28 Ekim 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET' 28 Birinciteşrtn 194Z Serbest fikirler MiHi Korunma davaları Adliye Vekâleti? mühim bir tamim gönderdi Kendi davalarımız | Düşünceter Egoistliğe dair Türkiyede pahalıhğm sebeb ve çareîeri 2 rv Misal: Harbiumumî: larda çalıştınlacak adam rjulunamaz oldu. Herkes bir fabrikaya koşuyor. Çünkü oranın işçisine tecil vardır.) 6 Teşrinievvel 942 Tasviri Efkâr gazetesinden. Vergiler: Kazanc vergisi olarak blr şey zaten harbden evvel mevcud olmaduğundan ihdas edilmemişti. Bize verilen malumata nazaran yalnız tekâlifi harbiye suretile mazbata mukabilinde emvali menkulenin yüzde yirmisi piyasa fiatlarile alınıyordu. Köylerden alınan âşardan başka da bir misli âşar caha gene bedeli mukabüinde aiınıyordu ve yalnız aşara, iğtinama ve emlâke zamlar yapılmıçtu V Dünya öîçüsünde bestçj fikir çıkar. ••>•>»• Y a z a n : • •••••••••••••> İnkişaf etmiş olan 1930 dünya buhranm a Harbi Unıumide ise evrakı nakfiat seline, irademiz dan sonra düştüğüdiyenin fazla çıkarıhnasına mukabil five şuurumuz dışınmüz sıkıntılar «Seratlar tespit edılmemişti. Yalnız İstanda kapıldığımız son best Fırka» nm doBunu birkaç misalle anlatmıya çalışabulda harbin son senelerine doğru, ekiki asır, Türkiyenin guşuna ve yaşayıjı cağım: Gişelerde bilet ahnak herkesin meğe fiat tespit edihniş ve vesikaya rapAdliye Vekâleti, gönderdiği bir ta fakirleşme ve parçalanma tarihine şekil mizi ortaya koymakla davalarımıza hiz na sebeb oldu. O zaman Türkiyemizin tabü bir hakkıdır. Fakat bu hakkı herkes teöilmişti. mimde, milli korunma davalarının ge verir. Bu müddet zarfında gümrük istik met ettiğimize kanüz. Elimizde, eski de Manchester'i sayılabilecek olan Izmirde, bir anda kullanamaz. Bu böyle olunca Harbi Umuminin arifesinde Osmanlı cikmemesi için Cumhunyet Müddeıu lâlimize sahib olmadığımız için hiçbir virlerdeki istihlâk miktarları, ne de Onsekizirıci asırda Manchester'de konu da önce gelenin kazanılmış bir hakkı împaratorluğu dahihnde tedavülde bumumüerinin evvelâ suç mevzuu olan mahsulümüzü dünya fiatları karşısında şimdiki rakamlar olmadığı İçin bunları şulur gibi ticaret ve iş serbestisi lâfiarı olur. Ondan sonra gelenlerin d» sıraya lunan alün miktan 50 milyon tahmin mallann maliyet fiatlarını ve kâr mik himaye edeır.edik. En düşük olan fiat birbirile ve Avrupa memleketlerile kar pazarda revaclı bir mal olarak döndü, dizilmesi gerekir. Gişelerin önünde bir ediliyordu. Harbin tarlannı tesbit etmeleri ve ihtisasa t a larla, zararma mal satmıya mecburduk. şılaştıramayız. Fakat istatistik daha zi dolaştı. Bu tarilıten on iki sene sonra, kaç kişi sıra beklerken ters yoldan gelip bidayetinden nıhaye X" aUuk eden meselelerde Beleciiye encü Zararımız yalnız satüğımız mallardan yade küçük farkları ve bunlann muiıte gene bir dünya buhranmdan mütesssir sokularak bilet almak, egoiste göre açıktine kadar 156 küsur î menlerlıün ehli hibre sıfatile dinlen doğmuyordu; dünya fiat seline mukave lif şartlar ve zamanlar alünciaki değiş olarak geçim darlığı duyduğumuz sıra gözlük veya daha kibarca bir tabirle bemilyon kadar evra I meleri ve alacaklan neticeye göre h a metsiz kanştığımız İçin, piyasalarımız me nispetlerini meydana koymak İçin iarda, serbestî fikirlerinin canlanmasına cerikliliktir. Halbuki hakikatte bu bir kı nakdiye ihraç e | rekete geçmeğe dikkat etmeleri bildiril onlara göre kuruiuyor, ve iç mübadele dir. Bizim İddiamız ise gözle görünüp hayret etmiyehm. Yukarıda da işaretle hırsızlıiür. Hak hırsızhğıdır. Gerçi böyfiatları istihsali durduracak nispetsizlik elle tutulacak kadar açıktır. Hepimiz, dildi (1). Üç misli mektedir. dünyanın en az mal harcıyan memleket diğimiz veçhile bu flkir, hayatımızın ve ie bir hırsızın yakasına hâkim yapışmaz evrakı nakdiye çıkarılmış olmasına rağDiğer taraftan milll karunma kanu ler, ahenksizlikler doğurarak teşekkül ama, cemijetin idraki, terbiyesl yapışediyordu. Türkiye, llanchester'deki sa lerinden biri olduğumuzu büiriz. Bu du tarih gidişimizin bir anütezini ifade etmen fiatlar tespit edilmediğinden fiattıunun tatbikatında meşhud suçlar mumek bakımından her zaman ve bilhassa malıdır (Gemishıi kurtaran kaptan) sörumun, son on beş sene İçinde gene tar çok yükselmişti. Meselâ: Mtsaller Millî mücadele seneleri: hakeme usul ve kanunu hükümlerinin nayici ucuza rr.al çıkardıkça tezgâhıru gözle görünüp hissolunacak şekilde de sıkınü anlarmda meydana çıkacaktu^ Bu zünün günahını ahnıyalım. Bu yolda haIstanbulda: «. tatbikı kabul edilmiş bulundugundan kapayan, Kanadada ucuz buğday elde fikrin mi yoksa, başkasının mı hayat reket, nizam ve intizam gemislnl batırb Beş büyük harb senesinin geç Belediye Daimi Encümenlerinin bu ka edildikçe tarlasını çöl olsun diye bıra ğişmediği de meydandadır. Şu halde in914 harbinden Harbin maktan başka bir şeye yaramaz. kan memleketti. Şehirlerimizden kasa ce istatistik malumatma başvurmadan hakkı olduğunu ve istihsal gücünü ço\* evvel son senesi mesine rağmen Anadoluda bulunan gıda îıunla kendüerine tevdi edilen ehli hibğaltmağa yaradığını ise ancak realiteler MuhteHf katlan olan büyük binaiara Kuruş Kuruş maddeleri o zaman Anadoluda evrakı felik vazifelerini hiç geciktirmeden vak balanrr.ıza kadar Amerika unu, Holan ödetme ve harcama güclerimizde güm meydana koyacakür. asansörler kor.muştur. Her yerdo «sanbulunmasından tinde yapmalan lazım geldigl ve bu va da peyniri, tsveç bahk konservesi, İs\iç rük himayesi ve sanayileşme sistemleriFasnly» 2 2,50 7090 nakdiyenin mahdud On beş yıldanberi takib etmekte oldu sörü mutlaka bir memurun idare etjn«3İ nin umulan çoğalışı doğurmadığını iddia Buğday 0,625 1 40 50 (mevcud evrakı nakdiyenin mühim bir Zifeleri yaparken zarurf sebebler hari re süt hulâsası yiyerek geçinirdik. ğumuz fiat ve iktısad politikasından lâzım gelmez ve buna imkân da yoktur. ve kabul edebiliriz. Pirinç > 120140 kısmı İstanbul, Izmir gibi işgal mınta cinde bir gecikme vukua geldigl takdirGeçen yazımda kısaltarak anlatmıya memnun olmıyan ikinci görüş ise, sana Bu medeniyet vasıtası o şekilde yapılZeytinyağ 4 6 140160 kalarmda kalmışü) ve yeniden evrakı de millî korunma kanununun 64 üncü çalıştığım bu vaziyet millî savaşımızdan Bu görüşü perçinliyen bir nokta daha yileşme ve devlet eüle istihsalcilik ve nakdiye tedavüle çıkarmak zarureti de maddesine göre haklannda takibat yamıştır ki kapakları tam olarak kapanŞeker 2 2,50 320 sonra kazandığıınız istiklâl sayesmoe de varsa o da, fakirlikle bolluğun, işsizlik İktısadcılık sistemine muanz olanlar demazsa işlemez. Egoist, asansürü kuUankaraborsada hasıl olmadığından para pahau, mal u püacağı da bildirirmiştir. ie işin, rcalsızhkla mal yetiştirme gücü ğil, blâkis ,bu sistemi eksik ve noksan ğişmek safhasına girdi. Bu tarihten soncuzdu. En yüksek maaş olarak telâkki dıktan sonra kapılarmı açık bırakarnk piyasası yok ra gümrük istiklâlimizi elde ettik. Ken nün yanyana ve tezad hahnde yaşayışı bulanlardır. Bu fikre göre 1927 senesi çıkar gider. Başka birisi onu kullanamaz. Bir okka ekmek 1 50 kuruj (ha edilen meb'usların maaşı 200 llra, bir di mahsullerimizi ve sanayi eşyamızı dır. On sekiz milyon insan bu toprak sonlarına doğru tatbik edilen gümrük Elektriğin kilovatına iki lis buğday) vesüa müsteşarın maaşı 100 lira, bir tümen dünya fiat selinden koruyacak ağır hi üstünde ancak bu kadar mı çalışabilir, himaye sistemi, memlekette fiat poiiti Mütemadiyen (cağırma) zilini çalar. Bu ekmeği 60 Opara kumandanmın maaşı da gene bu raddekuruş zam yapıldı maye gümrükleri koyduk. Bu sayede bu kadar mı mal çıkarabilir? Bir kaç kası bakımmdan son derece tehlikeli bir zilin zınltısı, bir hayır sahibi tarafmdan Maamafih 914 büyük harbine giril deydi. Elekuiğın beher kilovatına iki kuru§ artık Türkije piyasalan dünya fiatları defa dokunduğum bu bahse, davalarımı durum doğurmuştu. Çünkü bu himaye, kapılar kapatılıp asansör işler hale geO zaman harb masraflannı karşıla zam yapüması lıakkında Terilen karar na körükörüne tâbi olmaktan kurtuldu. zm en can alacak noktası diye bakmahh'nciye kadar devam eder, asansöru kuldigi zaman memlekette yahıız tramvay daima dışandan gelmekte olan eşya ve lanmak istiyen de muhtelif katfarda omalzemesinden tutahm manifaturaya mak için cebri istikraz suretile halkın Başvekâletçe tasdk. edilmistir. Karaı, ö Kendimize mahsus bir .fiat politikası» yız. «Efendim, adam yok, nüfusumuz az bilhassa sanayi eşyası hakkında çok tekadar çok büyük stokların olması de emvali menkulesinin yüzde kırkı bir nünıüzdeki tahsil devresini takio euen takib edebiürdik. İstediğimiz eşyamn da ondan böyleyiz.» ddyenler, meseleleri turanlar da rahatsız olur. sirli olmasına rağmen, ziraat istihsai eştekâlifi devreden itibaren tatbik mevküne konağil, o zaman gıda maddeleri iübarile de defaya mahsus olmak üzere Umumî nakil vasıtalarından trenlerdo gümrüklerimizden geçerken, resimler'ıe saçmın ucundan tutan basit kafalardir. yası üzerinde hiç faydası yoktu. Metrebüyük bir istihsal göze çarpıyordu. harbiye suretile piyasa üzerlndea maz cakur. fiaünı bir kaç misli yükseltebiliyor; bu «Dibsiz kile boş ambar» fehvasınca a si bir hra olan kumaşa on lira gümrük ve vapurlarda sigara içen ve içmiyenler Sonraları ise ekinı yapan ziraat erba bata mukabili alınmışti. sayede alçak olan dünya piyasalarımn damsızlığa, istihsal düşüklüğüne ve sa konursa bunun fiaü iç pazarda 11 liraya içüı yerler ayrılmıştır. Egoist sigaranın Sultanahmeddeki kazanın bının askerlikten tecil edilmesi gibi İ; fiatları altüst etmesine mâni olabili İreye sebeb olan şartlar devam ettikçe çıkar; bu suretle de dünya fiat selinoen yasak olduğu yerde de içer. Birisi ihtar Ekrem Rîze köylüyü teşvik edici tesebbüslerin astahkikatı yorduk. Bu fiat hâkimliğimiz kısa za topraklarımızm her karışını adamla dol kumaş fiatı kurtarılarak mexlekette bu ederse < Sen ne karışıyorsun?» der. kerî mıntakaiarda ziraat amele tabur(1) Bu evrakı nakdiye ?u jekilde çıve işsizliğimizi sanayiin kuruimasına kapı açılmış olur Kendi keyfi için başkasmın rahatsız olEvvell^ akşam Sultanaiınıedde Yücel manda meyvalarını verdi: Irili ufaklı bir dursanız fakirliğimizi larınm teşküi gibi tedbirlerin bu istih fcortlmtftt: aâında bir yavrucağın ölürnü ile neti takım sanayi müesseseleri doğdu. Bu çoğaltmaktan başka bir şey yapmamış du. Fakat kilosu on kuıuş olan üzüme masınm terbiyeye, ahlâka aykırı oldusalin daha fazla artmasına yardım ettiHarbin başlamasından 6 ay sonra, günkü sanayileşmiye başlamış Türkiye, olursunuz, ve bu dolan insanlar kısa ra on lira gümrük konsa, fiat bir santim ğunu ve hatta bur.un başkasmın hakkına ğini zannederim. İstanbul müstesna A 915 marttnda Almanya. ve Avusturya ceienen fecı tramvay kazaji hakkında tahkıkata başlanmıştır. Dün vatman işte bu fiat direksiyonucu elde tutmamı manlar içinde eriyerek gider, üremez. yükselemezdi. Çünkü üzüm haricden gel tecavüz olduğunu düşünmez. Geçen gün nadolunun ekseri mıntakalarmda, mil dan 6,800, milyon küsur altın istikraz İki asra yakm Anadolu, koca bir impa mediği için bunu korumak üzere kona Iramyainn sahanhŞında insanın elini zın eseridir. yonluk ordular silâh altında orduğu edildu Bu altın miktan Ahnan ve A Badık Acar hakkında tevkif kararı veFakat aradan geçen on beş sene içinde ratorluktan muhaceret yolile kopup ge cak gümi'ük, dört tarafı açık bir yere kolunu kımıldatmağa imkân bu'amadıvusturya bankalarmda garanti olarak rilmış ve oğleden evvel de hâdise matıalhalde büyük bir sıkınü yok gibiydi. Nİbu altmların iinde Müddeiumumi muavini ve Beledi gümrük himayesile fiata tahakküm et len milyonlarca insan kazandığı halde konmuş kiiid gibi, faydasız bir şeydi. ğı bir ana baba günü ksînbalığı ile giditekim bu beş harb senesini müteakıb, bırakıldı ve Türklyede mukabili olarak 6.800 milyon küsur bt ye müliendisleri taralmdan bir keşiî ya nıenin memlekette umuîan kalkmmıya gene babştur, çıplaklır. Bugün bile bom Denıek himaye gümrüğile sanayi fiatları yordum. Orada sigara içrr.ek yasak değilmillî mücadele senelerinde de Anadoluyetmediğini, bilhassa son geçim darhğı boş denecek kadar işsiz, yahud çahştağı memlekette dünya fiatlanndan tir kaç dir diye içiyorlardı. Birisinin plbisesl da bir açlık sıkrnUsı görülmedi. Yalnız rinci tertib evrakt nakdiye çıkarıldt. pılmıştır. Bundan sonra da harh nihayetine kadevremızde kesln şekilde anlamış bulu sahada istihsal randımanı sıfıra yakın misli denecek derecede yükselülirken, yandı Derken ufaktan başhyan münakaBugün hâdise şahidleri MüddeiumuHarbi Umumide evrakı nakdiye fazla çıkarılmasından bugün Amerikada baş dar 6 tertib olmak üzere 150 milyon nıiliğe ceibedüeiük ifaaelerine müracaat nuyoruz. Bu sutunlarda çeşidli vesile milyonlarca insan vardır, tereddudsüz ziraat eşyası dünya fia'.larına başı boş şa kavga ile neticelendi. Çünkü egoist lerle incelediğim bu mevzudan çıkan bunu iddia ve icabmda ispat etmek bırakılmış olacakiı. Bu hal müthiş bir herkesi rahatsız ettiği yetmiyormuş gibi ladığı gibi, yiyecek maddelerinin kıt ol evrakı nakdiye daha çtfcenZmtftt. Bun edüeceiiır. netice şudur: Geçim darlığı bizde bir mümkündür. Bu, neden böyle oluyor? fiat makası altında küylünün ve ziraat bu pahalılıkta elbise yaktı. Üstelik bir mamasma rağmen fiatlar fazla yüksel ların karfihğı Almanlann verdiği (bon Kasabların toplantısı de Trtroıe) d\ ki Almanlar bun!art 6 ekonomik kifayetsizliğin meydar.a çık Mademki en iyi iktısad sistemi, memle müstahsiiinin ezilmesine yol açacaktı. de: « Bücrck yakmadım ya?» diyor. mişti. Beykoz köylerinden Rağıb isminTcp'.iiıcı Kasablar, Kasablar cenıiye ır.ası neticesinden doğmuştur. Kendme kette hiç bir kolu, lüçbir toprak ve ta Böyle bir fiat mîkası altında ise ziraat de birinin bu defa meb'uslarına söyledi ay sonra tediye edevıediklerinden. harb Meselâ bufün memleketimizde hatta ği şu sözleri dirdiyelim: (Bu memleket sonıına kadar yeniliyorlardı. Birinei tınde bir toplantı yaparak et iiatıan, yetmiyen, çokluğun mal harcama gübiat gücünü boş bırakmıyarak hepsin inkılâbı, köylü kalkınması bahse raevzu bütün dünyada müşterek düşmP.n olan tertib olan 6,800 milyon küsur evrakı kasaljlık hayvan müvaredatı ve şark vi cündeki kışırhğı sayesinde cılız ve çü den en iyi şekilde fayda temin edecek bir sanayi memleketi değil, fakat bir ziolanıazdı. Şu haîde gümrük himayesi muhiekir tam bir egoist tipidir. Cemiyet ettiği zaman, lâyeüeriadeki hayvan vazıyeti uzeriade rük bir piyasa muvazenesi kuran mem oîanmış, acaba tatbik ettiğimiz fiat poliraat memleketidir. Buna rağmen kendi nakdiye hazineye avdet yapılırken iç pazarda ziraat eşyasmı herkese, emeğine uygun bir çahşma hadbunun bir milyon küsıtrunu hiikumet tetsîtiler yapıııışlar ve birincilîâmın ormizi doyuramıj'oruz. İşitiyoruz ki Ameleket idik. Vaziyeti olağanüstü tedbirler tikası ve sanayileşme sistemi yanlış dünyanın aiçak fiat seviyesinden kurta dini meşru görür. Fakat yüzde bin kahazineye ahkoymvştu Altın kıymetin talarına kadar et fiatlannın bugüııkü rikadan buğday İthal ediliyormuş. Biz değiştirerek harcama gücü biraz çoğa mıydı, eksik miydi, neden boş insan, boş racak ve koruyacak başka tedbirler al zanmak apaçık bir hırsızlıktan baçka bil de olan 6u bir milyon icüsur lira Su seviyesini muhafaza edebileceğini tescit seferberlik görenlerdeniz (yani 914 harlmca, sıkıntıya düştük. On beş yıldır fi tarla yaşıyor; neden istihsalciliğimiz ço mak lâzım ge^İrdL Davamız himaye şey değildir. Fakat muhtekir, yani egoist riyeye Cemal Paşanın ihtiyactna gön etmişlerdir. bi). O zaman dışarıdan bir tane buğday atı emrimiz altma almamız sayssinde ğalaıak, halkımızm harcama gücü çoğa gümrükleri arkasında, çoğu memurla bunu düşünmez. Çünkü onu ali kadar beraber ceman 155,800 milyon, alamadığmuz gibi, vagon vabgon AlBu sene şark vilâyetlerinden gelen meydana getirdiğimiz eserler de oîmasa, larak umduğumuz ve hak kazandığımız rın ve orta smıfuı işine yarıyacak sanayi eden yeaâ.ne şey kendini düşünerek hırküsur lira, ihrae edilen 150 milyanla lefah kurulamıyor? manyaya buğiayı biz sevkettik. Ve g«kurmak değil, sanayiimizle beraber ve sını tatmin etmektir. Biileri onbin, on beraber ceman 155.800 milyonunvn hayvanlar hep etli ve büyük hayvan büsbütün apışıp kalacaktık. Bereket verne o zaman kendi köyümde bu bgünkü lardır. Şark vilâyetlerinde bu sene İs s:n ki az çok fabrika, yol yaparak, banCumhuriyete devrolunması lâzımgelen Davaya bu köşeden göz aünca sanayi onunla ahenkli ve hatta ona takaddüm binleri milyon yapmaktırgibi 300 gram değil, adam başına yarım evrakı nakdiye idt. Birinci trrti tanbula gör.derilecek çoi miktarda ko kalar meydana getirerek memleket ih leşme hareketiırıizdenberi içimizde can etmiş bir ziraat bünyesi kurmaktı. Bu Yüzlerce, binlerce misalini sayabilecekara okka ekmek veriliyordu. Bütün btn fcarjıHğı olan 6,800 milyonfciAl yun vardır. Bunlarm kıştan evvel nakli tiyaclarından bazılarını içten tedarik lanarak yaşamış ve birbirile mücadele bakımdan bu ikinci fikirde olanlar, yağimiz bu eçoist tipleri bir memlekette ne memleketin erkekleri askere alınıncıya nan Avusturya bankalartnda bıdunu için b:n vagona ihtiyac görülnıüştür. Bu İçin iktidarımızı ku1Iana!:iliyoruz. Buna etmiş iki fikrin kaynak noktalarını bul pılan devletçiiiği, fiat politikasını eksik kadar ekim mükemmeldi. Çünkü ziraat yordıit Lausanne muahedesinde gerek vagonlar verilecektir. rağmen fiata tahakküm ettiğimiz yıllar ır.uş oluruz. Bu fikülerden biri, sanayi bularak daha ileri, daha tophı bir kal kadar az ise o memleket o kadar yükerbabı askerden tecil olunuyordu. Bu bu, altınlardan, ve gerek Reşadiyc ve selir. Isviçrede J . J Rousseau terblye yetiştirme gücümüzü çoHüviyeti anlaşılamıyan ölü zarfında malolmaktan dolayı üzüntü leşme ve" bunun neticesinde doğmuş olan kınmamn lüzumuna inamnışlardı. İşte enstitüsü müdürü profesör Bovet kongün ise sanayi erbabı tecil olunuyor. Osmaniye dretrıotlarının bedellerinden ğaltamamış hareketinden sonra aramızZiraat erbabı telime çağ;rılıyor. Tarla sarjvnazar editöi. Dün Haseki hastacesi civannda tah İçindeyiz. Bu müşahede hareketlerimiz devletçük ve müdaahle sistemierine aferanslar vermek üzere memleketiıniz» leyhtar olanlar tarafmdan müdafaa olu da yaşıyan, kâh bir tarafm, kâh öbür taminen 60 yaşiarmda bır kadm ölü olarak de bir ayarlamayı, kendi kendimizi topgeimişti. Kendisine İsviçrede ve İskandır.ur. Zaman zaman serbestlik istiyen, rafın fikir ve amel hâkimliği altında, bulunmuştur. Cesedin hüviyeti tesbit e laraayı ve i'eriye doğru emin ve cesafakat hiçbir tar.esi tam ve sistemli tatbik nav mem'.eketlerinde mahkemelere az i» dilemediğinden Adliye doktorluğunca retii adımlarla güçlükleri yenerek fırla devlet müöahalesini reddeden, mevcud sahaa bulamadan yaşıyan iki tezad fikir düşmesinin sebebini sordum. Bana şöyle EŞSİZ BİR KAHEAMANLIK DESTANT... EMSALSİZ BİR ŞEKEF Morga kaldınhnasına lüzum görül mayı davet ederse, sıkıntılanmızı unut fenalıkJan bu müdahalelere yükliyen görüş, bu fikrin çocuğudur. Ekseriya böylece doğdu ve yaşadı. Bunun millî izah etti: « Mahkemelere iş, hakkma ABİDESİ... SONSUZ BİR A Ş K R O M A M OLAN müştür. turacak büyük ^>ir kazanc getirmlş ola buhran zamanlarında başgösterir. Zaten ekonomi hayatımızda tesirlerile çok mü razı omlamak, başkasmın hakkına teca( T Ü R K Ç E ) Hamallar ve arabacılar da caktır. müdahaleci ve sanayici fikir, hâkim fi him olan inkişah hakkmdaki inceleme vüz etmek ve vazifelerini bilmemek yüİngiliz iktısad profesörlerinden Me kir olduğu için tabiatile mes'ul mevki lerime gelecek yazımda devam edeceğim. zünden çıkar. Bunlar ise insana öğretileinsafı elden bıraktılar lek izale edilebilecek kötülüklerdir. Esaade, en iyi ikîısad sisteminde şu vasfı indedir. Sıkıntı hallerir.de karşısına İiianbul tacirleri namına Belediye İk arar: O sistem mevcud İmkânlardan, îenkidîerinde hak kazanmış tavrile serAhmed Hamdi BAŞAR sen terbiyenin gayesi ceza değil, suçlan Benhurlara ba? eğdiren Wr azamet... Tarlhlere şan \«ren bir ihtişam... tısad müdürlügüne yapılan bir müra insandf.n ve tabiatten en iyi şekilde isönlemektir. Terbiye, sinek girmemesi Seyredenlere heyecan dağıtan en büyük filmdir. caatle hamallarla naiil vasıtalarının tifade eden, ekonomik kaynaklardan hiç için pencerelere koyduğunuz tellere BU ŞAHFSER MÜSTESNA OLAKAK BU AKŞAM hiç bir kayıd ve tarifeye tâbi omıadan bırini faydasız ve boş bırakmıyan bir benzer. Sineği içeride kovalamaktansa, İŞTE HİÇ TEREDDÜD ETMEDEN... İDDİA EDİYORUZ. BUGÜNE oakliye ücretlerini mütemadiyen yük sistem İse en doğru ve en ideal oiandır. içeri soltmamak daha kolaydır.» KADAR GÖRDÜĞÜXÜZ EN KOMİK FİLM seltmeleıinin, eşya liaüanrnn tereffüYani benim de yazılarımda izah ettiğim Bu güzel izah şekli her sahaya tatbik ünde ve hayat pahalılığırıda esaslı bir veçhile şu rejim iyi, şu sistem fenadır edilmek lâzım dır. Elberte muhtekir ceza Lutfen n u m a r a l ı yerlerinlzi erkenden kapatinız. Telefon: 43595 &mil olduğu noktasına nazan düikati diye mutlak hiçbir şey yoktur. Bir görmelidir. Elbette insanlar hak ve vazicelbedilmiştir. DİKKAT: Bu film a y n l zamanda lzmirde L  L E T A N memlekette herkes çahşıyor, en iyi şefelerini tanjmıya icbar edilmelidir. FaTacirlere göre, tarifeleıi hiçe sayan a kilde çalışıyor, ve mümkün olan her sinemalarında gösterllecektir. kat bu çok güç ve semeresi mahdud bir rabacı ve kamyoncularla billıassa ha vasıta kullamlarak en son hadde kadar iştir. Asıl büyük iş, ana kucağında ve mailar esiislne nazaıan yiizde iki yiiz herşeyden istifade ediliyorsa orada tatmekteblerde herkese «hak ve vazife» ne zamla ta§ıma ücreti aimaktadırlar. BUGÜN MATİVELERDEN İTİBAREN bik edilen rejün, usuller ve kanunlar ve olduğunu öğretmek, cemiyet hayatmın , T Ü R K Ç E S Ö Z L Ü Kızılayın açacağı aşhaneler idare en iyi olan demektir. Bütün çalışinsanlan başkalarmı da düşündürmiye B UG UN MATINELEPDEN ITÎBAREN malann sonu mal yetiştirmeğe dayamecbur ettiğini telkin etmek yani egoist «Kıalay» tarafından açüacak oaü MEVSİMİN İKİ BÜYÜK ŞAHESER FİLMİ BİRDEN nır. Daha doğrusu mal yetiş'.irmeyi doğdeğil, altrüist olmak gerektiğini yuğrulfi§hanelerm faaliyete geçineci tariiıi tesrudan doğruya veya dolayısile çoğaltBütün lztlrablann toplandığı... Kalb ve gönülleri ateşliyen klâsik Türk mıya müsaid olan küçüklere eişılamaktır, bit edümiîtir. Kasmıpa§a, Beşikta§, Toptruyan çalışmalar, miîlî enerjinin israfını ve Arab sazlnın en ateşli nağmelerini sdnesinde topllyan yüksek heyeSinemalarında birden kapı, Kaıagüroruk, Eyüb, Laieli ve ÜsAğac. fidan iken bükülür sözü çok yecanlar şahescri: gösterdiği için bunlar bahsedilen çalışfcüdarda olmak üzere §imdilik yedi semtrindedir. ma tarifine girıtıezler. Şu halde bir te açüması kararlaşan aşhaneier 1 kâDr. Kemal SARACOĞLU memlekette tatbik olunan rejimin iyiliği nunuevvelâe hep biiuen faaliyete geçeveya fenalığı bir taraftan istihsal gücüceklerdir. TÜRKÇE SÖZLÜ TÜBKÇE ve ARABCA ŞARKIU nü çoğaltmakla belli olacak; diğer tarafÜsküdar Halkevinin hitabet Aşhanelerde, 16 bin fakir ve muhtac tan da herkesi randımanlı işlere çekmlş Ş a r k r n eşsı^ v e d i l b e r y l l d l z l F A T M A R Ü Ş T Ü Türkçe şarkılar: CUMHURfYET BAYRAMI ŞEREFINE MAHSUS OLMAK ÜZERE: müsabakasına rağbet vatandaşa her gün birer kap sıcak ye ve onlara çalışmalarını hakh şekilde öN a ğ m e l e r i l e b ü t ü n İ s t a n b u l u m e s t e d e n eşsiz o k u y u c u M Ü Z E Y Y E N S E N A R B U A K Ş A M nıek veiilmesi kararlasmıştır. Üsküdar Halkevinin, Cumhuriyet baydiyecek bir istihsal hissesi ayırmiş olaBüyük heyecanlar ve Kalbleri teshir edecek Parti kaza reisleri ve kaymakamîar, caktır. Bu ölçüye göre de refah seviyesi ramının birinci günü öğleden sonra yabir eönül macerasl ihriraslar filmi kendi oölgelerindeki fakir nüiusü tes'ait lıalkın mal harcama gücündeki çoğalışla pılmak üzere, lise talebeleri arasında terPETER LORRE. Heyecan... Korku... Dehşet ve büyük gangster filmi edeıeli Kızılaya büdireceklerdir. Tevziat anlaşılır. Bir memlekette nüfus caşma tib ettiği huabet müsabakası her taraf11 dsn itibaren devamll matineler. Perşembe gürıü akşamı au esas üzerine yapılacaktır. ta büyük alâka uyandırmıştır. Şimdiye istihlâk edilen eşya miktarı vasatî heİSMAİL DÖIBÜLLÜ ve büyük VARYETE NUMARALARÎ kadar 40 ı gene kız olmak üzere 100 lisell sablarla meydana çıkar ve bunlar başka Su verilmiyen mahalleler müracaat ederek müsabakaya dahil olÜç gündenberi şslırin bazı çukur memleketlerdeki ayni cins ra'f'amlarle •• Tebessüm, san'at ve sevimlili^i ile bütün İstanbul halklm cezb ve muşlardır. Bunlar Cumhuriyetin önesemtlerine ve bu arada Lâleli ve Aksa karşılsştırıhrsa, muhtelif memle!;etler gaşyeden: ARABACININ KIZI ve GÜNDÜZ GECE BENİMSİN mine dair hazırlıyacaklan kısa birer raya su verıieınemektedii'. Hdıkın %bu arasmdaki refah derecesi ve faıkiar belü filmlerinin parlak ve dehakâr yüdızl nutku, o gün jüri huzurunda irticalea yüzden uğradığı sıkıntıyı önlemek üzere, olmuş olur. Meşhur ve Şirin yıldız veya okuyarak irad edeceklerdir. MüsaBelediye Sular idaresi tertibat alrruş ve İktısad politikasında tek hâkim prenbaka birincisine Halide Edibin Titrk dünden itibaren her tarafa nonnal şekil sipi bu suretle kısaltarak belirttikten harflerile çıkan bütün kltablan, lkincide su tevziatına yeniden başlanmıştır. sonra bahsimize devam edebiliriz. On Çügin ve ölmeyen bir Saadcti için çırpınan bir ye bir Büyük Adamlar Ansiklopedisi. üEN SON YARATTIĞI beş senedir tatbik etmekte olduğumuz Altın fiatlan askın romanı kadınm fedakârllğı çüncüye bir stilo hediye edilecektir. Altın fiatları dün biraz düşmüş, bir gümrük himaye sistemi ve sanayileşme Memlekette, bilhassa münevver sınıf aAvnca: U F A En son dünva havadisleri. Reşadiye alUnı 3670 ve külçenin gramı memlekette mal yetiştirme ve harcama rasmda güzel, tesirli konuşmayı umugücünü refah devresine girmiş memle502 kuruştan muamele görmüştür. mileştirmeğe ne kadar ihtiyacımız buSİNEMA DÜNYASIMN 2 BÜYÜK YILDIZI: ketlerde görülmüş nispetlere bakılırsaHarika filminde mutlâka görünüz. lunduğu malumdur. Üsküdar Halkevinin Gümrükten çekilmiyen çoğaltmış sayılamaz. Biz yapılanı az gömüsabakasmı bu yolda faydalı bir teşebrerek daha çoğunu istiyen ve her safhamallar büs olarak takdir etmek lâzımdır. Memlekete gelen ve gümrüklerde bek da daha ilerisini ve daha mükemmelirri Senenin en heyecanll... ve en meraklı bir fîlmindc buluşrular liyen mallarını çekmiyenlere yapılan arıyan bir İnkılâb neslinin çocuklan Limanımıza gelen kok kat'î ihtarlara rağmen bunlardan sekiz olduğumur için, davalarımız üzerinde MAHMUD YESAKİnin nefis eseıinden: Türk filmleri İçinde bir şaheser kömürleri • kafa îthalât firmasının mallarını çekmemeK temiz bir yurdseverlik duygusile İstanbul sokaklarından lüks hayata çlkan, sonra Beyoğlu batakhanelerine yormayı ve realitelerimizi incelemeyi ( K İ R L İ M İ R A S ) ts ısrar ettikleri görülerek bu firma'.ann Florya vapuru dün sabah limanımıyuvarlanan bir kadlnln macerasl. Baş rollerde: mallannı ithal hakkı kendilerlnden alm vatan vazifelerinin başında tanıyanlarza 1300 ton maden kömürü getirmiştir. REFİK KEMAL HALİDE PİŞKİN ZEHRA AVSİ YAŞAR ilh. danız. Bu bakımdan memleketin mal mıştır. Suvat vapuru 1800 ton kok kömürü il* P^odüksiyon^ Halil Kâmil Film Stüdyosu Rejİ: A. Körner perşembe günü ve ikinciteşrinin 20 sinTicaret Vekâletince bu firmaların yetiştirme ve mal harcama gücünü umde de Nazım vapuru 5000 ton maden k8mallarmın Umumi MaŞsaalar Türk A duğumuz şekilde yükselmemiş, çoğalmaLocalarla numsrall yerlerinizi evvelden aldlrmız. mürü Üe l i """raiıı rnııvasalîit; nonim şirketi tarafmdan çekilarek pîya mış ol>rak vasıflandırnken bunun sesaya çıkanlmısı tainrrür et bebleıl Mjerinde afiik kalble görüılerilerdir, On beş yıllık fiat politikamız A. Hamdi Başar Egoist kelimesini bir felsefe terimi olarak değil de gündelik konuşma dihmizdeki anlamda kullamyorum. Egoistlik ve iptidailik birlikte yürür. İnsan olgunlaşükça daha az şahîî düşünür. Ve daha çok başkasını da düşünür. Eğer bunu cemiyete de tatbik edersek olgunlaşmış cemiyetlerde egoizmin azaldığını ve baskasmı da düşünmek gereğini anhyanlarm çcğaldığrnı göruyorur. Memleketimizde gördüğümüz bir çok aksaklıkların kaynağı da yalnız kendini drüşünmenin hakimiyetindendir. Yazan: Ehrem Rixe D E N İ R T AC L A L E Sineıtıasında 3 AHBÂP CAVÜSLAR ( ARŞAK PALABIYIKYAN ) P OLİ S HAFİYESİ Şehzadebaşı TURAN Sinenasında IPEK v SARAY e İYIKILAIV YIJVA İÇİNDE ŞÂRK'ta 2 MİSTER MOTO: KÂBUSLAR ANUSKA Bugüıt S U M E R Siaetnasında DEANNA DURBİN'i HILDE K R  H L ' m so.n eseri Ç İ Ç E Ğ İ S İ I R T İ T K . , Yarın aksam 9 da ELHAMRA'da TYRONE POWER DOROTHY UMOUR JOHNY APOLLO Bu Akşam M E L E K Sinemasında