26 Eylül 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

L Dil Bayramı Müııasebetile mesi lâzım gelen küçük işîere dair.. Yazan: Ahmed Halil Bugün törenle ve önemli sövlevlerle açılan Dil bayramını. her sene olduğu gibi bazı küçük, ehemmiyetsiz. fakat hepsi bir araya geldiği zaman mühim oJan bir takım hizmetlerin görülmesine ıvesile sayacağız. Bir taraftan sÖ3*levler eöylenedursun, öbür taraftan bu xüçük işlere dikkatin celbedilmesi pek faydalı elacaktır. Dikkatli bir okuyucu geçenlerde gönderdiği bir mektubda şöyle diyordu: «Bilmem gördümiz mü? Beyoğlunda ibir kelimçnin beş çeşid imlâsı var: ,Apartman, apartuman, apartiman, apartıman, apertiman. Buna ne dersiniz?» Bizden sarfınazar, türkçeyi öğrenmiş bir ecnebi bu hale ne der diye sormak daha doğru. Dil Kurumunun önemli neşriyatına rağmen imlâ anarşisi caddelerde yaşıyor. Acaba kıymetli Kurum, İstanbulun gdze batan yerlerini fcir imlâ teftişine tâbi tutamaz mı? Köprü altında bir kahvedeki levhada şu kelimeler var: «Kef kahvesi... Pejmude elbiselerle girilemez.» Ilâna geçen bu «K?f» ve «Pejmude» acaba ne demek?! Sayım münasebetile duvarlara yapıştırılan bir iîânda Eayım günii memurlara verilecek malumat arasmda sakat kimselerden de bahis var. Bu sakatlan n doğuştan mı böyle olduklan, yoksa eonradan mı sskat bir hale geldikleri feildirilecek. Istatisiik Umum müdürlüğünün duvar ilânmda «Sakathklar doğmalık mıdır?» sualine rashyorsunuz. Eğer başka bir manası yoksa bu «doğmalık herhalde «anadan doğma» veya «doğuştan^ «hilkatten» yerinde ikullanılmış olmalı. İlân devam ediyor. Acaba T. D. K. hemen «dolmahk» a pek fcenziyen bu «doğmalık» yerine güzelim «doğuştan» kelimesini koydurtamaz mı? Bu senenln Izmir fuarı herkesi sevindirdi. Hele Dilciler daha çok sevirıdi. Zira o mahud: «Enternasyonal fuar ransenyöman bürosıı» Sözünden eser kalmadı. Keza fuara giden tramvay yolu üzerindeki ihtiyarî duraklarm üzerinde «ihtiyarî» karşı'.ığl olduğu tevehhüm edilen pek çirkin ve 6oğuk «istenel» levhaları da kaldırıldı! Ama şu «Fuar» kclimesi hâlâ duruyor. Acaba bir gayret daha yapıp şu kelimeyi de güzel diürnizden defedenıez miyiz? Ksldı ki bir defa kelimeyi yanhş yazıyoruz. «Laborativar» veya «Konservatvar» vezninde «Fuar» diyoruz, fakat «Fuar» yazmaktayız. Pek garib doğrusu. Izmir gazetelerinden «Fuar Postası» nm 25 ağustos 1945 tarihli nüshasmda muharrir arkadaşımız Hali'oğlu Hakkı bir teklifte bulumıyor; Tzmir •havalisinde fuarın gördüğü işi gören yerlere «Gencer» diyorlar. Acaba bu kelime, Izmir fuarına ad olamaz mı? Güzel olan mutlaka bizden, bize aid olan nesneferden başka şey mi? Birkaç sene evvel biz de bu sütunlarda «Fuar» yerine pekâlâ sergi, panayır dîyebüeceğimizi yazmıştık, Zaten Izmire akm eden Anadolu halkı icabmda «Izmir sergisine gidiyorum», «Izmir panayırına gidiyorum» diyip duruyor. Keşki biraz halklılaşma yolunu bulabilsek. Acaba pek sayın T. D. K. üj'eleri bu hususta rehberlik edemezler ml? Geçen senenin Dil bayramı giinu bu sütunlarda çıkan bir yazıda Beyoğlunda «Italyan kahve ve lokanta» ilânından, Büyükadada Kumsal mahaüesindeki Kum?al Furun» tabelâsmdan bahsetmiştim. Hemen haftasına ilânın bir «sı» ilâvesile türkçeleştirildiğine, «İtalyan kahve ve lokantası» şeklinde değiştirildiğine şahid olduk. Bu deaiştirmeye önayak olan Beyoğlu Halkevini, kabul eden müesseseyi tebrik ederlz. Fakat Büyükadadaki «Kumsal Furun» un hâlâ yerinde saydığını görüyarum. Acaba Büj'ükada veya HeybcMada «Halk Odası» reisi. olmazsa bir pol:s fırm sahibine tabelâsım sonuna bir «ı» ilâves'le «Kumsal fırını» şekline sokmasmı bir daha ihtar edemez mi? Şimdiye kadar on beş senedenberi her senenin Dil bayramında kenel Sekreter I. N. Dilmen'in çok enteresan ve taydalı yazılarıru okurduk. Bu senenin Dil bayramını maalesef I. N. Dilmeniiz yapıyoruz. Sayın ölü Dilmen içln Dı Kurumunun büyük bir eser hazırladığmı, bu eserde kendisinin dilsel çalışmalarınm mahiyetinin gösterileceğini haber aldık. Keşki eser, bu bayrama yetişseydi^ Işte bu senenin Dil bayramında BÖrülme=ini lüzumlu bulduğumuz küçük işlerden bir kaçı. Büyük dil davaları peşinde koşarken, bir araya eelince oldukça büyük olan bu küçük işleri de ihmal etmemeliyiz. İhracatın düzenlenmesi Yeni kararnamenin tatbikına yakında başlanıyor Sehir haberleri • CUMHURtYET 26 EylÛl 1945 1 { HUKUKI DÜSÜNCELER HEM NALINA MIHINA "Hâkim ve siyaset, davasında görüşlerim Profesör Dr. AIi Fuad Başgile «Cumhuriyet» in 23 eylul sayısında, yukarıki başlık altmda neşrettiğiniz makalede, Yargıtay Eşsiz bir nimet: Soya fasulyası lr Amerlkan dergisinde Soya ^ fasulyasınm bir medhiyesini ^ : ^ okudum. Bu yazıya göre, 25 yıl önce garb memleketleriıırle hemen hemen meçhul bir nebat olan Soya fasulyasından neler japüıyormuş neler! «Kendini, fasulya gibi nimetten sayma!» sözüne uygun veya bunun tamamile aksine olarak Soya fasulyası, eşsiz bir nimet imiş de haberımiz yok. Bu fasulya yalnız gıda maddesi olarak değil, bir sanayi ham maddesi olarak da bin bir işe yarıjormuş. Amerikada, dergiye göre, bütün dünya rekoltesinin takriben üçte biri olmak üzere, yılda 5 buçuk milyon ton Soya yetiştiriUyor. Yeşil ve kuru clarak yenilen bu fasulyanın tazesinde yüzde 4050 nisbetinde protein vardır. Bu yüzden besleyicilik hassası çok yüksektir. Yarırrr kilo Soya unundaki protein 34 yumurtadakl veya 6 litre sütteki, yahud da kemiksiz bir kilo etteki kadardır. Bundan başka Soya, fosfor, demir, kalsiyom ve diğer tnadenleri de bol miktarda küçücük varlığuıda saklıyormuj. Kuru Soyada C ritamini çok az olmakla beraber diğer vitaminler boldur. Çinlilerin tercihan yedikleri ülizlenmiş Soyada kâö derecede C vitamini de vardır. Amerikalılar, yemek leyrinyağlarına. margarine, diğer nebatî yağlara yiizde 36 nisbetinde Soya yağı karıştırıyorlar. Soya küsbesi kümes ve kasabhk hayvanların beslenmesinde kullanıldığı gibi un haline getirildiği takdirde, bnğdav unundan daha besleyicidir. Bu un, bilhassa biskiivit imalinde knllanılmaktadır. Soyanın modern sanayideki mevkii de mühimdir ve yeni yeni icadlarla istinıal sahası her gün biraz daha genişlemektedir. Amerikada harbrlen ev%rel 50 kadar fabrika. Soyadan haserat öldıirücü maddeler, matbaa mürekkebi, su geçmez kumaslar. muşamba ve sııni kauçuk imal ediyordu. Bunlar ya, tamamile Soyadan, yahud da müştakkatından yapıhyordu. Soyadan rıkarılan plastikler, çok defa madcn yerine kulanılmaktadır. Bir Amerikan sanayîcisi, tecrübe IçiB bir otomobilin bütün karoserisini, Soyadan ve diğer çiftlik istihsalâtından vücude getirmiştir. Soya küsbesinden yapılan suni yünler çok mükcmme] bir hale gelmiştir. Sun'î Soya yünü, her ne kadar tabiî yünden daha az davanıklı se de teknikçiler, bu kusura da bir çare bularakları ümidindedirler. Bu arada bazı mobilya kumaşları ve dokumaları Soya ipliği ile imal edilmistir. Btlediye Dalrni Eucumen kararlîe kahve ve csy fiatlarında yapılan tenzilâta dükkan satlhlerl riayet etmemekte, guya kendilerine lktısad müdürlüŞünce tasdık edilmiş yeni tarlfe vertldikten sonra tatblka geçeceklerinl ileri föımeitedlrıer. Alâkadarlar^ böyle bir seyın varıd olmedığını BöylemeStecllrler. Bütün feayrr.akamlara tebligat yapüarak bu tenzllâtı yapmBmıg düKkânlar hakkmda zabıt tutularak rniul korunma mahlcemesln« verllmesl •oiHIrilmlştir. Belediye kararına riayet etmiyenlçr Bümerbank hesabına pamuk lpliğl yapan müosseselerden 20 tanestnln baklannda mılit korunma kanunur.a ayk'n hftDenizyollannın kış tarifesi reketlertnden dolayı »ıraslle mlill SorunBIB savcılığma verlldlklerlnl yazmıştık. Denfzyollan şehlr hstlarında 1 eklmdea Saveı'.ık tarafıadan mahkernelere sevkedl ltlbaren ki{ tarlfesl tatblk edllecektlr. len fab?ikalardan dördü berset etnılş olduğundao bunlar Yerll Hallar Pazarlcnna rnüraoaat edlp eskt konter.'anlannın tekrar verılmeîint lstemlşlerdlr, Facat bu lsÇocuğunıızu hem ders kitabsız tek kabul edümemiştlr. bırakrnamak. hem de sevindirSarhojun marifeti mek istemez misiniz: Beyogıunda AEmalımesçldde bir lçklîl Iokantaia fazlaca Içen ve gürllltü pafrdı eden Hüeeyln islmll blrl, kendlslnl yatıştırmak lsteyen garEonlardan Nlkoyu bıçakla yaralanııştır Nlko, Beyojlu hastaneslne ile ialdın;ın:ş, Hüseyın yakalanmıştır, Dördü beraet etti Güzel Sanatlar Akademlsl S7leme grııpu talebelerl tarafradan hazırlanan sergl Güjel Sanatlar Akademlsl salonlarmda açılmıştır. S?rg1de teşhlr edilen muhtellf reElmlcr nrasmda fevkaâde denllebilecek zelllkte eserler mevcuddur. Aflş reslmlerl arasmda da bugün eşlerlne #nder rasladığınıız gıizelllkte aflşier mercuddur. Serglnln en gtizel köçelerlnden blrl t«lebelertn dlploma projelerlnl havl olan köşsdlr. Ftrglnlr. yazı köşeslnde de güzel şeyler vardır. Bu yazılnrın ve manalann en güzell AtatürkUn çu sCzüdür: lEfendller^ slz hayatınızda rr.es'ud olablllrfinlz, v'ekll olablllrslniz, hattft rçl«lcumhur olablllrslnlzı fakat hlç bir zaman sanatkâr o'.amazsınız.a Süsleyici san'atlar sergisi İKİNGİ SINIF KİTABI Doktor Ekrem Behçetin, hastajıeye çelen bir iıastayı otuz llraya amellyat etraek Uzsre muayenehaneslne davet ettiğl vs bu amliyatı yapaaııyarak atetl hastamn boğaeına atarak kırdıgı hakkında Istanbul mllletveklllerine vakl ?!k&yet üzerlne lotanbu! Etibba Odası taraîından yapılan tahkikat netlcelenmlş ve doktora lsnad edilen bu Buçun doğru olmadığı anlaçılmıştır, Yalnız raporda> gazetelerdekl neşrlyatın dogru olmadığî yazılmıştır kl ; bu bir iıatadır. Gazeteler, yalmz halkın dileklertnl ve çlkftyetlerinl dlnleyen mllletvekillerlne bir jthıs taraîından vaki jlkâyetl kaydet mişlerdlr, Şikâyetin ash olmadığı anlaşıldı ÜGÜNGÜ SINIF KİTABI A L I N I Z . 5 renkli 8 tablo, ve resimli. tam bir Hayat Biljrisi kitabı. Yazan: R. GÖKALP ARKIN İst. İlk Öğretîm Müfettişi BİR YAYINEVİ Acımusluk Sok. No. 16 İstanbul 30 Kurıış YE Nİ ÇIKTI I İ T A T R O S U SADİ TEK B ü G E CE Kadıköy SÜREYYA Sinemasında « S E K İ Z İ N C İ » Yarın gece: Üsküdar (HÂLE) Sinemasında yalnız güzel taraflarım gösteren, yan îhracatımızm düzenlenmesine ve ihgünlük sijasete arac mallaruun gruplara ayrılmasma aid let olan basmakalıp kararnamenin latbikma pazartesi sababir nutuk değil, obhmdan itibaren başlanacakt'r. Bu hujektif bir müşahede sustaJd karar İthalâtçı Birliklerine bil başkanınm son nutku münasebetile, ev | kendi yazımmış gibi okudum. Bu .öz1 bekledignr,fc . ^ e s i n e varırken! , açıkladığım dirilmiştir. ye.ce ayn. sütunlarda açAlad.g.m fi ı e r i m d e nekadar samimi olduğumu gös nutkun bu mahiveti tafidıSını da beli nutkun bu mahiyeti taşıdığını da belirtg Yeni şeklin en önem'.i tarafı, şimdiye kirleri paylaşmadığınızı söyliyerek, bu termek için, bu yıl 30 mayu ve 29 hazi mişim. Acaba niçin? husustaki düşür.celerinizi, size hâs olan kadar Ticaret Bakanlığı tarafınc'an 1:Çünkü sayın başkan, hukuk dilinin güzel ve akıcı ifadeler içinde, belirti ran tarihlerinde, gene bu sütunlard sans verildiği için ;ok zaman kaybetyorsunuz. Bunları okurken sonsuı blr çıkan «Siyaset ve hukuk» başlıklı ma türkçeleştirilmesinden maksadm, onu tiren ve ihracatımıza pek zararlı olan halk diline yaklaştırmak olduğunu ve haz duydum, Şunu peşinen lfad» ede kalelerimden, müsaadenizle, bazı par sistemin mühim bir kısım ihracat madTatbiksiz kalan böyle olması gerektiğini, nüfus lşleriyim ki, prensiplerde tamamen berabe çalar nakledeyim: « delerinden kaldırılmış olmasıdLi. Uç iz, ve zannederim, bütün idealist hu veya gayesine tamamen aykırı bir şe nin ve soy fldı tatbikatının bozuk oldugrupa ayrılmıj olan ihracat maddeleîcukçular da beraberdir. Benimle pjy kilde tatbik edilen güzel kaideler, pek ğunu, hâkim sayısmın çoğa'.tılması ve rinden birinci grupa girenlerinden lilaşmadığınız nokta, ikinci, hattâ üçüncü çabuk unutulan güzel vaidler, yavaş onların terfihi lâzım geîdiğini, mahkesana mecburiyeti tamomen kaldırılmışderecede kalır. O makalemin, henüz yavaş bütün insanlarda bir şüphe, inan melerde kütübhaneler tesisi lüzumutır. Ancak bunları kar.?ı"! iyacak olan intişar etmemiş olan ikinci kısmını mazlık ve imansızlık duygusu yaratır nu, adlî sicil ve adlî tıb işlerinin düzakreditifin o memlekette tr.mamen aç bekleseydin'.z, fıkirlerimi daha etraflı her millet veya her ferd, «gemisini kur gün bir hale kcnulmasmı nazik, itida'.li tırılmış ve karşılığmuı memlekete geltaran kaptandır> sözüne uyarak, en ve belki de biraz fazlaca ihtiyatlı b ; r nlıyacaktınız. Fakat buna mukabil koyu bir egoizme saplanır ve böy!ece lisanla belirtmiştir. Gerçi henüz siyasî miş olması şarttır. ıelki de o güzel yazınızdan mahrum millî hayatta yeni sarsıntılara yol açıl münakaşalarmm mürekkebi kurumaİkinci grupa giren mallann ihracat li salacaktık ve yazık olacaktı. miş olur. Bütün bunların önlenme^i mış olan toprak meselelerinin nutukta sansı İthalâtçı Birlikİ3ri, biriikler mevU hukuk kaidelerinln iyi ve maksada uy yer almaması belki daha yerinda olurzuuna girmeyen memleketler için TiÖnce prensip üzerinde konuşalım. gun bir şekilde tatbikı lle olur Halk du; fakat nutkun siya=î olan ve olmıcaret Odalarmca verilocektir: Anlaşma Diyorsunuz ki: «Zararlı gördüğüm şey dilinde siyaset, «idarei maslahatc.ılık! yan k'sımları tartıldığı zaman ı ben simız olmıyan memlpkotlprden İP. bu e ihdas edilen adliye yılıdır, ne törenanlamma gelir. Her devrin adamma yasî olan kısmın, diğerine nazaran muamelenin yapılması için akreditifin dir. ne de nutuktur. Takvim yıh, ma'ıi meselâ bizde, istibdadm, meşrutiyetin ehemmiyetsiz ve diğer kısımdaki rıüaçtırılmış ve memlekete girmiş olması ye yılı, ders ve üniversite yıliarımıza ve cumhuriyetin sarsıntılarını maha taleaların da yerinde olduşunu gördülâzım dır. varsm bir de adlij'e yılı eklensin ve bu retle geçirmiş, o devirlerin fikirlerin ğüm içindir ki bu nutuk hakkında yuBu gruplar dışında kalan mallara ge da lâyık olduğu bir törenle kutlarsın; benimsemiş, hepsinde mevkiini muha kanki neticeye vardım. Doğrus'irıu isne Ticaret Bakanlığı Msans verece^tir. hiç mesele yok. Bu törende Adalet Ba faza etmiş ve borusunu öttürmüş olan tersen'z, o netice biraz da içten gelen kanı veya bir başka şahsiyet tarafindan adamlara «çok siyasî adam» derler. Bu blr temenninin ifadesidir. «Vatar.daşın hükumetın adlî siyaseti ve bir senclık manada siyasî adam, siyasî çocuk veys masuniyet ve hayat hakkmın koruyufaaliyeti izah edilsin; yapılan ve yapı siyasî fikirden bahsolunduğu zaman cusu olan adliye cihazının en yüksek lacak işler üzerinde konuşulsun. Gene etrafı kollayan. herkesin nabzına göre mertebesine erişmiş bir hâkimden bekmesele yok. Hattâ bizzat temyiz bnş şerbet veren, «Zamsn sana uymazsa sen ienen de budur» cümlesi bunu açıkç3 Sun'l Ipek yolFu7İu^\ı lhbar'.an üzerln kanı tarafindan, ilmî ve hukukî bir zamana uy» sozünü prensip edinen gösteriyor. de yapılan teftlşler müsbet blr netlce ver çerçeve içinde objektif kalmak şarlile, adam, çocuk veya fikir kasdolunur. Bu Demek ki. çok muhterem ve aziz <3osmemlştlr. Gerek Bölge Sanayl Blrllgl, gerek nutuk söylensin ve uzun bir adlî haya adi siyaset, adi politlkadır Hukuka Yerll Mallar Pazarlarmın bu lşlerle alaka. tın verdiği olgunlukla, gene hukukçu bağlı bir devlette.... bütün mesele yetki tum, ayrılığımız sadece son nutkun lan görülmemlştlr. Ancak lpllfl alan lklncl ve hâkimlerimize faydalı öğüdler verilve görevlerin ve devlet akçesininı şu tefsirindedir ve bu da, makalenitı baellerin kargborsaya gatış yaptıkları anlaşılsin. Bunda da mesele yok. Bilâkis, iyi veya bu klşinin, şu veya bu smıftn şında belirttiğim gibi, ikinci hattâ ümıştır kl bu kısım tahklkatı Ticaret Balik ve şerefliiik var.» kanlıgı miifettlşlerl yaparaktır. menfaatine değv; bütün milletin men çüncü derecede kalır. Benim müşaheŞu halde, adliye yılınm her yil kut faatine Çivl yolsu7luğu üzcrindr; yapılan tnhklkul'^mılmasındadiT. Bunun deme nazaran, Yargıtay başkanımn bu katta teftl? heyetl, çlvl İçln Karabük fab lanmasırıda, bu vesile ile adaletin sesi sağlandığı >Jrde içtimaî adalet var, seneki nutku, geçen yıllardakinden çok rlknsındsn kalın trt alıp lmalSta uygun nin duyurulma?ında, daha doğrusu, bir sağlanmadı^ı yerde ise yoktur ve böy daha güzel daha objektif ve çok daha filıraşln lmal eden fabrlkator Raslmln bun nevi adliye muhasebesi yapılmasınm le yerlerdy hukuk kaideleri şahsî veya az siyasidir. Ben gelecek yıllarda, geları çlvl fabrlkalarına ver?cek yerde karabor.=aya sürdüSU tesblt edllmlş ve mllll ko faydalı oluşunda benimle paylaşmadı zümrevî .^iyasete alet edilmiş demek ecek nesiller hâkimlerinin nutuklarmrunma saTcılığına Terllmlşttr. Bu İçln blr ğınız bir cihet yoktur. Ben de her yıl tir.... T^k cepheli totaliter siyas°te yer tla, sizin ve benimle birlikte bütün idede p'.visaya oatılan çlvller tarafı ardır kl, adalet cihazının müstaki^ gür ve ,hür vermiy'en (Roland Dorgeles) ile bir alist hukukçuların özled.&i istiklâl ve bumınla Ticaret Bakanlığı teftlş heyetl sesinin, bir adalet adamı ağzmdan du leştü^miz nokta, hürriyetin müdafa?sı objektifliğin, deha mükemmel bir şemeşgul!l.ir. Bu satırlan okuduktan sonra, 1935 te yurulmasım, hukuk manzumesinde ve ve .fıukuku siyasete alet yapan totali kilde belirtileceğine ir.anıyorum. E'ıvekalkması rir kl, savın yargıtay başkanmın dedi Almanvada bir tetkik seyahati yapmı* adalet makinesinde işleyen ve işlemi \ft rejimlerin yeryüzünden Tekel Bakanı gitti lan benim de dahil bulunduğunı Türk GUmrük ve Tekel Bakanı Suad HavTİ yen noktalarm belirtilmesinl, Işleyen'.e jfkışının devamı temennisldir. T&rilı ği gibi, «Ferdlerin birer değer halhe sanayicilerile Orgutılu dıın akşam Ankarava donmlıştjr. rin daha iyiye ve işjemiyenlerin de, h!ç şa=Tiadan gösteriyor ki, hukukun siya gelemediklerl muhitlerde medenilikten basın heyetine, Alman değılse, iyiye doğru yöneltilmesin^ sete alet edilmesi, adaletsizliği ve bu ise ahsolunamıyacağı gibi, ferdlerin birer iktısadcılannm, tnemleketimizde bol bol İkramiye verilecek tramvay fasulyası yeriştirilmesir'i tavsiye değer olmaktan çıktıkları yerlerde de mesleğine bağlı her hukukçu gibi, çJ inkırazı, yıkımı getirir.» memurları medenice ılerlemelerden söz r.çmak tmelerinde ve Soya mahsnlümii? ne ve gönülden istiyenlerdenim. Yuka'/îda Geçen senekl Adliye bayramı münaTramray ldarrfl bu sene S(tO memura kadar çok olursa olstın hepsini satm blrer man? nlsbetlnde İkramiye verecektlr. makalenizden aktardığım satırla', »i sebetile gene bu sütunlarda şöyle de ersiz olur» hakikatini benimsiye'im ve söylemeleriudeki hikmeti Bınlar aylıklı memurlardır. Dlğer ücretll zin de aynı dileğe iştirak ettifiiıni EOS miştim: «Adalet olmıyan yerde gerçek adaletin garantisini «Türk yargıc'.aruım lacaklarını memurlara İkramiye Terllemlyecektlr. teriyor ve bu prensip noktasınöa fikir manasında medeniyet de olamsz. Ka üksek asalet duygularmda, mitletımi imdi anladım. Bu yazıvı da binbir işe arayan Soya fasulyasını bol bol yetişlerimiz arasında herhangl bir ayrı zayı hiçe sayan hududsuz ve kontrolsuz zin hakka bağhlığında ve haksızlıea Et fiatlan ucuzladı gayrılık göremiyorum. bir iktidar, keyfiliği; keyfilik^ yavaş ya isyan asaletinin engm genisliğinde ara tirmemizin çok faydab olacağını gösterEt fiatlan yannüan ltlbaren on beş kuruş ucuzlıyafak, kojun \r>{i, ?ıgır 14'J, kıvaş zulmü ve b&rbarlığı doğurur, bu ise mak lâzım geldiği» görüşünü bu rr.em tnek için yazdım. Tanm ve Iktısad Baırt kanlıklan Soya yetiştirilmesini teşvik vırcıfc lrt.î kurıışa sa^ılacaktır. tktısad lekette her ferde benimsetebilelim!.. Şimdi ikinci ve daha mühim bir pren medenijeti yok eder». mudUrlüğü bu husustaki tekllfinl Belsdıyo Hıfzı Veldet ve temin etmelidirler. Bu fikirlerden sonuncusunu bir yıl, 8İp noktasına gelmiş bulunuj'oruz. GeDalml EncOmenlne blldlrmlştlr. ne diyorsunuz ki: «Mesele yeni adliye diğerîerini ise üç ay önce yazmış ve bu Üzüm bayramı yılını açma vesüesile Yargıtay başkanı tarihî gerçekleri belirtmeğe çalışmış oTeşllay gencllk çubcsl üyelerl 30 eylul lan fikır ve meslek arkadaşmızm bu 0 l.î paxar günü Yentmahalle baglarında tarafindan ve bu sıfatla^ hükumet er mevzuda, sizinkinden ayrı düşlıncei«> kânı ve bütün memleket efkârı önünAmerikah atletler yarın şehrimizo blr üzüm bayrarnı tertlb etmlştlr. de, tamarftile siyasî mahiyette mevzu olduğuna nasıl ihtimal verdiniz? Yoktayyare ile geliyor İtalyada bloke edilen paraiarımız lar üzerinde ve muayyen bir siyasî gö sa benim o tarihtenberi fikir de§i?i:rdiAtletlzm federasyonu •carafından davet Mir.etvekıllerimiz dün de Yalovaya Cumhuriyet Mprfcez Bankası^ Italyanın ğime mi zahıb oldunuz? Boyle biv memlPketlml?le tlarl ve slyasl münase rüşü müdafaa eder şekilde, sivasî bir ba düşeceğinize de ben ihtimal ve» iderek, halkın dileklerini dinlemişler edten Amerlkah atletler 13 kişllik blr taTarihe dikbatının ke'llmeslnden ltlbaren İtalyada nutuk verilmtsindedir dir. Yalovalılar, kasabanın su işinm hal kım halinde yarın Kahlreden tayyıre 11» mem. Yeşllköy hava meydanma lnmlş olaıak'.arblnke olarak kalmış bulunan ptıraların tas kat edersek, büyük milletler bep hâini, bir rıhtım yaptırılmasını, Yalovada dır. Atietlerln İştirak edeceğl müsaaakalar; fıyeslne başlnmıçtır. Bunun İçln Italvada kimlerinin şerefine ve salâh'yetine tırrv 100 njetre; Haldey, Jones, Masker, bloke parası kalanlar bunun neden ka'd;. manarak yükselmiçler ve hâkimlerinin Şu halde benimle paylaşmadığınız nok ir banka şubesinin açıbnasını, bir orta 200 metre: Masker, mekteb açılmasmı, belediye bütçesi ğını, bloke edlldlğl tarlh^ mlktarını ve 4<")(ı metre: Petersonj Marek. hangl müessese nezdlnde bulunduŞunu Içleri boıulup da politikaya alet olduk ta, prensiplerde değil, olsa olsa, Yar mar işlerine kâfi gelmediğinden nakdî gıtay başkanmın son nutkunun siyasî gı»0 metre; Warrell, derhal Mfrkez Bankasına blldlreceklerdlr. lan zaman da çökmüşlerdir.» yardım yapılmasını, Samanhdere lıma1500 metre; Weellng. Mademki son yazımdan bahseder olup olmaması noktasmda toptanabılir. Ihtikâr yapan 14 mağaza kapatıldı nının temizlenmesini, vapurlardaki yaz 110 mnnla; Matheus, Tyrrelİ. Bahis mevzuu ettiğiniz makalemde bu Ihtlkfir maddeslnden mulıtellf mlllt ko ken; «Jler zamanki gibi, seve sevo okuarifesinin kışın da tatbik edilme?mi, Uzun atlama; Cones. nınma raahkemelerlnce verllen ve yargı dum» iltifatında bulunuyorsunuz; şu nutuk için şöyle demiştim: «Bu seneki Yüksek atlama; Marek. taycn tasdlk edllmek euretlle kat'llcşen 1 1 halde yıllardanberi, kendi naçiz ölçüm törende sayın başkan Halil Ozyörük ge otobüslere lâstik verümesini, köylüleri Gülle atma: Chltwood. muayyen müddetîerle kapatıl de yaymağa çphştığım hukuk ve ada ne hukukun özlü ve pürüzlü bir çok daima rahatsız eden göçebe lcıbtilerin D'sk atma : Cblttfood, Marek, masına dalr hükümler, dtin yerine getirll. bir yerde iskân edilmesini istemi^lerClrid atma : Peter*edge Seymour Cohn, n:lş bu mağazaların kapılan mühürl?n let fikirlerinin ne olfluğunu pekâlâ bi meselelerine dokundu; samimî ve açık dir. Amerıkalı atletler Suadîye otellcde 111Ben bu memleket konuştu. Aksayan noktaları bütün açıkmlştlr. IlSm hulftsalan da magazalarm ke liyorsunuz Diğer bir takım vatandaşîar da şahsi saflr edlleceklerdlr te hukuk, kanun ve adalet şuarunun lığile tenkid etmekten, yürümiycn işlepenklrrlne yapıştırılm'.ştıf. yerleşmesi; tatbiksiz kalan kanunların ri belirtmekten çekinmedi. Yani onun dıl»klerde bulunmuşlardır. Milletvekil: Değirmenler gene denîz suyu bunlar nekadar mükemmel olursa ol nutku, adalet ve idare işlerimizm yaî erimiz, akşarn Istanbula döhmüşl;rd r kullanıyor 6un tamamen faydasız, hattâ zararJı nız güzel taraflarını gösteren basma iugün Şişli ve Şehremini Halkevîermde Son zamanlarda terkos e'iyunıuı ekserlya olduğu, hukukun siyasete alet edı'.nıe kalıp bir nutuk olmayıp, iyi, fena hü .alkın dileklerini dinliyeceklerdir. Niishan 18 buruşrur. aknıaması jüzunden 21 faat devamlı BUrette çar.çan değlrmenlerln zarurl olarak mesi gercktiği fikirlerinin, yalnız mes tün noktalara dokunan objektif bir müMühim blr hırsız yakalandı Barle Abone Şeraiti buğdayları denlz suyu lle yıkadıkları KÖV lektaşlar arasında değil, idare eden ve şahededir. Esasen vatandaşm masunıvet Içtn M\ıht«;tf hırsızlıklardan suçlu Muharrorrı İçln Blı aylık enmektrdlr. Bu hall Beledlye de bllmckte, edilen, bütün yurddaşlar arasında en ve hayat hakkmm koruyucusu olan ad3OU 6CK1 Kr. n r ı blrl kendlalne yataklık ettl^l sannun Oç ayıı* fakat şehre k&fl eu Terllemedl|l içln rte aeniş ölçüde yer etmesi için, yı'Jardan l'.ye cihazının en yüksek mertebes'r^e 800 16OU » ıL adlı blr kad:nın evlnde ele geçSlrmenler aleyhlne blr hareket yapılama beri kafa^ını ve kalemini çalıştıran bir erişmiş bir yargıcdan bekienen de bu ılşt.: Muharrem, Aksaray, Lâlell ve clva Aitı ayıık 2900 » Senelik maktadır, Değırmenlerln bıığdayların la2S(X) 5400 » ında blr çok eve glrmekt'en ve bu arada dur.» vajını ö?nlz suyu lle yapmalarının eltîe arkadaşınızım. Bu idealde o kadar birarg:ç Osmanm evlnl de Eoymaktan rixx. Dikkat eşiyoruz ki, sizin son makalenlzi Görüyorsunuz kl ben, en yüksek hâ :'nda taklbst yapılmaktadır. Ça'.mmış tlr dllen unun kallteslnl bozduğu İddiası da Oazetemlze ?önderllen errak »» fazılaı üslubundaki güzellik haric ad^ta kimimizden, adalet ve idare işlerimizin ok mal, tutuldugu evde bıilunmuştur lert sür'Jlmektedlr. nejredliflD edllmesiD lade olunma* Prof. Dr. Htfzt """" Y a z a n : ••• *••••••••••••• Veldet Sun'î ipek yolsuzluğu iddiası tahakkuk elmedi Yalova halkının dilekleri CUNHURİYET Acaba doğru mu? Günahı boynuna, bir ecnebi gazetesinde okudum. Amerikaya aid bir takım haberler. Tabiî, I0İIIHI, her biri bir garabet örneği. Inanrp inanmamakta kendim tereddüdlü olan kanun ve nizamlarına geîiyaruz. yüm. Florida'da, denize girmek için birinAmerikanm Toronto şehri belediye ci şart, tâ gerdana kadar ilikli bir mameclisi, geçenlerde bir karar çıkartmış. yo giymek. Bir başka eyalette de, kaBu karar, eski bir kanuna aykırı imiş nun, bütün yurddaş'.arı her cumartesi amma, gene de çıkartmış işte. Karar akşamı banyo yapmağa mecbur ediyor. Indiava'da çamaşır günJerini kanun şu: Bir erkek, karısını sokakta öpebiir. Bir şartla: Uzun zamandanberi tayin ediyor. Hem de çamaşır iplerinin uzunluğuna varıncıya kadar müdahaayrı yaşamışlarsa. le etmek şaıtile. Iki metreden uzun çaKaliforniyanm bir bölgesinde de, somaşır ipi kullanmak yasak. Bu kakakta öpüşmeğe bir şartla izin vavmjş! darla kalsa, iyi. Kadın çamaşırlarını göz Dudaklar asidfenik karıştırılmış gülönünde bir yere serip kurutmak da suyu ile yıkanmışsa! kat'iyen yasak. Buse bahsi bu kadarla bitmiyor. Minnesota eyaletinde, pek eski zeman Tarihten bir ses: dan kalma bir kanun, bir kucaklaşma Tarihe karışan eski şeyleri sıraya diile bir defa öpüşmeyi nişanlanma sazersek epey uzun bir silsile oluyor. ıyor. Massachsetts eyaletinde, ayni Köprü tahsildan, jebilci, akkâm, sürıe şenç kızı on defa öpmek onunla evlenalayı, goygoycu, sarhoş küfesi, mektemeğe talib olmak ve onun tarafindan be başlama, sopalı bekçi, yangın var!, da kabul edilmek demekmiş. Halbuki, sokak köpeği, tablakâr filân, falan. Maryland'da bu şekilde hareket eden Devrini ikmal edip öteki dünyaya göçen kadmla erkek, kanunen üç ay bir ara kimi acayib, kimi lüzunvsuz bu saydıda yaşamağa mecbur tutuluyormuş im şeylerden blr tanesi hortladı. Hem Gene Amerikanm bir başka tarafın öyle bir hortlamış ki, yaman! da, bir başka kanun, bir genç kıza anAlîah sizi inandırsın, geceleri sokafa nesinin nzası olmadan aşk mektubları çıkmağa bazan korkuyorum. Evim I5yazan erkeği hapse atıyor. tanbulun, senede bir iki gün suianan, Aşk ve alâka bahsi burada bitiyor. bazı sene. akla geldikçe, budama mevŞimdi, Amerikanm başka işlere dair siminde ağacları budanan, binalanrın NELGK KAHİRE B U A K Ş A M Sinemamn ilâhî yıldın JEANETTE MAC DONALD ve ROBERT YOUNG ETHEL WATERS S i n e m a s ı n d a tarafindan mükemrrel bir surerte yarahlan YOLCULÂRI Aşk ve macera süper filmi takdim edilecektir. İlave olarak: IRAK KRAL NAİBİ Hazretlerinin İSTANBULU ZİYARETİ (Türkçe Sözlü) Numaralı koltuklar erkenden aldırılmalıdır. Yarın Akşam I P E K Sinemasında 0RMA!VLAR KRALI Baş rollerde : Muazzam maceralarla dolu. RENKLİ ve büjiik bir film RANDOLF SCOTT CLAİRE TREVOR B U AKŞAM PAŞABAHÇE Birlik Halksanatkân Sinemasında önündeki kaldırımlar çökerse mal sahiljleri tarafmdan tamir edilmesi dört gözle bekienen, geceleri bekçılsr dolaştığı rivayet edilen belediyenin ehem miyet verdiği, şerefli bir sokaitadır. Gelgelelim, ortalık kararır kararmaz. yerlerde bir takım esrarengiz gölgeler sürünmeğe, karanlık köşelerde, paçalarmıza sürtünerek geçen soluklar işitilmeğe başlar. Bunlar, mahallemrarı içtimaî hayatına karışmağa yüz tutan sokak köpekleridir. Eskisi gibi, sokak köpeklerini beslemeği hayır 1{İ sayan kalmadı da açlıktan mı bu hale geldiler bilmiyorum, bu '^'•j^ . kuçukuçular, ne taştan korkuyor, ne hoşta aldırıyor. Gözü pek şeyler. Eski köpekler, içinde yaşadıkları rrahallenin insanlarım tanırlar, onlara dokunmazlardı. Bunlarda o feraset Ve o saygıdan da eser yok. € laha havale etmiş bulunduğunu görenler, Istanbulun kaybolmuş, bir hususiyetini ihyaya çalışıldığı zehabına kapılıyorlar. Böyle değilse bile, belki de. beledivemiz bütün işlerinde olduğu gibi bunda da şehirlinin menfaati endişesinı gütmektedır. Yakında bütün çoKak'.snmız köpekle dolduğu zaman aynca bekçi teşkilâtma* lüzum kalmıyacaktır. Bizler de, şu meşhur bekçi parasmdan kurtulacağız. Atomdan ilhamlar: Atom bombası, Ja.ponyada blr yığm kan, bütün dünyada da dereler gibi mürekkeb akıttı. Pennî, ilml, sirasi. askeri. tktısadî, edebî ve mlzahl türlü sahalarda; eli kalem tutan herkes bir şeyler sövledı. Blr Fransız gazetesi de. AmerikalılirdHiı önce Fransız âlimleri atomıı parçalama usulünü bulmuşlarlı dıye alaylı taraTından bir yazı yazmış. Dlyor ki: Atoınıı parçalama usulü. her zamankl gibi gene blr Fransız k^şfidir. Ne çare kl, gene h?r zpmar.ki g:bi yabancılar bunu da ekmlzden aldı, gerçekleştirdi. kullandı. taşe Bakanlsğı memurlarmdan biri, bize bu hususta şu beyanatta bulun AH3IED GÜLDÜRÜB SABRİYE TOKSES birlikte DANS ÇILGn>ıXIKLARI komedi 3 P. Ayrıca zengin varyete Hele sokaklarda el etek çekildiktep sonra, halimiz büsbütün yaman. Mahalleden mahalleye uluya uluya bir hırlaşmadır tutturuyorlar ki tahammül edilir şey değil. Belediyenin bu işi de bermutad Al muştur: İki kilohık bir bomba ile, otuz bin tonluk bir bombanın hasar yapmakta şaşılacak şeyi yoktur. Bihyorsunuz ki burada, bizler de bu ayarda bir başan kazandık. Tasav\ur edin kl, 30 gramîık et karnesile, bir aıleyi bütun bir hafta bsslemek idjiaöindayız. Yaktr.da^ bu sidişle. bir gramcık etie, bütün bir eyalet halkını mide fesadına uğraımağa tnuvaffak olacağunızı timld ediyoruz. Derniryollar İdaresinde de bize şuntarı sövlediler: Seyahatl?r için elde ettigirnlz başarıları bilijorsunuz. Bu başarılan arttıracağım'za eminiz. Büt İn bir düjün halkını bir vagon körüğüne yerleçtirmenin yolunu bulduk. Eütün bir tren halkmı istiab edebilecek bir 'âvabo plânını incelemckteyiz. Normal bir katar yo'.cularını tamamile alabilecek bir son vagcn feneri üzerinde c e tetkiklere T devam ediyoruz. Bu fenerin bir meziyeti de. kalorifere ihtiyaç göstermeylp üstelik yolcuları ısıtması olacaktır. Basir. Umum Müdürlüfünde. alâkall makaırL'arla şu görüşrr.eri yaptık: Posta pulu büyüklügündeki gazetelerimizle alay ediyorlar ama, !u. sadere bir terakki alâmetidir. Hem bu kadarla kalacak dçğiiiz. Yakırda. konfeti bovunda bir gazete çık^racafız. Ne cebi şişirir, ne de yer tutar. Fazla olarak, tam 2500 sahifelik yazıyı içine sığdıracak. H. V.