12 Aralık 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURIYET rPasifik harbine~ı Sehir 12 Birincîkânun 1942 Ben de tutuldum I BÜYÜK HARB RÖPORTAJI Yazan: makamatının vadi Bugiin Bay Şalom üzerine yakında Tok beni gene evine öğyodaki Fransız sefile yemeğine götürrine bir mektub yadü. Yemekte Şalom zıp Japon askeri dan tebaasını sortayyaresile gönderte mak aklıma esiverbileceğini söyledi ve di. Bana Türk t e bu mektubda benbaası olduğunu söyledi. Ve cebinden nüfus kâğıdını çıkarıp ] den bahsetmeği ve Takyodaki sefirlegösterdi. İstanbuldan Filipinlere gelirken rine, Tokyo Türk elçiliğine benim hakher ihtimale karşı beraber getirmeyi u kımda haber vermesini rica edeceğini nutmadığı Osmanlı vesikasile Japonlara vadetti. Kendisine teşekkür ederek a?kendini Türk olarak tanıtan bu eski vatan rıidım. Bu seneki tütün rekoltesinin geçen Manila, 7 şubat 1942 seneki miktara nazaran ytizde on fazla daşa kendisinin artık Türk tebaası sayılamıyacağım, zira yabancı bir memleBugün öğleye doğru gene bir ümidle olduğu ve umurrâ yekunun 55 bin tonu kette oturan bir kimsenin altı sene Japon konsolosluğur.a uğradım. Gittiğim bulacağı t&hmin olunmaktadır. Bu mikİçinde Türk tabiiyetini yenilemediği tak zaman konsolosun olmadığını söyledüer. tann 23 bin tonu Ege, 12 bin tonu Mardirde kendisinin Türk tabiiyetinden çı Tam konsolosluktan aynlacağım sırada mara ve 14 bin tonunun da Karadeniz karılacağını anlattım. Bana gülerek: otomobille iyi giyinmiş bir Japon geldi. bölgesinden çıkacaktır. « Japonlar bunu ne bilecekler, de Son bir ümidle buna yaklaştım ve vaziİnhisarlar idaresi istihsal mmtakaladi. Şimdİ bitaraf bir devletin tebaası ol yetimi anlattım. Beni içeriye odasına ça nna eksperler yolladığı gibi diğer kummak en iyi şeymiş!> ğırdı. Evvelâ Türkiyenin Müıver aleyhi panyalar da eksperlerini göndermişlerManila, 23 ikincikânun 1942 •ne harbe girdiğini ve bımun benim için dir. Bu sene ilk defa olarak memleke«Santa Eita Hall» da 150 kadar da burada çok fena olduğunu söyledi. Ben timizde Virjinya tütünü yetişmiş bulunFransız gemicisi var. Ekserisi «Marshal kendisine cevaben, siyasetle alâkadar ol maktadır. Antalyanın Bucak kazasında Jofr» isrnindeki Fransız gemisinde ça madığımı ve Amerikada mühendislik yapılan bu tecrübelerden san renkte inlışıyorlarmış ve benim gibi burada har tahsil ettiğimi söyledim ve ayrılmak için ce yapraklı ve kendine mahsus kokulu be yakalanmışlar. Fransız konsolosluğu müsaade istedim. Birden vaziyeti değişü ilk mahsul alınmıştır. bunlara para verdiğinden ayrı yemek ve oturmamı rica etti. Türkiyenin harbe pişirtiyorlar. Dün Tokyo radyo istas girmek üzere olduğunu tekrar etti, bana Şeker tevziatı yonu Almanyanın yakmda Yakınşarka mümkün olduğu kadar yardım yapacaMemur. emekli, dul ve yetimlere vehücum edeceğini söyledi. ğını vadetti ve pazartesi günü için hü rilecek ucuz şekerin tevzi şeklini tesbit Çekilen Amerikan kuvvetleri şimdi kumet talebesi olduğuma dair resmî eveden karamamede, bunlann resmî daiyalnız «Corregidor. adasile «Bataan» rakımı kendisine götürmemi istedl. Oreler tarafından hazırlanacak bordrolayanmadasmda bulunuyor. Bataan yakazaki ismindeki bir Japon Honoluluda ra göre mutemedler vasıtasile dağıtılrımadası çok dağlık ve ormanlık oldu7 sene tahsil etmis. Pazartesiden itiba ması bildirilmektedir. Ancak alâkalı ğundan müdafaası kolay. ren askerî makamatta hariciye bürosun makamlar, bu tevzi şeklinin İstanbulun Manila, 25 ikincikânun 1942 daki yeni vazifesine baslıyacakmış. Ay hususiyetlerine u>madığını İleri süreDün oturmakta olduğum «Santa Rita nlırken bana kartını verdi. Ben de ona rek, bunun gene memurlar kooperatifi Hall» den burasmı terketmemizi söylebenim kartımı verirken para çantasm vasıtaslie ve bakkallarca, memur karnediler. Sebeb olarak da «Amerikan Kıda sakladığım bizim pullardan bazıları lerinin ba§ tarafları kesilmek suretile zılhaçı» nın onlara bizim için para ve düşmüş. İğildi ve pullan aldı baktı. Bi dağıtılması muvafık olacağmı ileri sürgıda vermeğ: vadetmişken sözlerini tutmüşlerdir. Keyfiyet Ankaraya bildirilmamalan imiş. Amerikan Kızılhaçma risinde Atatürkün resmini gördü. Bana miş olduğundan almacak cevaba göre dönerek: gittim. Bana yanlışlık olduğunu ve tek«Atatürk, çok büyük adam, o yalnız hareket edilecektir. rar ayni yere dönmemi söyledüer. Cankurtaran otomobilleri Manila, 27 ikincikânun 1942 sizin değil, bütün askerlerine örnek oDün akşam üzeri Fransız Hindiçini lacak büyük bir liderdi» dedi. hakkında • Manila, 8 şubat 1942 sinden bir çocukla sahilde dolaşıyorduk. Geçenlerde Üsküdarda müstacel mü«Corregido» adasının sağ tarafmda Bugün öğleden sonra ikiye doğru San dahaleye ihtiyacı olan bir hasta İçin Batan yanmadasmda büyükçe bir yan ta Rita Hall» e çok yakın bir binada İmdadı sıhhî otomobili istenmiş, fakat gın devam ediyordu. Eelki Amerikan tertib edilen eğlencelere bir kaç Franşoför, benzin olmadığını ileri sürerek tayyareleri tarafından çıkanlmış bir sızla beraber gittim. Müsabakalar hemerı gitmemişti. Bu vaziyet üzerinde yapılan yangın. Gece saat 21 e doğnı bir Ame hemen bitrr.ek üzer2 iken binaya dört şikâyeti Vali gözönünde tutarak imdadı rikan uçağı Manila üzerinden uçtu ve beş Japon askeri polisi girdi. Japonca sıhhî otomobillerinin tamamen hazırşehre yangın bombalan attı. Ayni za bir şeyler bağırarak herkesi susturdular hklı bulunması lâzımgeldiğini alâkalı manda makinelitüfek ateşi açtıgı işiti ve beraber getirdikleri tercüman vasıta makamlara tebliğ ederek şoför hakkmliyordu. Dün gece 12 den sonra bir kaç tile herkesin pasaportunu veya resmi da tahkikat yapılmasmı bildirmiştir. Amerikan uçağınm gene Manila üzerine kâğıdını sordular. Cebime elimi attım. geldiğini uçaksavar toplarmın faaliyete pasaportumu Santa Rita'da unutmuşum. Mekteb kapılarındaki seyyar geçmesindsn anladım. Şehir üzerinde Japon askeri poiislerinden birine yaklasatıcılar bir saat kadar fasılalarla uçtular. Bir şıp yamndaki tercümana pasaportumu Vilâyet, Belediye zabıtasma yaptığı kaç akşamdır şehrin sahile yakın kısım yanıma almağı unuttuğunu söyledi. bir tamimde, seyyar satıcıların mekteb larında elektrikler söndürülüyor. Polis bunu tercümandan öğrenince be kapılarmda sıhhî kontroldan geçirilmeBu sabahki gazetede Amerikan uçak ni elile bir köşeye ittL Konuştukları içüı miş öteberi satmalan sıhhî bakımdan lannın şehre ziyaretler yaptıklan itiraf bu kaç Füipinli çocuğa tokat atüktan talebelere zarar verdiğini ve diğer taediliyor ve Müttefik devletler halkmm sonra beni ve kâğıdlannı almağı unut raftan kapılarda lüzumsuz ve çirkin bir hapsedildikleri kampı bombaladıklan ıııuş. diğer bir Hindiçınili genuciyi aldı kalabalık teşkil ettiklerini belirterek yazılıyor. 'Halbuki bugün kamptaki A lar ve otomobille eski şehirdekl merkez bunlann kaldırılmasmı istemiştir. merikan dostlarına yiyecek götüren ba lerine götürdüler. Giderken bize ne yazi Filipinlilerden kamptakilerin böyle pacaklannı düşünüyordum. Konsolosluk Profesör Muhterem Gökmebir bombalanmadan haberleri olnıadık veya beni düşünen kımse yok ki, nereye nin bir eseri götürüldüğümü arayıp bulsun, Buram larını duydum. İstanbul Üniversitesi radyoloji ProfeJapon uçakları boyuna Corregidor a buram sıkıntı teri döküyordum. Evvelâ sörü Dr. Muhterem Gökmen tıb âlemidasım bombaladılkan halde bir türlü merkezde ikimize bir kelepçe vurdular. mizde mühim bir hizmet teşkil eden adanın radyo istasyonunu bozamıyorlar. Sonra ceketlerini çıkartular ve bir ka yeni bir eser hazırlamıştır. «Röntgen Anten direklerinin sapasağlam durduk hnca sopa alıp bir masanın etraünda ekran resmi» ismini taşıyan bu eserde ları Maniladan iyice görünüyor. Hatta' oturdular. Biraz portakal yiyerek hara kıymetli gerx Profesör akciğer tüberCorrogidor adasınm radyo bültenleri retlerini gidermeğe çalıştıktan sonra bi külozu İle esastan ve geniş bir şekllde Manilada halk arasında gizli olarak do risi gelip kelepçeyi çözdü ve beni masa mücadele için kütle muayenesi yapılya çağırdüar. Ben tercümana kısaca la§ıp duruyor. ması mevzuu üzerinde ehemmiyetle Manila, 31 ikincikânnn 1942 hüviyetimi söyledim. O anda California durmaktadır. Kütlevî muayenelerde Japonlar halkı işgai parasını kabule üniversitesinde mekteb tarafmdan ve rör.tgen işinj en basit ve en kolay şekle mecbur tuttular. Dolar geçmiyor. Bir rilen hüviyet vesikasmm para çantası getiren bu usulün memlekeümizde ilk gazete Japonlann Singapura 30 kilomet nra içinde hâlâ sakladığını hatırladım. defa tatbikı ile meşgul olan Profesör Üzerinde de hükumet talebesi olduğuma re mesafede olduklarını yazıyor. Muhterem Gökmenin bu eseri bütün Geceleri sabaha kadar «Santa Rita dair mektebin resmi bir mühürü vardı. îlim müntesibleri ve büyük müesseseleri Holl> ün önündeki büyük caddede as Son bir ümidle bu vesikayı çıkarıp ter idare edenler kadar halkı da yakmdan ker sevkiyatı oluyor. tank sesleri işiti cümane uzattun. Baktı. Japonca diğer alâkadar edecek bir mahiyettedir. liyor. Manilada akşam 8 den sonra so lerine izah etti. Polislerden biri bana jaEdirne postası geç kaldı kakta dolaşmak yasak edildi. Geçen ak ponca bir şeyler söyleyip bağınyordu. Tatalca ilerisinde hatta bir anza olTercüman, niçin tahsil için Amerikaya şam üzeri bir kaç kamyona Japon asduğundan dün akşam şehrimize gelecek kerlerinin bir Amerikan dükiâmndan gidib de Japonyaya gelmediğüni sorduklannı söyledi. Ben de cevab olarak, «bu Edirne postası sabaha karşı gelebileşya doldurduklarını gördüm. ancak Türk hükumetinin büeceği işti1"» miştir. rj Caddelerdeki işaretlere dikkat etmi dedim. Diğer bir polis de japonca bir Bir balıkçının mahkumiyeti yenlere karşı Japon askerî polisleri a şeyler söyleyip yanıma yaklaştı. KılıcıBüyükadada balıkçı Ropen, sabahleğır hareket ediyorlar. Meselâ, böyle kim nı kınmdan çıkarıp enesme değdirdive yin kilosunu elli kuruştan sattığı usseleri tokatlayıp güneş altmda saatler sonra bir şeyler söyleyip kılıcı masanm kumru balığmm fiatını akşamüstü sekce beklettiklerini gördüjn. üzerine bıraktı. Ellerinden kurtulmak sene çıkardığı, bu suretle ihtikâr yapiçin yeni bir şey daha aklıma geldi: Manila, 2 şnbat 1942 tığı iddiasile İstanbul birinci millî koBazı Fransız gemicilerinin tavsiyesi Dün tanıştığım Okazaki. Para çantam r:nma mahkemesine gönderilmiştir. dan kartını çıkanp beni bu zattan tahüzerine dün Fransız konsolosuna git Balıkçı, «Sabshki ile akşanıki balıklar tim. Vaziyetimi anlattım. Bana her han küc etmelerini istedim. Polislerden biri başkaydı; beriklleri sonradan fazla figi bir şekllde yardımda bulunup buluna kartı alıp odadan çıktı. Diğer polislerin atla getirtmiştim.» yollu müdafaada bumıyacağım sordum. Beni gayet iyi kar bağınnaları hâlâ devam ediyordu. Birisi lunmuştur. Neticede; ortada haklı seşıladı. İyi ingilizce konuşuyor. Bizim benim Amerikan ordusunda çalışıp ça beb olmadan balığı pahalıya sattığı saShanghai'daki Çin sefiriraizi iyi tanı îışmadığımı ve bunu nasıl tahkik ede bit görülmüştür. On beş lira ağır para yormuş. Bana malî hiç bir yardımda ceklerlni sordu. cezası ödemesine ve dükkânının yedi bulunamıyacağını, yalnız Japon askeri gün kapatılmasma karar verilmistir. haberleri Bu seneki tasarruf Tütün rekoltesi bu sene ytizde 10 fazla Hâdiseler ve fikirler Kitablar arasında Parlak bir istikbal nasıl kazanılır? Çeviren: Ömer Rıza Doğrul Meşhur Casson'un yazdığı en güzel ve mevzu İtibarile herkesi alâkalandıran en kıymetli eserlerinden biridir. Bir İstikbal kurmak, hayatta muvaffak olmak her gencin, her insanm, en bellibaşlı hedefidir. Herkesin emeli, bu hedefe varmaktır. Bu emeli gerçekleştirmek içia ne yapmalı ve nasıl çalışmalı? Bir çok insanlar, bunu öğrenmek için ömürlerinin mühim bir kısmını israf ediyorlar. Ve sonunda ya öğrendiklerini tatbik edemiyecek hale gelmiş oluyorlar, yahud çok pahalıya mal olan bilgilerini tatbik ederek çok geç muvaffak oluyorlar. Bu eserin en büyük kiymeti, bunu öğrenmek için, vakit kaybetmeğe lüzuo» bırakmamasıdır. Çünkü eser, hayatm her vadisinde çalışan ve muvaffak olanlann ne yaptıklarını, bir istikbal kurmak İçin işe nasıl başladıkları; çahşmalarmı nasıl inkişaf ettirdiklerini ve hedefe nasıl vardıklarını anlatan hakikî ve canlı hikâyelerden müteşekkildir. Bu hikâyelerden her birinin kahramanı, yaşamış. ça.'ışmış ve muvaffak olmuş bir insandır. Salâhaddin Engez haftasının hususiyeîleri Prof. Ziyaeddin Fahri Umumî yekunun 55 bin tonu bulacağı anlaşılıyor Bu seneki tasarrun çocuğu üzerinw^^•••••>ı» Y a z a n : ruf haftası, diğer deki keskin tesir sayıllara nispetle ayrı yesinde dolayısile bir manzara gösteebeveynine müessir riyor. Söylenmeğe oluyorsa, yahud faz başlanan sözlerde, 0*0*0* laca İdealist ve safilletleri dil bir İfade kullanmıyarak konuşalımjazıldığını gördüğümüz yazılarda t a diyor. Bir yandan hâdisenin sarruf lüzumunu serdedenler, 1939 har gösterilmekte, öte yandan • çarelerine müessir gibi bir hava taratabiliyorsa: binin doğurduğu ihtikârla da mücadeie işaret olunmaktadır. Muallimler, bil Ayinesi işdir kişinin lâja bakümaz, gerekliğini öne sürmektedirler. Bu su hassa yurd bilgisi ve içtimaiyat hocala Şahsın görünür rüibei akîi eserinde! retle tasarruf haftası, ayni zamanda İh rı, talebelerile bu mavzular üzerinde diyerek kendisini bahtiyar saymalıdır. takdirde, okuttukları tikârla mücadele hafıası şeklini almak derdleştikleri İlk ve orta tedrisat mensubları bu derslerin çok nazarî ve biraz kuru olan tarzda vazifelerini yapadururken bir detadır. sahasında nasıl On yıldan fazla bir tarihi olan tasar kadrolarmdan da çıkmış, hayatla, et rece yukan öğıetme rafımızdaki hâdiselerle alâkalanmış ola hareket etmelidir? Yüksek tedrisatla ruf haftaları esnasında mekteblerin de caklardır. Bu alâkalanma esnasında, be alâkalı hocaların vazifesi «İş» ten, akbu harekete İştirak ettiği malumdur. yannamenin gösterdiği çareleri, günlük siyondan ziyade «düşünce» ve tefekkür Maarif Vekâleti, pek yerinde olarak heı hayatlarında, evlerinde, babalarının meydanmda hakikat İlmin mukaddes 'şi sene mekteb idarelerine bu ciheti, beş meslekî hayatında çocuklann ve genc için emeklemek olduğuna göre onlar, bir on gün evvel hatırlatır ve hocaları öğüt erin tatbik edip etmediklerini de mü taraftan İlim gencliğine, çok girift olan verme hazırlığma davet eder. Bu sene teakıb şifahî soruşturmalar, icab ederse İktisadî ve sosyal hâdiseleri çözebilmek de ayni hatırlatmanm unutulmadığmı anketler vasıtasile takib etmek pekâlâ diğer taraftan görüyoruz. Unutulmak şöyle dursun, bi mümkündür ve hattâ lâzımdır da. Ho kabiliyetini aşılarken Eseri arkadaşımız Omer Rıza Doğrul devlet ve hükumet adamlarını aydmlatlâkis, yukarıda söylediğim başkalığı cahğa, kırk veya elli dakikalık ders mak mefkuresini gütmelidirler. Devlet pek selis bir ifade ile tercüme etmiştir. belirtici bir harekette bulunuluyor ve müddeti içinde resmî programlarm tatCkuyucularımıza hararetle tavsiye edemekteblerdeki tasarruf haftası çok bikatı için ayrılmış bir meslek olmak ve hükumet mensublannın bu' mefkureye ehemmiyet verip vermediklerine riz, kitabcılardan temin edilebilir. Fiaü geniş çapta anlaşılan bir ihtikâr mü tan fazla bir kıymet veren hocaların bu bakmaksızın her vasıta ile ve her ça 75 kuruştur. cadelesi haftası şekline sokuluyor. «takib» den iş ahlâkı. tesir ve hareket reye baş vurarak hakikî İlmin cemiyet Gerçekten geçen ayın yirmi beşine ahlâkı lehine kaydedilecek bir sevina Meşhur adamların meşhur hâdiseleri hakkmdaki görüşünü aksiyon doğru bütün Türkiye mekteblerinin eli cuyacaklarını şüphesiz sayıyoruz. başmda bulunanlara ulaştırmak lâzımsözleri ne geçmesi lâzım gelen bir Maarif tadır. mimi karşısındayız (1). Vaktinden on Eğer bir ilk mekteb muallimi, babası Fransızcası 17 kere basılan bu eser, Tasarruf haftası ve Maarif Vekâletİ E. Cazes tarafından yazılmış ve J . Bahar beş gün evvel bütün Türk hocalan ve bakkal olan bir çocuk üzerinde yaptığı dolayısile çocuklarımız tasarruf haftasl telkinler sayesinde dolayısile baba nin çok mühim gördüğüm beyannamesi tarafından tercüme edilmiştir. Eserin İçin düşünmeğe ve harekete davet edi sına, eğer bir orta mekteb hocası muh vesilesile üim adamlarımızın aydmla ilk basımı sür'atle tükenmiş olduğu için liyor. Tamimin asıl hususiyeti, gelişi telif mevsimler için bir kaç elbiselik tıcı vazifeleri, icab ederse ayrıca eie İkinci defa daha nefis bir suretle basılIngiliz kurnaşı alan yüksek bir memu ahnacaktır. güzel ve taamüle uyulsun diye yazılmış mıştır. Dünyanın en büyük şahsiyetleri olmamasmdadır. Bu bakımdan ona biı taıafından insan, hayat. zaman, gencUk, beyanname nazarile bakmak da mümruh, kendi kendini tanımak, iyilik ve 3 altın sesli yıldız bir filmde... kündür. fenalık, ahlâk ve ahlâkiyat, şuur, saadet, Bu beyannamenin tasarnıfa davet eümid ve ıstırab hakkında söylenen en dici satırlarmı bir tarafa bırakarak ihkıymetli sözleri toplamaktadır. ikinci tikârla mücadeleye aid olan kısmı üzebasımının da birinci basımı gibi rağbet rinde durmak faydasız olmasa gerektir göreceği şüphesiz olan bu eseri tavsiye Bu kısmın dört maddesine kısaca işarst ederiz. Fiatı 50 kuruştur. edelim: 1 Beyanname «karşılaştığımız zor110 liraya kok kömürü lukların ve sıkmtıların başlıca sebebi. Yarattıklan LÜKS... İHTİŞAM... Ve ZEVK filmi. ni «mal kıtlığı» nda gösteriyor. Bu İşasatarken yakalandı A. retin arkası sıra bu .mal kıtlığı» run da Nevizar admda bir kadm, Üsküdarda ayrıca illetine işaret edilmektedir. İsoturan Bedrosa tonu 110 liradan koktihsal azlığı. Bu azlığm sebebi İse «bükömürü satarken dün sabah zabıta t a yük bir müstehlik kuvvet» olan orduneş'e ve müzik fırtınasıdır... rafından yakalanmıştır. Her iki maznun nun mevcudiyetine atfediliyor ve bu Üsküdar millî korunma mahkemesine mevcudiyeti idamenin memleket İçin sevkolunmuşlardır. nasıl mukaddes bir vazife teşkil ettiği İzah olunuyor. Varılan netice her pahaUskumru akını ya istihsali çoğaltmaktan ibarettir. Havalar müsaid gittiğinden, Boğazda 2 Bu ilk sebebin teşrihinden sonra ve Marmarada, balık avı geniş ölçüde ikinci bir sebeb üzerinde duran beyandevam etmektedir. En fazla tutulan baŞöhreti bütün dünyays yayılan beste ve nağmeleri herkesin ağzında dolasan name «fiat yükselmelerinin bir sebebi lık uskumrudur. Dün bahkhanede, usBÜYÜK ROMANSLAR... SERENADLAR ŞAHESERİ mal kıtlığı ise diğer sebebi de mala hükurr.ru toptan olarak 20 kuruşa kadar cumdur» diyor. Birinci sebebin neticesi satılmıştır. Evvelki gün tutulan 200 nasıl «İstihsali çoğaltmak» İse, İkinci sebin kilo uskumrunun mühim bir kısmı bebin İzalesi de «istihlâki azaltmak» lüİstanbulda istihlâk edilmiş, bir kaç bin zumunu tatbika bağlıdır: «Mal biriktikilo uskumru da, buz vagonlarile Anrenler, normal zamanlardaki gibi yaşakaraya gönderilmiştir. mak istiyenler bindikleri dalı kesiyorBaş rolde: Bütün dünya sinema sever'.erinin biricik mahbubesi ateşli yıldlz Balıkçılar, havalar müsaid gittiği taklar. Zaten kıt olan malm üstüne birden dirde uskumru akınımn daha bir müdhücum edilirse fiatlar hiç bir zaman det devam edeceğini söylemektedirler. VED Bugün MARY MARTİN CONNİE BOSWELL DON AMECH E'^ L A L E'nin gösterdiği TA KS İN Sinemasında B U G Ü N Türkçe sözlü İspanyolca orijinal şarkılı KARMEN 3 Fİatlarm yükselmesi, şu veya bu sebebler neticesinde bir vakıa olduğuna göre bir kısım vatandaşlar, diğerlerinin aleyhine servet ve sermaye edinmektedirler. Beyanname bu sermayenin. sonradan piyasaya sürülecek her nev) eşyaya yatırılmasınm fena neticelerini izah ediyor: .Fiat yükselişi neticesinde ellerine fazla para geçen vatandaşlar bu fazla kazanclarını memleketimizdf kıt olan mallara yatırmak hevesinder: vaz geçmelidir.» O halde eldeki bu fazla parayı ne yapmalı? Baş vurulacak üç şey var: Bankalara yatırmak, devlet tahvilleri almak, İstihsal artışına sarfetmek, hayır işlerini ihmal etmemek. 4 Son zamanlarda doğru veya yanlış bir köylü aleyhtarlığınm tezahürlerine şahid clduk. Bir taraftan köylünün aşırı zenğinliği, öte taraftan onun kendisini sefahate verişi etrafmda 1942 Türkiye matbuatmda hayli yazılar yazıldı Beyanname bu tezahürlere iştirak ediyor: «Bazı bölgelerde ziraatle uğraşan halkm hattâ sefahate başladıkları görülüyor. Bunun sonu şahsî ve içtimai felâkettir. Bunu iyice anlamak lâzımdır. Akıllı ve İlerisini gören köylüler. fazla kazanclarını İstihsaUerini artırmağa, evlerini. ahırlannı. ağıllanm, istihsal vasıtalarmı düzeltmeğe sarfetmeli, kara günler için bir yana bir şey saklamahdır.. İNPERİO ARJANTİNA Ayrıca: Matbuat Jurnalı No. 5 Memleket haberleri Belediyenin bir kaç tavzihi Belediye İstatistik ve Neşriyat Müdürlüğünden aldığımız tezkerelerde gazetemizde neşrolunan bir kısım şikâyetlerin tavzihi gayesile bazı malumat verilmektedir. 12/11/942 tarihinde duraklann kaldırılmasmı istiyen kariimizin arzusunun Tramvay İdaresi tarafmdan da düşünülmüş olduğu, cBir müzenin etrafı» hakkmdaki yazıda bahis mevzuu yerde ise hiç bir çöp bulunmadığı ve daima temiz tutulması için bölge temizlik memurluğuna teblıgat yapıldığı bildirilmektedir. Diğer taraftan 22/,10/942 tarihindeki sayımızda karanlık olduğundan şikâyet edilen Feriköyünde Çobanoğlu sokağınm lâmbasmın kömür tasarrufu esasır.a dayanılarak geceyarısmdan sonra söndürülmekte bulunduğu da gene Belediye İstatistik Müdürlüğünden gazetemize yollanılmış olan bir tezkereden anlaşılmaktadır. >. SUMER Sinemasi « Önümüzdeki S A L I akşamından itibaren mevsimin en güzel komedisi İKİ AÇ1K OÖZ "BAHRİYELİ,, (İn The Navy) / Bol şarkılı ve zeıış;in mizansenli filmi takdim edecektir. Baş rollerde: BUD ABBOTT LEW COSTELLO DİCK POWELL ve ANDREWS HEMSİRELER ELHAMRA'da 2 büyük film BANCROFT ASKI Ayrtca: GANGSTER (BI>OOD MONEY) 340 doğumlular yoklamaya şağrılıyor Üsküdar askerlik dairesi başkanlığından: 1 340 doğumlu mükelleflerin son yoklamalarına 22/1. Kânun/942 tarihinden itibaren daireye bağlı askerlik şubelerinde başlanacaktır. Yoklama gün!eı' şubelerce mahallâta tebliğ edilecektir 2 Üsküdar, Kadıköy, Beykoz kazaları dahilinde bulunan yabancılar Kadıköy yabancı askerlik şubesine, Adalar, Şile, Kartal kazaları dahilinde bulunanlar da bulundukları kazadaki şubeye müracaat edeceklerdir. 3 Gerek ahvali sıhhiye ve gerekse tahsil dolayısile 339 doğumluların son yoklamasında askerlik meclisince ertesi seneye terkedilenlerin müracaatına lüzum yoktur. Bu gibiler 341 lilerle müracaat edeceklerdir. Yalruz 338 doğumluların 340 lılarla yoklamıya müracaatları lâzımdır.' YURDDAŞ: Bugün bütün milletler, İhtiyaclarlndan daha az sarfediyorlar Sen de İhtiyaclarmdan klsacaksln Ulusal Ekonomi • G E OR G E f , BUGUNDEN İTİBAREN Şehir Tiyatrosu Dram kısmında Büyük İhtilai Piyesi başlıyor. İşte 1942 tasarruf haftası İçinde Türkiye maarifciliğinin harekete geçtiğini gösteren tamimin yalnız ihtikâr mücadelesine ilişen tarafları bu dört maddeCezalandırılan şoförler de toplanmaktadır. Bu maddeler gerTaksimetrenin yazdığı hesabdan fazla çekten üzerlerinde durulacak bir takım para almak istiyen bir şoför dün yaka içtimai meselelerin esaslarını ihtiva elanmış ve 5 lira para cezası verilmistir. (1) Bk. Maarif Vekâleti Tebliğler Otomobiline yolcu almıyan İki şoföre Mecmuası. 19 ikindteşrin 1942: 2/1660 de üçer lira ceza yazılmıştır. sayılı tamim. Baştan basa he>ecan Hayret veren aşk ve ihtiras Batakhaneler Honolulu'da rakkaseler Miithiş maceralar. S Ü R T ÜK | Son günlerden İstifade ediniz. En güzel Türk filmi. Matbuat jurnalı Kadıköy ve civarı sayın halkına : Ekmek karnesi satanlar Balatta çarşı ortasmda ekmek karnesi satan İsak, Leon ve David admda üç kişi dün yakalanmıştır. Bunlann ceblerinde 167 tane (B) karnesi ile 5 tane ağır işçi karnesi bulunmuştur. Üç tnusevî Emniyet Müdürlüğüne götürülmüs ve haklarmda kanunî muameleye başlanmıştır. ŞARK'ta BUGÜN Kalbleri teshir edecek bir ınacera. Herkesi hayran edecek bir film. DEMIR TAC Kadıköy 3 senede milvarlar sarfile ve on binlerce artistle çevrilen en muazzam tarih destanlarlnı şahlandlran (Türkçe) Azametler filminin son (4) gününe yetişiniz. H A L E Sinemasında Evlenme vadile kadınları kandırmış Kasımpaşada ve Beşiktaşta bir kaç kadını evlenme vadile dolandırdığı, kendilerinin mücevherlerini aşırdığı İddia olunan İsmail Hakkı adlı birinin muhakemesi bitmiştir. İstanbul sekizinci asliye ceza mahkemesi; İsmail Hakkıyı bir sene ağır hapse mahkum etmiştir. OLGA TGHEGKOWA Albrecht SCHOENHALS CAMİLLA HORNN'm HER Kamani MAKSIM'de PAZAR MATİNE ve Arttlrma Kurumu Bunlar meshur kâşifler. ciddî îlim adamları, terakki hâdimleridir. Onların kullanışa çjkardiklan her ilâç, en güç imtihanlardan muvaffakıvetle geçmış demektir » 9 o v e « « salibi bunun kefiiidir Kurban derileri Kurban bayramı yaklaştığır.dan Hava Kurumu tarafmdan deri ve barsakların toplanması işi için hazırlıklar tamamlanmıştır. Her yıl olduğu gibi bu yıl da toplanacak olan deri ve barsaklar satılacak ve hasılat Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu ile Hava Kurumu arasında paylaşılacaktır. KIRMIZI ÇİÇEK Büvük aşk ve macera şaheseri. müştereken yarattıklan ÜZEYYEM E F E Nİ N B Ü Y Ü K M İ L L Î SENAR A S KI R E V Ü CUMHURIYET Nüsbaa NECATİ TOKYAY ve 24 kişilik SAZ HEYETİ Ayrlca: Büyük muvaffakivetler kazanaıı ftbons seraili Senelik A1O ayllb Üc aylık Bu aylık S kuruşruı Türklye lcbı Barle WD İt5T" İÇKİSİZ MATİNE Pek yakmda İSTANBUL GÜLÜ a 1400 &r 2700 Kr, 750 1450 . 400 806 . 150 Voktor. (iazetemize EÖnderilen evrak n ?azılaı nesredilsin edilmesln iade edilmeı ve riyaındaja mes*ııliyet kwhnl olunma*, Dikkat