12 Aralık 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

12 Birîncikânun 1942 CUMHURİYET O IV Iran hâdiseleri Türk parasının kıymctinîn korunması Meclise verilen bir lâyiha ile spekülâsyoncular ve sermaye kaçakçıları hakkında şiddetli tedbirler alındı u son iki hafta içinde İratun çok fena günler geçirdiği uzaktan uzağa da an'a»ıhyordu. Bunu şu vak'alarjan anhyorduk: Takriben iki haita önçe îan propaganda umum müdiirU Gaffaıi Harı basın erkânına beyanatta bulunmuş ve «İran ikilik içindedir. İran hastadır, «,çAnkara 11 (Telefonla) Türk para bilmek için mer'î kanundaki cezaları çotır ve felâket içindedir. dedikten sonra smın kıymetini koruma hakkmdaki ka ğaltmak ve takib usulünü ıslah etmek İranın bu derdlerden kurtulmas'iu te uun lâyihası encümenlerden geçerek u maksadile ve bu meyanda tetkikata aıd min için dikkat ve ihtitnarala hareUet mumî heyete sevkolunmuştur. Lâyihanm bazı müşkülleri gidermek arzusile hazıricab etüğini anlatmıştı. mucıb sebeblerinde ezcümle deniliyor laruruştır. Daha sonra Başvekil KivamusSal ki: Lâyihadaki hükümlerle cezalar aryrıltana basın erkânmı toplıjarak beyaııarU «1939 yıhnda başlıyan harbin uzayıp makta ve takibatta ihtisasa ve sür'ate bulundu ve Miittefiklerin İranı aç bı gitmesi bütün dünyadaki iktısadî düzeni yer verilmektedir. Lâyihaya göre Vekilrakmamak için her yardımda bulunduk bozarak milletlerarası para işlerinde spe ler Heyetince almacak kararlara aykırı larını soylediktea başka hıikumetin e külâtıf hareketlere ve sermaye kaçak hareket eden hakikî ve hükmî şahıslar linde kâü miktaıda stok bulunduğunu vc çılığma, iç pazarlarda millî paralara kar hakkında 3 aydan 3 seneye kadar faalivet hükumetin fevkalâde salâhi) etlerini şı muzır faaliyetlere çok müsaid bir ze ten men ve 1,000 liradan 200,000 liraya kullanarak iaşe durumunu ıslah edeee min yaratmış olduğundan hemen her ta kadar ağır para cezasına hükmedilıcckğini, muhtekirler ve vurguncularla sa rafta bu gibi hareket ve faaliyetlerj ön le beraber hakikî şahıslarla hükmî şavaşacağun bildiıdi. liyecek yenl ve esaslı tedbirler alm hıslarm müdür ve fiilde iştiraki olan Aym yedinci günü Başvekil İıanm maktadır. Harbin dışmda ve fakat tesir memurlan ayrıca 3 aydan 3 seneye kabütün vilâyetlerine yaptığı bir tamimde. leri altında bulunan memleketimizde de dar hapsile cezalandırılacaklardır. TeMuttefiklerle yapılan anlaşma mucibince bu sebeblerle kambiyo takyidatı ve millî kerrüründe daimî olarak faaliyetten mebunların İranın her türlü gıda mad paranın korunması tedbirleri son derece nedilmekle beraber haklarmdaki para ve delerini geürteceklerini, fakat yolun ehemmiyet kesbetüği cihetle bu mevzu hapis cezaları iki kat olarak hükmolunauzakiığı ve harbin doğurduğu güruıkler aümızın halı hazırdaki şartlara uygun caktır. Vekiller Heyeü kararma aykırı fiil, hükmî şahıslarm merkezleri tarafıiıyüzünden teslimatın geciktiğini, bunun bir hale ifrağı icab etmişür.» için köylü ile halk elindeki buüdayın Bu kanun lâyihası gerek kambiyo mu dan yapılmış veya yaptırılmışsa faaliödünç olarak hükumet namıııa topUtiı amelelerinde, gerekse dahilî pazarlarda yetten muvakkaten veya daimi men karılmasım, hariçten buğday gelmesi üze Türk parasının kıymetini zâfa uğrat rarları bu müessesenin Türkiyedeki bırine hükumetin borcunu aynen ödijece mak istidadmdaki hareketleri tenkil ede , lumum teşkilâtma şamil olacaktır. ğini anlattı. • > IIMItlllÜIÜ Daha sonra ayın sekizinci günü Tahranda bir iğtişaş vuku buldu ve iğtişaş bir isyan mahiyetini aldı. Hükumet kahir tedbirlere müracaat ederek ^>yanı bastırmakla nıeşgul olduğu sırada Başvekil de gıda maddeleıi meseleilc sair (Baş tarafı 1 inci sataıfede) (Baş tarafı 1 inci sahifede) ihtiyaçlann bir iki gün zarfmda halkın tığı bütün teşebbusler, hava kuvvetleBundan başka Sovyet gazeteleri merarzusu dairesinde halledileceğiui iîâıı rimizin yardımile püskürtülmüştür. kez cephesinde Sovyet taarruzu İle haetti ve Şahinşahın bir iradesile Tahranda Kalininin cenubbatısında ve İlmen sü olan sürprizin Stalingradda olduğu bütün yiyecek maddelerinin halka vegölü üzerinde Sovyetlerin tekrarladığı kadar büyük olmadığını teslim etmekte sika mukabilinde dağıtılacağı bildirildi. hücumlar neticesiz kalmıştır. ve Alman tahkimlerinin burada çok Ayın dokuzuncu günü nümayişler ve 1 İlkkânunla 10 ilkkânun arasmda iğtişaşlar devam etti ve açlık ıstırabüe doğu cephesinde 1262 düşman tankı daha kuvvetli olduğunu kaydetmektekıvranan halk bu derde derman bulun tahrib veya muharebe dışı edilmiş, ya dir. Cephenin bu kısmında ve bilhassa Veliki Luki kesirrdnde müttefikler araraasını istedi. hud ele geçirilmiştir. sız bir surette karşı hücumda bulunuAyın onuncu günü Tahranda sükuneyorlar. tin avdet ettiğine ve dükkânların yeniden açıldığına dair haberler geldi. Buzla örtülü topraklar üzerinde Bütün bunlar, başka bir kaynak tayapılan muharebeler rafmdan değil, İran radyosu taıafından Moskova 11 (a.a.) Sovyet kıt'aları (Baş tarafı 1 inci sahifede) bildirilmiş. yani İran hükumetinin, belgerek Tunus Stalingradda buzla örtülü topraklar ü ki Müttefiklerin de sansüründen ge ketlerden Müttefiklerin ve gerek Libya cephelerinde taarruza zerinde ve merkez cephesinde adım açerek harice sıznıasma mıbaade edilmiş dım ilerlemeğe devam etmişlerdir. Garb vak'alardır. Bu vak'aların hakikî ölçüsü geçmelerinin yakın olduğu anlaşılmakcephesinin bir kesiminde Almanlar bütadır. ve şümulü bizce meçhuldür. Fakat İran Diğer taraftan Alman radyosunda Al yük miktarda tank ve piyade kuvvetradyosunun vak'aları olduğu gibi anleri kullanarak büyük kayıblar pahasılatmış olduğunu kabul etsek dalıi. ortada man askerî sözcüsü, şöyle demiştir: İngilizler, Sirenaikte bir taarruz yap na muvakkaten biraz arazj kazanmışhiç bir vechile red vc inkârına inıkân bulunmıyan acı bir hakikat göze çarpar. mak üzeredirler. Şimalî Afr:kada Al lardır. Bir müddet sonra Sovyet kıt'akarşısmia ları tarafından yapılan karşı hücumlar o da İranlılann açlıktan mustarib olduk man Italyan ordusunun tngilizlerin 2 tank tümenj ile İngiliz r.eticesinde düşman püskürtülmüştür. larıdır. lerle Yeni Zelandalılann bir kaç tüBir başka kesimde bir düşman piyade Müttefiklerin de bu hakikati inkâra menleri bu'.unmaktadır. taburu hezimete ıığratılarak Sovyet ce^aret edemedikleri, yaptıklan neşviMihverin müdafaa hazırlıklan kıt'alarınm eline büyük miktarda gayattan aulaşılıyor. Çünkü Reuter'in Londra 11 (a.a.) Sekizinci ordu nimet geçmiştir. Tahıan muhabiri de Tahranda ekmck yokulluğu bulur.duğunu kabul ednor, nezdindeki Reuter hususî muhabirinden: Stalingradda Rusların taarruzu Mihver kuv\etleri Mersa Brega çevve bu ekmek yokluğunu bahane olarak hafifledi mayin kullanan siyasilerin hükumeti düşüımek resinde mümkün olan sür'atle Moskova 11 (a.a) Kar fırtınalarile istediklerini, hükumete karşı kıyanıtar tarlaları yapmakta, siperler kazmakta ve tepelere topçu mevzileri tesis etmekte çok kuvvetli bir don, Sovyetlerin Stahazırladıklarını söylemek istiyor ve bu lingradda faaliyetlerini pek çok hafifsiyasilerin Mihver tesiri altında hareket dir. Bu haber, Mihver mevzileri arasında sondajlar yapan İngiliz tank, kamyon letmiştir. Diğer taraftan Kızılordu, ctnıiş olnıaları ihtiınalinden bahsedüor. Rjev bölgesinde batıya doğnı baskısma İranuı bütün bu sıkıntılara niçin uğıa ve zırhlı otomobilleri tarafından Müttefik umumî karargâhma bildİrmiştÜT. devam ederek iki gün devam eden çedığı rnalumdur. Memleket tek de değil, çift bir isgal altındadır. Bu çift işgal. Almanlar. İngiliz keşif hareketlerinin ö tın muharebeler neticesinde bir çok amillî hükumetin nüfuz ve itibannı sıfıra nüne geçmek için stukalar ve Messer razi kazanmıştır. Bu muharebelerde indirircesine darbelenıiş ve halkm mu schimitlerle faaliyete geçmişlerse de gece 1200 Alman öldürülmüştür. Ruslar, işkadderatım meçhulden meçhule süriik ve gündüz İngiliz piyade ve devriye gal ettikleri bir tepenin kuvvetli bir lemiştir. Hükumet halkı idare edemiyor kıt'alarının gönderilmesine devam edil siperler şebekesinin, kazamatlar altmdaki 26 topun, 47 mitralyöz yuvasının ve halk da ne yapacağını şaşırmış bulu mektedir Ortaşark tebliği ve yere gömülmüş 12 tankın ve bir çok nuyor. Kahire 11 (a.a.) Ortaşark İngiliz mayin atıcı silâhlarm himayesi altında Müttefiklerin bu netice karşısında siolduğunu görmüşlerdir. yasetlerini tadil edip etmiyecekleri hak tebliği: Ehemmiyetli bir muharebe olmamışsa kında bir şey söylenemez. Fakat MütteKızılyıldız gazetesine göre, Almanlar devamlı faaliyeti merkez cephesinde devamlı bir hat tutfiklerin İranı işgal etraekten hedeflcri, da devriyelerimizin aralarındaki irtibatı temin etnıek oldu karşısında düşmanın tepkisi ileri düş mıyarak kasabaları tahkim etmokten ğuna göre, bu maksadı da tehlikeye dü man gruplarmın sinirli olduğunu gös ibaret olan geçen kış mevsimindeki şürecek ifratlardan çekinmeleri icab e termektedir. ayni tabiyeyi kullann.akta olduklarım Dün Marblearch iniş meydanı, arabader. Çünkü. İran hükumetinin nüfuzunu yazmaktadır. Bu gazete merkez cephelar, top mevzileri ve ordugâlılar uçakbaltalıyan, İran milletinin mevcudiyetini sinde esir edilmiş olan Alman esirleri larımıza hedef olmuştur. En az dört parçalıyan bir isgal siyaseti tutmakla, üzerinde eır.irber kaput ve üniforması düşman uçağı tahrib edilmiştir. asıl maksadlanndan uzaklaşmışlardır. bulunduğu, kışa mahsus elbiseler giy9'10 ilkkânun gecesi Tunus uçak Hâdiseler; Müttefiklerin. işçale hakikî memiş olduklarım ilâve etmcKtedir. meydanile Lagbulette doklarma muvafrnana ve mahiyetini vermeleri ve İranın fakıyetli taarruzlar yapılmıştır. hayat ve mukadderatile oynamaktan çeTunusta, Sousse şehri bombalanmışkinmeleri icab ettiğini apaçık gösteri tır. Boşaltılmakta olan vapurların arayor. Müttefiklerin de bunu anlıyarak sında büyük bir yangm çıkmıştır. Bir durumlarını ona gbre tadil etmeleri, depcya da tam isabet olmu^tur. beklenir. Çünkü ancak bu sayede MütBu hareketlerden dört uçağımız dön(Baş tarafı 1 inci sahifede) tefiklerin maksadı hasıl olur, İran da raemiştr. millî hayatını korumak imkânmı bul'ir. askerî merasim yapılacakhr. Kemiklerin anharp (Başmakaleden devam) tnahrnm bulunacaktır. Amerikayı ikinci plânda bırakarak Rusya ile anlaşmak Avnıpada başka buyuk kara ordusu kalmıyacağından tehlikelidir. Avrupada tek başına üstün bir devleti rüyasında bile görse İngiltere sinirlenir. Napoleon'la bunun için dövüşmüş, 1914 te bnnun için harbe girmiş, 1939 da da bunun için rahatını feda etmisti. Avrupada tek kuvvet olarak kalmak istiyen bir devlet, ister Fransız. ister Alman, ister Rus, İngiltere nazarıada birdir. Böyle bir neticeyi önlcmek uğrunda harbe girdiği halde o nasıl olur da yann kend isteğile ayni şeye müsaade eder? Demek ki, harbi kazanabilirse, İngilterc. daha. ziyade Amerikaya yanaşarak bir dünya nizamının çerçevesini hazırlamaya çah.şacaktır. Ya Amerika? O ne yapacak? Şüphe yok ki, bu harbde, dunımu en emin olan memleket Amerikadır, Yekpare bir ckonomik bütün teşkil eden bu dünya parçası, sanayiini istedi&i gib harb ihtiyaçlarına göre ayarlamıya muktedirdir. İki yanından Okyanuslarla h i . maye edildiği için her hangi bir şekilde taarruz ve istilâ korkusundan da uzaktır. İngiltere, Afrika, Sovyet Rusya, Çin ve Avustralya vasıtasile kendi zarara uğramadan düşmanlanna tesir edecek vaziyettedir. Yarın harbi kazanırsa, o herkesten çok soz geçirmek imkânlanna malik olacaktır. Bununla beraber harb edilen yerlerde toprağı olmadığından. istediğini yaptırabilmek için o da bir yardımerya muh. tacdır. Amerika ya İngiltere île, yahud da Sovyet Rusya ile daha sıkı bir işb'rIiği yapmayı tercih edecekür. Her iki takdirde de dünyanın manzarası bir hayii değişikliklere namzeddir. Mihver sulhunu başka bir yazıda tetik edeceğiz. Harb gayeleri etrafmda anlaşmazlık Reisıcumhur Inönü Çorumda, zelzele felâketine uğrıyan halkın vaziyetile meşgul oluyorlar (Baş tarafı 1 inci sahifede) Kastamonu, Sivas, Samsun ,Sinop, Çankırı, Ordu vilâyetini ihtiva eden menatıkta yani yurdumuzun cenub hud\ıdlarx müstesna olmak üzere Orta Anadolunun şark ve garb kısımları dahil olarak memleketin epey geniş bir bölgesinde hissedilmiştir. 15 günlük İlk devre es. nasında çok zarar gören mıntaka Bahkesir vilâyetidir. Çorum buna nispetle birinci derecede az zarar görmüş olmak. la beraber ikinci devrede tekrar başlıyan sarsmtılar Çorum vilâyetinde de teessür uyandıracak bir mıkyasta, yani İlk devrede Bahkesir mmtakasmda sar. smtılarm yaptığma yakın bir derecede hasar ve ziyana sebeb olmuştur. Dostluk maçları Balıkesir vilâyetinde 7 ölü, 6 yaralı vardır. 11 hayvan ölmüştür. Bina olaraK yüksek Meclism asil duygulanna da ter3075 ev tamamen yıkılmıştır. 136 bi cüman olduğumu zannediyorum.> da yıkılmış denebilecek derecede hasara uğrfmıştır. Balıkesir vilâyetinin en Çorum zelzele bölgesinde ziyade hasara uğrayan rruntakası Bıga. barakalar yapılacak diç nahiyesile Sındırgı kazasının GölÇorum meb'usu İsnıet Eker, hasar göçük nahiyesidir. ren yerlere çivi ve kereste gönderılmesıÇorumda en kesif hasar İki nahiye ni istemiş. Dahiliye Vekili Kızılay ve merkezlerile yakın köylerindedır. 2 ölü. Ziraat Vekâletıle temasta bulunduğunu, 7 yaralı vardır. 39 ev yıkılmış, 261 ev de Kızılay tarafından Çoruma kereste gönhasara uğramıştır. derileceğı gıbi cıvar ormanlardan da kereste kesilerek mevsimin müsaade ettiği Manisada bir ölü vardır. 6 ev yıkılmış, 36 ev de harab olmuştur. Vilâyeüerde yerlerde baraka inşasma başlanacagını hasar mevcud değildir, Hâdise yalnız biîdirmiştir. Emin Sazak (Eskişehir), her şeyin Kısarsıntı hissedilmek suretile geçmiştir. Birmcikânunun başmdan itibaren tek zlıaya bırakılmamasını, Dahiliye, Sıhhirar başlıyan zelzelenin bilhassa tekâsül ye ve Ziraat Vekâletlermden bir heyeettiği mıntaka Çorum vilâyetidir. Bil tin mahalline gönderilmesini istemiş, hassa Kırkdilim boğazı ki Çorumun şi Dahiliye Vekili Receb Peker cevaben mali garbisinde bir yerdir. Jeoloji bakı şöyle demiştir: « Maksad, ışin iy: yapılmasıdır. İyi mından zelzelelere müsaid telâkki edilmiş olan bu mıntakada hasar tekâsül yapabilmeyi mümkün kılacak vasıtaları etmiştir. 10 ölü, 11 yaralı vardır ve 65 hükumetin kullanacağmdan şüphe buhayvan ölmüştür. 500 ev kâmilen yıkıl yurmayınız. Ve yükses Meclisin her işte raış, 880 ev de ağır surette hasara uğra olduğu gibi gösterdıği ameli kıynıette mıştır. Bu suretle bir aya yaklaşan temayülün yalnız Dahiliye Vekâletinde bir devre esnasında yurdumuzda yer veya Sıhhiye Vekâletinde değil, hükusarsıntılarından 20 ölü, 24 yaralı olmak metin umum bünyesmde arzu edilen aüzere ceman 44 insan acısmı tatmış bu feisleri yapacağmdan da emin olunuz.> Dostluk kupası maçlan tertib heyetir.den: 1 Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray kulüblerimiz arasmda tertib eMillî Şefimiz zelzele sahasına dilmiş olan dostluk kupası turnuvasımn teşrif ettiler / ilk maçı olup 13 12'942 tarihinde Şeref Cumhur Reısimız dün akşam Anka stadında yapılacak Galatasaray F e radan o havaliye hareket buyurmuş nerbahçe karşılaşması saat 14,30 da başlardır. Bugün öğleyin Çoruma varmış lıyacaktır. lardır. Kendlıeri bizzat felâket mıntaka2 Biletler balkon 250. tribün 100, smdadırlar. Bugün muhiti görmek ve duhuliye 50 kuruştur. Balkon yerleri tedbirler üzerinde faydah olmak husunumaralı olduğundan, Şeref Etadmdan sunda vazife ba§mda bulunuyorlar. telefonla evvelden de tutulabilir. Sözüme ilâve edilecek esaslı başka bir şey yoitur. Yainız şunu arzedeyim ki, bu Kız mektebleri voleybol maçları Kız mektebleri arasındaki voleybol lelâketten mütevellid hasar ve ziyandan dolayı çekilen bu ıstıraba hükumetçe en maçlarma dün Eminönü Halkevi salotierin teessürlerle iştirak ederiz. Bilhas nunda devam edilmiştir. Neticede Cumsa mıllî varlığımızda en derin yara açan huriyet Lisesi 915, 1510, 1611 sayışelıidierin ailelerine. akrabalanna ve larla İstanbul Kız Lisesini, Çamlıca Kız hemşerilerine, çocu'ilarma en sıcak duy Lisesi de 155, 152 sayılarla Şişli Te' • ularla başsağlığı diierken, bu kürsüden rakki Lisesi takımını yenmişlerdir. Mekteblerin ilk kır koşusu Mektebler arasındaki kır koşularmm birincisi yarın Mecidiyeköyünde 2000 metrelik bir yol üzerinde yapılacaktır. Müsabakaya her mekteb 10 atletle iştirak edecektir. Müsabakaya saat 10 da \ başlanacaktır. Bugün yapılacak mekteb futbol maçları Mektcbler arası lik maçlanna bugün Şeref sahasmda devam edilecektir. Vefa Şişli Terakkİ ile, Galatasaray Hayriye ile. Darüşşafaka da Işık takımlarile karşılaşacaklardır. İlk maça saat 14,15 de baslanacaktır. Tasarruf haftas? bugün başlıyor (Baş tarafı 1 İnci sahifede) bu yıl da tekrarlıyacaktır. Şehrin göze görünür yerlerine ve ana caddslerle, mağaza vitrinlerine vatandaşı iktısad ve tasarrufa davet eden vecizeler asdmıştır. Hafta zarfında her akşam bir Vekilimiz Ankara radyosunda ekonomi ve srtırma mevzuu üzerinde bir konuşma yapacaktır. Tunusta Müttefik mevzileri yarılmış unuyoruz. 86 hayvan yok olmuş, ceman (Baq tarafı 1 inci sahifede) 1622 ev tamamen harab olmuş, 1363 ev sarsılmaz bir mukavemet göstermesi de hasara uğramıştır. halinde Laval tarafından yapılacak DÎT Bu vak'aların ük öuyulduğu anda vademecin kabul edileceğinin Beriin t a iler derhal işi vazife edinerek i§ başına rafından ihsas edilmiş olduğunu ilâve ?ardıma koşmuşlardır. Vilâyetlerin eetmektedirler. Laval, Pariste bir kaç gün kaldıktan lindeki itfaiye, yardun vasıtalaxı ne sonra Vichyye dönmüştür. Berlın ta arsa, haliun imdadına götürmüşlerdir. lafmdan istenilmiş olan bütün işbir iızılay merkezı de para, çaıiır, kereste, iği taraftarlarmdan mürekkeb yeni ıvi gibi malzemeyi göndermek suretile er zaman benzeri her acı hâdısede olbir hükumet teşkili meselesi hcnüz halduğu gibi mülî vazifenin yapmai husuedilmiş değildir.» Sohiff. Daily Herald gazetesinde D. unda bu îelâkete karşı da en alâkalı N. B. ajansmm bildirdiği veçhile La ıır tehaluk göstennekten çekinmemiştir. val"in riyaseti altında yakında bir si Çorumda bugün yurddaşların, zarar yasî tek fırka teşkili haberi hakkmda ormüş hemşerilerine karşı yardım etmütalealar yürüterek şöyle demek f edır: ııek ve para vermek hususunda göster«Deat kabul etmiştir, fakat Doriot'nun iıkleri tehalükü takdirle yadetmeği borc İsmi zikredilmemiştir. Görünüşe naza layanm. Bugün zelzele kâmilen yurduran naziler mumaileyhi ihtiyat olarak uuzun üzerinden geçip sıynlrroş olmamuhafaza etmeği tercih etmişlerdir. Bu nasına rağmen bu arzettiğim zayiata arada Müttefiklere karşı sempatileri aaruz kalan mıntakalarda halktan buolmakla maruf eşhasm kâffesi tevkif ;un açıkta kalarak muztarib olan yokedilmiştir.» ur diyebilirim. Tabıî mevcud vesait ve De. Gaulle artık Darlan meselesine mkân nısbetinde kaybettikleri konforu nihayet verümesini istedi lulmalarma imkân olmamakla beraber Londra 11 (a.a.) Reuter ajansının ugünkü vaziyet olarak arzederim ki hiç diplomatik muharrirlerinden birı ya ir yurddaş açıkta değildir ve sıhhi bazıyor: amdan da durumlan memnuniyet veAvam Kamarası, Darlan meselesini ici bir haldedir. şörüşmek üzere gizli celse haîinde topBalıkesir mıntakasmda, Kızılay yarlandığı esnada General De Gaulle, İnmlan neticesinde eiindeki vasıtalarla giliz ve Amerikan gazetecilerine verdiği 00 barakanın inşası epeyce ilerlemiş bir öğle yemeğinde bir nutuk söylemiş ulunuyor. Çorum mmtakasmda zarara ve bu nutkunda isim zikretmeden Darğramıyan binalara zarara uğnyan halkm lan işine sür'atle nihayet verilmosini İstemiş ve bu muharebedeki stıatejujn •erleştırılmesi suretile ve orada ilk devaskerî şefler elinde değil fakat Chur ede en esaslı yardım vasıtası olarak chül Roosevelt Stalin H'tler iullanılan kıldan çadırlarla ihtiyaclan Mussolini gibi millet şeflerinin elinde emin edilmiştir. Fakat bir taraftan da ızalaym ilk gönderdiği 500 çadırlık kabulunduğunu, bu stratejinin hürriyet davasının müşterek idealine cevab ve 'ıle yolda iken ikinci olarak 500 çadırlıs rebüecek şekilde İnsanî geniş bir siyap.file de yola çıkarılmıştır. setten mülhem olması icab edeceğinı aöylemistir. Timese göre Yeniden 18 yerde şiddetli yer sarsıntıları oldu Ankara 11 (a.a.) Aldığımız telgraflar bugün saat 5,30 ile 6 arasında Ankara, Kütahya, Sıvas, Çorum, Samsun, Kırşehir, Kastamonu, Çankırı, Bolu. Erzincan, Kalecik, Ordu, Terme, Çarşamba, Sinob, Merzifon, Tosya ve Malatyada muhtelif kuvvette ve şiddette yer sarsmtılan olmuştur. Şehrimizde yapılacak merasim Millî Tasarruf ve İktısad Cemiyetl istanbul teşkilâtı İstanbulda hafta için geniş bir program hazırlamıştır. Cemivetin ötedenberi genclik üzerinde çok tesirli olan «tasarruf ve yerli malı» mevzulu müsabakası orta mekteb ve liselerde bu sene de yapılacaktır. Bu müsabaka hediyelidir. Bütün ilk mekteblerde hafta İçinde bir gün bu öneınli mevzua tahsis olunacaktır. Bu münasebetle her mektebde müsamereler verüecektir. Inebolunun büyük günü • Acıklı bir ölüm Gönen Sarıköy eşrafmdan S'üleynıaıı Beyzade Sadeddm Bey oğlu Hıknıet, henüz yınni üç yaşmda yeni hayatm eıı tatü bir çağmda gözlerini bu fani hayata kapamıştir. Eşsiz güzel ahlâküe kendisini bütün muhitine sevdiren Hikmetin ölümü kendisini tanıyanlar arasınca derin bir acı uyandırmıştır. Tanndan ralımet dileriz. B U G Ü X KÜ İnebolu 11 (aa.) Millî Şef İnönüHaftanın beşinci çarşamba günü İknün kazamıza gelişlerinin i üncü yıldötısad Fakültesinde büyük bir merasim nümü olan dünkü günü İnebolu halkı yapılacaktır. Bu merasimde Millî Tacoşkun tezahüratla kutlamıştır. earruf ve İktısad Cemiyetinin reisi BaZiraat Bankasının piyango lıkesir meb'usu General Kâzım Özalp bir nutuk sunda ikramiye kazananlar gencliği ilesöyliyecek ve yiiksek tahsil konuşacaktır. Ankara 11 (a.a) Haber aldığımıza Yüksek İktısad ve Ticaret Mektebi de göre, Türkiye Cumhuryeti Ziraat Ban Kafta münasebetile bir gün yapacaktır. kasının elli lira ve daha ziyade mevBu sene tasarruf haftasmda bllhass» öuatı bulunan tasarruf sahibleri araher talebenin bir kumbara sahibi ol^ smda her üç ayda bir dağıtmakta olması gayesi üzerinde durulacaktır. duğu İkramiye kur'ası 11/12/1942 taÜsküdar Halkevinde lihinde banka merkezinde ikinci noter ve diğer alâkadarlar huzunmda çekilÜsküdar Halkevi, tasarruf haftasında miştir. Kendilerine ikramiye isabet e iyi bir programa dayanan merkezdjki den mudilerden Ankarada 16231 Naime normal propasjanda faaliyetinden başka 1000, Geliboluda 771 Celâl Dercoğlu 500, civardaki köylerde de çalışarak köylüIstanbulda 21582 Mehmet 250, Ankarad". lerimizi bu mühim dava üzerinde ay16616 Kemal, Ankarada 19477 İsmail, dınlatmağa çalışacaktır. Ayrıea lise ve Antalyada 1927 Selçuk Oskay, Bigada orta okullarda iyi not alan ve tutumSOS Kadriye Gumil, Bozdoğanda 365 luluk ile tanılan çocuklara Türkiye Emin Dağ, Istanbulda 23003 Hİkmet, İs haritası hediye edilecektir. tanbulda 24713 Halil. İzmirde 7235 Abdurrahim, Konyada 4148 Şevki Konuk, Sürmenede 264 Emine Uluay yuzer lira kazanmışlardır. Bunlardan başka (Baş tarafı 1 inci sahifede) muhtelif mahallerdeki doksan beş mu leri kabul edilmiştir. diye de 20 50 lira arasmda İkramiysBu arada meb'us seçilemiyecek olan ler isabet etmiştir. kimseleri gösteren 10 uncu madde üzerinde de müzakere açılmış ve madde encümene göndarilmiştir. Bu madde meb'us seçilmiyecekleri şöyle saymaktadır: 1 Yabancı devlet resmî hizmetinde bulunanlar, Dünkü Mecliste Hükumetimizin çok güzel bir kararı EMİN Ç I N A R A L T I N D A : BÜLENT jÜri Hayatl, resimleri. hiç bir yerde çlkmamlS ömer Rıza DOĞRUL Bükreşte temizlik haftası Bükreş 11 (T.P.) Salgın hastalıklarının ve gayrlsıhhî ahvalin önüne geçmek maksadile. bu ayın 14 ünden 20 sine kadar Eükreşte bir «temizlik haftası» tertib edilecektir. Orada, büyük Sen Bernar yolunda olduğu gibi, şimdi de, hem hürmet duyarak, henı onunla bir seviyeye yükselmek isteğile, burada da, ölünün karşısında eğilmişti. Gurur, iyi bir destekti100 iincü sayısını idrak etti Mark. henüz yarı harab bir halde yatan Kâğıd buhrar.ır.a rağaıen hacmini, Terez'in başucunda duyduğu o teheyşeklini ve mündencatınm zenginliğini yüç halini, her şeyi sade, güzel, kolay kat'iyyen aza'.tmıyan yegâne mecmuadır. gösteren hali bir kere daha duydu. Bu sayısmda da Refık Halidin (İki tip> nı isimli nefis bir musahabesi, Kandemirin Terez Romney, Ko'daki palas otelin, Sizi İsanın doğduğu yere götürecek bol yüzünü hiç kimsenin görmediği bir miresimli bir röportajı, Yerebatan sarayı, safiriydi. Belki. henüz tamamile iyileşParisin garib bir müzesi, spor, sinema, mediğinden, belki de sayğısız tecessüsşiir, r&man. hikâye. ev ve akıüaUte re lerin bakışlarından kurtulmak için, aşasimlerile süslü sahırelerile fevkalâde ğıya hemen hiç inmiyordu. Bir çok kimbir şekilde çıknııştır. Bütün okuyuculan seler. balkonunda kâh bir hasta gibi, bir rrvn h n rsrt°le Tavsivs ederiz. hasır koltukta oturarak; kâh, dimdik ve pürdikkat, güneşin ışık oyunlarım seyrederek, saatlerce vakit geçiren bu mahpusa benzer kadınm esrarmı, uzaktan bakarak öğrenmeğe boş yere uğBir sene evvel vefat eden mütek"id raşmışlardı. Hattâ, bazıları, onun kızı Müşir Kâzlm Paşa kerimesi ve İsoFuğunu bildikleri çocuğu sorguya çemail Toksöz refikasl merhume kecek kadar ileriye gitmişlerdi. Çoğu. NAZİRE HAMMEFENDİNİN veni oyuncaklar gibi renkli İngiliz ve Alman olan oteldeki çocuklar arasmda, ruhu İcin kânunuevvelin 12 nci buJülyet. solşun yüzile. zarif edasile, ögünkü cumartesi günü Teşvikiye tekilerden daha keskin zekâsile dikkati camii şerifinde öğle namazlnı müçekiyordu. teakıb Hafız bürhan ve arkadaş Bu madam kimdir? diye sormuşlarl tarsflndan mevlidi şerif okulcrdı. nacağlndan muhterem dostlarlmlzın tesrifleri rica olıınur. Annem, cevabını vermişti. Anne sözü, onun nazannda her şey Hürriyeti Ebediye tepesinde âbidenin yanına gömülmesi düşünülmektedir. Nakil tarihi takarrür ettikten sonra İhtiram merasimi programı hazırlanacaktır. Bunun için bir heyetimizin Almanyaya gitmesi de muhtemeldir. Halı tüccarı Receb Hasoğlu kızı Ayşe Has ile Bekir Karabey oğlu Hiimct Karabeyoğlunun evlenme törenleri bir çok güzide zevat huzurile 10'12 942 persembe günü akşamı Galata Liman lokantasmda icra edilmiştir. Genc evlilere saadetler dileriz. Evlenme CINARALTI Kar Yazan: di; fakat yabancdar İçin hiç bir mana İfade etmiyordu. Israr edenler olursa, Jülyet, böyle İleri gidenlere, daha şimdiden fazla uyanık, adeta utandırıcı bakışh iri gözlerile bakıyor ve susuyordu. Birîsi, bir gün ona: Kuzum, sizin babamz yok mu? 3emişti. Babası naı yoktu? Jülyet kendisini baba sız zarmeden bu adama kahkaha İle gülmüştü. Babası mı yoktu? Bu kadar abmaklık olur muydu? Bu mesele, Ko'ya kendisinden evvel gelen, arkadaşı Monestye'ye anlatılmağa değerdi. Fakat Siıvi, bunu o kadar tuhaf bulmadı, kendinin annesi olmadığına göre, insan, babasız da olabilirdi. Hem, sonra, yüzünü hiç göstermiyen bir baba, ha var, ha yoktu. Bu sözleri konustuklan gezintiden avdette, Jülyet, annesine koşmuş: İzieri Ğrttü Çeviren: Henri Bordeaux 54 Hamdi 4 Yabancı tebaasmdan olduğu iddiasında bulunanlar, Yazan : Profesör MÜKRİMİN HALİL 5 Amme hizrr.etlerinden menedilenler, ORHAX SEYFİ YUSUF ZİYA ABDÜLHAK ŞİNASİ 6 Türkçe okuma, yazma bllmiyenÎVaîSTAFA HAKK1 AKANSEL EDİB AYEL. ler, 7 30 yaşını bitirmemiş olanlar. Bu maddenin rpüzakeresi sırasında B tan!:ul meb'usu General Kâzım Karabekir ve Sırrı İçöz (Yozgad) ecnebilerle evlı olanlarla ecnebilerle metres haMösyö Mcnestye'nin, Sİlvi'ye dadılık etyatı yaşıyanlarm da meb'us seçilmemetiğini anlattı. Hatta, oracıkta, onun k»;lerini teklif etmişler; bu mevzu üzelidini yaptı. M. Monestye, yok, soğuk arinde diğer bazı hatibler de söz almışlacaksın; yok terliyorsun diye, Silvi'nin lardır. arkasına atkı örtüyor, mendille yüzünü Müzakerelerin sonunda bu husustaki siliyor; hulâsa, Silvi'yi bir dakika rahst takrir kabul olunarak onuncu maddenin bırakmıyordu; fransızca öğreten o Alde encümene iade edilmesine karar veman kızi Matmazel İrma'ya varınciya rilmiştü. kadar herkes onunla alay ediyordu. SULTAN SÜLEYMANIN BÜYÜKLÜĞÜ 2 Ağır hapis cezasile veya hırsıziık, sahtekârhk, dolandırıcıhk, emniyeti suiistimal ve hileli İflâs suçlarından birile mahkurn olanlar, 3 Mahcurlar, Varoğlu MEVLİDİ SERİF zükmüyor? mazlık etmiş olmaktan, için için korkaBu fazla heyecandan biraz hayrete rak, kollarrnı annesinin boynuna doladı, düşen Terez Romney, sevgili kızını. hem dokunsalar ağlıyacak halde! teskin etmek, hem kendi hüznünü on j Ama, şimdi, artık gitmiyeceksiniz, dar. gizlemek için, kucağına aldı. değil mi? dedi. Yakında gelecek, dedi, Şimdiki halinden memnun olmasma Ne zaman? rağmen. demek ki, annesinin, gidip de gelmiyen ve unutulan ölüler gibi, ara Yarın, yahud öbürgün. larında bulunmadığı zamanı hatirlıyordu. Olmaz. Şimdi gelsin. Hiç yüzünü Öteki çocuklar gibi, yalnız Silvi Mogöstermiyen bir baba, baba değildir. Haydi, haydi, sus. Baban çalışıyor, nestye müstesna, bütün öteki çocu.dar güzel güzel evler yapıyor; şimdi de, bu gibi, Jülyetin de annesile babası, niçin her zaman beraber değillerdi? raya gelmek için hareket etti, yolda. Endişe ve korku içinde onu teselliye Fakat Jülyet, iyiden iyiye darılmış, kolay kolay kanmıycrdu; sorduğu sual uğraşan Terez Romney. Jülyetin, kucağında, başını göğsüne dayamış, güldüğüpek insafsızca oldu. O da, gittiği yerde sizin kadar çok nü hissetti. Ne oîuyorsun, çocuğum? kalacak mı, anne? Mösyö Monestye akhma geldi. Bu suali sorduktan sonra kendisi de Sonra, sözüne devam etti, kendi yaşaşalamış; fena hareket etmiş, yasak bir Anne, demişü, babam niçin his gö jey yapmış olmaktan, daha fenasi, yara nında konuşulan sözleri tekrarlıyarak, Hangi Alman kızı? FVLİ KADINLAR Mösyö Monestye'nin, canım. BüÖzleyişle beklediğiniz yük bir kutuya, beraber çiçek dolduruDİ Ş İ KU Ş yorlar. Silvi, arkasmdan dilini çıkarip onunla alay ediyor. Kocanızl nasıl muhafaza edebilirsiniz. Silvi yaramazlık ediyor. Kitablaiu İkinci tab'ı çLktı. Her halde Ama. hakkı var. Matmazel hma. okumallslnlz. Çok beğenecek ve İstifade edeceksiniz. babasını eünden alıyor. Jülyet, bu sözü söyler söylemez, arTstanbul Beledıvesi kasından, o yabancı kadının bilgic koS E HİR nuşmasını, tok sesini, sert hareketleıifl t l i a l R O L S R I taklid etti: B ü AK SA M Çocukları soğuğa alıştırmah, sıcağa Saat 20.30 da DRAM KISMI alıştırmah; yorgunluğa alıştırmalı, diB Ü Y Ü K İ H T İ L Â L yordu. Her perşembe snınü saat 16,30 da Jülyet! Jülyet! Azar işiticeksin. Tarihî matine Kızımn anlattığı hikâyeler, ileri sürdüğü ükirler ve Mösyö Monestye'nin ziK OM ED I KISMI yaretleri, Terez Romney'in, otel halkile YE KÜRKÜM TE yegâne temasmı teşkil ediyordu. OteldeHer çarşamba saat 14 te ki ikametleri uzadıkça, Silvi'nin babasıÇocuk Tiyatrosu nın ziyaretleri de seyrekleşiycrdu. Cumartesi ve Pazar günleri (Arkası var) 15,30 da M A T İ N E