3 Mart 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

HABER Alışım Postası — ah Atinadaki isyan nasıl başladı? Bahriyeliler ve Harbiyeliler| arasına nasıl sirayet etti” İsyanı çıkaran kimlerdir? | oppi AY ENNT np gy APE TP YT0p gy CÖYT DOo KKi gyyyyıyokHARARD a9 pyyggyoıEY YA Vö gpyagıyok AYA T ppyaygyotAÜİ ÜN ypgygor TT ga Hükümet kü )nci tabımızda yaz nasıl tedbirler aldı? Dün akşam saat yirmide bir ikinci tabı neşrederek bugün sa- bah gazetelerinde çıkan haberleri karilerimize daha dünden bildir- miştik- İkinci tabımızı alamıyan oku- yucularımıza o tafsilâtı bir kere daha tekrarlamağı zaruri bulduk. Atina, (Hususi muhabirimiz- den) — Dün akşam - 1 Mart 935 cuma günü saat 8 de Âtina ve Pi- rede fevkalâde bir hâdisenin zu- hur ettiği her tarafta şayi olmuş, herkes birbirine söoruyordu: — Ne oluyoruz? — Hükümet ne yapıyor?... — Harekete ğeçenler kim?.., Bu suallerin cevabı alınmadan evvel etraftan silâh sesleri gelme- ğe başladı.. Ve ortalık birden sü: künetini kaybetti.. Herkes kaçışı- yor ve silâh sesleri gittikçe fazla- laşıyordu. Havadis yıldırım süratiyle etra- fa ya;yılmıştı. Meşhur ihtilâlci General Plaş - tirasa merbut bahriye zabitleri, harbiye mektebindeki zabitler ve bir kısım talebelerle — birleşerek hükümeti ele geçirmek için isyan bayrağı çekmişler ve dört torpito | muhribini harekete getirmişlerdir. İhtilâlci zabitler, askerlerle diğer sabitlerti ahşam Üzeri Uışarıda bulunmalarından istifade ederel kendi taraftarlariyle Salamin ter- sanesini de işgal ederek vaziyete hâkim oluvermişlerdi. Ayni saat- te harbiye mektebinde de hareket! başlamış ve vaktinde isyan hare- ketini haber alan hükümet en cid- di tedbirlere baş vurmak lüzumu- nu hissetmişti. Bu lüzum, isyan hareketini si- lâh ile bastırmağı icabettirmiş ve harbiye nazırı General Kondilis şiddetli emirler vererek isyanın ö- nüne geçmek üzere aortaya atıl: mıştı. İşe sivil ihtilâlciler de giri şince yer yer kanlı müsademeler olmuş ve bu esnada bir çok kişiler varalanmıştır. Hükümet, merkezde ve Piredel| icabeden hâkim noktalara asker, mitralyöz yerleştirmiş ve diğer garnizonlara emir vererek müte- Şyakkız bulunmalarını tebliğ etmiş. tir. idareiörfiye ilânı Devriyeler sıklaştırılmış, silâh sesleri kismen durmuş ve polis faaliyete geçerek, muhaliflerden bu iş ile alâkadar olmaları melhuz bulunanları tevkife başlamıştır. Tevkif edilenlerin yekünu biraz fazladır, fakat aranılanların bir kısmını da ele geçirmek mümkün olamamıştır. Bunlar ayrıca takip olunmaktadır. İsyan hareketinin gece başla- mış olması, vaziyete başka bir şe- kil vermekteydi. Tersanedeki va- ziyet müstesna olmak üzere hükü- met kısa bir zamanda ihtilâlcileri tedibe muvaffak olmuş ve Yuna- nistanda her ihtimale karşı idarei örfiye ilânına lüzum görülmüştür. Hâlen Yunanistanda bu idarenin Hükümetin beyan- namesi Sabaha karşı başvekil M. Çal- daris millete hitaben bir beyanna- me neşreylemiştir. Bu beyanna- mede “bir kaç mecnunun hükü- met aleyhine isyana kalktıkları, Salamin — tersanesiyle — harbiye mektebinin bu isyanı idare eyle- diği zikredildikten sonra, hükü- metin bu hareketi bastırdığı ve buna cesaret edenlerle harekete yardımda bulunanlara karşı çok ciddi hareket edeceği bildirile rek halka bu hususta tamamiyle müsterih olması tavsiye olunmak- tadır. Beyannamede başvekil M. Çal- daris, müsademeler ve arbedeler esnasında ölen ve yaralananları hürmetle yadetmekte ve sükünu bozmak isteyenlere karşı hareke- te geçen askerlere milletin min- nettarlık hislerini bildirmektedir. Teslim olmazlarsa İsyan hareketine iştirak eden torpitolardan ikisi, hükümete de- halet etmiştir. Diğer iki torpito zabitan ve efradına teslim olma- ları için bir mühlet verilmiştir. E- ğer bu gemiler muayyen müddet zarfında bayrak çekerek - teslim olmazlarsa, tayyarelerin hücumu- aa L1 uZ halaLcaktır vc Dalirlila- caklardır. Tayyarelerin faaliyeti Tayyare zabitleri, bu isyan ha- reketinde hükümetin emirlerine i- taat eylemekle ihtilâl hareketinde bulunanları şaşırtmış ve hava se- finelerinin tehditkâr hareketleri isyancıları ne kadar korkutmuş i- se halka da o derece sükün ve em- niyet bahşeylemiştir. Faler ve Tatayi tayyare karar- gâhlarında emre amâde bulunan larsa derhal havalanarak isyancı- larm elinde bulunan - torpitolara bombalarla hücum edeceklerdir. Alınan diğer haberler Öteden'&eri, Yunanistanda ih- tayyareler, torpitolar teslim olmaz | — ettirmeğe muvaffak olamamışlar tilâlci olarak geçinen ve mevkii iktidarda Venizelistlerden başka- larının bulunmasını asla hazme- demiyen general Plastrasın birmüd detten beri devam eden mesâisi bir defa daha akamete uğramıştır. Malüm olduğu üzere bu Gene- ral, intihabatın arifesinde hükü meti ekseriyet temin eden fırkaya.: teslim etmek istemiyerek — isyan eylemiş fakat muvaffak olamıya- rak firar etmişti. Bir rivayete göre, Kan şehrinde bulunduğu söylenen ihtilâlci Ge- neralin Yunanistandaki arkadaş- ları, bu son hareketin muvaffaki- yetinden emin oldukları için ken- disini Yunanistana davet etmek üzere mezkür şehre iki kişi gön- dermişlerdir. Diğer bir rivayete göre de Ge- neral Plastras Arnavutluk - Yuna- nistan hududundadır. Filorina - dan Yunanistana girmek üzere hazır bulunmaktadır. Ancak Se- lânik garnizonu bir harekete geç- mediği için kendisinin' de içeriye giremediği aksi halde yakalanma- sının muhakkak oluğu söylenmek- tedir. Ajans ne diyor Bugünkü ajans, birinci tab'ı- mızda bildirdiğimiz havadise da-| b ada CA N lll Atina, 2 (A.A,) — Salamin tersanesinde bazı zabitler fesat çıkarmak teşebbüsünde — bulun- muşlardır. Hükümet, isyatnı tama- miyle bastırmıştır. Aııler teslim olmuştur. Atina, 2 (A.A.) — Hükümete karşıt isyan eden zabitler, gaflet- ten istifade ederek Salamin tersa- nesiyle harp gemilerinden 4 tane- sini ele geçirmeğe muvaffak ol- muşlardır. Çoktanberidir, — hazırlandığı anlaşılan bu teşebbüs, Atina - ve- sair şehirlerdeki askeri garnizon- ların da isyaniyle bir arada vuku- bulacaktı. Atina'da zabitler, askeri isyan ei Hi yaç e ve fesat erbabı, gece geç vakite | kadar süren bir tüfek ateşinden iştirak Isyana 9 harp gemisi etmiş İngiliz Ajansının yazdıkları Röyter ajansının ÂAtina mühabiri telgrafda deniyor ki: 1933 senesi Martı meclisi mebusan intihabatı ekseriyete karşı bir isyan hareketine geçen ve o tarihte yalnız bir gün diktatörlük yapmağa muvaffak olan eski ihtilâlci Ge- 3 tarafından çekilen bir ferdasmda Iı K | IK neral Plastrasın adamları dün gece gene yeniden hükümeti £ | hazıra aleyhine bir ihtilâl hareketi tecrübesine kalkıştılar. Ve € ? bu hı.reket bir takım arbedelerle müsademelere sebebiyet ver- * K E madılar. nilememîçtir* EİİMDDaea0ET T pgpyyyygo KAT gy ggg NKT pyyyyyptL YAK öyyyggygak ĞST ggg goT yyayyygysUİC AM #_kuqıındqnlığuu deruhde eyloüil' J " Göce bir Buçukta her taraft? LnLALMI IZ ESİ t Ç AlşEba Ş vi ler, şehrin hâkim noktalarını muhafaza — altında bul yorlar, Fesat orduda *=uâî 6 le bastırılmıştır. Bahriyede, âsilarin elinde bu- lunan gemilerden iki torpido tes- lim olmuş ve tersane ile diğer iki geminin de pek yakında teslim olmaları beklenmekte bulunmuş- tur. Selânikte bir isyan çıktığına dair olan haberler, resmen tekzip olunmaktadır. ' aK (F Asilerin dahildeki reisi Atina, — Son haberlere göre Salamin tersanesiPlastras taraftar larından Demestikas tarafından işgal edilmiş ve bu mütekait bah- riye miralayı isyan eden filonun KURUN — Asım Usun bugünkü başmakalesi “yeni Kamutay,, serlâv- halıdır. Evvelâ Büyük Millet Meclişi- nin isminin Kamutaya çevrilmiş ol - duğunu söyledikten sonra kadın say - Tavların mecliste hiç te yabancı bir şehilde oturmadıklarını ve çok yaraş- tıklarını söylüyor. Ayni zamarıda ye - ni saylavların daha kalabalık olduk- larını ilâve ederek bunu da nüfusu- muzun çoğalmasına delil olarak gös -| teriyor. CÜMHURİYET — Bugğünkü baş - makaleyi Kâzım Nami Duru yazmış: tır. Esas fikir bizde henüz dimağların yaratıcı bir hale gelmemiş olduğudur. Yazıya göre umumi kültür kuvvetli olmadıktan sonra bu şekilde herhan - gi bir dimağın bir makine veya başka bir sey yaratması imkânsıdır. Bu iti- icap ettirdiği bütün tedbirlere te- | vessül olunmuştur, barla dimağ yalnızca gebedir Doğu « ramaz MİLLİYET — Ahmet Şükrü Es - mer bugün Başbakan İsmet İnönünün on yıllık çalışmasını anlatıyor. Ve ta- rihte bir çok büyük diplomatların mevcut bulunduğunu, fakat bu iki sı- fatı taşıyan adamların fevkalâde na- dir olduğunu söylüyor, ve yazısını şu şekilde bitiriyor: ! r'Başbakanlık devlet yükümlerinin en ağırıdır.Yorar, yıpratır, fakat yurt severliğin derin kaynağından- kuvvet alan General İnönü, on yıl önce ne kadar dinç ise bugün de o kadar dinç- tir. Gerek yeni kurduğu kabinesi, ge- rek Başbakanlığa geçtiği günün yıl dönümü dolayısile kendisini saygı ile kutlular, ve geçmişte olduğu gibi ge - lecekte de büyük işler başarmasını dileriz.,, ZAMAN — Bugünkü başmakale Tramvay Şirketile Nafia Bakanlığı a- Sabah gçazeteleri ne diyorlar? “Büyük diplomat ve büyük asker; İsmet inönü.,, rasındaki davadan başlıyor. Yazıya göre hükümet pek âlâ davaya lüzum bile görmeden âmme menfaatine ait olan bu şirkete vaz'ıyet edebilirdi. Hükümetlerin böyle hareket etmesine en büyük misal umumi harp arefesin- de İngiltereden satın aldığımız Reşa- diye ve Sultan Osman zaırhlıları İn- giltere hükümetinin vaz'ıyet etmesi - dir. Halbuki hükümetimiz böyle bir vaz'ıyete lüzum görmüyor. Ve kanu- nt yollarla şirketin yapmakta olduğu taksızlıkların önüne gezmeğe çalışı - vor. SON POSTA —İki yıldız. imzalı ve “radyo ve gazete, serlâvhalı yazı radyolara çatıyor. Mühim bir toplan- tı olduğu ve radyonun bunu vereceği zaman hiç olmazsa bir gün evvelden haber vermesi lâzım geldiğini soyliı - yor. metin teyakkuzu sayesinde ihtilâlciler muvaffak ola- : Çaldaris hükümeti vaziyete hâkimdir. Bu hareketi 3 | ihtilâliyeye 9 harp gemisi de iştirak eylemiştir. AA HABER — Röyter âjansının bu havadisinde nazarı celbeden fıkra hareketi ihtilâliyeye 9 harp gemisinin ' etmiş olmasıdır. Bu rakkam aşağı yukarı Yunan donanmasının $ bütün göze görünen gemilerini göstermektedir. Malüm olduğu — üzere Yunanistanın başta Avorof olmak üzero Eli kruvazörü ve - 6 kuvvetli torpido muhribi ile bir kaç — tahtelbahiri vardır. Ve bunlar faal filoyu teşkil eylemektedir. Bundan başka, Yunan donanmasında ihtiyat filoyu teşkil eden Kılkış ve Linmi zırhlı- E lariyle bir takrm eski torpidolar ve karakol sefinesi olarak kul- * lanılan İspeçya, Hidra, Valspara zırhlıları da vardır. Bu son üçü kadro harici bulunmakta ve tersanede yatmaktadırlar. İh- tilâl hareketine iştirak eden gemilerin hangileri olduğu öğre- Kİ 1 â dikkati oülnâıg%' % e edilmişse de hent tersanedeki âsiler teslim olmari! lardır. Hükümet, hâkim tepelt” top tayin etmiş ve ihtilâlcilere şof bir teslim mühleti vermiştir. D*” kikadan dakikaya tersanenin &" kümet kuvvetleri eline geç,l'lldı beklenmektedir. * & 3 Atinadan tayyare ile gelen P” şembe günkü Elenikon Melon 8"' zetesinde bir takım ihtilâl hare * ketleri emarelerinden bahsedil * mekte ve hükümetin şiddetli ted” bir aldığı bildirilmektedir. Bu £7 zete, Plastiras taraftarı bazı "kî generallerle, miralayların Dıra ” ma ve Selânikte faaliyette bulur” duklarımı, Pire telsiz istasyonu © fında şüpheli bazı eşhasın g makta olduklarını ve Giridde 5u, dalimanmdaki telsiz istasy0”, nun “malüm kimseler tarafın dikkatletakip olunduğunu 7 maktadır! (Mâlüm kimseler t ” biri Venizelosla kendisini H'”y, da ziyarete giden eski m’d meb'usan reisi Sufülis'e ııl*“") pek canlı çünkü Leipzig, 3 (A.A.) — B“ bü' panayir münasebetiyle şeb"' yük bir hareket ve canlılık hü sürmektedir. Dün 250 hususi le birçok ziyaretçiler zel'“i Bunların miktarı, geçen ”“;'.”JO yaretçilerin miktarlarından ? / ( ; 60 nisbetinde fazladır. panayir müdürüne bir te* S'J kerek muvaffakiyet temel“".” Ha bulunmuş ve panayırın Alm tisadiyatını yükseltmesi V* &i Wi piyasayı kazanarak bu '“"etv.ı' manyada işsizliğe hâkim © “wm geleceğini bıldırmllür' iştirak £ Lâyipzik panaytf? — ykür trer i,tir | çebi Z —— d