25 Ekim 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 7

blrinci teşrin 1934 â da!ı ve meraklı bâzı küçük Üst. da | © de harklar ya- | di. Hicri 682 yılmda Fransa kralı | Filip, şimdiki dükkânlar ve mağa- zalar şeklini memleketinde ço - ğalttı. açt en bir tay A Yapmak ve hark | mi ile icat edildi e "rle: ;"”)'Ollın açıp | . we “:e l:nnek usulü ' — Şehir halkına kolaylık olmak hmuştur. Bllıkh;dveı İrındıi üzere ilk dükkân milâttan 5265 için Endül ârı kurut - | yıl önce İskenderiyede icat edil - | v#. , ıı""“ilmek Üzere Tem,, denilen bağ ı.'l'.hr, Sene evvel Adende Eta Ce ©, cennetin bir ün olduğu- . » * İlk hamam da milâttan 5276 yıl önce İskenderiyede kurulmuş- tur. Hazreti Ömer İskenderiyeye girdiği vakit, bu şehirde dört bin hamamla karşılaşmış. Hamamın meşhur İran hükümdarı — Cemşit tarafından icat edildiği de riva - yet edilir. N * a İ *#*&ş . Milüttan çe İökrat tarafın « A dilmiştir, L S190 / yılnda | T .. W r kültxı, mil B _Muırd. itat Üi S sina, tediş, Miği de Davul ile tanbur, milâttan 5305 yıl önce Mısır hükümdarı Lâküs, diğer ismi Batlamyüs tarafından icat edilmiştir. * * H'“_m NCi yı- 'd'ıl!îçlir. Bu _Y“Bınîıum. Tivayet edil - . » Milâdi yıl, “Adem,, in doğuşu kabul edilen seneden 5595 yıl son- wi radır. Tarihten evvel dediğimiz a İ Veri rakam, 5590 yıldır. Bundan sonra .hdg .hyh:n Ve bugün | milât senesi başlar. Hicri yıl da Şütidi| ı,w_:"“'n 912 | Muhammedin doğuşu milâdın 622 d '.“ı T tam 1022 | yılma raslar. 9 İcat edilmişti Urhani tara. | — Hicri yılın birincisi, milâdın 622 yılında başlar. ... Şeker, 870 yılında Endülüste Ü SLEL Siliyoc musunuz? — — | HA?EF — Akşam Postası - SO_))Ü_ ön ce Galatasa- rtay ve Fenerbahçe! Futbolun garip ve meraklı tarihi Futbolcuların, dizlerini meydanda bırakan kıyafetlerle oyun sahasına çıkmaları bir rezalet telâkki edilmişti! Galatasaray ve Fenerbahçenin | çift bilhassa futböle hbiı edilir; elli sene evvel mevcüt olmadığını | “Maça,, öğle yemeği sarılmış gibi pek âlâ bilirim. Fakat bizde fut - | bu potinler bir kâğıt içinde mah - bol deyince hatıra gelen, bu iki | fuz olarak getirilirdi. e Eskiden futbol böyle oynanırdı! renk mi ilâve ettiler?.'. Hayır!.. K Futbolcüler, uzun pantalonla « riyle çoraplarının birleştiği yer « “ | Araplar tarafından icat edilmiş - tir. Şeker iptida Endülüs hüküm - darı Mehmedin sarayında kulla « malmaştı. 1822 da Frassada pan « Ti ;| cardan yapılmıya başlanmıştır. .. * iye İlk dikiş makinesi 1852 de Lon- drada Bransbori fabrikasında ya- pılmıştır. 'Terziliğin Hazreti İdris tara - fından icat edildiği rivayet edili - yor. İlk yüksük 1703 te Amsterdam şehrinde Von Nişaton tarafından icat edilmiştir. Von Nişaten tesvi- yeci idi. İcat ettiği yüksüğü Rais - *|lar ismindeki sevgilisine hediye etmiş ve ilk olarak yüksük kulla - nılmıştır. .. * Tramvay 1879 da Amerikada kullanılmıştır. İlk tünel Avrupa - da açılmıştır. Galata tüneli 1873 te açılmıştır. T .. Ayna, ilk defa 1517 de Vene - dl“_'; cam milâdın 138 yılında _Fenılmdı Fenikeliler tarafından icat edilmiştir. Milâttan — evvel 5236 yılında Mısırda gümüş ve madenlere cilâ verilerek ayna şek- linde ıîuı?mıdlh da tesbit edil - miştir. büyük aynayı 17086 yı - Imda Fransa hükümdarı Lüi Pıy:'u te 114 parmak uzunluğunda ve 67 parmak genişliğinde yaptırmıştır. Bu ayna Luvr müzesindedir, NW YAVUZ Kadın ve erkek terzisi nmm'ü' #iklar hep orada giyi- er. Her keseye ve her arzu- YA uygun elbisenizi ancak ora- Yaptırabilirsiniz. Yenipostahane #ısında İetafet Han. v 'kuvvetli klüptür. Bu iki kuvvetli klübün de adı geçince, muhakkak bir ayak topunun, yirmi iki - kişi | | arasında harbedercesine o yana bu yana ve nihayet arkası ağlı iki direk arasına sürüklenip ham- lelerle çıkarıldığı, düdükler çalım- dığı “Yaşa, vur! Şandelle, şüt! Diye içerden, dışardan - güçlü kuvvetli sesler işitildiği derhal hatıra gelir.. Bu, futbol oyunu - dur. Elli sene evvel İngilterede, bu- günkü Fenerbahçe - Galatasara - yımız gibi muntazam ve muayyen hisler besliyen klüpler yoktu. Fa- kat, bizde futbol an'anesinin ana- sı sayılan bu geniş ve çok taraf - tarlı futbol hareketinin el'* sene evvel Avrupa şehirlerinde ne gibi bir manzara arzettiğini anlatmak isterim. Elli sene evvel top nasıl oyna- mırdı. Elli sene evvelin Zekisi, Ni- hadı, Bekiri, Rebiisi Avrupada ne idi?. Alek Ceksonu, Pudi Futu, ne biçim tiplerdi?. Nasıl giyinir, ne suretle ileri geri koşarlardı. Elli sene evvelki futbolcüyü si- ze tarif etsem şaşacaksınız!., Yukardaki resimde de görül - düğü veçhile, futbolcünün kendi- sine göre hafif, fakat şimdiki kı- yafete nispetle, önü ilikli bir kapı- cı elbisesi kadar yüklü ve mazbut giyinişleri vardı. Vücutlarının üst yanı, sıkı örülü ve yol yol renkli, göğüsleri kapalı devrik yakalı gömlekle örtülüydü. Alt yana pan talon giyilirdi. Bir futbolcünün pantalonu elli sene evvel, dizlerini muhakkak su- rette kapatır, ve gene dizlere ka- dar da kalın çoraplar çekilirdi. Şimdi olduğu gibi bellibaşlı, al- ti çivili bir futbol potini icat edil - miş değildi. Ekseriyetle, mektep çgocuklarının oynadığı şekilde, s0- kak fotinleriyle top — oynanır ve bazan eski ayakkabılardan bir Hakem denen adam, bir suva- | den dizlerini bir parça açmış, ha « reye gidiyormuş gibi, tam kıyafet- le; yani ceketi, pantalonu, yeleği kolalı yakalığı her şeyi -takılmış; takıştırılmış olduğu halde sahaya gelir ve bütün oyun müddetince'" zorlu bir hayat yaşardı. Top sürmek, körlemesine bir takım itelemeler, delicesine şütler, hatta ayağın altında şöylece bir kontrola almadan yuvarlak me - şini biribirlerine devrederek iki direğin arasına doğru hücum et - mekten ibaretti, Kale iki direkti. Yüksekten gi- ren topun vaizyetini tayin için, iki direğin üstü muayyen bir yüksek- Hikte sonradan birleştirilmiş, çatı haline getirilmiştir, arkasmdaki ağ ise, resimde görüldüğü halde daha sonraları konmuş ve adeta hir ibtira kıymetinde görülerek bü yük nümayişlerle karşılanmış, u - mumileşmiştir. Seyirciler, şimdikinden daha ziyade kavgadan hoşlanırlardı. Onun için münakaşalar, oldukça hararetli ileri geri saldırmalar ek- sik olmazdı. *“Gol,, olmıya görsün! Kaleci - nin — hele iki direğin arkasında ağ da bulunmadığı zaman — golü yapanın ayağının tekme kuvve - ti uzunluğunca koşup kale artla - rından büyük bir muvaffakıyet his siyle o topu tekrar oyun sahasına kavuşturuşu bir hâdiseydi. Bazan bu, hayli uzun sürer, halk bir mik- tar, yerlerinden de ayrılarak, sa - hanın az açıklarında hava alır, soğukluklar içer, biribiriyle soh - bet veya oyun üzerine bir çekiş » me yapardı. Elli sene evvelki top oyununun en mühim hâdisesi, bir ara, oyun kıyafetinde futoblcülerin küçük bir yenilik göstermesi olmuştur. Bu nedir sanırsınız?. Ayakkabılarını mı değiştirdi - ler?. Gömleklerine biraz daha valandırmışlardı. | — Sen misin bunu yapan!, .. Zaten başgöstermiş olan elbises » n leri kısaltmak eskisinden daha pratik bir hale sokmak hareketi aldı yürüdü. Kadın, erkek, o za - man için kat'iyyen “uygunsuz,, sayılabilecek bir takım “yeni,, kı- yafetler ihdas ettiler. Z İçtimat bir rezalet halini aldı Bunun Üüzerine İngilterenin “Futbol Cemiyeti,, derhal sıkı bir tedbir almış ve futbol oynıyanla - rın dizlerini kapattırmıştır. ı Sonraları bu nizam, kuvvetini kaybedinceye kadar, futbolcüler, dizleri ve dirsekleri kapalı oldu - | ğu halde bir fırın içindeymiş gi- : bi, alınlarından leblebi büyüklü- | ğünde terler dökerek mücadelele- | rinde devam edip durmuşlardır. | | — Yarım asır önceki futbolcüle - rin yüzleri de kendilerine has ve pek heybetli bir manzara göste - rirdi, wi Yan taraflardan sakallı olan - »ları çoktu. Bıyık muhakkak lâ « zımdı. Yani, bundan elli sene ev- vel Londrada az çok bugünkü ma- nasiyle bir Nihat meydana gelmiş olsaydı, manzarası şu olacaktı: Kulak memelerine doğru se - vimli bir kıvrım yapan gür bıyık- lar, yandan sakallar ve hatta ta - hammül edebilirse tam bir heybet ve ehliyetli oyuncu şekli göstere - bilmek için çepeçevre sakal.. | Futbol oyunu, bu sahada ilk a- dımı atanların saç, sakal ve bıyık- tan kurtulması gibi temizlenmiş, Fazlası ayıklanmıştır. Ancak, mü- cadele noktasından, elli seneden biraz daha evvelki devrelere ka - dar arada bir gittiği görülüyorsa, bu, futbol oyununun mirassız bir cenaze alayından her halde birez Farklı olduğunu göstermek - için - dir. (* g- / Hikmet MÜNIİR - A a