6 Mart 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Yunanistandaki isyan hareketi Venizelos Averofa ras) a aZ ""mnım n..—fruı'.'.ı “vi Karadakı muharebelerde âsiler boyuna geriliyor Reuter ajansının na göre, isyanın bu ki vaziyeti şudur: Asi kuvvetler, İstrimon ırmağının ötesine Tric'at etmeğe mecbur olmuşlardır. Asi kuvvetler, şimdi hükümet kuvvet- leri tarafından çevrilmiş bulun - maktadırlar. Hükümet kuvvetleri Selânikten gelen kıtaat ile miralay Yalişs - tras'ın kumandasında — bulunup İskeçeden geçerek bütün muhka - vemeti imkânsız — bırakmış olan fırkadan mürekkeptir. Poroy'da âsi bir tabur, silâhla - rını teslim etmiştir. Nigritta'da da âsiler yakalanmıştır. Selânik hava meydanından 21 bombardıman tayyaresi kalkmış ve Makedonya âsilerine hücuma başlamıştır. İsyancıların, isyan — hareketini evvelce tanzim edilmiş olan plâna göre, Yunanistanın şimal vilâyet- lerine sirayet ettirmek için olan teşebbüsleri akim kalmıştır. Şimali Yunanistana gönderil - miş olan gizli ajanlar, orada ken- dilerine müsait zemin bulamamış- lardır. Hanyadan —gönderiler — bir telsizden —anlaşıldığıma — göre, Girit aasileri kaçmak — tasav- vurunda ve Radosa gitmek ümi- dindedirler. Milli ordu tarafından Stru- yoxamma nehrini-tekrar geçmeğe mec- x< bür edilemasi kıtaat, şimdi Selâ - nikten gelen hükümet kıtaatı ile geçtiği yerlerde asileri temizliye- rek Ksantiden ilerliyen Miralay Yalistrasın kumandasındaki Gü - Venizelosa suikast yapan İehine tezahür Yalnız bazı nümayişçiler ge- çen sene Venizelosa karşı yapıl - mış olan suikastin mürettibi eski Atina emniyet müdürü Polihrono- pulosu kurtarmak için hapisane ö- nündeki ilk zabıta kordonunu yar- mışlar, fakat ikinci zabıta korda- nuna çarparak teşebbüslerinde mu vaffak olamamışlardır. Teşebbüslerinde muvaffak ola - mryan nümayişçiler eski emniyet müdürü lehinde tezahüratta bulu- narak Ümonya meydanma git - mişlerdir. Yunanistandan tayyare geçemez Yunanistan üzerinden uçma bütün milletlere mensup tayyare- ler için mened!lmiştir. Yunan halkının teessuru Atina, 5 (A.A) — Gazeteler, ef- kârı umumiyenin duygularına ter- cüman olarak milli ruhun keder” ve ıstırabını. kaydetmektedirler. Çünkü milli kuvvetler Averof kru- vazörüne ve donanmanın diğer cüzü tamlarına karşı ateş açmak mecburiyetinde kalmışlardır. An- cak bütün mes'uliyet, isyanı ter - tip ve onu idare edenlere racidir ve bütün millet onların müessir bir ibret olacak şekilde cezalandırıl- malarını istemektedir. malümatı- sabah- mülcüne fırkası arasında sıkış - mıştır. Hükümet kıtaatına geçen bir çok asiler General Menosun emri altında bulunan asi kıtaatın kuvvei maneviyesi pek bozuk ol- duğunu temin etmektedirler. Mıntakanın bütün mültecileri hükümet kuvvetlerine şevkle mü- zaheret ederek huzur ve asayişin süratle iadesini istiyorlar. Asilerin kaçmasına im - kân — yoktur . " Zira, hükü - met Çüzumu olan bütün ve - saite malik bulunmaktadır. Hü - kümet, diktatörlük emellerini giz- Âsiler ancak ki neşriyatından memnundur. Harbiye lemek için Cümhuriyetçi — hissi - yatla muttasıf olduklarını iddia eden asilere karşı Cümhuriyet re- jimini himaye etmektedir. Asilerin ricati Selânikte toplanan hükümet kuvvetlerile General Kamenos ta- rafından kumanda edilen asi kuv- vetler — arasında ilk müsademe Struma yakininde vukubulmuş- tur. Asiler ric'at etmişlerdir. Makedonyadaki şiddetli yağ- mur ve sis askeri hareketleri teeh- hüre uğratmaktadır. Girit ve Şarki Makedonyaya hâkim Atina, 5 (Hususi) — Y unan Harp Bakanı General Kondi- lis, Serez, Drama, Kavaladatıi asileri tenkil hareketinin başında bulun- mak üzere Strimon'a gitti. Hükümet, Girit adası ve şark Makedonya- sından başka her tarafta hâkimdir. İsyanın perşembe gününe kadar bas tırılacağına muhakkak göziyle bakılmaktadır. Yunan ulusu her yerde hükümet lehinde ve büyük bir gale yan halindedir. Yunan hükümeti ve gazeteleri,matbuatımızın hâdiseler etrafında Nazırının attırdığı beyanname “24 saatta teslim olun, yoksa General Kondilis, hükümetin anlaşmaya çalıştığını — ve fakat Venizelosun hattı hareketi buna mani olduğunu — söylemiştir . Tayyareler bu sabah asi kıtaata Kondilisin bir beyannamesini at- mışlardır. Kondilis, bu beyanna - mede kıtaatın kendilerinden ha - kikati gizliyen asi zabitler tara - fından sürüklendikleri, kendisi - ne malüm olduğunu, bütün Yu - nanistanın isyanı bastırmaya ka- rar vermiş bulunduğunu, ve fa - kat çocuklarının kanını dökmek istemediğini bildirmektedir. Bay Kondilis yüz bin kişilik, 60 tayya- reye ve kuavvetli topçuya malik bir ordu hazırladığını söylediği beyannamesinde: se vaktinde “Size düşünmek için 24 saat mühlet veriyorum. Bu mühlet ge - çince, bütün kara ve hava kuvvet- Terini merhamet etmeksizin asile- rin ordusuna karşı çıkaracağım. Bunu size hiç bir — zaman yalan söylememiş olan namuslu bir as- ker söylüyor,, demektedir. Selânikte tam bir sükünet var- dır. Şehir ve mülhakatında gönül- lü ve ihtiyat kaydı gittikçe artan bir şevkle devam etmektedir. Asi bir tabur hükümet krtaatına teslim olmuştur. Atinada sükünet vardır. Gerek Atinada ve gerek Pire, Selânik ve diğer şehirlerde gazetelerin muh- telif tab'ırları vesilesiyle mutattan fazla bareket mevcuttur. Venizelosçuların isyanı Çaldari- bildirilmişti Atina, 5 —Son isyan hâdisesi etrafında şimdiye kadar karanlık kalmış kısımlar: hakkında tapla - dığım malümatı bildiriyorum: İsyanın patlak verdiği cuma gü- nü öğle vakti Başbakan Çaldarise meb'us dostlarından biri telefon ederek gayet mühim — bir mesele için kendisini bir arkadaşiyle bir - likte ziyaret etmek istediğini söy - lemiştir. Bunun üzerine Çaldaris kendilerini kabul etmiş, bunlar da Başbakana akşam üzeri tersanede - bir isyan çıkacağını duyduklarını söylemişlerdir. Çaldaris bunun üzerine derhal Bahriye bakanı HacıKiryakosu ça ğırarak keyfiyeti — haber vermiş, fakat Hacı Kiryakos bu rivayet - lerin doğru olmadığını, her zaman çıkan saçma dedikodulardan iba - * ret olduğunu söylemiştir. Fakat Bahriye Nazırı gaflet gösterdi Fakat akşam üzeri isyan patlak verince HacıKiryakos aldandığını anlamış ve istifa etmitşir. Asiler yaptıkları plâna göre do- nanntayı zapettikten sonra AÂtina ile Pireyi elde edecekler, bundan sonra Selâniğe doğru ilerliyecek- lerdi. Atinada muvaffak ola- mazlarsa doğruca Selâniğe gide - cekler ve orada topladıkları büyük kuvvetlerle tekrar ÂAtina ve Pire - nin üstüne yürüyeceklerdi. Buradan anlaşılıyor ki asiler Se- lânikte muvafafk — olacaklarma yüzde yüz emin bulunuyorlardı. Fakat tahminleri doğru çıkma - yınca Giride gitmekten başka ça- re bulamamışlardır. Hükümet bir taraftan tersaneyi ele geçirmek, ve bir taraftan da Harbiye Mektebindeki isyanı bas- men denize y hâkim de Atina, 5 — Asilerin elinde bu - lunan harp gemileri Averof ve Elli kruvazörlerile Psara, Leon ve Niki torpido muhriplerinden yani beş gemiden ibarettir. Halbuki Yeraks, Panter, Tiella, Sfendoni, Kundoryotis, Speçe ve İdra yani yedi torpido muhribi, 6 torpido ve dört tahtelbahir hükü- metin elinde kalmıştır. .'Hükümetin elinde kalan torpi- do muhriplerinden Yeraks, Pan - ter, Tiella ve Sfendoninin topları ve torpil kovanları mükemmel o - lup derhal harekete hazır bir vazi- yette bulunuyorlar. İtalyada yaptırılmış olan son sistem — torpido muhriplerinden Kunduryotis, Speçe ve Psara'nın torpil kovanları ve elektrik batar- yaları sapasağlamdır. Bunlar da derhal techiz edilerek sefere çıka- rılabileceklerdir. Hattâ hükümete sadık Tiella torpido muhribi dünden itibaren Pire açıklarında karakol vazifesi- ni görmeğe başlamıştır. Bu suretle hükümetin elindeki donanma kuvveti, asilerin elindeki harp gemilerinden iki misli fazla- dır. Limanlara mayn döşendi İskenderiye: 5 (A.A.) — Röy- ter: Yunan konsolosu Selânik lima- nınım torpille kapatıldığını Mısır hükümetine bildirmiştir, Selâniğe tevakkuf etmeğe ve yollarımda Âsilerin ve gidecek vapurlar Karaburunda | devam etmek istedikleri tikdj romörkörle gitmeğe mecbur caklardır. İhtilâl hükümeti vefg' kesiyor | Paris— B. Venizelos, Giriti” ihtilâl hükümeti teşkil etmi$ ) hil harp ihtiyaçları için Girit kına vergiler koymuştur. S samda isyan basltıf! Paris — Sisam adasında ? hükümeti devirmek için bir ©* : büs olmuş, şiddetli çarpış? dan sonra isyan bastırılmışt!'* ' nizelos fırkası reis vekili ** isyan başlar başlamaz Atif Sisama gitmiştir. Deniz harbi Londra, 5 (A.A.) — Atıf', bildiriliyor: Bugün bir denif bi olacağı tahmin ediliyor: *" seferlerine kapalı olan Selâf' | manının methaline pek çok " döküldüğü bildirilmektedir- Fransa Yunanistaf? donanma gönderiy? Paris, 5 (A.A.) — Havaf' / Bahriye Bakanlığı halert ” /| Akdenizinde bulunan Verdef' /| pitosuna icabında Fransız * 4| lerini himaye iç'n derhal " gitmesini emretmiştir, iki zör de Provence ııhillerînlla f | nan sularına harekete hö” | elindeki deniz kuvvel) maktadırlar. hlîk—ümetln Hükümet denizde faik İhtiyatla telâkki olunması lâ- zım gelen bir habere göre Veni - zelosun emrine geçen ve ÂAmiral Demestikanın kumandası altında bulunan Yunan harp gemileri şun- Tarmış: 1 — ÂAverof zırhlı kruvazörü 2 —Elli kruvazörü, 3 — İspeç ya, Hidra ve İspera büyük torpi- do muhripleri, 4 — Leon, Niki i- kinci smıf — torpito mubripleri. 5 — Triton ve Neros tahtelbahir- leri. 6 — Hiyos ve Veloy torpito- ları.. Atina hükümetinin emrinde bu- lunan harp gemilerinin ismilerini de aşağıda gösteriyoruz: 1 — Amiral Kundoryotis, bü - yük torpido muhribi, 2 — Peraks, Aetus ve Panter ikinci smıf torpi- do muhripleri, 3 — Dört tahtelba- hir, 4 — Kidonya ve Lonçi torpi - doları. 5 — Klikis ve Limni zırhlı- ları. da bir çok tanımmış adamları tev- k'f ediyor, ve evlerinde araştırma lar yapıyordu. Bu esnada Venizelosun da evin- de araştırmalar yapılmış, bir çok el bombaları, iki — binden ziyade kurşun ve bir çok silâhlar bulun - muştur. Ayni zamanda isyan hareketine iştirak edenlerin muhakeme edil- meleri iç'n hususi divanı harpler tırmakla uğraşırken bir taraftan teşkil edilmiş ve bir üsera kampı yapılmıştır. | mizliyeceğini kuvvetle Bunlardan tahtelbahirler! bazı iddialara göre Salar ayrılmazdan evvel, kısmen ıf re muhtaç bir halde bır ) dır. Klitis ve Limni zırhlıl tiyata alınmış oldukları içi? silâhtan tecrit edilmişlerdi: —| Hükümetin elinde kalan ( lerden en iyisi bu vaziyet€ , Amiral Kunduryotis hüyîîk do muhribidir, ve bunun rine çalışılmaktadır. Diğe” lerden 'de hükümet bugül tifadeye başlamıştır. Buna mukabil, bütün h’. vetleri Atina hükümetini? " y de bulunmakta, deniz ve k’r' | yarelerile Suda limo,ıu..uu.ı git sı ve âsilerin elinde bul yerler havadan bom ' dilmektedir. Mösyö Çlld u"' cut hava kuvvetlerine ilâv” | j saat zarfında teslim ed*l'nJ ; re 15 tane ağır lıın:rıl:aıl"'l’jı AW yaresi satın almak - içif pul” P A dci’ hükümetlerine müracatlâ muş ve buna muvafık ** mış'ır. Gelen haberlerin umu"' ) tinden çıkan mana Yuna? ,ç" metinin vaziyete gün * ş daha hâkim oldugun“ f'ö't Bunu memnuniyetle işaf” ken Atina hükümetinin P' vel memleketi bütün aâ5!