28 Ekim 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

ılkleşnn 1942 | sen Telerat İstanbul SON TELGRAF EN SON TELGRAFLARI VE HABERLERİ VEREN AKŞAM GAZETESİ EN BÜYÜK BAYRAMINIZ KUTLU OLSUN Başvekil Şükrü Saracoğlu veciz bir hitabe ile Cümhuriyetin İ9 uncu yıldonumu şenlıklerını açtıve Türk Milletini kutladı ViŞi'NİN| Telâşında | ki Mânâ? Afrika Fransası Laval ve Darlan her şe yin başında Afrika Fran- sasının Demokrasiyalara akımı — önlemek gay retini sarfediyorlar. Fa- kat.. ae eee eamaaeaaa ETEM İZZET BEN 1C . devam ederken ün da bu barekâtmı fi ile alâkalı ola aliyet muhafaza et- Nisir hare Viş Fransıb müstakbel be sıkı bir ürllüyer. Liberyaya çıkarılan Amerikan birlideri daha yoklayken Vişiden Afrikaya giden, Dakarı teltiş eden, Fas Sultamı Xe görüşen ve Mare- şal Poten'in hususi bir mesajınjı Sultana veren, sonra Vişiye dönen | iral Darlan hıç şüphe yek ki e çalışmıştır. 1— Pransz Afrika îmvıııwr" Tuğumun Vişiye bağlı kalması anların Framsız Aftika | aparatorkağunan demekscasyala- | a ilehak etirilmemesi hususun- doki işaretlerini yerine gelirmek Lavsl - Betl'n işbirliğinden son- | ra Afrika Fransasının tarafsızlı- | H n muhafaza etmesi bu iş! Bin de muhalazası bakımımdan biç şüphe yok ki bicinci şarttır. | Bamun için Surye ve Madagaskar misallerinde otduğu gibi Vişi de- | mokrasyalara karşı kendi impara- torluğunun het cüründe sembalik mukavemeti esas tanı- mıştır. Bu böyle olduğu gibi Fran- san'n barplen sonra kendi müs- temlekelerine hâkim olmak ve 'ınııvıı—ı-ı.ırlıığ u devam ettirebil- asgari | a Başvekil Bayramı Açış nutkunda Ezcümle Dedi ki la önümüzdeki yılın da çetin zorluklarını muhakkak yeneceğiz ,, Memurl —“Atatürk Yaşıyor ve İnonııne de *f'îf':fd Ankara 28 (Telefonla)— Cumhu iyetin 19 uncu yıldönümü şenlik- lori bugün saat 13 de Başvekilimiz Saracoğluru” radyoda söy ukla açılmışdır, Bu münasebetle Ulus meydanın da bir merasim yapılmıştn meydanı sast n ikiden (i bizcahsıç dölmüş, memleke zin her taralından gelen izciler- yeralmışlardı. Türene istiklâl marşlle başlamm:ştır İstiklâl marşını mütcakip Başve- kil Şükrü Saracoğlu bütün mille- te hitaben bayramın başladığını bildirca şu mutku söylemişterdir. DAŞVEKİLİN NUTKU y Çünkü Cumhuriyetin 19 uncu yılı yerini yıla birakmağa hazırlanı- yor. öen ip bakacak olursak ©- Türk tü> mıza dür ve göğtümüzün ka- dığımı düyarız, Kezalik; bulunduğumuz yer - den ileriye doğru bakacak sak orada da yenilecek zorlu cak tepeler, önlenecek tehli- keler bulunduğunu görürüz, Ve he maen yürekacrimizin iradelerimizin diğini — düyarız. Çönkü milletimizin hamuru daha çetin” müe leler ve zorluklar Candan Baglıyız ,, BUSYA HARBİ ülmü Bumuz fedakârlıklarla önümüzde- ki yılın da çet'in zorluklarmı mu- | hakkak yeneceğiz.. | Başvekilimiz. bundan sonra; zin damgasını bu da muflaka vuracağımaı söy- bayramım bugln veciz bir hitabe Şükrü Saracoğlu e— Atalünk yi sonra Cumhu! bakkımı tanı bile kalmadığını söylemiş ve söz- | derini şu cümle ile bitirmiştir; e— Acı ve tatlı büşün bu ha- kikatleri sizlere söyledikten son- rza Cumhuriyet Böyramını a rüm, Pw gününüz aytlın, bay manız şen. neş'eniz bol olsun!...> içinde bu müs- uzak luta- bilmek de Mareşal Peten'in milli ve hususi tulumu iklızasıdır. Bunun içindir ki, yukarıda be- Dirttiğ'mez her iki esası telif ede- bülmek gayreti bugün Vişiye hâ- kim olmaktadır. Ha!buki, şimdi Afrikada vasiyet çok nazik — bir durum ikdisap etmiştir. Müttefik- lorin harp gayeleri bakımından Alzikanın büyük ehemmiyeti ve yine Afrikadaki Fransız müslem- lekelerinin azim ölçüde rolü var- dir. Avrupa cenvbanda herhangi bir cepbe açabilmek için şimali Afrk- kanın ve Afrika bütünlüğünün demokrasyalarta elbirliği etmesi birmel şarttır. a— Akdeniz hük'miyotini aknak be- İlalyaya karşı hareket et- mek e— Balkatnlarda, İtalyada, ce- Frunsada hir cepbe açabil ele Nü Ve. bötün bu hareketleri ba- şarmak ancak anbar veya kaynak | balönde — Afrikadan beslenmekle | nrümkündür. Ametika - Liberya yolunun a- . Mis.r arasında yolu yapılması | vlduğu kadar — Dlsır yesi de hiç şüphe- verin Afrikadan yi, sonra da Afrika i tem'n etmeyi İstih- Misır cephesinde ve Libyada (Devamı Sa; 9, Süz 3 dç) ! Batı Çölde Başlıyan Muharebe —— İngilizler Mihver Hatlarına Biraz Daha Nufuz Ettiler Şiddetli hava harbi oluyor, dün İngılızler 10, Mihver tarafı 21 tayyare kaybetti Lemdra, 28 (A.A.) — Misir cep- | re göre, | sup bomba uçakları daigalar ha- hesinden alınaı verleri ile Son çarpışmalarından sonra düşmün hatlarına biraz dar. ha nüluz etmişlerdir. İngiliz hava kuvvetlerine men- larına taarruz etmişler ve ler kaydemişlerdir. Tobruk li - nın tağrruzuna uğramişlır. Ceze- yan eden hava çarpışmalarında 21 mihver uçağı düşürü v İngilizler 10 uçak kaybelmişler - İNGİLİZLER İŞGAL ETTİKLERİ MEVZİLERİ GENİŞLETİYORLAR Londra, 28 (AA) — B. B. Ce | cephesinden alınan h son İngiliz — kuvvetleri mıntakaları geniş - | 500 liralık bir hırsızlık Silivrikapıda Anakapı sokağın- da 12 numaralı evde oturan ba- | Birsakçı Saden dün bir sipariş yap | mak iç'n patronundan aldığı 500 | tra cebinde olduğu halde Samat- yada sahil boyunda Şükrü adın- da birinin işletiği guz'noya gir- miştir. Burada bir kaç kadeble keyif çatmak kararında olan Sadık işi uzalmış, adamakıllı sarhaş olmuş tur, Sadıkm iddiasına mezaran, ga- zinocu Şükrt ile garson Nike sar- hoşluğundan istilade ederek ce- binde bulunan 500 lirayı çalmış- lardır. Zabıtaca yapılan tahkikat ve 2- ramada Şükrünün cebimde 15 lira | bulunmuslur. / Stalingrad'da ALMAN LAR müdafaaya | geçtiler | din batı gimülinde yoptıkları bir taz: kuvvetleri 000 Alman asker öldürdükten —sonra bu taarruzu rdetmişlerdir. an sonra Yaarrizl geçi) vi arruzu da akin BALTİKT. Londa, 21 nizinde, Ru: mihver gemi etmişler ve 60 gemiyi denizin dibine yollamış - lardır. İşgal altındaki Avru- paya yeni akın Londra, 28 (A.A.) — Britanya uçak'arı Almanya, Danimarka ve Holanda üzerizde uçmuşlardır deniz kuv kafilesine çağı SİNEMASINDA Killi Bayramımız € süçer fim. )Sahane Dans * Yapmağa hazır olduğumuz fedakârlıklar- k Bu sıbah Ankaradan dönen Valinin izahatı Yeni Ekmek şekli 15 'son teşrinde başlıyor etvenberi Ank ]îı si Dr. D bahki eksi Ankarada bilhassa iaşe ve ekmek işleri üzerl: meşgul oldum bu bususta h dımı gördüm, Bun rdan bir nw)._m.r r,.ı,. mek esinde| ceklerdir.» |CERÇEVE l arla halkın alacağı Ekmek a buy ik bir fark olmıyacak Tramvay Seferleri azartesi günün- den itibaren yeni Wkanfe!ııib ked ıyor Soyulan Telefon köşkü Köprüdeki Kadıköy vapuz iske- Tesinde bulunan «umumi teledon muhavere köşkü> nün para atma- ğa mahsus kutusu dün gece kırıle miş ve iç'ndeki paralar çalınm'ş tır. Bu hırsızlığı yapan aranmak- tadır. ZiYA GÖKALP derecede şair, en yu- eden bir iki basamak eksik fikir adamı, Fakat onu, kendimize, Tanzimat harcketindenberi mayası b'r türlü tutturulamıyan — fikir hayatımıza nisbet edersek, tek baş'na birinci pilânda, tek başına büyük çapta k Türk tefekkür adan Ölümünün yddönümünde, Ziya Gökalp için, tek çerçevelik mikya- sa sığdırabileceğim fikir: Ziya Gükalp, ne gahsından baş- lıyan İst'klâlli bir görüş xistemi, ne de istiklâlli görüş sistemleri arasında yeni hir tefsir ve terkip manzumesi getirebildi, Fakat bağ- h olduğu Avrupalı görliş sistam- ni, kendi ferdi ve içtinini şartları- | na uydurdu; cau daydu, anladı, yaşadı; duyuzmıya, anlatmıya, ya- yatımıya çalıştı. Haysiyetli bir tet- Tit kökünden gelen bu hamlenin de, hakiki bir teşhis zemini üze- rinde bütün bedeflerini yakalıya- bildi. Böylece, elle tutulur, gözle görülür, kulakla işitilir bir dava sahibi oldu. İşte Ziya Gökalpın, elendisi (Durkhelm - Dürkaym) Türk ce- miyeti arasına kurduğu köpı Tanzimattan Ziya Gökalpa, ve | Ziya Gökalplan bugüne gelinciye kadar, yabanca sermayeyi — müll şartlar teknesinde yuğurabilmiş; nakış, oyun, geberellik, züppelik Ubasçılık dışına çıkabilmiş; lesi ve mimari hummas) NECİP FAZIL KISAKÜREK çekebilmiş başka tek fi tanımıyorum, Sanılmasın ki bu hükmüm, ne milliyetciliğimi, we iaklüpçıl g- mı, ne de Şark ve Garp telâkklle- rimi Ziya Gökalpınkilere bi diğ'me delildir. Hattâ, mer omunkine zal bir bünyesi tas şidiğimi kaydetmeliy'm. Fikir na- musu, bana, nazarımda bir batlı temsil eden adamın bile çapını doğru tayin etmeyi emreder. Dedim ki, e ,fena şair... Hakkım var mı?. Çünkü Ziya Gükalp hıç bir zaman şair olmak, şa'r kalmak istemedi. Şiiri de, fikirler #leni. nn bekçi davulu hal'nde kollardı. Fakat hor bir tebliğ işimde şiiri, büyüsüne saygı duymadan kullan. Miş Olmasını mazur görmekğ'm iç'n onu şair, hem-de-çok Lena şair telâkki etmeğe mecbuzum. Son görüşüm: 1814 büyük harp yıllarından en yakın zamama kadar bir çok dev- let ve inkılâp işi, Ziya Gökalpra işte bu davulla verdiğ' bazı işa- almıştır. Bazı ine kılâp şahsiyetleri, Ziya Göknlpı n ve benimsemedeu, x adam ezan ekünür; Fy Türkoğlu, işle senim orasdır. vaanan!. Bir gün hem Ziya Gökelpı, hem de deha bir çak davayı, dilediğim çapta izalı fır