tayyarenin ldönümü Dün 28 mart 1935 günü, tay- yarenin icadının tam 25 inci yıl dönümü idi. İnsanlar 28 mart 1910 da, yani tam 25 sene evvel dün havada ilk defa olarak 300 metre mesafe 'katettiler. Gazeteler bu hâdiseyi büyük puntolarla yazdılar, Bir çok kim- seler buna inanamıyordu. Fakat tayyare — yavaş yavaş hamlelerini ilerletiyordu. Bir ay sonra esrarengiz kuş beş yüz met- reyi birden aştı. Nihayet son bir haber bu esrarengiz aletin, tah- minin, ve düşüncenin fevkinde müsbet neticeler vermeğe başla- dığmı gösterdi. Fabre isminde bir mühendis, bir deniz tayyare- sile tam 9 kilometre uçtu. Dört sene sonra tayyareler harbe de karıştılar. Ve pek az bir zamanda ne kadar müthiş bir harp silâhr olduklarını gös- terdiler. Bugünse tayyarenin dün- yada ne kadar büyük roller oy - nadığı malümdur, çeyrek asırda hahrimuhitleri aşacak, dünyanın iktisadi kanunlarını altüst ede- Mezuniyet imtihanları | Hariçten gireceklerin şimdiden müracaat etmeleri lâzım.. Lise ve orta okulların yeni imti- han talimatnamesi mucibince ha - riçten mezuniyet — imtihanlarına | girmek isteyenlerin Nisan sonuna kadar Kültür Bakanlığına müra - | caat etmeleri lâzım gelmektedir. Geçen yıl bakalorya imtihanına girmiş talebelerden vermiş olamı - yanların, bu yıl tekrar — imtihana girmek isterlerse, Mart sonuna ka- dar bakanlığa müracaat etmeleri lâzımdır. Bu ay sonuna kadar müracaat etmiyenler eski imtihan şekliyle imtihana girme hakkını kaybede - rek yeni imtihan talimatnamesine göre hem sınıf imtihanlarına, hem de olgunluk imtihanlarına girmek mecburiyetinde kalacaklardır. Kültür Bakanlığı alâkadar ta - ğt günlerde, yalnız Sapancada 150 ye yakın koyuri kesilmiştir. Ancak, giden yolcuların ihtiya- cının Sapancadan tedariki müm- kün olmadığından oraya Adapa- zarı tüccarları gelmiş ve yapılan tahminlere göre Sapancaya 100 bin lira para kalmıştır. Bu gezinti yerleri artık halk tarafından da tanımdığı için bu yıl daha çok rağbet olacağı kes- tiriliyor. Diğer taraftan öğrendiğimize göre, dışarıdan şehrimize gele - bazı kolaylıklar daha temin edil- mesi düşünülmektedir. Bu arada, memleketimizin tebdilihava ve banyolarına rağbeti arttırmak için, buralara gelecek ecnebi seyyahlara, bedava vize vermek tasavvuru vardır. W Boğazda Yüzde elli tenzilâtlı 'biletler ihdas olunuyor Şirketi Hayriyenin senelik top - lantısı dün saat on beşte şirketin merkez binasında yapılmıştır. olarak idare ııntliı"ı::ı bi:':nı.nî lik faaliyet raporu okunmuştur. Bu rapora göre, şirketin vapur - ları dokuz milyondan fazla yolcu taşrmıştır. Geçen seneye naza . ran yolcu adedinde 108.000 kişi fazlalık vardır. Bu fazlalığa rağ- men varidatta sekiz bin lira nok - sanlık görülmüştür. Bu noksanlık Üsküdar ve Bebek hatlarında ya - pılan tenzilâttan ileri gelmiştir. Idare heyeti raporundan sonra blânço, mürılıiplen'npom okun- muş, hepsi kabul edilmiştir. Müd- detleri biten Bay Mahmut Nedim, Bay Nuri Can, Bay Reşat yeniden intihap edilmişlerdir. Şirketin bazı işlerini takip etmek üzere Ankaraya gitmiş olan Şirke- tin Müdürü Bay Yusuf Ziya, dün | şimdid ilâ zabüh dskükgki-. Bağ TÜSEZİYE (e Laraa z e le d bir muharririmize demiştir ki: — Ankarada şirkete ait rek Akay idaresi — tatil günlerini Boğazda, Anadolu sahilinde ve A- dalarda geçirmek isteyenler — için vcuz tarifeli vapurlar kaldıracak- tır. Bu vapurlar perşembe akşam- | toplantıda bunun hakkında bir ka- | ları ile cuma sabahları kalkacak - |.rar verilmemiştir.,. b n bazı olacaktır. Bu yarı fiyatlı gidiş ge- işleri takip ettim. Nisandan itiba - / lişli biletler köprüdeki iskelelerde ren gerek Şirketi Hayriye ve ge - | satılacak ve cumartesi günlerinin lebelerin nazarı dikkatini celbet - miştir. ç cek derecede ilerleyen bu alet a- caba 2010 senesinde, yani ica « dından tam bir asır sonra ne ha- le gelecek? eee öi Belediyenin yaptıra- cağı stadyom Yenibahçedeki — stadyom için Belediyeler Bankasından yapıla - cak istikrar muamelesi bir yan - dan takip edilirken, bir yandan da stadyom yerindeki arsa sahipleriy- | le temasa geçilmiştir. Her arsa | sahibi ile ayrı ayrı pazarlık edil - mektedir. Stadyomu yapmak için yeniden müracaatlar başlamıştır. Belediyeye alınacak memurlar Yol paralarını — toplamak için belediyeye alınacak elli lira ücret- Ni otuz beş memurun — pazar günü saat on dörtte müsabaka imtihanı yapılacaktır. İmtihana orta mek - tep ve lise mezunları almacaktır . e ee ) Belediye, stadyomu en asırdide bir 'Aydlll Şlmendiferlbm; şekilde yaptırmaya karar verdi - #i için stadyom projesini müsa - Mürahhası Istanbulda bakaya koyacaktır. Geçen yıl hükümetimizce satın öi liğreli alınan İzmir - Kasaba şimendifer & : Şirketinin mürahhası Monot dün Dllşlıllnler eVı” nde sabah Paristen İstanbula gelmiş - sağlamlar varmış | tir. çllııı.bîlecek kudrette kadın ve Öğrendiğimize göre, Aydın $i- erkeklerin “Düşkünler evi,, ne / mendiferleri müdürü — Adin de gönderildikleri yapılan kontrolda anlaşılmıştır. Bu gibi — sağlam kimselerden — dışarlıklı — olanlar memleketlerine gönderilecekler - dir. İstanbullu olanlara da çalış - maları söylenecektir. Bunlar ge - ne dileniyorlarsa belediye hizmet- Londrada şirket hisşedarlariy - le temasta bulunmuştur. Önümüzdeki hafta içinde İs « tanbula dönecektir. Aydın hattı- nm satın alınması — meselesinde, henüz belli olmamış olan taksit ö « deme miktarı bu sefer anlaşılmış lerinde zorla çalıştırılacaklardır . | (2ca ğı cihetle, bu hattın da Mayıs At ayında hükümetimize geçeceği u- Boğaziçine giden | mulmaktadır. | yollar düzeltiliyor Inhisarlar Umum Tarabya ile Hacı Osmanbayırı Müdürü arasındaki yolun inşaatı tamamen bitmiştir. Yeniköy ile Büyükdere arasındaki yolun yapılmasına da yakında başlanacaktır. Bu kısımda hâlen bazı yerler istimlâk edilmek - te ve rihlim yapılmaktadır. Yeniköy — Büyükdere — yolu beton asfalt yapılacağı için sonra- Bir müddettenberi gözlerinden rahatsız olduğu için makamına gelemiyen İnhisarlar Umum Mü- dürü Mithat tedavi edilmek üze- ve Viyanaya gidecektir. Mithatın bulunmadığı zaman içinde, muavinlerinden Münir Hüsnü umum müdürlük - işlerine dan her hangi bir suretle — yolun | pakacaktı kazılmasına müsaade edilmiye - ü Sti Baytarların toplantısı Belediye sonrdan halkın şikâyet etmemesi için telefon, su, elektrik, havagazı tesisatının ve bacalarını Nisanın ikinci salı günü — saat on dörtte askeri baytar — tatbikat mektebinde bir toplantı yapılacak, * | vazife uğrunda ölen — baytarların hatırası anılacaktır. Bu toplantıya bütün baytarlar çağrılacaktır. NACI SADULLAH MORGDA Bugün çıkan (YARIM AY) d Naci Sadullah, hayret verici sır- tır, Tarife şimdiki ücretlerin yarısı öğle zamanına kadar hükmü ola - caktır. ları ifşa etmektedir. Bu 36 sa. Yeniden vapuralma — işi henüz | hifeli, renkli kapaklı, zengin tetkik — safhasımdadır. Bugünkü | münderecatlı mecmuanın ayrıca üç renkli bir tablo ilâvesi de var- dır. 5e. ZL A LAKEÜZ . yi ya 5e pi