29 Mayıs 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
Rusyanın Akvam Cemiyetine girmesi HABER — Akşam Posta için Fransa teşebbüste bulunuyor Eğer Rusyaya daimi âzalık verilecek olursa Lehistan daimi âzalıktan çekilmek istiyor Paris, 28 (A.A) — M. Barthu,| mecliste Sovyet Rusyanın Millel-l ler Cemiyetine girmesi ve bunun üzerine Lehistanın cemiyette dais mi âzalık istemesi ihtimalinden bahsederken daimi âzalık adedi-| nin ve bu nisbette de tecdit edilen âzalıkların miktarını tezyit eden Yelkenli tayyare tecrübesi yapılıyor neye karar verecek Berlin, 29 (A.A) — Gazeteler dün kara ormanda kâin Hornigrin de dağından hareket etmiş — olan| yelkenli tayyareci Hoffmann'ın! beş saat 20 dakika zarfında 180 kilometre katettikten sonra — dün akşam Fransada Montebeliard'a inmiş olduğunu haber veriyorlar, Devlet demir yolları Ankara, 29 (Hususi) — Dev-i isi Muhtar dürü umu- let demiryolarş tarife Beyin yerine ticaret mi misi Naki Beyin tayin rivayet edilmektedir. Menkul servetler kanunu Ankara, 29 (Hususi) — Hükü- metin menkul servetler hakkında- ki kanun lâyihası üzerinde bir MÜURdef'düka (Ekükat " yapacağı | anlaşılmaktadır. | Gümü şhanede hazırlık Gümüşhane, 29 (A.A) — İran Şahı Hazretlerinin seyahatleri mü| etiyle şehrimizde fevkalâde azırlıklar yapılmaktadır. Salih paşa geliyor Sarıkamış, 29 (Hususi) — Ko- lordu kumandanı Salih Paşa Sarı- kamıştan hususi trenle hareket et- &. Refakatinde profesör Nissen ve operatör M, Kemal Bey gelmeden kendisine muvaffakıyetli bir ame- İiyat yapan doktor yüzbaşı Fehmi Bey de bulunmaktadır. edile Paşayı bütün Sarıkamış halk:l uğurlamıştır. Kendisi Batum tari-| 1 Bletin sevgi duygularını mumailey- kile İstanbula gitmektedir, Romanyada buhran Bükreş, 28 (A.A.) — Anadolu ajansının Balkan hususi muhabiri bildiriyor: Bugün öğleden sonra kralla bir mülâkattan çıkan başvekil M. Ta- taresko, gazetecilerin sorduğu su- allere cevaben, hükümetin devlet işlerini tedvire devam ettiği ceva: bını vermiştir. Aynı zamanda Ra- dor ajansı tarafından matbuata ve rilen bir tebliğde hükümetin çeki- leceği şayiaları tekzip olunmuş - tur. Kralla başvekilin bugünkü mü-| lâkatmdan sonra hükümet maha - filinde nikbinlik hasıl olmakla be- raber, hükümdarla başvekil ara sında evvelden tekarrür ettirilmiş olan yarımki mülâkattan vazgeçil- miş değildir. Buhranın kabinece bazı tadilât ile geçiştirilmesi ih -| timalinin kuvvetlendiği bu akşam söylenmekte idi, Bu havadis bir kaç gündenberi| Bükreş siyast mahafilindeki sıkın- tıh havayı az çok düzeltmiş gibi dir. | sin dünkü bir hal tarzı imkânını derpiş — et-; miştir. Bununla beraber buna Ar- jantin tarafından itiraz — edilmesi muhtemel olduğundan Fransanın bütün daimi âzalıklarının kaldırıl- masını teklif edeceğinden de bah-| sedilmektedir. Fakat böyle bir değişiklikte bil- Akvam cemiyeti Londra, 28 (A.A)—Diğer mem lTeketlerde olduğu gibi İngilterede de efkârı umumiyenin bütün alâ- kası bu hafta içerisinde Cenevrede| cereyan edecek olan hâdisatı bek- Jemektir. Silâhları bırakma konferansı ilk! açıldığı zaman herkesin gönlünde doğan parlak ümitler, son iki sene denberi yekdiğerini takip eden su- kutu Hayaller dolayısıyle azalmış ve nikbinlik eski şiddetini kaybet- miştir. Bu nikbinliği henüz muhafaza edenlerin kanaatine göre — konfe- ransın suya düşmek tehlikesi art-| mış olmakla beraber, milletler, şimdi bile azami gayret gösterdik- leri takdirde bu tehlikenin önüne geçebileceklerdir. Konferansın akrbeti herhalde bu hafta içersinde belli olacaktır. İngiltere, Fransa, Sovyet, Tür- kiye, Polonya, Belçika, Küçük İti- lâf İskandinavya, Baltık ve Yuna- nistan Hariciye Nazırlarının hep birden Cenevrede — bulunmaları, meselenin ehemmiyetle derpiş e-| dildiğine delildir. Togo ölüyor Tokyo, 28 (A.A) — Japon — Rus muharebesinde büyük bir şöh- ret kazanıp Japonyanın Nelsonu diye maruf olan Amiral Togo gırt- lak kanserinden ümitsiz bir halde- hastadır. İmparator ile Prens Şişibo mil- he bildirmişler ve bazı hediyelerle| batırm, sordurmuşlardır. Pahalılıkla mücadele Ankı 29 (Hususi) — Mecli- içtimarnda bütçe müza-| kere edilirken bir. çok hnlîpler]w söz alarak hayat pahalılığı ile mü-| cadele etmek zaruretinden — bah- setmişlerdir. Bu mesele ile İktisat ve Dahili- ye Vekâletlerinin meşgul olmaları beklenmekte, bu bahiste belediye-| lere de mühim vazifeler terettüp ettiği anlaşılmaktadır. Bu münasebetle Şükrü Kaya B.| söz alarak son zamanlarda açılan| pazarlardan ve bunların ieıınilîı küzumundan bahsetmiştir. Yunan bahriyesinde | Atina, 28 (Hususi) — Büyük bahri komisyonun verdiği karar üzerine Leontes tipinde iki açık de niz torpido muhribi yaptırılacak [ tır, Ayrıca sekiz torpido muhribi 18- marlanacağına dair çıkan haberin doğru olmadığı resmen - bildirili-| hassa İtalyanın muhalefetine ma-| ruz kalacaktır. Buna binaen daimi — âzalıklar meselesinin heyeti murahhasaları | tarafından ciddi bir tetkike —tâbi tutulmağa lâyık olduğu beyan edil metkedir, Filhakika Fransanın Le histana verdiği teminat haricinde olarak Slav âlemi cihetinde Sovyet Rusyanın rakibi olan Lehistan Sovyet Rusyaya daimi âzalık ve- rildiği takdirde kendisine veril- mesini kabul etmiyecek ve Millet- ler Cemiyeti bir âza kazanırken diğer birini kaybetmek tehlikesine maruz kalacaktır. eee neneanae SİYASET Her kafadan başka bir ses çıkıyor (Baş tarafı 1 nci sayıfada) Zaten bugün, meb'usan ekseriyetini | haiz bulunan — muhafazakâr fırka, ne | harici, ne dahili siyasette vahdet arzet- miyor. Bu teşekkülün içinde muhtelif cereyanlar var. Hükümet erkânr ara- sında da anlaşamamazlıklar, sayılmak- la tükenmiyecek kadar çoktur: — Dev- letlerin silâhazlanması, — Almanyanın silâhlanma metalibi, Hint kanunu Esa- gisi, ayrı ayrı ihtilâf zeminlerini teşkil ediyor. Ziraat Nazırı Elliot çiftçileri - yanet için himaye usulünün şiddetlen- dirilmesini istiyor. Ticaret Nazıtı ta- cirlerle bahriyelilerin menafilni düşü- nerek himayeci usulün terkedilmesini, dünya piyasasile geniş mikyasta mü- nasebete girişilmesini propaganda edi- yor. Londra ile Dominyonlar arasında, bugünkü İngilterenin ana siyaseti olan himayecilik bahsine dair münakaşalar oluyor. “Taymis,, gazetesi, sıkmtının fazla istihsalden değil az ihlâkten mları inandırmağa kendi dahillerinde pazarlar yaratmak için çare aramaları nı tasiye ediyor. Bütün bunların üzerine işsizliği de ilâve ediniz... İngilterede memnun ol- mıyanların adedi gittikçe — artıyor ve bugünkü hükümete zahir olan fırkalar intihabatta kaybediyor. Muhafazakâr- lar, onların kuyruğuna takıları milli iş- çiler (Mak Donald) ve millt Hberaller | (Con Saymon), milleti, birliğe davet e- | diyor. Baldvin, şimdiki hükümetin bü- | tün fikirleri birleştirdiğine dair mün- tehipleri ikna etmek istiyor. Dahiliye Nazırı İnskip bu fikir ve menfaat itti- badını (!) “millt fırka,, isitmli yepyeni bir fırkanın bayrağı altında birleştir- mmeyi açıkça tavsiye ediyor. Daha âz a- cul olan arkadaşları, bunun için henüz vakit gelmediğini söylüyorlar. fırka,, fikrinin yavaş yavaş olgunlaşa- cağını ve bunun cebir ve şiddet tatbiki- ne hacet kalmaksızın husul bulacağını umuyorlar. Bu müttehit fırka, — şimdi, muhafazakârların en güzel hulyası ha- line gelmiştir. Cümlelerini tarta tarta — kullanan » bile “köhnemiş fırka an'ane- lerine boyun iğmekten,, artık vaz ge- çilmesini, sağlam bir “milli,, cephe te- | sis edilmesini teklif ve tavsiye ediyor. Muhafazakârlar, — şimdilik — Bald- vin—Mak Donald hükümetini ipka et- mekle beraber, tez ilerliyen umumi memnüniyetsizlik ve Menafi gerginliği ile mücadele için, eski usul "demokrat,, üsüllerden sarfınazar olunmasını tav- siye ediyorlar. Dünyanım her yerinde nasıl cezrt rejim değişiklikleri oluyOrta, İngiltere. nİn buna doğru yürüdüğü — bütün bu | izahattan anlaşılmaktadır. | fa vi leu S eeei Gazinin Samsuna 29 Mayıs IDBÜ— SA S ayak bastığı gün 19 mayıs her sene olduğu gibi bu sene de büyük merasimle kutlulandı Samsun, (Hususi) — Samsu -| nun en büyük bayramı 19 Mayıs fevkalâde merasimle ve heyecan- İt tezahürlerle kutlulandı. Mil'etin kararan taliini değiştiren, yeni bir tarih yaratan büyük kurtarıcı on beş sene evvel bugün Samsuna a - yak basmıştı. Bu şerefli hatıranın| yıl dönümü candan bir coşkunluk içinde bütün bir gece ve gündüz devam etti.. Yapılanları — kısaca şöyle hulâsa edebiliriz: Sabahtan askerler, mektepliler , spor teşekkülleri, esnaf cemiyetle- tahsis edilen yerde toplanmış; on binlerle ifade edilebilen bir kala « balık halinde muayyen dakikaya intizar ediyorlardı. ri, memurlar ve halk kendilırineı | | | Saat ona beş var; limandaki va-| purlar, istasyondaki lokomotifler , kalar, saat kulesi hep birden düdüklerini çalmıya başladılar.| kulakları yırtan bu kuvvetli ses - ler uzun uzun devam ederken sa -| kin ve mavi deniz üzerinde kırmızı bayraklarla süslü motörlerin yak- laştığı görülüyordu. Nihayet tari- hi iskele önünde bir kalabalık; en büyük motörden Gazi Hazretleri - nin büstü genç zabit kumandasın- daki bir manga askerler Samsuna ayak basıyordu. Bütün başlar iskelenin park ci - hetini kapatan siyah perdeye çev « rilmiş, bütün gözler o siyah nokta- ya dikilmişti, sabırsızlıkla ve he - yecanlı bir intizarla bir şey bek » liyorlardı. Evet, © geliyordu, en büyüğümüz, kurtaranımız, yol gös terenimiz geliyordu. Genç, ateşli zibat; milletin bahtini karartmak Buradaki üçüncü kürsüde Samsu * nun değerli hatibi maarif müdürü Cemal Gültekin Bey memleket nâ” mına söylediği heyecanlı ve güz€ bir nutukla uzun uzun alkışlandı * Nutuklardan sonra geçit resi! başlandı. Asker, jandarma, polit itfaiye, izciler, lise, —licaret, ort ve ilk mektepler, spor klüpleri, ©* naf cemiyetleri, köy atlıları biribi” rini takiben geçtiler. j Alay, Küzımpaşa caddesini taki ben her taraftan alkışlar toplıyâ * rak belediye önüne geldi; burad' belediye namına söylenen nutuk” tan sonra Gazi evine ve Halkevif' gidildi; burada da muhtelif tesf' hürat yapılarak sabah merasimiti? nihayet verildi. Öğleden sonra Halkevi salonüf” da —biri İstanbul talebe birliği ” nin murahhası — tarafından— İ konferans verilerek Park ve Su* başı meydanında radyo ile halkt din'etildi. Ayrıca Belediye ve Cümhuriyt meydanlarında davullu zurnalı ek lenceler; koşu sahasında ıvc'lf_ ve binicilik yurdu tarafından MÜ tenevvi müsabakalar, Fenerdek' stadyumda muhtelif maçlar !";k' mışlır. Bütün bu eğlencelere : ş meccanen davet edilmiş ye be'* | diyc Lasafından nattstar. İimollâ talar ikram edilmiştir. t Gece tezahüratı da çok Iü"lf ç muş, halk sokak'ara dökü'müştü Resmi daireler, — tak! >atif edilmiş, karada ve denizde 53“' alayları tertip edilmiştir. Asker V esnaf cemiyetleri ellerinde ll"_’; leler, önlerinde fırka bandosi) istiyen siyah perdeyi bir hamlede! yırttı; gökteki hakiki güneşten da-| ha küvvetli bir güneş doğdu: Mus-| tafa Kemal görünmüştü. Bir alkış tufanı — perde perde yükseldi, toplarla selâmlandı; fır - | ka bandosu milli marşı çaldı. Büs-| tü taşıyan bir grup askere bütünW mekteplerden kız ve erkek ikişer talebe ile izci ve sporculardan te -| şekkül eden heyet te iltihak ede| rek büstü birinci kürsünün yanına koydular. Burada lise — talebesinden Naci Efendi: “Gazi Samsuna nasıl gel-| di?,, diye heyecanlı — bir hitabede bulundu ve sözünü — şöyle bitirdi:! “Mustafa Kemali bize Allah gön- dermedi, Mustafa Kemal İsa gibi. | Musa gibi ge'medi, Muhammet gi- bi de gelmedi; — Mustafa Kemal, Mustafa Kemal olarak geldi., , — | Bundan sonra büst, parkı taki « ben gençliğin elleri üzerinde ikinci| kürsünü Öönüne getirildi. Bura- da orta metkep muallimlerinden Farziye Hanım halk namına bir hitabede bulunarak 19 mayısın e -| hemmiyetini ve memleketin geçir- diği kara günleri izah etti. Alkışlala biten bu — nutuktan sonra büst, büyük âbidenin önüne konarak Halkevi bandosu tarafın-| dan İstiklâ;l marşı çalındı ve muh telif teşekküllerle müesseseler ta - rafından hazırlanan yirmiden faz- | nağmeleri arasında gümrük ıl”ı'. bütün şehri dolaşmıştır. ğ Denizdeki alaya limanın bü';: motör ve sandalları ienırlı",, bayraklarla donanmış olarak işti rak etmiş, Halkevi — bandos! sinden başlıyarak Samsım — 5:' vas demiryolu iskelesine kada' * hili takiben ağır ağır gidip gelfi, | ler; Gazi iskelesinden de hav& şekleri atılmıştır. Bugünün şerefine Halk fırk’: salonlarında saat22de başl! “Şükran balosu,, — sabaha F* neş'e içinde devam etmiştir. Eczacılar klübü Bugün saat on dörtte “E Klübü” koöngresi toplanacaktır. —| Çi lanma yeri Galatasaraylılar Cf'j bina Toplanmaya İstanbulda aı'” cut yüz on eczahanenin mümet* iştirak edeceklerdir. Tıp encümeninde Türkiye Tıp encümeninden! , heyeti otuzuncu Çarşamba günü saat ";4 Encümen umumi Etibba odası salonunda - toplana Aza tarafından takdim edilectk ge alar üzerinde konuşulduktan man Şerafettin Bey Malaryadat T4 | vellit dümori kebet teşemmuu ';—/ allim Dr. Kemal Hüseyin Beyı kiloz basillemesi ve Levinstcif basil taharrisi üzerine ı.buııı:;;’ macaktır. İçtimadan — sonra '“»,J’ birlikte müşterek yemek yiyett, Tni toplantıya arzu eden | Ja çelenk Gazi âbidesine konuldu.| t »if edebilirler.
