12 Kasım 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET 12 İkmcite»rm 1943 Askeri • • vaıiyet ün, 1 numaralı Dünya Harbinde. Almanyanın imzaladı. ğı mütarekenin yıldönümü idi. Bu münasebede y&zılan yazılar. söylenen sözler, tobiatile birbirine aykıYirmi sene İçinde or.unla beraber bir ndır. acaba nekadar kiiki iıafta evvel intiAlmanyanın. sanki. bu harbde de, getab basliâı? Yirşar eden Hüseyin çen defa teslim olduğu günün yıldönu. minci yılaönümü neş Rahminin «Melek ınünde. mütareke istemesi mutlaka lâriyatını elden geçisanmıştım şeytanı» nmmış gibi düşünceler yiirütijlüyor ve rirken bu meraka ndan ayn bir yazı ile bunlara istinaden harbin ne zaman bi. düştüm; kat'î değilse bils. ekiik de ol okuduğum hikâye hatirlamıyorum. Kü bahsedeceğim. teceği etrafmda tahminler yapılıyor. nr.yacak bir rakam bulmak İstedim. çük ismile adaşım. bu cAltınkaya» kim*** Almanya. geçen harbe 1 ağustos 1914 Gördüm ki, ilk beş sene İçin eide hiç dir? Şimdiye kadar nered«ydi? Neye yazLutfi Kitabevi, de pek meşhur bir vesika yok. İkinci beş senenin eli rnıyordu? Bllmiyorum. Bu isme. bir bir klasik eserle. yirminci ylldtinürnü te başlamış; 4 yıl. 3 ay î l gün sonra, Stalinden sonra Hitler ve onu müte. memnun olduğunu gören bir ıuhî halct. Belediye tarafından kaldırıian ccn3. nıizoeki rakamı kat'i fakat ta.ntra değil, mecmuada. galiba «Yedi Gün» de t«sa bayramına İştirak etti. Üç büyük cild 11 ikinciteşrin 1918 de mütarekeyi imza. akıb Churchill söz söyliyerek hiç bir as tir. zeiere aid tarife arttırılmış ve yeniden Üçüncü ve dördüncü reş senelerin neş düf etmiş, fakat ben tefr.ka haiindeki halinde neşredilen bu eser J. J. Rouseau latnıştı. Bu defa ise 1 eylul 1939 da harMareşal Stalin'e göre, Müttefiklerin hazırlanan tariie Şehır Meclisıne veril. riyatını İse, «bibiiyogriirya:> lar sayesinkerî sırn ifşa etmeksizin vaziyeti aydın. yezıları ckuyamam okumadan geçrriş nun «İtiraflar» ıdır. Russo'nun hayatınin be girdiğine göre. hesab ve tahminlerin Istmağa ve geleceğe dair bir çok şeyler cenub Avrupadaki askerî hareketleri, miştir. Buna'T.azaran evvelce 40 lira de, ekriksiz biliyoruz. tim. Acaba o mu? 1766 senesine kadar olan safhalannı uygun düşmesi için, hiç ohnazsa, bir ay anlatmağa çalıştılar. Sialin Kus ihtilâli. ikinci cephe olarak telâkki olunanıazsa olan beşinci sınıf cenaze masrafı 50 li. Son on beş senenin elimizdeki kat'i «Ha gayret Hasib Eıendi», kırkını bul bütün açıkhğı ve çıplakhğı ile hikâye daha beklemek ve 11 birincikânunu göznin 26 ncı yıldönümünde hem bir dernec da bunlar, ikinci cepheye benzemeklir. raya, 200 lira olan birinci sınıf cenaze rukamları: muş tipik bir kalem efendlsinin, bir cttiği bu eseri, ölümüııden sonra, neşre lemek lâzım gelmez mi? de bulunmuş, hem de ayni günde Kızıl Fakat zaferi pek çok hıziaştıracak ve üs masr'afı da 300 liraya çıkarılmışur. Bu «Tarih bir tekerıürden ibaretrir, diye 928933 (Beş sene) 6262 kfnar mahalle diiberüe izdivacının ve dilmiştir. Büyük mütefekkirin «Ben ha orduya bir emir yaymıştı. telik Müttcfikler arasındaki askeri işbir masraflara cenazenm tekfin ve leçhızı 934938 ( . ) 9801 senesine varrradan çıldınşınm hikâye yatımı annemin ölümü pahasma kazan bir söz vardır amnıa. ne Almanyanın Stalin, nutkunda, son yılda Don neh. liğini kuvvetlendrecek nlan asıl ikinci araba ile nakli ve iki de çelenk uahıl. sidir. Bu hikâyede bir kalem odasının dım. Demek ki doğuşum fe^âkelle İkinci Ciİıan Harbinde de. birincisile 939942 (dört sene) 8594 rile Stalingradda ve şimal Kafkasyada ccphenin batı Avrupada açılması pek ya dir. Belediyenin bu ölüm nusraünı art. havasınl teneffüs ediyor, «aiâ meratibi rimin birincisi olduj diye meşhur a>Tii zaman içinde yen'ieceğini, ne de 942 (altı aylık) 1280 taamıza geçerek Alnıanlan Volgadan kındır. Bu sebeble Stali>ı elde edilen za tırmasına sebeb her nevi eşyanm fiatı. Yekun 25,937 kitab. İlk beş senenin him> şahıslarını tanıyor. bir kenar m a . olan ve hal tercüme lerinde yazılin EÖ bu harbin de günü gününe birincisi kaDinyeper ötelerine atmağa muvaffak o ferlere ve Müttef:kle;in yardnnlarına nın artm:ş olmasıdır. Şehrimizın msruf kitablarınl sksi İddia edilemiyecek as halle hayatı yaşıyorsunuz. zü. bu eserincien alm.radır. «İtiraflar», dar süreceğini beklemek yanlış ve manalan Kızılordunun verdiğ: şiddctli ve güvenerek Sovyet halkmın gevşememe tüccarlarından biri elli bin lira sarfile garî bir hesabla. dört bin nüsha farzetMuharrlrin «tasannu» dan kaçan tath, edebiyat âlemimizi eskiden.beri alâkadar sızdır. Harbin sonu yaklaştığını bir çok olay. kanlı muharebelerde Alnıan zayiatmı s)ni tavsıye ediyor ve «Eğer saflanmızda asri mezarlıkta mermerden mükalİEf sek bile. Cumhuriyetin yirmi yılı içinde bebayanl bir üslubu var. «Aman bir etmiş, hatta merhum Ziya Paşa tarafın1.800,000 ölü, 14.000 uçak, 25.000 den faa böyle bir gevşeklik hasıl olursa zafer bir mezarlık inşa ettirdigi gibi böyle bssıîan kitab sayısının otuz binden aşa bitse!» dedirtmeden okunan. akıp giden dan «Defteri âmal» isTiile tercüme de lar göstermektedir; fakat daha nekadar tahmin etmek IB tank ve en az 40,000 top olarak tcsbit climizden gidebilir.s> diyor. Zafer mü çok para sarfile inşa edilen mezaıların ğı olmadığlnı görürüz. bir üslub. EdebıyatçıUrln ne diyecekle olunmuştu. Bu teıcüms neşredüememiş süreceğini kafiyetie cadelesiz ve kuvvet harcamadan kazanı adedi de artmaktadır. ediyor. Otuz bin kitab, azımsanmıyaeak bir rini bilmem, fakat bu muharririn, yaz tlr. Şimdiki tercümeyi yapan'.ar Sa!â bakla veya kahve fah nev'inden bir kehanete inanmak olur. Geçen harbde. Stalin, bize ayni zamanda gcçen yıl lamaz. O, ancak savaşaıak elde edilebiAsri mezarhkta ikî zatın mezarlarmm rEkamdır. İlk beş senenin vasatisini bin makta devam ederse, hikâye ve rorr.an haddin Güzey ve Fa:k Bercmen'dir. Almanya, mütareke istemeden biraz evdoğu cephesinde harbeden Mihver kuv. lir Zafer yakındır. Fakat onu kazanmak başına büstleri konulmuş, şairi âzsm bile hesab etmezken. İkinci beş senede da devrirr.izin sayılı şöhretlerinden biri vel. Mareşal Foch bile. harbin ancak vetlerinin (119 u Alman olmak üzere) için yeniden kuvvet harcamak. bülün Abdülhak Hârr.idin de bir büstü meza. bv vasatinin bin İki yüzü, üçüncü beş oJmaınasına sebeb yoktur. gerinin özveriyle çalışması ve cephede Yirminci yıîdönümü neşriyatmı ta 1919 yazında biteceği ksnaalinde idi. senede bin dokuz yüzü geçtiğini görüyo240, bu yıî da (207 si Alman olarak) Ş Bu seride çıkan diğer kitablar: Sınıf rının başına kor.ulmuştur. Diğer bir va. Alman ordıılan. Fransada. Müttefik 257 tümen olduklarını sbyliiyor. Chur Sovyet ordulannın ustalıklı ve kafî h a . tandaş da 20 yaşında ölen oğlu ile k^n. ruz. Son beş yılın ilk dört sene'ik vasa. aıkadaşları (Cevdet Kuöret Solok), rramhyan bir kaç İsim daha: reket etmeleri lâzımdır.. Stalin'e göre En rrıühinımi. başmda Ziyaeddin Fah ku\"vetlerinin taarruzu karsısmda, hiç tisi ise iki bin beş yüze vaklaşıycr... 943 Toros çocuğu (M. Şevkl Yazrr.an), Dir chill son nutkunda Hitleı'in emri altında dinin bronzdan yapılmış büyük ceta. bulunan kuvvetleri yuvarlak bir rakam «nüşmanın mağlubiyeüni hızlandırmak mette bir büstünün asri mezarlığa ko. senesinin 3000 kitabla kapanması çok kadınln hayatı (Mahmud 'Atillâ), Ak ri Fındıkoğlu gibi değerli bir İÜm ads bir hatta mukavemet edemeyince, o günsamlar içinde (Hatemi Senih Sarp), mının bulunduğu (İş) mecmuasınm çı lerde. beklenmiyen ve umulmıyan bir ola. 400 tümen olarak gosteımiştir ki, için bütün imkânlardan faydalanmamak, nulmasma müsaade istemis fakat âbıde rr.uhtemeîdir. Mustafanın romanı (Zskı Mesud Aslan), kardığı hususî nüsha: Çocuk meselesi lay olmak üzere. Almanya harbe deBumcn, Macar, Hırvat ve Bulgar tümen. düşmanın hüküm ve boyunduruğu altın şeklini alacak olan bu kadar büyük bir Bu mes'ud İnkişaf, har: inklîâ'njnm o«Yarının büyük'.erU nin günün en mü vamdan vaızgeçti. 5 ikinciteşrinde WHleri bu sayl içinde olmak gerektr. O hal. da muvakkaten inliyen vatana, Sovyet büstün konulmasma belediye müsaade kuyanları çoğaltan ve okuma zevkini Bir deli kızm hatıra defteri (İskender him mevzuu ve meselesi Dİmasından da son'un verdiği kayıdsız şartsız teslim halkına ve Avmpa milletlerine karşı bir de bugün Hitlerci blokun, Stalin'e göre artıran tabiî bir neticesidir. Bu İnkı'âb F. Sertelll). ha tabiî ne vardır? Bir çok saym n.üte muhtırası üzerine Alman hükumeti. 6 cinayet olurdu. Düşmana nefes almak etmemiştir. 257 tümeni doğu cephesinde bulunduğuHüseyin Cahid Yalçınm son ede. 928 de yapılmıştı. 928 e kadar fevka'âde fekkir, profesör ve doktoriarın yazı'arını ikinciteşrinde. mütareke şartlarını RÖimkânı vermemelidir. Düşmanın işini bina göre, mütebaki takriben 143 tümeni ahval müstesna İstanbulda çıkan giirı bî eseri Edebiyatı CedidJ devrinden ihtiva eden bu eserin sonuna doktor Orlüşmek için murahhaslarımn kahulünü batı Avrupada, cenubî Fransada, Italya tirmek için bütün kuvveterimizi toplaöelik gazetelerin tabı adedi yekunu yirmi küsur sene sonra, fakat bundan han Tuna'nın tertib ettiği bir bibliyogistedi; 11 ikinciteşrinde de Müttefiklerin yirmi küsur sene evvel yazdığl «Nİçİn da Balkanlarda ve umumi ihtiyatlarda mağa bundan dolayı muhtacız. ilâh» 50000 i pek geçmezdi. Bu rakama, şimdi, rafi ilâve ediîmiştir. Buna nazaran ağır şartlanna boyun eğerek teslim oldu. Mareşal Stalin, günlük emrinde de bulunmak gerektir ve bunlar tamamile elinizde tuttuğunuz şu tek gazetenin aldanırlarmış?. da bu seri arasmda Cumhuriyetin ilânından bugüne kadar nutkundaki ayni düşünce ve duygnlarBirinci dünya harbinde, Alman orduAlmandır. Verilen rakamlar doğnı ise y&klaştığmı ve umurri yekunun 150000 i çıkmıştır. Bu hikâyeler ve tahassüsîer çocuk mevzuu üzerinde, yazılan eserlelarmın yenilmediSi iddiası, sonradan orAlman tümen yekunu takriben 350 dir ve dan mülhem olarak Kızılordunun üç yıl hayli geçtiğini söylersem hayret etme kitabmın İlk tab'l 922 de yapıimıştı. rin yekunu 124 tür. Bunların 44 ü terbunların 143 ü yani yarıja yakın bir siiren bir harbde nğradıgı ric'atlerden Az daha «Unutrnadıra seni... yi unu blyevî ve İçtimaî, 39 u tıbbî, 18 i huku taya atılmış bir efsaneden ibarelt'r. yiniz. ve büyük kayıblardan sonra düşmanı Harbin dört yılı içinde, her cephede bir miktan batı ve cenub Avrupada iki yıltuyordum! VâNu'nun bu romanı geçtn ki ve 23 ü umumî mahiyettedir. Yüksek mühendis mektebi için geniş *** çok zaferler kazanmış. olan Alman orsylarda «Akşam» da tefrika edilmişti. da nberi düşmanın asıl taarruzlarını bey. StalingTadda nasıl Inhizama ugrattıgını bir çalışma programı hazırlanmıştır. Ev. Yirminci yıldönümünde kazandığımız dusu, 18 temmuz 1918 denberi, garb cephude bcklcmektedir. Doğu cephesinde ve son yılda ne kadar Sovyet halkı ve velce açllmış olan yol, su. mimarî, ma. «Güzelleşen İstanbul» İstanbul Beledi hesinde yaptığı müdafaa muharebelerinAlmanlaıın mağlubiyet ve felâketlerini topragı kurtardıgını anlattıktan sonra kine, elektrik, muhabere ve tayyarecilik eserler yüz elliyi geçiyor. Bunların İsYirmi kitabm dikkat^ en şayan olsn. jesinin olduğu kadar «güzelleşen matde yenilmişti. Bu müddet içinde, Aimnn bu rakamlardan daha veciz hiç bir şey Alman ordusunun bugunkü durumunu şubelerinden başka bu sene de gemi tbnbul haricinde çıkan'.arını Dil Kuru larının başmda Burhan Felek'in «lîind baacıhğımız. ın da nefis bir eseridir. ordusu, 420,000 ölü ve 350.000 csir vcrşöyle tarif ediyor: munun, Çocuk Kurumunun çıkardığl üpat edemez. Masaüan» geliyor. Cumhıjriyet'te neşre Doktor Lutfi Kırdar'ın beş sene içinde inşaiye şubesi faaliyste geçmiştır. Bu eserler gibi henüz göreme'üm Fakat «Alman ordusunnn hâlâ her mevkie miş; pek çok silâh ve malzeme kaybetStalin, Sovyet devleti hiç bir zaman, dilen bu seyahatnamenin kitab şekl; cid. İstanbula kazandırdığı güzellikleri bir şubeye üçüncü sınıfa geçen talebelcrdan Maarif Vekâleünin klasiklednden sonra sanlarak muvaffakıyetle muharebe etmiş. maneviyatı çok boıulmuştu. Onun bugün, yani Rusya harbinin üçüncü yı. den pek nefis olmuştur. Tablodan fark arada toplayan bu mükemmel eser İçin ayrılmıştır. İlk mezunlarmı da 4 sene İtanbul kitabevlerinin neşrettikleri eser tigi bir hakikattir. Fakat Stalinçrad içindir ki Ludendorffun, son nefrre kalında, olduğu kadar sağlam ve kuvvetli sız renkli bir kapak içinde. büyük klt'a arkadaşım Doğan Nadi geçen gün bir sonra verecekcır. Bu şube için memle. leri gördüm. Bunların başında , çıkarbozgunuridan sonra Almanlann ugradıkdar harbe devam edilmesi yolunda, 25 olmamıştır, diyor ki, bunu ispata hacet da basılmıştır. Bir çok iliveler yapılmış, güzel yazı yazdı. ketimizdeki rr.ütehsssıslardan istifade birinciteşrinde gazctelerle yaptığı dayoktur. Ondan sonra Stalin Rusyamn lan her mag'ubiyet Alman ordusunun edilmektedir. Bir mütehassıs profesör d.ğı yirmi kitabla, bir sayı rökoru yapan resimler ve haritalar konulmuştur. Bu Bu eser keşke bir misli daha büyük vete kimse kulak asmamıştı. «Ahmed Halici Kİtabevİ> geliyor. Ahmuharebe zihniyetini bozmuştur. Oniar Müttefiklerle olan münasebetlerinin ve escrden tekrar bahsetmek kararındayım. yapılsa ve Cumhuriyetin tstanbula ka. getirtmek için Almanya, tngıltere ve Bununia bpraber, Almanyayı, teslim Kızılordu ile Müttefik ordular arasmda ş:mdi çevirmeden, ateşten korkar ?ibi diğer bazı Avrupa memleketlerile tema. nıed Halid neşriyatının ehemmiyeti yir Bu karar pek yakın dostum Burhan Fe. zandırdıklarını tam olarak ihtiva etîeyki işbirliğinin Moskova konferansından korkuyorlar ve kıt'alanmmn en ufak sa girişilmiştir. Mühendis mekteuınde mi kitabm birden çlkarılmış olmasında lek'in gönlünü hoş etmek İçin değil, faolmafea sevkeden âmil, yainız ordulannın di!.. Istanbui: mezbaha, itfaiye, kanali. zayıflamış olarak değil bilâkis daha kuv bir ihata tchdidi önünde, muharebe a talebe adedi dört sene evvel 450 iker. değildir. Bu kitablardan çoğunun yeni kat bizde pek eksik oİJn seyahat edebimafelub olması değildi. A'm^nyada ihzasyon gibi, bir medenı şehrin başlıca bir takırr serilere başl^nprıc teşkil etme. lanında bir çok malzeme ve yaralı bıvetli ve daha sağlanmış çıktığını söylü. yatı vadisinde bir kürük etüd yapmak ihtiyaçlarım ifade eden tesisatı Cumhu. tilâl de çıkmıştı. İlkönce, 2S birinci'.eşbu yıl 836 olmuştur. Yapılan prcjeye jor ki buna da şüphe edilemez. Slalin'e rakarak geri gidiyorlar.» Onun bu söz Sore her sene 150 mühendis mezun ola. •=indedir: En cazibi «Türk klasik'.eri seri niyetile allnmıştır. Arada Felek'in de rinde, Kiel'dp, donanma mürettebatı isriyet devrinde kazanmıştır. Gene bu se, si. olmak üzere. göre. Kusya ve MutteriKier, D u ş m « gönlü hoş edilirse kazanc elbette ki âa nelerde yapılan yollar, mekteblar ve yan etmişti. 3 ikinciteşrinde isyan büBu seriden Ifcî kitat) çıkartlrmştrr; İK ha büyük olur. Stalin, Kızılordudan da şöyle bahseson zaferi sağlayacak kat'î darbeyi vursanayi kimya, sskeri mübsndis şube'.cri hastaneler bütün bir înipa'ratorluk dev. yümüş ve memlekete yayılmaga başla. ki »Yunus Emre Divanı». Bu Divanı derdiyor: mağı kararlaştırmışUırdır. § Diğer kitablar: Aşk ve hürrij'et şiir. rir.de yapılsnlardan daha çoktur. Yir. mıştı. 7 ikinciteşrinde ise ihtilâl büsbüde açılacaktır. Taşkışlanın kcşifleri ya. lcyen Abdülbaki Gölpınarhdlr. Bu ce ieri (Genclik serisinin İlk küabı. Macar «Kıfalarımız, son yılm taamızî muStalin'in nutkunda bir dereceye kadar tün çenişlemişti. tki gün sonra, hükupılrr.aktadir. Yakında tesisat kurulmıya ğerli edebiyatçı, Emre ile senelerce meş şairi Petöfi'den naklen Necmi Seıen), minci yıl dönümü vesilesile yapılarak yeni olan şey Müttefiklerin şimal Afri harebelerinde bir çok yeni harb tectü baçlanacaktır. neşredilen bir kitab. yirmi yılın bu e. ır>et. Kayzer Vilhelmin tahttan feragat gul olmuş ve büyük Türk şairinin haya Mehmedciğin anası (Meliha Avni Sözen), kada. Akdenizde ve cenub İtaiyada ver. beleri edindiler. Subay ve generallerimiz. Projenin en mühim kısmı her şubenin serlerir.i ihtiva etmeli, bunları kazan. ett'fini bıldirdi. Spadaki Büyük Umumi dikleri muharebelerin ve ehemmiyetli emirlerindeki birlikleri hâkimiyetle gü birer fakülte haline getirılmesi ve hep. tını çizen İlk kitabmı 936 da bir kalın Abduilah Efendinin rüyaları (Ahmed dıranlsrm da hatırasmdan şükranla bah. Karargâhta bulunan İmparatoc. bir ! cild halinde neşretmişti. Geçen erde bir Alman merkezlerini devamb hava bom düyorlar. Onlar kumanda etmek san sine istiklâl verilerek tiirlü, başından tacmı çıkarma^a razı çalışmalarında vesile İle bu kitabdan bahsetm:ş ve Hamdi Tanpmar), Mslazgirt meydan setmeliydi. Kın'ordıı barriımanlanna maruz bırakarak düşnıa atinde birır üstad oldular. olmuyordu. Fakat isyan ve ihtilâl büserbe=t b:rakı!masıd:r. Tekr.ik okul da Yunus'un Dİvanmı ihtivs edecek İkinci muharebesi (Feridun D;rimtekin). nın askeri kudretini büyük ölçüde zayıf. modern orduiarın en kudretlisi ve en ayrıca kendi isitysi sahssında müstakil *** Karslı genclcrin t«şebbüsü ve C. H. yüdügü ve Berlinde umumî grev ilân ecildin çıkmamıç olmaslnı teessürle latmış olmalannın Kızıîordunun bu yıl tecrübelisi olmuştur.» «Hİlmİ Kitabevi» de. yir:ninci yıldö P. Halkevlerİ bürosunun yardımile neş dild'îi Için. başından korktu, emri vakii kalacaktır. ksydetmiştim. Bu kitab, o teessüıü izale Churchill, son nutkunda Sovyet ordakazandığı zaferlere ziyadesile yardına e t . r.ümünü, sahibinin soy adını taşıyan redilen bir eser: «Kars». Cumhuriyetin kabul cderek 9 ikinciteşrinde Holandaya ve kütübhaneleriıniz'için sevinüecek bir Berlin sefareti müsteşarı miş olduklarını açıkça söy'emesi ve gene lan kadar hiç bir ordıınun iki yıl evvelki yeni ve değerli bir s3rmin açıimusına yirminci ve Karsm kurtuluşunun 23 ün. sıgındı. Böyîece tacmı feda ederek başını kszanc teşkil eden estrdir. Ne yazık ki Müttefiklerin Ruslara muntazaman ric'atlerle o azim kayıblara dayanamıvesi'.e yaptı: «Çığuraçan yüksek İlimler cu yıldönümü vesileslîs hazırlsnan bu kurtarmış oldu. geldi yiıminci yıldönümü neşriyatlnı bir arsda nıuhtclif süâh ve ham madde göndermiş yacagım ve gene Kızıl askerî teşkilâtı se'.İsL). Almanyanın teslim olmasından daha eserle Karsm yalnız umumî durumunu olmalannın Rus zaferlerini mübalâğasız derecesinde hiç bir teşküâtın son Tilın Hariciye Vekâleti dış ticaret umum toplamak gayesile yazılan bu yazınm Bu serinin İlk kitabı «İran. dir. Galib değil, büyüklerini de tanıyor, Kars folk evvel, müttefikleri, harbe devamdan pek çok kolaylaştırmış olduğunu da sö başarılannı başarannyacagını söyle rr.üdürlüğüne tayin edilen Berlin sefa hacmi, eserden daha fazia bahietmcğe Kemali Söylemezoğlu, bu eşeri Tahran lcrundan parçaîar öğreniyoruz. Eseri Ke. vazçFçmişlerdi. İlkönce Bulgaris'an. 15 züne ilâveye lüzum görmesidir. Bu onun mekle Stalinin bu sözlerini Londradan reti müsteşan Kemal Nejad Kavur dün müsaid değildir. Yunus :r,ukaddemssi Üniversitesi profesörlerir.den Raymond msl Çilingiroğ'.u ve arkadaşlan tebrike eylulde Makfdonyada başlıyan Müttef'k sabah Alraanyadan şehrimize gelmiştir. nin bazı parçalarile bu Dİvanm nasıl Moskova müzakerelerinden ziyadesile ilk tasdik cden olmuştur. Furon'dan çeviımiştir. Eser, yalnız siya dtğer bir çalışma İle hazırlamişîar ve taarruzuna dayanamıyarak 29 eylulde Kemal Nejad Kavur birkaç gün şehri. hazlrlandığı hakkındaki malumatı iktısî bir paktla değil, fakat bir kardeş sev. pek yerinde bir iş yapn.ışlardır. Çünkü Selânikte mütarekeyi imzalamıştı. Boym:zde istirahat ettikten sonra yeni va. bas etmek bazı münakaşalar açiltıasına gisile de bağlı olduğumuz kardeş milleti Kars. Millî Şefimizin dediği gibi «Va lece Balkanlarda serbest kalsn, Müttezifesine başlamak üzere Ankaraya gide. nıeydan vermekîe beraber pek faydalı pek yakmdan tanıtnıakta ve muharriri tanın gözünde .kıynnetli bir cevherdir.» fik ordularına Trakya ve Türkiyenin yoolurdu. cektir. Bu harbin korkunç r.in dediği gibi «İranı tâ ilk zamanlardan lu açılmıştı. 29 hirinciteşrinde, Avustur<Türk klasikleri serisi» nin İkinci kiitibaren ele alarak, 1939 a kadar u k i b etFakir halka yardım Akbaba ya^nınm yedincisi olarak çı ya . Macar safhalarından İmparatoru da İtalyatabı Fuzuli'nin .Leylâ İ!e Mecnun» umekte ve onun şimdiki çehresini çizme. ksn .Yirmi yılın şiirleri ve şairleri» ni dur. Bir rahmetli edebiyatçımızın vakdan mütareke istemişti. Osmanlı İmpaKış mevsiminde fakir halka yardım ğe çalışmaktadır.» Dür.dar Akünal hazırlarmştır. Bu eser ratorlu^u da, 30 birinciteşrinde M u n . yapılması maksadile tstanbul Halk par. tile dediği gibi «Leylâ ile Jiccnun» Kitab pek güzel DasT.mıştlr. İçinde; Cumhuriyet İnkılâbile doğan, emikliFuzuli'nin edebi ve ebedi bir abidesidîr. dros mütarekesini imzalamak zoruncla tisi merkezinde bir komisyon çalışma. bol resimler ve harita'ar vardır. Büyük yen ve onur.la beraber yürümeğe başya7ilmaz eserlerdendir. Fuzuli, kaldı. Avusturyalılar da, 3 ikinciteşrinde, lara başlamıştır. Yapılan ilk toplant.da Eş: kıt'ada 248 sahifedir. hyan gene imzalarm kitabı» clduğu ka 21 saat sonra harb hareketlerini durdurşehrimizdeki ticarî müesseseler ve tica. Leylâ: ile Mecnun> u İran şairlerinden Atlantikten kafilelerin nasıl geçdcı, eskiden. şöhretlerinl yapmış fakat mak üzere, mütarekeyi imzaladılar. ret erbabı smıilara ayrılmış ve Kendile. Nizami'nin Hamscsindeki ayni mevzuu tiklerini merak ve heyecanla oku«Ay ışığı», küçük hikâyeler üstadı eser vermekte devam etmiş olanların da rine yardım miktarları teklii edilmiştir. ve ayni İsmi taşıyan manztımesini örnek yacağınız kitab. Avusturya Macar tmparatorluğn ile bir antolojisidir. Hemen her mües^ese münasib görülen tutarak yazmıştlr; fakat Nizarni'yi çok Guy de Maupassant'ın eseridir. <Son orduları daha evvel darmadaçın o'mnş15 kııruş fiatla gazete satan her bu miktar yardımları taahhüd etmişler. geride bırakmış ve ker.dısi çok yükseğe &sır dünya edebiyatı serisi» srasmda lardı. İtalyanların meşhur Vittorio dükkândan araymız. çıkmıştır. Tercümeyi Sİtare Sevin yapYirminci yılın İlk kitabmı neşredeçıkmıştır. dir. Veneto zaferi. Habsbourg İmparatorlu•••••••Mi «Leylâ İle Mecnun» u nesre çeviren rr.ıştır. Maupassant'dan dilimize çevril nin kim olduğunu biliyor musur.uz''. Bu, rriş ve kitab halinde oıkmış eserler yir. hir şairdir: İhsan Hinçer. Fİlvakİ «Curr. ğumuf eski bir tabirle enkazı tariimaSerbest satış durduruldu Vasfİ Mahir Kocatürk'tüı". Bu nesirie En dokunaklı karikatürlerini, Bur* 17/11 943 çarşamba akşamı " rına karşı kazanılmış, bedava. bir zahan Feleğin. Mahmud Yesarinin, Yerli Mallar Pazarlarmca yapılrr.akta beraber, eserin manzum aslı da basılmış m:den fazladır. Ondan Halid Ziya. Ah huriyetin yirminci yılında İnkı'.âb tü'.kü ferdi. med Rasim de bir çok hikâyeler tercüme Iori» ismini taşıyan bu eser, ylrminci Sermed Muhtann, Sağdıcın, Pataolan serbest basma ve diğer pamuklu olsaydı. nekadar iyi olacaktı! etmişti. İlk tercüme edilmiş eseri «Zey yılın çıkarılan İlk kitabıdır. İlhamını vatsızın en zarif yazılannı ve hafcinsleri. satışı durdurulmustur. Verilen O harb. Almanya ve müttefik'erin'n Verilecek Yirmi kitabm on iki tanesi «M:llî ro tinlik» tir. «Ziyad Zeyııel» tercümesile münhasıran inkılâbdan ve türkçülükten tanın en ince tebessümlerini damalumata göre satılan mallardan halk 1892 de neşredilmişti. elan bu şairi ve eserinı kaydetmiş ol maddeten ve manen bitab düşmeleri üğıtan, istifade edemediğinden ve kara borsaya manlar ve hikâyeler serisi» nin ilk kilerine işte böyle bitmişti. Bakalım, bu mıktan zevk duyuyorum. intikal ettiğinden bu mallar yeni bir tablarıdır. Biri İki cild'iik olmak üzere Iıarb nasıl bitecek? on bir eser... Artık teüf kıtlığından şikâHilmi Kitabevi iNemİde. yi de çıkartevzi esasına *âbi tutulacaktır, Konseri programı: A. Muhtar Kurnral'ın da. «Sancak» yet« hakkımız kalmıyacr.k galiba! dı. Haüd Ziyanın «Edebiyatı Cedide» nin 1 Inci kısım: Dede ve Tellâlzadenin İtalyan Kralının doğum giinü Bu eserlere İmza koyan Hüseyin Ca teşekkülünden evvel daha İzmirde ve isimli şiir kitabı, aynî sebeble a>Tica eserleri. bajıse değer. Hele «Atays» isimli manHaber aldığımıza göer Italya Kralı hid, VâNu gibi tanınmış isimler yanm çccuk yaşındayken kitab halinde basılan 7imenin şu son mlsraı nekadar güzel: 2 nci kısım: Bestskâr Sadeddin KaySatılacak arsalar haşmetlu Viktor Emanuelin doğum gü. da Kemal Alünkaya, Mahmud Atillâ İlk romanı... Bu eserin İntişarı edebiyat 50 nci sayısı çıkıyor! :bi hiç bilinmiyenleri de var. Zaten tarihimizi pek yakından a'âkadar eden üldüğiin gündenberi her giin daha nağm en yeni eserleri nü münasebetile Ankarada ttalyan se. Belediye arazi vergisi verilmeytn 800 dirisin! Hasret îîatıra Güneş gibi faretir.de dinî merasinı yapılmış ve bun. tâbi. İlk kitaba yazdıgı önsözde şöyle bir hâdisedir ki üç be} satırla geçiştiAmcabtyin bu sayısında yeni ve parca arsayı bugür.lerde satılığa çıka. söylüyor: «Bu seride, tanıdığmız meş rilmesi günah olur. «Nemide. den. ve Kemal Salih SEL da îtalyan sefirile sefaret erkânı. ataşe. 3 üncü kısım: Yeni şarkılar ve halk büyük bir müsabakanın tafsilâtı racaktır. militerler ve Ar.karadaki ttaiyanlar hur İmzalardan daha çok. tanıyacağlnız türküleri. da vardır! kıymetli kaîemler bulacaksmız.» hazır bulunmujtur. En çok dikkatimi çeken isim «Kemal Şehrimizde Saint Antoine kilisesinde Hem dış. hem de iç çenre bakimından tanzimattsnber: bir eşi gorülnıemiş Altınkaya» oldu: On İki kitabın dör. de ayni suretle dinî bir merasim icra Mecmua ne dfmektir? dünde onun imzası var. Biri iki cildikiik olu:ımu§tur. Bütün sefaret erkânile be. olduğu İçin üç kccaman eser... A'nmed raber İtalyan konsolosu ve şehriuizdeki Haüd gibi tecrübeli bir tâbiin, tanmır.aİtalyan kolonisi merasime iştirak eyle. mış bir İsmin viç eseıini. dört kalın c.ld Yazan: ÖMER KÖPRÜLÜ mişlerdir. Papalık mümeirlli Ilgr. Rou. halinde neşretmesinin bir hikır.eti olrr.Ek 4 renk . yeni ve müthiş bir nefs muhasebesi . tek dava ve görüş mih. Yazan: Bütün Köprülüler: Siyasi muhitleri, canh kahramanlık menkıbelerile calli ile kâtibi de huşusi sureite bulun. ferek... Tek kitab, bir hatır işi olabilir, rakında bütün büyük Türk k^lemleri... Dr. Mustafa Hakkı Akansel tetkik olrnmaktadır. muşlardır. fakat dört kitab?.. Kâfıdın, tertîbin, Her Türkün okuyacağı. derln İkbal, Çığlr ve İngiliz kitabevlerinde 50 kurıış teb'ın avuc cıolusu para İle temin edilduygulu, yüksek düşünceli kitab . Konferans ve müsamere diği böyle bir zamanna. Yazık ki bunEminönü Halkevi idare heyeti âza. lsrı okuyup bir £kir alacak vakit yok. YARIN ÇIKIYOR. Bugün çıkan 9 uncu sayısile bütün bu hu^Lrıyet'eri i.rat etmiştir. smdan Şsvket Evliyagil 13/11/1943 cu. Adam sen de... (Adam sen de, diyip %e. Satış merkeri: Akbaba Yayınevi martesi günü saat (20.30) Ja Halkevir.de çiyprum, sanmayın. Bu. kitabm adıdır.1) Fıatl 50 kuruş (Propagandadan sakınına) mevzuunda * .Adam sen de.., 136 sahifelik bir romen. Son san'at ve fikir hayatında artık tarr. bir nizam ve salâhiyet bir konferans verecîktir. Konicransı «Blzim mahalle» iki clld halinde dört müteakıb tstanbulda derin skisler bıra. yüz küsur sahife. Fak^t ücüncüsü, 'Ha silidır kar. i. Galib Arcan'ın 3 perdelik (Kim. gr.yret Hasib Efendi!»... Bu, üç büyük Nüshası 10 kuruştur. sesizler) komedisi. temsil edilecektir. hikâyenin bir araya ge'.rr.esile kitsb haTürkiye Haric Müsamereye ses san'atkârı Nevzat Akay Llni aimış bir eser. Şu ilk hikâyenin, ilk icin için halk türkülerile ve Evin Millî Oyunlar &ahifelerine göz atsam aasll olur? Kolu da millî oyunlarla iştirak edecek. Bir aylık 300 Kr. 600 Kr Bu kararla kilabuı İlk sahifssini açtir. Üç aylık 800 ., ı600 . Türk edebrjatının altın kiUbıdır. Şiir Destan Ağıf Tarih v.s. tım. okumağa başladım. Sahifeyi çevi"Altı aylık 1500 > 2900 . Abdülhak Hârrnd, Ziya Gökalb. Hasîn Ali Yücel. tbrahim Alâettın. Mit. dım. İkinci ve üçüncü sahifeleri okudum. Hayata dair genclerle Senelik 2800 » 5400 . hat Cemal. Behçet Kemal, Faruk Nafiz. Nazım Hikmet, Orhan Seyfi, Biı daha çevirdim. 4, 5 İncİ sahifeler... konuşma Yıısuf Ziya. Nureddin Artam, Halide Nusret, Vaffi Mahir. Ziya Osman. Bir daha, bir daha... 42 n ci sahifede biten daki bayatllyabilir ve evsaflnl kaybedebilir. Bu gibi unlarl coukiaYusuf Mardin, v. s. nin en seçkin eserleri. rlnızs yedirmeyiniz ve Hasan Deposu ve Şubelerinde tazesile değtşDoktor Â.<il Muhtar özden tarafın. uzun hikâyeyi bir h?m'ede, bırakamaŞimdiye kadar hiç bir yerde neşredilmemiş şiirler. Gazetemize gönderilen evrak ve yazılar tiriniz. Değiştirürniyen bu gibi unİErdan mes'uliyet kabul edilmez. dan bugün sast 15.30 da Üsküdar Halke dan, okudum. Bu ne nefis bir hikâye Sipariş verilecek yer: nesredilsin edilmesin iade edilmez vı> TÎASAN Yl'T VF, PİRİNÇ, PATATES, MISIR, BEZELYA MERCİMEK vinde (hayata dair genclerle konuşma) idi? Seneler var ki kondi'.erini unııttuNEBİOĞLU YAYINEVİ Posta kutusu 644 İSTANBUL ^ ^ rari imeşhurs lardan sonra böyle zevkle ziyaından mes'uliyet kabul olunmaz. mevzulu bir konferans verilecekür. unlarlnın tazesini çocuklarıaıza yediriniz. Üç^njıtuktan çıkan bazı hakikatler H. Emir Erhilet Yazan: Emekli General Kitab sohbetleri Sehir haberleri Yirmi senede otuz bin kitab! Cenaze masrafr Geçen harb böyle bitmişti... ları artırıldı Yirminci yıldönümünde hususî neşriyat Birinci sınıf tekfin ve teçhiz masrafı 300 liraya çıkarıldı Kemal Salih Set Yüksek Miihendis mskiebinde yeni çahsma programı SON 6EÇİD Her cumartesi Cemal Nadir Güler'in SARAY Sinemasında MÜNİR NUftEDBİN • • • • * * AMCABEY'in YARIN OSNÂNLÎ DEVRINDE KOPRULULER B Ü Y Ü K B Ü Y Ü K TÜRKUN% D O Ğ U f KİTABI D O Ğ U Her unda olduğu gibi B ü Y üK D OG U CUMHURIYET ATATURK'e ŞIIRLER Hbone şeraifi ÖZLİÎ UKLARI Dikkat