15 Ekim 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

HAYAT Ansiklopedisi ncı cüzü çıktı Belediyeler Bankasının Faiz miktarı! "Belediyelerin parasmı gene belediyelere yüzde 8 falz lle vermekj uztro vadell kredi etaslartna uygua degildlr. „ emleketimizde hergün biraz daha düzelen islerin basında ve gittikçe olgun bir hale gelenler arasında, dahilî idare makinemizi zikrebnek lâzırodır. Memleket idaresi, esasen Türkün en ırki ve tarihî bir meziyeti olarak tanınmıstır. Türk memleket idaresinde en serbest ve demokratik bir zihniyetle hareket ede/. Bu sayededir ki asırlardanberi mubtelif memleketlere hâkim ol • mustur. Eğer son asırda memleket idaresindeki sistemi fena netice vermifs* bunu hakanlannın sahsî îdarelerindeki fenalığa, ve memleketin hudutlan da • hilinde yasıyan kavimleri din ve bfl hassa dillerinde çok serbest bırakarak onlan temsü etmemesine, liizumundan fazla demokratik davramnasına da hamletmek mümkündür. Cumhuriyet idaresi bütün bu mah • zurlan ortadan kaldırarak memleketin her tarafında emniyet've asayisi diğer dünya memleketlerinden üstün olarak temln etmis; diğer taraftan da idare i*Ierinde en ttor\ usulleri kabul eylemiftir. lste, bahsetmek istediğimiz (Belediyeler Bankası) cumhuriyetin memlekete bahsettiği en hayırlı ve en asrî raflesseselerden biridir. Ancak, bir aeo« evvel kapılannı bizim fakir bdediyelerimîze açmtş olan bankanın Dahiliye Vekâletinin îleri grüslü siyaseti ve mo rakabesi alhnda çok güzel çalıstığnu •« belediyelere büyük hizmetler ifa «t • mekte olduğunu yakmdan bfliyoruz. Fakat, hizmet ve faydasuu çok tak • dir ettiğimiz bu müessesenin, bir bar ka muamelesindeki bir bareket tarzım ıslah etmes! Için dikkat nazarmı çek mekte fayda oldtrenna kaîüz. Biliyomz ki; Belediyeler Bankası 2301 numaralı II 61933 taribli ka • nuna tevfikan belediyeler varidatmm yüzde beslerinden toplanan bir sermayeye tnaliktir. Bu paralar bir buçuk milyon lirayı geçtiği için de banka iş lemeğe baslamıştır. Bankanın yapacağı muameleler sunlardırt Beledîyelere, şehirlerin tanzim ve tesisi islerinde yapacaklan esaslı imme hizmetleri için muhtaç olacaklan parayı, yapılacak işlerin ehemmiyetine ve belediyelerin ödeme ka**liyetlerine göre ikraz etmek; kısa veya uzun vadeli avans ve cari hesaplar açmak veya bunlara tavassut ve kefalet etmek ve esas nizamnamesile müsaade edilecek banka islerini yapmaktır. Şehirlerin tanzim ve tesisindeki âmme hizmetlerinde şüphesiz mahallî hizmetler de vardır. Esasen, belediyeler mahallî islerle meşgul olduğundan kanundaki bu âmme hizmeti sehir cemaatine ait isleri de sinesine ahr. Bankanın esas vazifesine dair ka nunda »u birkaç maddeden başka faiz miktan hakkmda bir hüküm yoktur. Yalnız, belediyelerin iştirak hisselerini sene sonuna kadar bankaya öde • miyen belediyelerin reislerüe hesap isleri müdiir veya memurlarının yüzde dokuz hesabile faizi şahsan ödemeğe mecbur oldukları yazılır ki bu da cezaî mahiyette olup bankanın alacağı faize samil değildir. Halbuki, bugun bankanm belediyelerden aldığı faizin yüzde sekiz olduğu anlasılmaktadır. tşte; bizim itiraz ettiğimiz nokta yalntz bu faiz nuktarınadır. Zira, Belediye Bankasmın Ocrazlan ekseriyetle uzun vadeli ve şehirlerin tanzim ve tesisine aittir. Bilhassa, su ve elektrik tesisatı belediyelerin birinci taleplerini teskil ediyor. Bu gibi tesisatın yapılması ise pahalı olduğundan ancak uzun vade fle karsılamak kabfldir. Şu halde, esasen varidab çok az olan belediyelerimizin bu hayatî tesisatı senede yüzde sekiz faizle yaptırmalarile insaat sermayesi on iki senede yüzde yüz ödenmiş olu • yor!... Bundan dolayıdır ki; varidatlan çok az olan su beş yiw küsur belediyemizden pek an sıhhî ve medenî tesisat yaphrmağa muvaffak olabiliyor. Halbuki, bankanın beledîyelere 3c • raz ettiği para da bizzat belediyeler • den alınan paralardır. Ba itibarlr da îstanbui tn«b'usu * ALÂETTÎN CEMİL Mabadi üçuncü sahijede 66 rinhirinpi <îpnfl Nn 37«59 , , umhuriy . M HAYAT Ansiklopedisi ncı rilt hazırdır. COzIerİıılzi bir an evrel ciltletiniz 6 Ullllll llll/l OClıO HU. O O t Telgraf ve mektup adresl: Cumhıu'lyet, îstanbui . Posta kutusu: îstanbui, No. 246' o t a l lCöI I J l Cpl MIIOW¥CI Telefon: Başmuharrlr Te evl: 22366, Tahrlr heyetl: 24298, Idara ye matbaa bsmlle Matbaacılık ve Neşrlyat Şlrketl, 24299 24290. İSTANBUL CAĞALOĞLU Pazartpsi 15 Tpçrinipvvel 1934 iöwt Kral Aleksandrın cenazesi Yugoslav topraklarında ' Katilin arkadaşlarından İngiliz tabiiyetinde bulunan bir Şarklı da yakalandı, Kalemenin vücudünde görülen bazı işaretlerden müslüman, yahut yahudi olmasına îhtimal verilmektedir Intihapta hazananlar Rey tasnifini bitirmiyen yalnız üç kaza kaldı Bugün Eminönü, Fatih ve Beyoğlu tasnifi ikmal edilecek ve netice yarın ilân olunacak Küçük Itilâf Mecüsi Belgratta toplanıyor. Cenaze rr.erasimîne Fransa Reisîcumhuru bizzat istirak edecek Muhtelif iki dairede reyler tasnif olunurken Dün bütün şehirde reylerin tasnifine gece ve gündüz devarn edilmiştir. Reylerini tasnif eden Adalar, Bakırköy,, Sanyer, Beykoz, Kadıköy kazalanndan başka dün, akşama kadar Üsküdar ve Beşiktaş kazalan da tasniflerini bitirmişlerdir Fatih, Fjninönü, Beyoğlu kazalan reylerini ancak bu akşama kadar tasnif edeceklerdir. Dünkü nüshamızda Bakırköy ve Adalardaki tasnifte seçilen azaların isimlerini bildirmiştik. Bunlardan başka Sanyer kazasında İsmail Hakkı, Amca Tevfik, avu* kat Aziz Beyler kazanmışlardır. Ali Bey, Hüsamettin Paşa, Celile Hanım yedek aza seçilmişlerdir. Kadıköyünde Yusuf ^iya, Naci Beylerle Rasime Hanım Reşat ve Haydar Beyler kazanmışlardır. Yedek azalar da Yusuf Ziya, Cemal ve avukat Hüsamettin Beylerdir. Beykozda 5990 reyle Mehmet A» Mabadi dördüncü sdhlfeae Yunanistanda hükumet muhaliflerle uyuştu Saikatti bütün vnzahile canlandtran yeni bir resim: Katilin Kral AlektandrJa M. Bartayn yaralonndan $onraki vaziyet. Otomobilin foförü katili arkasından tutmakta ve ttt uzerinde görüle. zabit te kıhcile Kalemenin kafanna varmaktadır *•* M. Zainıis yeniden Rersicumhur olacak, uzlaşma haberi se.lnç uyandırdı Atina 14 (Hususî) Âyan azasından on sekiz zatm mesaileri neticesi olarak bükumet fırkasile muhalifler a rasında uzlasmak husule gelmistir. Bu haber efkân umumiyede çok iyi tesirler bırakmıstır. Uzlaçmanın esası şudur: M. Zaimi sin tekrar Cumhurriyasetine intihabını her iki taraf ta kabul etmislerdir. M. Zaimisin Cumburriyasetine intibabın • dan sonra bir ay zarfında hükumet tarafından diğer muhalif fukaların mu vafakatile yeni bir intihap kanun lâyihası hazırlanacakhr. Atina 14 (Hususî) Siys^î peuti • Ierin uzlaşması üzerine Cumhurreisini intihap edecek olan millî meclis cuma günü içtimaa davet edilmiştir. Riyaset için M. Zaimisten başka namzet bulunmıyacakhr. Muhalif fırkalar beyaz rey vereceklerdir. Kral AleksanJr yaralandıktan sonra otomobilde Belgrat 1 (Hususî) Kral Aleksandrın ce sedini getir mekte olan Yugoslav kruva zörü Dubrovnik bu sabah saat altıdan biraz sonra Splite gelmiş ve arkasin da Fransız fi losu olduğu halde yavas yavaş Suikast mamunTa nhtıma yanas nndan Nali» mi'ttr. Gemi Yugoslav do Mabadi bejinct sahifede Faciantn son gahnesi: Katîl yerae Heyete riyaset eden Hariciye Vekilimizle Balkan Hariciye Nazırları arasında Belgratta mühim iemas ve müzakereler olması bekleniyor Heyetimiz Istanbuldan geçerek Belgrata gitti Yerli Mallar pazarı . ^ Bcyoğlu şubesinin yeni ve büyük mağazası .dün öğleden sonra merasimle açıldı . Yunan Reisicumhtrru Zaimis Hz. M. Zaimisin tahlift on dört kânunuevvelde yapılacaktır. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIII'IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Dün 16 da Belgrada hareket eden F*'zhaftz böliiğü Köprü üzeruu. Yugoslavya Kralı müteveffa Aleksandr Hazretlerinin Belgratta a3nn on sekizinci günü yapılacak olan cezane merasiminde Reisicumhur Hazretlerini, hükumetimizi ve ordumuzu temsil edecek olan Haıiciye Vekilimiz Tevfik Rüştü Beyin riyasetindeki heyet, dün sabah, Arıkaradan şehrimize gelmiş, Haydarpaşa istasyonunda Vali, Polis müdürü, Merke,^ kumandanı, sefaretler erkânı, Vilâyet, Belediye ve Fırka mümessilleri tarafından karşılann s. Mabadi beşlnci sahijede Tevfik Rüştü Bey Haydarpaja Solda Beyoğlu şubesinin ku • şadı yapdmadan biraz evvel> sağda küşadt müteakip ilh alışveriş yapanlardan bir hantm ukarpin altyor, ortada fubenin müdürü Ekrem Bey Sümer Bank Yerli Mallar Pazân Beyoğlu şubesinin Istiklâl caddesînde Yıldız apartımanı altında sabık Elden bi • nastnda tevsian açılan mağuasmın dün öğleden sonra saat dörtte resmi küşadı yapıbnışbr. Beyoğlu Yerli Mallar Pazarmın bulunduğu eski bina karan Iıktı ve halkın rağbetini karsılıyacak bir halde değildi. Sümer Bank yeni binayı isticar ettikten sonra bu feinanın on kısmındaki fotoğrafçıyı da çıkararak muazzam bir satış mağazası vücude getirmiştir. Bir müddettenberi ya • pılan bazırlık ve tesisat tsurada mükernimel ve yerli mamulâtmı teşhıre lâyik bir mağaza vücude getirikceğinde süphe bırakmıyordu. Bu tahmin yanhs çıkmaunıstn*. Yeni mağaza hakikaten çok güzel tertip edilmiş, ve kübik vitrinlerle tez yin olunarak fevkalâde elektrik tesi satı vücude getirilmiştir. Teshir edilen mallarm tasnifindeki isabete inzimam eden yerü mamulâtımızın nefaseti; zevki selim erbabını her vitrinin önünde ayrı, ayrı mesgul edecek derecede güzeldi. Resmi küsada pek çok davetlüer ge'mişti. Yerli Malîar Pazarı idare hejeü reisi ve Bakırköy bes fabrikaai Mabadi dördüncü tahlfe&t 1 Yugoslavya Kratvğesi Mari, Fra.ısa ,tır. Reisicumhara ite Marsilya utasyonunda