28 Ekim 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

BAŞMUHARRİRİ: Ahmet Emin YALMAN Vatan Evi Cağaloğlu Motla Fenart sokağı 30 - 32 Telefon 24136. Telg. VATAN Ist. Çarşamba 28 1nciteşrin 1942 Yıl: 3 — Sayı: 740 DOĞRUYA DOGRÜ - EĞRİYE EĞRİ: Fiyatı 5 Gene Dakar Ve Fransız müstemlekeleri Yazan: Hüsameddin ÜLSEL Bugün 2 nci sayfamızda [ —Cümhuriyet Bayramı> Ankara, 27 fiyle 29 Birinciteşrin günü (ALA.) — Cumhuriyetin 19 mcu yıldö, 18 de Büyük Millet Meçlisinde icra ve onu takip edecek olan büyük geçid resmi kabo | ve y H program, tesbit edilmiştir. nazaran, Reisicümhur İsmet İnönü, saat vekilleri heye- Cümhuriyet Bayramımız dola- yısiyle Londra ve Berlin radyo- müsteşar ve müdürlerinin Ankara vilâyet L Büyük Millet Meclisi âzalarile, kâra, deniz ve ları husüsi neşriyat programı & kuvvetleri erkânının, Temyiz mahkemesi, tertip etmişlerdir. Bu husustaki Şürası, Divanı Ve- h üçüncü say di Ipod Z Reisicumhurumuzun kabul töreni ve ondan sonraki geçit resmi programı tesbit edildi #He Cumhuriyet Halk Partisi erkânınm hükümetçe tanın- mış mali, iktısadi, sınal, içtimal müesseseler delegelerinin tebriklerini kabul edeceklerdir. Törenin bu kısmından sonra Reisicümhur kıdem sSırasile yabancı devletlerin büyük ve orta elçile- rile maslâhatgüzarların ve bunların refakatinde bulunan müsteşar, sekreter ve ataşelerin tebrik- lerini kabul eyliyeceklerdir. P her smıfa mahsus askeri kıt'a ve izci. (Devamı Sa. 8, Sü. 2 de) ««*»e| —4 Valimiz memnun dönüyor Ekmek işini de yoluna koymuş Diğer taraftan ekmeğin eskisi gibi tek fiyatla satılacağı haber veriliyor yanakara, 27 (Vatan) — Istânbul huıı:l Lütfi Kırdar bu akşam İstan- üt hareket etmiştir. Vali burada liye 'addid defalar Başvekille, Dahi- * Ticaret ve Ziraat Vekilleri tara- Tdan kabul edilmiştir. Bugün hare- ketinden evvel Ticaret ve Ziraat Ve-| killerile görüşen vali, akşam Üzeri tekrar Başvekil tarafından kabul edilmiştir. Hareketinden evvel intiba- larını sorduğum Lütfi Kırdar şu be- yanatta bulunmuştur: rîürkiye ve sulh Vilkie, Türki w Yington, 27 (AA) — Dün kin radyoda son seyahâti hak- nmdq Amerikalılara hitaben İ?Il' ';ı.“k söyliyen M. Wandel Wilikie, ti Tkiyenin sulhun ” istinat edeceği İstinat edeceği temelin bir cüz'ü olduğunu söyledi yenin sulhun mele istinat etmelidir. — Türkiye, Rusya, Çin, Misir, Irak ve İran bu temelin eczasındandırlar. Sulhun Leme]ler! her tarafta, dünyanın her düği Şümul temelin bir cüz'ü ol- Unu söylemiştir. deın' Wilikie, nutkunda İŞtir ki: YO Avrupada ikinci bir cephe Ya Ada getirmek lâzımdır. Burma- alm, Ütum etmek ve burayı geri üıe:ı ve bu suretle Çin ve Rusya İçin Ddeki —tazyikı — hafifletmek & !Hîndıslanda mühim miktarda tiy, ” fahşit etmek gerektir. Be- Zannımca biz askeri manada _phlrbı kazanabiliriz. Bunun için kuvvede" kaynak ve vasıtalara, Rüz “&u ve şecaate malik olduğu" K Mütalâasındayım. Fakat as- Ür Zaferi kazanmak kâfi değil. Mij Sulhu kazanmak için —bütün b,n:“f"!' ve bütün insanlar hesa- qmddu"myı iktisadi ve siyasi ba- ü d'k'l kurtarmamız zaruri oldu- Tretj Pdeyim. Sulh, ancak — bu © Mevcut olacaktır. Bundan P & dünyayı iİmar etmemiz de ezcümle de sağlam ol. hiç bir yerde sulhun mevcut olamıya- cağı şüphesizdir. Ben, sulha kavü- (Devamı Sa. 8, Sü. 4 de) //// — Ankarada Istanbulun bir çok işlerini yoluna koyduğumdan dolayı çok menmnunum, Bunların başında ekmek mMmeselesi gelmektedir. Hükü- metten bu hususta her türlü azami yardımı. gördüm, Istanbula nikbin olarak dönüyorum, Ekmek işi hakkında alınan haberler Ekmek karnelerinin tevzline de- vam edilmektedir. Karne tevzlatı cumartesi #kşamina Kkadar bitiril. miş olacaktır. Halk ekmek karne- lerini mahallelerdeki Halk Dağıt. ma Birlikleri dağıtacaktır. Dün öğrendiğimize göre hükü- met memur ve halk -olarak, iki ayrı fiyat tatbikimdan vazgeçmeyi de düşünmektedir. Ankaradan bil- dirildiğine göre geçen gün — gece geç saatlere kadar yapılan Vekiller toplantısında da bu iİş Mmüzakere edilmiş ve zannolunduğuna göre ayrı fiyatlarla ekmek tevzil usulü- nün tatbik edilmemesi. düşünül. müştür. (Sonu Sa: 3, Sü: 4 de) «—» İzmit Belediye Reisi Tevkif edildi İzmite tahsis edil en gazlardan bir kısmını birfabrikaya satmış 29/9/942 tarihli Vatan gazetesi- ni okuyanlar (İzmit Belediyesinde büyük yolsuzluklar) başlıklı yazı- yı herhalde görmüş olacaklardır. O günkü tarihle — neşrettiğimiz dir. Sullh, topyekün bir - te- bu yazıda, İzmit Belediyesinde ya- pılan geniş yolsuzluklardan bahse- diliyor ve İzmit Belediye reisinin yaptığı sulistimaller açıkça tebarüz ettiriliyordu. Bu yazımızda tevzi- âtta yapılan rastgele tahsislere işa- (Devamı Sa, 8, Sü. 8 de) «—» merikada Al denizaltılarla resim jidam edilen casusların cesetleri nakl altı casus ç ve bunların yakalandığı evvelce haber verilmişti. man casusları| i CI askeri İhlman-İtalyan lnguîğre hava nazırt İngiltere Hava Nazırı dedi ki: Almanya muh- kanfd — a EEk kem bir çemberle kuşatılmıştır Londra, 27 (Radyo) — İngiliz Hayva Nazırı Sir Archibald Sinc- lair dün verdiği bir nutukta de.- miştir ki: «— Almanya garpta ilerleyecek (Devamı: Sa, 8, Sü. 5 te) «» Beneş Çekoslovakyanın kuru- luş yıldönümü vesilesile demeçte bulundu Londra, 27 (Radyo) — Çekos- lovakyanın — kuruluş — yıldönümü dolayısile Beneş verdiği bir nutuk. ta şimdiye kadar 4 milyon Alman askerinin öldüğünü veya ağır ya. ralandığını, Avrupa ve Almanya- daki iaşe durumunun geçen Büyük Harpteki son vaziyete yaklaştığını, Almanlârın Ukraynadan fazla fay. dalanamadıklarını söylemiş we de- miştir ki; e— Gelecek sulh bütün dünyaya şamil olacaktır. Sulhun baki kal- ması için -dünyanın hür olması lâ. zimdir. Dünyanın her köşesindeki kadın ve erkekler bedeni, insani ve manevi hareket halndedirler. Bütün milletler için ancak en iyi yaşayışı dünya sulhu temin ede- bilir.» anlaşması İtalyadaki Almanlar, İtalyan; Almanyadaki İtalyanlar, Almar mu amelesi görecekler Ankara, 27 (Radyo aGzetesi) — Verilen bir habere göre bun- dan sonra Almanyadaki Italyan- lara Alman tebaası ve Italyadaki Almanlara da- Italyan tebaası müamelesi edilmesi için Italya ile Almanya arasında bir anlaş- maya varılmıştır. Yalnız merak nokta bu l d hangi tarafın kârh çıkacağıdır, ” Cepheye gönderi len Amerikan tâankları büyük kamyonlara yüklenirken Rommel'in üçüncü hattına taarruz ediliyor Bu hat alınabilirse müttefiklerin müthiş tank taarruzu başlıyacak Londra, 27 (A.A.) — General Mentgomery'nin ordusu yavaş ya- vaş ilerlemektedir. Topçu daha ile. riye götürülmüş ve şimdi Rommel müdafaa hatlarının — üçüncüsünü döğmekte bulunmuştur. İngiliz teb liğleri pek sade ise de Roöma rad- yosu çok şiddetli muharebeler ol- duğunu söylemektedir. Diğer taraftan Almanlar, Mısır. daki taarruza müttefiklerin — bir milyon askerle büyük — miktarda uçak soktüklarını — bildirmektedir. ler. Londranım askeri münekkitleri, İngilizlerin Rammel — mevzilerine önden taarruz ettiklerini gözönün- de tutarak birkaç gün için kat'i ve ehemmiyetli hiç bir şey bekleme- mektedirler. Bu düşman hatlarının coğrafi — vaziyeti 0 tarzdadir ki, bunlara yandan taarruz edilemez. Nazari sahadâ bu taarruzun mu- vaffak olamıyacağı — gözüküyorsa da İngilizler muvaffakiyet elde et- mek üzeredirler. Alman hatlarından birinci — ve ikincisini işgal etmiş olan İngiliz. ler şimdi üçüncü müdafaa hattına taarruz etmektedirler. Bu öbirkilerinden daha kuvvetli ve daha ehemmiyetlidir. Bu, Alman hat,| derinleme müdafaasının belkemi: İngilizler bu üçüncü hattı al (Devamı Sa, 3, Sü. 2 de) »—a ğidir. Şark cephesi Almanlar, Tuapse yakınında şiddetli bir taarruza geçtiler Timoçenkonun imdat ordusu Alman sol cenahında 5 kilometreilerliyerek bir şehiri geri aldı Moskova, 27 (A.A.) — Almanlar Kafkasyada Tuapse yakınında şiddet- li bir taarruza geçmişler ve Rusların Karadenizde malik oldukları son li- man olan Tuapse'den Rusları çıkar- PASİFİKTE 1 Amerikan 2 Japon uçak gemisi 2 Japon kruvazörü battı Vaşington, 27 (A.A.) — Basına | mükemmelen hitaben Amerikan Bahriye Nazırı albay Knox ezcümle şunları söyle- miştir: «— Amerikan kuvvetleri Sala. mon adalarında mühim Japon kuv vetlerine karşı şiddetle döğüşmek- tedirler. Muharebenin neticesi bel- li değilse de ben mağlübiyet döğüşmektedirler.» Albay Knox, Wasp uçak gemi- sinin kafileye refakat vazifesini ifa etmekte olduğu sitrada batırıldığı- nı İlâve etmiştir. Gazetecilerin “uallerine — cevap veren Knox, şunlar; söylemiştir: «— Bugün Amerikan donanma- min etmiyorum. Çarpışma fazlasi- | dir, çünkü bu donarma hiç bir Va. le şiddetlidir. Fakat — askerlerimiz 5eit Tarzan bir nazire: (Devamı Sa: 8, Sü. 2 de) *«»t | | tah- | st tarihinin en karanlık günü değil- | mağa teşebbüs etmişlerdir. Fakat bu teşebbüs Almanlara pahalıya mal ol. muştur, Stalingrad'da Kızılordu Al- manlarm 36 saat zarfında —yapmış oldukları Üçüncü ileri hareketi püs- kürtmüşlerdir. Kızılordunun karşı taarruzları çok şiddetli olmuştur. Tuapse'nin muharebe çevresi oldu- ğunun ilk defa olarak tebliğlerde zikredilmiş olduğuna işaret edilmek- tedir. Burası ikinci derecede bir deniz üssü olup Novorosisk'in »ötesinde 80 mil mesafededir. Bu limanın şimal batısında Kızılordu bir Alman bölü- ğünü yok etmiştir. Almanların Mau- kop'u zaptettikleri terihtenberi Tuap- se kiısmen ehemmiyetini kaybetmiş- tir. Bununla beraber Tuapse hali ha- zırda bilkuvve Batum'un şimalinde Kizıldonanmanın elinde kalmış olan yeğâne iyi | ndır. Burası Batuma giden de n başı olduğu gibi Türk hududuna 250 mil mesafede ve Maverayi Kafkas demiryolu üzerin- de bu yolün her iki tarafına hâkim bulunmaktadır. —Almanlar Tüapse (Devamı Sa, 8, Sül. 5 de) /«»/ 'e - Çd Amerika babriye silâhendazları ip merdivenlerle bir nöhri A aşıyorlar S