13 Aralık 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10
Londrada 69 'yaşında bir adam öldü. Bu, Lord Ridil olarak - tanım- mışdir, Büyük harbden sonra * İn- giltereye ilk sulh haberini getiren adam budur. Son'birkaç gün - çin?e bir soğuk algınlığından yatı- yordu. Son günlerdeki gazeteler, va- ziyetinin ağırlaştığını - yazdılar, Ve şimdi okuyoruz ki, ölmüş!... ... Hayatmnı geçişi ” çakmeraklı. olan, eski İngiliz Büşvekili | Loyd. Corcun şöhretine -yardımı dökü-- nan, fakat sonra'araları bozulan: bu pek *tanımmış gazetaci bir sara Türkleri müdafaasiyle de dikkati çekmişdi. Onun teşebbüslerini, kazanç - larından bir kaçını anlatalım: Ridil, taşdan - su çıkaran- bir adam olarâk tanmmuşdı. , Talihi de vardı. Dâha çocuk - kan çokizengin” bir- koalleksiyon sahibinin" kitab> kolleksiyonuna senclerdenberi bülunamıyan — iki c14'n eklenmesi lâzım - geliyordu. Bu iki cild, gene-İngiliz romanar-! Jan Catls Dikinı'ıinbir ese- viydi. Bu işi üzerine alan Ridil orta - Hör altüstletti. — Bütün pazarları dd Nihayet bir yerde yalnız| bo ild aranatı pek değerli cildi de- Bi; bistün Dikins'in eserlerinin | kıymat verilem tabrlarını buldu. Oratla bar kütablara verdiği ra: aşağıyukart '30 'kuruşdan iba: retliri Valleksiyon sahibi kendisine, £90 Türmvermikdir! / . Ridilin bundan sonra; gazeti ci hayatı başlar. Kendisi huku- ka'çalışmışdı. Fakat daha 26 ya- sırleyken bir diğer hukukçu ar- k>”aş'lebirlikte, bugün; gündeüç milyondan' yukarı — satan “Nevs of *he World;, gazetesini üzerleri: ns aldılar. Gerzete o zaman: çok kölü, Ü- mudruz bir variyetteydi. O zamana kadar daha birçol islerde, iş başarırlilida kondisi söbret yapmış olan Ridil, bu. böütün enerjisini bu sönük gazete- yeverdi. * « * Ridili öyle pek genç yaşlarıc da veni üzerine aldiğr gazetenin, hir makale muharriri sıfatiyle yal- nız tahrir işleriyle uğraşmakla kal madığını görüyoruz. Gazetenin satış kısmını da kendi — idaresine almış, bu pek sönük gazeteyi gü- nün hâdisesi haline getirmek için türlü yeni usüller icadma çalış - miışdı. Muvaffak oldu. t Muvaffakiyetiyle beraber para da geliyordu. Para geldikçe, Ri - dilin de çalışmak ve kazanmak is- teği böyuna artrryordu. . » » Şimdi öldüğünü yazdığımız bu, pazetecinin hayatında esaslı hâ- dizelerden biri de, eski İngiliz Baş vekili Luid Corçla olan arkadaşlı- ürder. Luft Corç,.siyasi bir sima oldu- Şt zaman, arkasıtıda Ridil bera- be- bulunüyordu. Onzun için şöyle derler: “Eğer Luit Çörç Ridil'a yııiıııı etti ise muhakkak ki Ridilin de Lu | gazete müvezzileri Ingiliz gazetecile- rinim kralı öldü Lort Ridil. taştan. su: çıkaran bir adam: olarak. tanınmıştı “aralarını resmi surette açmışdır. ——— —— ——— — Lord Ridil dımı olmuşdur.,, ; Luid Corç, büyük harbden son- ra sulh muahedesi yapıldığı sıra- da Lord Ridili oradla matbuat â- miri olarak seçmişdi. Versay muahedesinin ,iııuı.lın-ı ması haberini İngiltereye ilk ye- Sonra; o zamanlar; LuidCor- | Ridilin Türkleri tutmakda . oluşu # B a Şimdi İngilterede ne kadar bü- yük tabı ve neşriyat müesseseleri varsa, onun başında Ridil bulu - nuyordü; denegelen, bu adamın buzat yi PIW “acununda, | j salâhiyetli mevkileri olduğumu ya» zebiliriz. “News;, ve “Pöorson's,, gibi iki büyük tabı ve neşriyat mües- sesesinin başında. olğudu gibi dürmaksızın yardım ederdi. . »& &» Ecnebi muharrirlerinden çoağu, birer daktilo - tutarak onlara ağızdan söylemek suretiy- le yazdirırlar. Fakat Ridil bütün. yazılarını kendi! eliyle — yazardı. Halkın nelerden hoşlanıb hoşlan- madıfını çok iyi: öğrenmişdi. pek fazlaydı. Ve hepsiyle de te- masını kaybetmemek isterdi. Telefonunu, pek sevdiği Galf, sahasına götürüb oyun oynadığı müddetce de işiyle meşgul olma imküânını bulamadığı için sızlan- . 69 yaşında ölen Ridilin son za- manlardaki derli toplu neşriyatın- dan biri de kendi hatmalarıydı. Bir çok İngiliz muharrirleri gibi günü gününe hatıralarını bir def- tere yazardı, ve bunlar da en çok telerröntr zabtederdi. İ Bur çalk siynet hdiselere de şa-| hid olmuş adamın elbette ynmk' açığa vuracak bir çok hakikatleri Bunlar üç cilddir. Birincisi 1933 de çıkmışdır. Ü- çüncüsünü, daha bir ay evvel bi-| tirip baskıya vermişdi. Burada| harbden bahseder. . . » Ridil, gündelik gazete sabible- ri cemiyetinin re'siydi.mevkuteler, | ticaret matbuatı, haftalık gaze- te sahibleri cemiye'':zirin başın- da bulunuyordu. PBodaa başka topluluğuna id Corcun muvaffakiyetinde yar-| varıncıya kadar bir koç teşekkü-, tğl S bir ateş gibi yakıyor. lün de hamisi vaziyetindeydi. nin ölümündenberi tam üç sene geçmişdi: Oğlu olmadığından o-- nun yerine hükümdarlık — yapan genç Kkarısı üç senedenberi - casının matemini tutuyor, ve- Jet işlerine bakıyordu. En büyük aşklar en güneşli memleketlerde olür.,. İşte bunun: için Firavunun genç karısı evlenmek istiyordu. Fakat kiminle? Firavunun karısı şimalden ge- len bir kabileye mensub olduğun- dan Misırlılar gibi esmer değildi. Soğuk memleketlere mahsus olan - beyazıteni, iri parmak. gözleri ve uzun bir boyu vardı.. Bunun için sevmediği kaba bir Misirli ile evlenmek istemiyordu. Hayalinde kendisi gibi uzun boy- la, göçlü kuvvetli, beyaz tenli, iri ve parlak gözlü biri vardı. Firavumnun genç karısı bundan dolayı kendisi gibi bir şimalli ile evlenmek istiyordu. Şunu da ilâve - cun Yünan taraftarı düşüncesi ve| Cdejim ki, tasavvur ettiği şekild bir çok-esitleri vardı. Fakat o, bi dü. istikbali keşfeden faltısı — geldi. yanına, çağırtdı: — Yıldızların vaziyeti dilkkatdir. Her gece gökte sizin arzularınızı temsil eden yeni yeni yıldızlar beliriyor. Hele dün ak- şam: Nilin arkasından doğan kır- mızı bir yıldız sizin için çok şaya- nt dikkat şeyler ifade ediyordu. — Made ettiği şey nedir? — Sizin için aşk ve sevgi.. — Aman kimse duymasin! Bi- raztafsilât ver! — Siz birisini. — seviyorsunuz.. Meusırin güneşi, sizin kanmnızı kız- Hemen onu &$ — Doğru.. Doru söylüyorsun! — Fakat bu. sevdiğiniz k'mse bura'arda, sizin, yakımınızda — de- gil, İki gün evvel şimal tarafından görülen mavi bir yıldız bana bil- dirdi ki sizin sevdiğiniz, sizin gibi bir şimallidir. — Evet.. Aynı.. Acaba hu şi - malli ile evlenerek miyim? — Bunu kat'i surette söyliye -| mem! | — Yalnız şunu öğrenmek iste -; rim; acaba her gece rüyamda gör- düğüm bu şimalli kimdir? Hatıralarının hasılâtmı gaze - tecilerin yardım sandığma terket- esirle evlenmeyi hiç te istemiyor - | Ne yapacağını düşünürken ak- Tina. birdenbine ıimın.nldıılu!ı[ şayanı| dilecekdi. * Bir hastahane tasis için 600000 bir klinik için 200.000 sterlin yar- dım parası toplayabilmeğe muvaf- fak olmuşdu. Evlenmiş, dır.. çocuğu — olmamış- . * İngiliz Başvekili onun için: “Sıkınlıda olan bir çok gazete- cilerin iyi bir dostuydu. Şefkati, cömerdliği kadar çokdu.,, dedi; “Deyli Ekspres,, in sihibi, “Si. yasilerin itimadı olan bir weto' ci,, olarak tarif ediyor. H. M, * ir aşk macerası Misır Firavunu Totank Ame-| — Hiti 'l'ürkh:rihin—kbaçbuiu—-'_(jîinkü ölürsem oğlum. olniad için yerime yabancılar- geçecek)-. nun en küçük oğlu. — Ya? Bu adam hakikaten rü: yalarımda gördüğüm gibi midir? — Azcıen.. Uzun boylu, beyaz tenli, iri ve parlak gözlü.. Gayet güçlü kuvvetli bir kahraman! — Tam düşündüğüm gibi.. Bu delikanlı kaç yaşında? — Yirmi üç.. — Benden yedi yaş küçük ama ehemiyeti yok. En hararetli, en| çılgın aşk veren erkekler yirmi üç yaşında olanlarıdır. Şimdi beni | dinle! — Dinliyorum efendim, — Aşkımı bu prense haber ver- mek için ne yapmalıyım ? — Babasına mektub. yazın, ken | disine oğlunun ağırlığınca altın | teklif edin. Her halde kabul eder.| Oğlunu gönderir. Ve bir seneye varmaz yeni Mısır veliahdının do- ğumunu hurma şarabları içerek kutlularız. Firavanun karısı heyecanlan - — Evet, evet.. Doğru söylüyor-. sun. Çabuk kâtibleri çağır. — Hti başbuğuna mektub yazacağım. Kâğıdı (papirüs) ü daha he - nüz Mssırlılar icad etmemişler - di. Firavunun karısının kâtib | “lerine yazdıracağı mektub da bit- !*üiiwühhbdwhıkko* On dakika sonra dört iri yarı adam, üstü cilalanmış dört köşe bir taşı huzura getirdiler. Baş kâ- tib eline çakmak taşıdan yapılmış kalemini alarak taşın — karşısına geçdi. Ve Mısır hâkimes'nin söz- lerini taşa geçirmeğe başladı: “Kocam öldü... Dul ve yalnız kaldım... Oğlum yok... Senin bir'W çok oğlun olduğunu işittim... Bun.| lardan en küçüğünü gönder, kv—[ çcam olsun? Yerli bir adamın, ya- hud bir esirin karısı olmak — iste- MİYOTUM...,, Kâtib ter içinde kalmışdı. Ya- yoruz. rım saatta yazabiliyordu. Kaca mermer, Hiyerağlifin kuş, güneş, adam, mızrak resimle- riyle dolmuşdu. Firavunun karısı vezirlerinden birini çağırdı ve bu mektubu Hiti/ başbuğuna göndermesini emret -. di. İki saat senra Nilin ııhil'uıden' kalkan bir yolkenli bu mektubu, Hiti diyarına doğru yola çıkardı. | Yelkenli, dört ay sanra geri döndü. Firavunun karısı postacı- ya sordu: — Başbuğ mektubu okuyunca ne yapdı? — Yırttı. — Naşıl yırttı. — Bir taşla üstüne vurduğu gi- bi iki parçaya böldü. Ve: "F'nı—l vunun karısına söy'2 İn, öyle ben! herkese oğlumu veremem. Oğlum kimsenin esiri olmaz,, diye bağır- dı. Ve mektubu yırtık olarak ge- riye götürmemizi emrelti. Firavunun karısı buna fena balde kızdı, Fakat ne yaparsınız? Aşk bu.. Şaka değil?.. Derhal kâtibini çağırdı. Bu sefer de şu aşk mektubunu dikte ettirdi. “Ben evlenmeğe mecburum... İ Küçük oğlunu bana mutlaka 4” der. Evlenmemize müsaade e0 sen sana oğlunun ağırlığınca verecğim... Ve kocama da en sek rütbeleri vereceğim...,, Rüzgâr, yelkenlinin yelkenlef! ni şişirerek bu mektubu da F diyarına götürdü. Dört ay sonra geri gelen adaf lar, bu sefer evvelki mektubla ” rabet Hiti başbuğu tarafmdan * zılan bir cevab da getirdiler. Cevab şöyleydi: “Benim oğlum satılık değil "” altın teklif ediyorsun. Köle del ki kendisine rütbe ve nişan va&” diyorsun. Benim oğlum her $€| den evvel kahraman bir askerdif| Taprağını ve yurdunu seven asker.. Onun bileğinde ve a daki kuvvet Hiti milletine çok F zımdır. Onun oğluna bizim ihtiyacımız var. Eğer sen çotf doğurmak istiyorsan kendi meif leketinde başka birisiyle evlenv Firavunun karısı bunun üz ne tekrar sarayının falcısını dı. Tade edilen her iki mektub' yaklarının dibinde — duruyor?”| Vaziyeti kendisine uzun uz: anlattı. Falcı düşündü, taşındı Yedi gün izin iştedi. Her &€| göğe, yıldızlara bakdı. — Ni B sekizinci günü tekrar huzura di: — Yıldızlara bakdım. Evle bilmeniz için bir tek çare var& O da yoni bir mektub yazmak, mektubun metinini size ben bilf receğim. ; *“Derdiaşk!,, Firavunun kart'|| dıy? nı o derece bürümüşdü ki der? Pu razı oldu. Ve falcı yıldızlard kardığı manalara göre — elind çakmak taşiyle bizzat bir mek” yazdı. n Bu mektubün metinini biğ K LTAĞİZİ Her üç taş mektub şimdi dranın Britiş müzesindedir. ikisini Amerikalı Hiyeroğlif tehassısı Mister Spezer — oku | ve ilün etmişdir. Sonuncusu _.- Çının yazısı iyi olmadığında! " çok silik ve hırpalanmış olduğ? dan hâlâ okumak kabil olam3” / dır. Maamafih, daha ilk çüre'”, rinden bunun 4000 sene e' zılmış bir aşk mektubundan " ka bir $oy olmadığı anlaşılm!!” Tarih Hiti prensiyle Tet Amenin karısının — evlendil kaydetmediğine göre Hiti B mın bu son mektuba da red <€T bı vermiş olması muhakkakdif Taşdan aşk mektublarınım | çü de Tutank Amenin kl":" j gömülü olduğu ehramım l, j ve kadıncağızın yambıgmd' lunması, hülsümdar kadının — j olduğu Türk prensi — taraHP l reddedildilcden sonra evlen " ğini ve bu askla öldüğünü eden en büyük delildir. İste 4000 sena evvel © den hazin bir aşk macerası- Murad SERTÜU K VAT l İFESİR O LEFSLİL SFİETS AF LATEE . LA
