15 Ekim 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Yataklı vagonlar şirketi (Baz tarafı 1 ncide) meyiz Yataklı vagonlar şirketinin iş- leri esaslı bir tetkike tabi tutulmuş mu- dür ? Biz iddia ediyoruz ki, yataklı va. gonlar şirketi Türkiyede — çalıştığıe mı unutarak, Türklere vetilmesi icap eden hak ve menfaatleri ihmal etmek- te, hattâ mukavele veya teamülle ka- bul edilmiş hak ve menfaatlerimizi de çiğnemektedir. Şirketin ziyaa uğrat- tığı haklarımız pek çoktur. Tzahat verelim: 1 — Kale, Ostand, Prağ, Belgrat, Paris, Berlin gibi şehirlerden —doğ- rudan doğruya bu memleketlerin ida- relerinde— her gün İstanbula vagon- lar gelir. Fakat İstanbuldan bu şehir- lere —Türklerin idaresinde— tren git- tği vâki değildir. Yani meselâ (Paris - İstanbul) seferi vardır, fakat — (İstan- bul — Paris seferi yoktur. — Seferler» | Yunan Meb'usan Ayan azâsı da M. Zaimisi Cümhur Reisi seçmiye karar verdi Fakat hükümetin, eski intihap kanununu bozmakta israr etmemesini istiyorlar Yunanistanda hükümetle muü- | sin intihabını kabul etmiş olacak- halifet fırkaları arasında cumhur- | lardır. Bu meseleye dair dün Ati- den bir kısmının İstanbuldan başlama- | reisi intihabı münasebetiyle hasıl | nadan gelen telgraflar şunlardır: sı memleketimiz hetabına bir çok men -| faatler temin edebilir ve nitekim aksi | hareket edilmesi diğer memleketlere menfaatler, maddi ve manevi fıyıhlır temin etmektedir. 2 — Şirket mümkün mırlıh az 'Türk memur kullanmak için elindan gelen her şeyi yapmaktadır. Yatak- lt vagonlar servislerinde çalıştırılacak memurların milliyeti şirketçe kabul e- dilen bir kaideye göre şöyle tayin edi- lir: Meselâ Paris — İstanbul hattında trenin geçtiği her memlekette — ne kadar kilometre katettiği ve bu ser- viste ne kadar memura ihtiyaç olduğu hesap edilir, Sonra her memleket he- sabrna düşen kilometre nisbetine göre © memleket ahalisinden memur alınır. Şirket her memleket için tatbik ettiği halde yalnız Türkiye için bu kaideyi tamamile tatbik etmektedir. Haric" ser- vislerde çalışan Türk memurlar hiç denecek derecede azdır. Harici servislerde şöyle — dursun memleket dahilindeki servislerde bile görket — küçük san'atlar kanununa muhalif olarak-- cenebi mamnur — kul- Tanmaktadır. Beynelmilel yataklı vagon servisle- rinde, memleketimizin alâkası ve men- faati, her hangi bir memleketten daha az değil — çoğrafi vaziyetimiz dolayı- sile — bilâkis çok olmak lâzım gelir. Meomleket dahilinde bir çok servisleri- miz olduğu gibi, hariçteki servislerle do sıkı bir surette alâkadarız. Bu ser- vis idarelerinde derin bir ihtisas iste- yen işler yoktur. Türk gençleri bir kaç günlük çıraklık ve tecrübe ile bu işleri | pek âlâ yapabilirler. Esasen yetİşmiş vegecikta kalmış memurlarımız da var. dır 3 — Şirketin Türk memur kullan- | mak İmsusunda kat'iyyen hüsnü ni- yetle kareket etmediğini göstermek i- çin bir hâdiseyi anlatmak küfidir, zan- nederiz: Ankara yataklı vagonlar servisinde gçalışmakta olan İtalyan — tebaasından Dönardo adlı bir kondüktörün, rilmesi Devlet demiryolları müdürlü- | Üüince “afustos içinde şirketin Türki- ye mümessilliğine bildirilmiştir. Buna rağmen şirket bu kondüktörü, evlül ortalarına kadar ayni serviste çalıştır. taş ikinci Bir emir üzerine kondöktör Ankara servisinden alınmıştir. Diğer taraftan bu sıralurda Paris «« Istanbul servisinde çalışan — bir Türk bagaj memuru başka bir vazifeye geç- | miş, yeri boş kalmıştır. Yukarıda izah ıthıııiılııldıy.ıhıhm gene bir Türk bulunan İdıııhıl mümessil- liği bu vazileye Ankara — servisinden Boşta kala nltalyanı tazin ettirmeğe canla başla çalışmış, işin garibi bunun Bu 1srar nihayet galebe çalmış, İtal- yan memur Paris — servisine alınmış, Türkiye mümessilliğinin arzusu yeri- ne getirilmiştir. Bu iş için müracaat eden Türk gençleri de haklarından smahrum bırakılmışlardır. Şayanr hayret, değil mi? Hulâse; yataklı vazonlar şirketi işi #saslı bir swrette tetkik odilmelidir. Türk memurlarına, diğer milletler ihederek yeni bir intihabat yapar ve bazı ...i H bepler dolayısile, vazilesine nihayet ve-| olan ihtilâfın halledilmez bir de- | receye gelmesi üzerine başvekil Çaldarisin mebusan meclisini fes- | he karar verdiği malümdür. Bu karar Atina haberlerine göre bu - gün tatbik mevkiine girecekti. Hü« kümet mebusan meclisine müra- caat ederek meclisin kendi kendi- ni feshe karar vermesini istiyecek- ti. Harbiye nazırı Kondilis me- busların hükümet tarafından vaki olacak bu talebi kabul edecekle- rinden emin bulunduğunu gazete- cilere söylemişti. M. Zaimiz Cumhur Relsi oluyor Halbuki bu vaziyet birdenbire son iki gün içinde değişmiştir. A« yan azasından on sekiz kişi hükü- mete müracaat edorek kendileri- nin şimdiki cumhurreisi Zaimisi intihaba razı olduklarımı, binaen- aleyh mebusan meclisini beshede- tek yeni bir İntihabat meselesi meydana çıkmasına lüzum kalma- dığını söylemişlerdir. Yalnız bu- na mukabil hükümetin de artık es- ki intihabat kanununu bozmak hu- susunda israr etmemesini istemiş- lerdir. Fırka mücadelesi yeni bir safhaya girdi Çaldaris bu on sekiz- ayanın teklifini kabul etmiştir. Bu teklif üzerine Yunanistan - Yeni mebus intihabı yapılmıyacak Atina, 14 (Hususi) — Esnaf teşkilâtına mensup 18 ayan azası- nm, şimdiki reisicaumbur M. Zai- misin tekrar intihabı için rey ve- receklerini hükümete bildirmele- ri, hükümeti, yeni mebus intihaba- ti yaplırmak kararından — vazge- çirtmiştir. Dün kabine meclisi hali içtima- da iken bu teklifi yapan 18 ayan azasını kabul eden başvekil M. Çaldaris, hükümetin, tekliflerini kabul ettiğini kendilerine tebliğ etmiş ve onlar da başvekâlet dai- resinden memnuniyetle ıynlıııı.— lardır. Intihap cuma günü olacak Hükümet, riyaseticümhur inti- habatı için nisap ekseriyeti temin etmesi üzerine reisicümhur intiha- bını önümüzdeki cuma günü yap- tırmağa karar vermiş ve bu mak- satla ayan ve mebusan meclisleri- ni cuma günü müşterek bir içti- maa davet etmiştir. Tekrar reisi- cümhurluğa intihap edilecek olan M. Zaimisin tahlifi 14 Kânunuev- velde yapılacaktır. M. Venizelos, reisicumhur in- Hhabatında bulunmıyacak ve va- ziyetin tavazzuhuna intizaren Giritte kalacaktır. M. Venizelos, mubhalefet fır- kaları tarafından istenilen tarziye meselesi muallak kalmakla bera- ber, reisicumhur intihabı ve müs- takbel mebus intihabatı kanunu hakkında hasıl olan anlaşmanın memnuniyete şayan olduğunu ga- zetecilere söylemiştir. Atina, 14 (A.A.) — Reisicümhur İntühabının icrası, Cuma gününe ka - rarlaştırılmıştır. daki fırka mücadeleleri yeni bir safhaya girmiş oluyor. Eğer hü- kümet düşündüğü gibi Yunan me- busan meclisi kendi kendini fes- bu intihabatta ekseriyeti alrsa ar- | tık ayan meclisi de ilga edilecek- İhtimal ki Yunan ayanı bu ci- heti nazarı dikkate alarak Zaimi- VARKIY «« Bugün başmakaleye, Fransts < ca İstathul güzetokinin HaşimaKalasini — köy- | muştur. Bu bâşmakale, ezasen Franaa gela: retile alâkası olan İstanbul güazetesinin, #ran tız noktaf nazarına göre Marsdiya — hâdisesi hakkında fikirlerini ihtiva etmektedir. CÜMHÜRİYET — Başmaksla — yerinde bügün İstanbul Meb'umu Alâettin Cemll Be- yin yazımı vardır. Alâetlin Cemil Bey, dahili Balsdtya Bankasınm belodiyelere İkrâz ettiği paranın fairintt indirfimediti Lavatyo ediyor. MİLLİYET — İügiliz kabiteslain “ikinci Harlclye Nazırt mevklinde olan Kralm mü- hürdarı ve ailâhsızlarma könferanamda İn- giliz murahhası bulunmuş olan Mister Hiden' in İskandinavyaya gidişini tahlil ediyor, Alı- met Şükrü Bay, uzun bir zamandır. bütün #İyaal toşevvüşlerden alarga kalmiş olan İs- fntizamırmızdan ve tekâmillümüzden bahset- | kandinavyanın İsveç, Norveç, Danimarlın tikten sonra, Belediye Bankasıma geçerek | milletlerini anlattıktan sonra iktisadi sahada bunun faydalarını anlatıyor. Fakat bir nok - | Avrupanım diğer kırmı ile münamabeta giriş: tayı islah etmek lâzım geldiğini söylüyor: mek demek olan bu hareketi faydalı buluyor. ... Yataklı vagonlar — şirketinin Türkiye mümessilliğine müracaat ederek yukarıda zikrettiğimiz - miz hüdisenin garabeti de ortaya çıka. cak, Türklere daha fazla iş verilmesi. Guğu Fransadan bahsediyor. Kkastların hiç birinin PFranamlar tarafından söylüyor Kale sahitbi fikirle Hir cinayet dağli ayni tamanda hamakattir., damaktadir. İ Meclisi feshedilmiyor M. Bartu Kendisi istemediği için merasim yapılmadan gömüldü Paris, 14 (A.A.) — Dün, muh- | telif payitahtlarda, M. Bartu için dint âyinler yapılmıştır. Müteveffanın cenazesi, bizzat göstermiş olduğu arzuya uygun o- larak, hükümet erkânının huzu- runda, fakat hiç bir merasim ya- pılmaksızın, Perlaşez mezarlığına gömülmüştür. Mezarlıkta büyük bir kalabalık vardı. Romen köylülerini temsil eden heyet, M. Bartunun tabutu üzeri - ne, Romanya toprağından bir par- ça ihtiva eden bir çekmece koy- muşlardır. Reisicümhur Belgrada gidiyor Pariş, 14 (A.A.) — Matbualtın büyük kısmı, M. Lebrunün. Bol- grada gitmek kararını memnuni - yetle karşılamaktadır. Eko dö Pari, diyor ki: “Fransız politikasının bocala - mryacağından ve saçmalamıya - cağından eminiz. Fransanın tlk” işi, küçük itilâfı temin ve takyiye etmek olmalıdır. Bu itibarla, Re- isicümhurumuzun Belgrada — git- meği vazife addetmiş olduğunu memnuniyetle haber aldık. Ken- dilerine tesekkür ederiz.., ———ti M. Karahan Türkiyeye hareket etti Moskova, 14 (A.A.) — M. Ka« rahan Türkiyeye hareket etmiştir. Sefir istasyonda Vasıf Beyle Ja - pon sefiri M. Ota, Efganistan se- firi Abdulhüseyin Han, İtalya orta elçisi M. Balturşayops ve Türki - ye, İran ve Efganistan sefaretleri erkânr ve sair zevat — tarafımdan teşyi edilmiştir. M. Karahan ayın on dokuzun- da İstanbulda bulunacaktır. Sabah gazeteleri ne diyorlar? Fakat Mistar Eden ayni zamanda siynal bie gahalyet olduğhi İçin Tagiltere Ho Takandinarı ya memioketleri arasında bu capheden —bir yakınlık ve #samimiyet tezahür — etmesini mümkün görüyor. ZAMAN — Siyas! sulkastların e çok ol- Vakat bü öi« yapılmadığını senebi unsur eseri olduğunu ve talesilerle tebörüz ettirtyor. Ma « Zade Bey, sönrü siyast cünina kıymak — yalmız tur. Paris servisinde gene eskisi- nin ayni miktarda Türk — memur çalışacaktır. İtalyan memur gerçi Devlet Demiryollarının emriyle Ankara servisinden alınmıştır. Fa: ni temine çalışacak yerde bir Türke ait olduğu esasen kabul edilmiş bulu- nan bir işe Türkiyede çalışmaşı me- nedilmiş bir ecnebiyi getirmek için 18- rar gösteren ve arzusunu da yaptıran şirketin Türkiye mümessilliğinden bu hareketin hesabmı sormak zarureti du- kat diğer servislerde çalıştırılma- ması hakkında bir emir yoktur.,, Hüsnü Sadık Beyin — izahatını talyan memurun kayrılması me - selesi hakkında malümat istedik. Müdür Hüsnü Sadık Bey şunları kaydettik; bizce mesele bir tet- söyledi: kik mevzuu ölmaktön Çıkmamış - “— Ortada bir haksızlık yok- | tır. 15 birinci teşrin 1934 500 tevki ’ İspanya ile Fransa sında telefon muf ! resi de kesil Madrit, 14 (A.A,) — Jansı bildiriyor: Kıtaat Asturideki Gijer'di raya çıkmış ve mahalli muharebe başlamıştır. 20 kişi ölmüş yüzlerce kğî' ğ lanmıştır. 500 kişi tevi miştir. Hendaye, 14 (ÂLA.) — ya ile Fransa arasında tele haberatı kesiktir. Ancak, te fazla bir vahamet göl İspanya hükümeti, bu tedbift bir sansör tatbik edebilm almıştır. Zannolunduğuna göre, V | ve Mieres'teki ihtilâlcileri getirmekle mükellef vetlerin harekâtı müsait lerilemektedir. İbtilâlcilerin cephaneliğ Mermi düşmüştür. Dün Madritte beş divanı harp mıştır. Üniversite taleb turdukları mahallede ar yapan zabıta, bir miktar si! hane ve bazı evrak ele tir. Diğer bir araştırma sinde, sosyalist fırkasına bazı şahsiyetlein tevkifine görülmüştür. Halk, çiftçi fırkasına bazı gençlerin zabıta memi na yardım ettikleri söylen Öviedo ile Gihon arasın dip gelme normaldir. “Pabra,, ajanst M. La! baliero'nün bu sabah t -f ) diğini bildiriyor. Bordo, 14 (A A.) — ya silâh götürmekte iktfi, hükümetinin tâlebine mebi manda tevkif edilen — “Tu! vapurunun Bordodan har€ izin verilmiştir. Mevküuf balunan gemi tebatı hudüda sevkedi dir. Bir san'atkârı! ölümü Riga, 14 (A.A.) — Moskovaya dönerken hü | artisti Sobinof bir kalp den vefat etmiştir. 1933 senesinde Sovyet neye ç_ ve derhal İYİ | we muganniolarak l En iyi rolü İvgne Önegin sında Alfred ve Mayıs g rasında levko rolelri ile d* hur bulunmakta idi. — 350 metre yer a açlık grevi Peşte, 14 (ALA.) — yüz kadar maden amelesi; ©| grevine — başlamışlardır. her türlü işrara tağmen * çıkmaktan imtina ediyo! harekete ıobop, & fıdır, sereğilker  Muhrip krovazö çarpıştı —— Tokyo,14 (A.A.) — ÖĞi D Üle_n yoktur. Yalnız F | yer, hafifçe zedelenmi: î > Bi niyİ Çi