27 Ekim 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURIYCT 27 Birinciteşrin 1942 Tarihten Yaprahlar J Kahireye bir bakıs Şehrin inşası Kahireyi yakan deli Kahire ve Türkler Kölemenlerin sonu Yavuz Kahirede Eşrefin kıt'ası Bir vapurumuz, meçKahire şehrinin güzel tertib sdilmiş Yazan: temelleri kaahyor f ve yüzlerce kişi dört hul bir tahtelbahrin du. Fatunilerin Vecephesi kapalı dar ziri Cevher ilk tebir yokuşa hapsolun Jf. Adnan taarruzuna uğradı meltaşınm eşref samuştu. Kölemenler atte atılmasını emretti. Müneccimler Elmukattam dağına çıktılar. Dağdan şehre ipler gererek uclarma büyük çanlar astılar. Arabların «Elkahir» adını verdikleri Merih yıldızı görünür görıinmez çanlar çalınacak ve ilk taş merasimle yerine konacaktı. Râsdlar semayı gbzetliyor, işçiler kazılmış çukurlarda eşref saati bekliyordu. Birden bir karga ipe kondu ve çanlar çalmağa başladı. Ahali sevinc içinde «Elkahir fi burcuttali!» diye bağırdı ve Kahirenin ilk taşı bu suretle yerine kondu. Tarih bu rivayeti bir hikâye olarak nakleder. Maamafih mevcud vesaika göre tam 972 sene evvel ve Merih yıldızınm doğduğu bir anda Kahire şehrinin Jnşasına başlanılmıştır. Fir'avunlar zamanında Nil diyerının idare merkezi Menfis'ti. Sonra yüz kapılı Tep şehri inça olundu. Batlamyuslar İskenderiyeyi payitaht yaptılar. Arablar da Fustatı kurdular.'Fatımiler Mısırı işgal ettikleri zaraan bu eski şehirleri beğenmemlş ve yeni bir hükumet merkezi kurmak istemişlerdi. 28 sene sonra bininci ylını idrak edecek olan Kahire İstanbul ve Bağdada nisbeten ortayaşb. bir şehir sayılabilir. İnşasmdan kırk sene sonra Kahire büyük bir felâkete uğradı. Halife Elhâkim kendinl Allah ilân etmişti. Yeni unvanına lâyık bir iş görebilmek lçin şehri baştanbaşa ateşe verdi. Neron'un yaktığı Romadan sonra Kahire de bir mecnunun nârına yandı. Garibi şu ki Mısir ahalisi tam yirmi beş sene bu mel'unu bix hükümdar, hatta bir ilâh olarak alkışlamışü. Abbasilerin olduğu gibi Fatımilerin de ordularına giren Türkler pek az sonra Kahireye hâkim oldular. Onu büyüttüler. İmar ettiler ve tam sekiz yüz sene yalnız kendi kanlarını dökerek Nil diyarını şarktan, garbdan gelen bütün düşmanlara karşı korudular. Fatımi'.erin son yıllarmda Kudüsten gelen bir salib ordusu iki şehir ahaüsini tamamen kılıcdan geçirdikten sonra Kahireyi muhssara etmişri. Halife, Türklerin emsalsiz bir kahramanı olan Atabek Nureddine bir mektub gönderdi. Yalvaran ve yardım istiyen bu mektubda bir tutam kadın saçı vardı. Nureddin âcizlere acıdı. Gönderdiği ordu haçhları tepeledıkten sonra muhakkak bir ölümden kurtulan ahalinin coşkun alkışları ve sevinc gözyaşlan arasında Kahireye girdi. Türk ordusu yalnız Kahireyi kurtarmakla kalmamış, ayni zamanda ona büyük bir istikbal getirmlşti. Bu sıhhati bozuk ve okuma meraklısı bir gencdi. Ilmi, muharebeye tercih ettiği için Şamda kalmak İstemiş fakat başkuraandan olan amcasınm ısrarile Mısıra gelmişti. O gence o zatnan sadece Yusuf Salâhaddin derlerdi. Sonra Salâhaddini Eyyubî oldu. Kahirede Salâhaddinle başlıyan Türk hakimiyeti fasılasız olarak tam yedi asır devam et•ti. [*]. Salâhaddin Mukattam dağmın eteklerinde bütün Kahireye hâkim olan bir kale yaptırdı. Elân mevcud olan bu kale sonradan Mehmed Ali Pasa tarafcndan tamir ettirilmiştir. Eyyubilerden sonra Mısırda hüküm süren Baybars, Kalavun gibi Türk hükümdarları ehramlar ülkesinde bugüne kadar yaşıyan büyük ve kıymetli eserler vücude getirdiler. Kahireyi camiler, medreseler, köprüler ve kanallarla hergün biraz daha süslediler. Onlar öyle kahramanlardı ki iki asır İçinde asgarî on kere Mısırı istilâya gelen en akur düşmanları perişan etmiş ve bu işi yalnız kendi ırklaıınm kudret ve cesaretini harcıyarak yapmışlardı. O kahramanlardan biri olan «Melek Salih» haçlı seferlerini durdurmak için Mısıra hicret eden Harzem ve Kıpçak Türklerini toplıyarak meşhur Kölemen ordusunu kurmuştu. Kölemenler pek kısa bir müddet içinde bütün Mısıra sahib oldular ve her hükumetin yanıbaşında daima feverana hazır ikinci bir kuvvet olarak yaşadılar. Nihayet Mehmed Ali Paşa onları öyle feci bir tuzağa düşürdü ki bu oyunun Mkâyesi en heyecanlı filimleri bile gölgede bırakır. O gün bir merasim günüydü. Ordu, ümera ve bütün kölemenler en meşhur beylerile beraber kale meydanında toplanmıştı. Aralarmda Mehmed Ali Paşa ile iki oğlu da bulunuyordu. Merasim nihayet bulduktan sonra Paşa hareme çekildi Ve muazzam bir alay kaleden şehre doğru hareket etti. Başta Delil taifesile asker gidiyor ve onları sırmalı esvablarile kıymetli küheylânlara binmiş olan mağrur Kölemenler takib ediyordu. Asker kaleden çıkıp da sıra Kölemenlere gelince birden kapılar kapandı Ve kalenin dört tarafından yağmur gibi kurşun yağmağa başladı. Plân gsyet bir an içinde nasıl Türkân vapuru, ayın 24 ünde Karade. bir tuzağa düştüklerini anladıiar. Dün niz boğazının agzmda meçhul bir denizyanın en iyi süvarisi olan ve Na altının taarruzuna uğramıştır. Denizaltı, poleon'un bile takdirini celbeden onlar gemimize bir torpil atmış, fakat gemi cesur ve gözü pek insanlardı. Hemen kaptamnın vaktinde bu tenlikeyi hissetüsüerindeki ağır esvabları atarak kılıc mesi üzerine yaptığı manevra sayesinde, larmı çektiler. Fakat her taraftan kur torpil gemij'e isabet etmemiştir. Bunun şun yağıyor ve cTüfek icad oldu. merd üzerine Türkân vapura son sür'atle yol lik bozuldu» teranesi bu sefer bütün almağa başlamış, bu sayede taamızdan dehşetile vızlıyordu. Her kurşun bir kurtulmuştur. Kölemeni yere seriyor ve her yere düTürkân vapuru dün limanımıza gelşenin hemen başı kesiliyordu. Bu sefer miş, gemi kaptanı bu husustaki rapokaçmak için atlarını kapılara doğru sü runu aid olduğu makama venniştir. rüyorlar ve duvarlara çarpan atların canhiraş feryadlarile beraber düşüp Tasviri Efkâr kapatıldı parçalanıyorlardı. Bunlardan yalnız biÖrfi idare Komutaniıgının emrile ri, çok müthiş bir binici ancak romanlarda gördüğümüz emsalsiz bir maha (Tasviri Efkâr) gazetesi kısa bir müdretle atını kaleden burclara kadar sür det için kapatılmıştır. Arkadaşıtnız bir müş ve orada hayvanı şiddetle mahmuz kaç gün sonra mutad neşir vazifesine hyarak boşluğa atlamıştı. Tam yere başlıyacaktır. yaklaşüğı anda kuvvetle özengilere baDiyoroma Sergisi sıp tekrar havaya sıçramış ve hayvan Eminöcü Halkevı tarafından Cumiıuparçalandığı halde kendisi kurtulup riyet Bayjramında açılacak <Milll Zakaçmağa muvaffak olmuştu. Kölemen ferler Diyoroması> sergısinin son hazırEmin Paşa namile maruf olan bu zat lıilan ikmal edilmsk üzeredir. sonradan uzun zaman Osmanlı devletinSümer Bank pamuk alıyor de istihdam edildi. Atladığı yeri gören Sümer Bank İzmirden pamuk nıübabir Arab müverrihi bunun en aşağı on yaasma başlamıştır. Eksperler İzmıre İki metre olduğunu söylüyor. gitmişlerdır. Akala cinsi pamuklardan ük parti olarak 350 400 ton almacakKahirenin gördüğü son Türk fatihi tır. Fiatı 120 kuruştur. Yavuz Sultan Selim oldu. Bu büyük Limanımızda bulunan kumandan Mısıra gitmek için biri Halebde, biri de Ridaniyede iki büyük mey motörsüz tekneler dan muharebesi verdikten başka KahiRumanya ve Macaristanın haxbe girreye girmek için de çok kanlı sokak mesınden evvel satın alınıp limanımıza muharebeleri yapmak mecburiyetinde gelen motörsüz Tuna şıteblerinin memkalmıştı. Tomanbayın şiddetli bir rnuleketlmizde buhar kazan ve makinelerile kavemetile karşılaşan Türkler adeta her teçhiz edilerek çahştırılması için bir müsokakta ve her köşebasında dövüşerek hendıs tarafından proje yapümış ve bu şehri zaptettiler. Yavuz Sultan Selim teklifte bulunulmuştur.. 89 Tuna şilebinKahirede on hafta kaldı. Altmış bin kidenmürekkeb olan bu teknelerin içinde şilik ordusunu o zamana göre adeta yıl2500 tonılâtoluk olanlar da vardır. Bundırım sür'atile çölden geçiren büyük lar romorkörlerle çekilmektedir. Fakat, cihangir bu uzun seferin bütun zahmetmemleketimizde yerli buhar makıneleri lerini ancak Nil kıyılarında unutabilinşa olundugu gibi buhar kazanlan da miş ve mubarek nehrin mavi sular karyapılabileceğinden bu teknelerin kenarşısında çok şairane geceler geçirmişti. lannın irtifalan yükseltilıp tadıl edüeO kanlı seferlerin biaman kumandanı rek buharla mütelıarrik bir hale getiayni zamanda pek hassas bir şairdi. Rav rilmesi teklıf olunmuştur. za adasında oturduğu köşkün kapısıBankalar üzüm üzerine na kendi eseri olan bir kıt'a yazdırmıştı. O adayı gezmiş olanlara göre bu kıt'a avans verecekler köşkün harabesile beraber yakın bir Bankaların gıda maddelerine avans vakte kadar duruyormuş. Sultan Selim vennemeleri takarrür ettniç olmakla b e . Mısıra edeta muhtar bir idare vermiş, raber kuru üzume ihrac maddesi olarak vali ile otağın yanıbaşında bütün beyle avans verilmesi müsaadesi verilmiştir. rin ve meşayihin iştirak ettiği bir divan Bankalar kuru üzüme yüzde 70 e kadar kurmuştu. Bu divanın verdiği kararlan avans vereceklerdir. Babıâli dahi değiştiremezdi. Sonradan Dığer taraftan İngüizlere 2000 ton kuKanuninin Sadrıazamı Ibrahim Paşa ru üzütn satışı için müsaade gelmış ve Kahireye gelerek bir takım yeni teşki satış yapılmıştır. Almanlarla da temasta lât daha vücude getirdi. Osmanlı vezir bulunulmaktadır. lerinin en meşhurlan ekseriya Mısır vaUniversite futbol takımı liliğinde bulunduktan sonra sadarete geçmişlerdir. Şair ve Sadrıazam Ragıb Ankaraya gidiyor Paşa da bir hayli Mısır valiliğinde buCumhuriyet Bayrammda Ankara Ünilunmuştur. Şiirlerinde ekseriya Kahireversitesile müsabaka yapmak tizere, İsnin yorucu hayatından şikâyet eder. tanbul Universite futbol ve voleybol taGeçen asrın nihayetinde Türk münev kunlan bu akşajn Ankaraya hareket everleri için Paris ne ise ilk nıslında da decektir. Kahire ayni ehemmiyeti haizdL O devirİki tiniversite arasmda bir ananeye de bir çok Türk gencleri Mehmed Ali başlangıç teşkil edecek olan bu temaslar Paşanın yanına giderler ve Mısırda bir münasebetile Ankarada büyük bir meramevki sahibi olduktan sonra İstanbula sim yapüacak, Maarıf Vekıli Hasan Âli ddnerlerdi. Nitekim Tanzimat ricalinden Yücel tarafından bir söylev verilecekıir. Sami, Suphi, Arabkirli Kâmil Paşalar Taksi buhranı! bu şekilde yetişmiştir. Daha sonra Kahire Jöntürklerin de bir merkezi oldu. Taksilerin bir kısmınm kazalarda iş alBir ara meşhur şair Eşref de oraya kaç makta olduklan ve bu vaziyetin şehir mış ve İngilizlerin Mısırı işgali üzerine içinde bir taksi buhramna sebebiyet veAbdülhamide şu kıt'ayı sunmuştu: recek bir şekıl almakta olduğu tespit edilmıştir. Vılâyet, kazalara bir tebliğat Vakti fırsat g'özetir Şahı Cihan yaparak şehir plâkalı taksilerin İstanTutar elbette elinden kaçanı, tulda çalışmadıklan takdirde benzin isYine sahib oîur in§aallah tihkaklannın derhal kesileceğinın keaMısırın kaîdı elinde koçav.ıU dilerine ihtar edilmesini büdirmiştir. Karadeniz Boğazı acıklarında haberleri I Serbest fikirler Sokak ortasında bırakılan oıurn habetcıleri Türkiyede pahalılığın sebeb ve careleri Yazan: Ekrem Rize Bizde pahalılığın sebebleri: Bugün Merkez Bankasınm ilân ettiği cedvellere nazaran tedavülde bulunan evrakı nakdiye karşılığı tamaraile mevcud olan 644 miiyondur. Bu suretle gerek piyasaya mebzulen para dökülmesıle ve gerek dünya harbınin memleketimizde doğurduğu işsizlikten dolayı boşta kalan sermayeler dolayısile adedi çoğalan paıalı adamıaruı karşısında, tüccarların ellerindeki malların azalmış bulunması, ve ellerindeki malları bu harbden evvelki vaziyete nispetle az ve mahdud bulunan bu tüccarlar kendilerini fazla taleb ve hücum karşısında görünce en çok verene, mallarmı satmak ve en fazla kazanmak hırsını duymağa başlamışlardır. Çok paranın karşısında malın az olma meselesi. Evvelâ muvazene buradan bozuluyor. Meselâ bugün Anadolunun bazı yerlerinde nakliye vesaitinin azalmasından nakledilemiyerek yerlerinde kalan mallar o mıntakada bulunan para miktarına nisbetle daha çok olduğundan yemişler gibi nisbeten daha çok ""ucuzdur. Harbde fazla kazanmak hırsı, Tanh gösterir ki bu adeta harb zamanına mahsus marazî bir ihtirastır. Buna mukabil eiinde parasınm çoğalmasına rağmen, gün geçükçe mala nispeıle iştira kudreünin azaldığmı gören sermaye sahibleri, bir an evvel bu parayı maia yatırmak için, her tarafta mal toplamakla istical ettikleri gibi, ellerinde malı saklıyarak üç ay sonra daha yüksek bir fiatla satmayı düşünmeleri^o mıntakada mahdud bulunan malı piyasada azaltmış, malın az olduğunu gören halk tabakası ise ona daha fazla hücuma başlayınca, mal bu defa aranıldığı halda buluııamaz olmuş ve bu suretle de fiatlar bilhassa stok yapüacak kuru gıda maddelerinde alabilddğine yükselmişür. Yiyecek maddelerinin diğer maddelere nispetle daha fazla pahalılaşmasına tesir eden diğer bir sebeb de bunlan vücude getiren insan ve hayvan kuvvetlnin askere gitmesile tarlalarda bu kuvvetin azalması ve bunların azalması tersine, bunları fazla yiyenlerin çoğalmasıdır. Çünkü askere gidenler orduda yedikleri miktarda ekmekten tutalım da, et, zeyünyağ, pirinç, şeker İlh.. evlerinde yemiyordu. Sonra ordunun bu yiyecek ihtiyacını temin için piyasadan bir anda yaptığı büyük mübayaalar o mıntakada, zaten mahdud bulunan gıda maddelerini bir anda azaltmasına mukabil, diğer tarafta bütün nakil vasıtalannm, öküz arabasından tutalım da kamyon, deniz motörü, tren, vapur seferlerine kadar azalmış bulunması, başka tarafta bulunan malların serbest bir surette boşalan tarafa akmasna mâni olduğunu da söylersek fiatların gittikçe yükselmemsinde âmil olan bütün sebebleri zannederim hulâsa etmiş oluruz. İstanbul Üniversitesi Tıb Fakültesln^ den Talıır Sayman ımzasile: «Çengelköy, Yenimahalle caddesi Kaian:or sokağında oturuyorum. İki ay evveı civardakı camıın bir duvarı tanur ediimek maksadüe yıktınldı. O zamandanberi de o yıkınu olüuğu gıoı bırakıldı, hıç kjnse tarafından kat ıyyen el süruunedi. Bu duvarın aşagı indırilmesı ceticesı bir takım tabuüar, teneşırler ortada kaldı. Butün mahalle halkımn ve çoluk çocuğun sabah akşam geçmekkında cezaların çok ağır olması, meselâ te olduğu bir yerde bu ölum habercüeri bir fırının bir hafta kapanması değil, açıkta nasıl bırakılır? İlglli makamın bütün emvalinin zaptı, fotografla teşhir hemen bu tamir işini bitırerek teneşirhattâ idam düşünülebilir. leri, tabutları meydandan kaldırması Cürümlerin muhakemesi için, Millet için nazan dikkati celbetmenizi rica Meclisinden tayin edilecek 3 meb'ustan ederim.» diğınden, müsavi mahrumiyete şikâyetmürekkeb seyyar harb mahkemelerinin siz tahammül edilir. Talebe defter bekliyor! teşkİU (İstiklâl Harbinde olduğu gibi) Evrakı nakdiyenin kıJTneti yükselir. icraatın aylarca sürünmiyerek derhal Muhtelif mekteblerde tahsilde bulunan' Çünkü onu düşüren fiatların yükseli yapıiması için düşünülebilir. talebeden aldığımız mektublarda Ma şidir. arif Veküliğinin bir müddet evvel taleİşte memlekette bu günkü güçlükleri Yevmiyeler de icab ederse tespit edibeye dagıtılacağını vadetmiş olduğu defyaratan, fiat artmasma, mal kıthğma lebilir. terlerin henüz gelmediği, halbukl öğretkarşı, teşkilât yapmak ve çahştırmak Yalnız bu sistemin tatbikında muvafmenlerln haklı olarak talebeyi sıkıştırhususundaki bütün aczimize rağmen, fakiyet için dört can noktası vardır: makta olduğu, dışandan defter tedarik çare olarak bunu görüyoruz. Ve bunun 1 Hiç bir ihtiyaç maddesinin, fiat haricinde her hangi alınacak teşebbüs edilmesinin ise pek pahalıya mal olduğu tespitinin haricinde kaîmaması, meselâ lerin ve tecrübelerin beyhude olduğunu bildirilmekte, defterlerin bir an evvel yollanması Maarlf Vekilliğinden rica oyalnız ekmpğe, şeSere fiat tespit ederek zannederiz. lunmaktadır. diğer yiyecek maddelerine veyahud oİstihsali fazlalaştırmak^ için alınacak dun, kömür, elbise, ayakkabı gibi ihti tedbirler ayrı bir meseledir. Maamafih Kâhtada inhisar maddeleri yaç maddelerine fiat koymamamk gibi. istihsalin artması fiatların gene yükselbulunamıyor! 2 Bu günkü fiatları tespit için, mesine mâni değildir. İşte bugün AmeKâhta halkmdan bir çok imza ile alharbden evvelki meselâ 939 daki normal rikanın vaziyeti. dığımız mektubda şöyle deniliyor: fiatlan alarak bütün ihtiyaç maddeleDiğer taraftan harb hazırlığı masraf<Nahiyemize epeyce bir zamandanberi rine ayni nispette zam yapmak, şekere larını önlemek için, harb dolayısile ka inhiaar maddeleri gelmemektedtr. Kah3 misli, pirince 1 misli, oduna İse daha zancları çok yükselen sınıftan kazancıma ve ve çayın zerresi yoktur. Şekerin yüçok az zam değil. bir hadden yukarısuıa el koymak. Bizde zünü arasıra görmek nasib oluyor, fakat 3 Bütün ihtiyaç maddelerini ve bü en son yapılan harb zamlarile beraber o da belediye memurlannın gbzleri ötun memleket dahilinde vesikaya rab vergi miktarı meselâ senevî 50 bin lira nünde yüz elli kuruşa satılıyor. İnhitetmek. Meselâ yalnız ekmeği vesikaya kazanan bir vatandaş için kazancmm sarlar Vekilliğinin nazan dikkatini celraptederek, fiatlan tespit edildiği hal yarısını tutmaktadır. Maamafih o da ve betmenizi dilerim.» de şekerin, pirincin miktarca satışını rırse, çünkü bu günkü vaziyette vergi serbest bırakmak değil. kaçakçüığı da muhtelif şekillerde çok İtalyaya yumurta ihracı 4 Ceza ve mükâfat: Teşkilâtm iyi artmıştır. Meselâ senevî yüz bin lira kazanan, ufak bir yazıhanede cuz'î bir başladı çalışması için alınacak tedbirlerin başında bu gelir: Cezanın çok ağır, mü vergi vermekle iküfa ettiği işitiliyor. İtalyaya mühim miktarda yumurta kâfatm çok fazla olarak tatbikı: Meselâ Bunlara karşı da yukarıda söylediğimiz ihracına ba^lanmıştır. Bir Türk firması malmı saklıyarak yüksek fiatla satam ayni çare yani haber verene, büyük bu işi organize etmektedir. haber verene, muhtekirin hesabına yük nakdî mükâfat vermektir. Antalyada yeni köyler Fevkalâde harb kazancı için Meclise sek nakdî mükâfatta bulunmak. Bu tüccarın artık gizli bir iş yapmasının ve verilen bir lâyihanın ise geriye almkuruluyor dığını zannediyorum. rüşvet vermesinin önüne geçer. Ar.talya (Hususl) Antalyanın bir Gıda maddelerine aid cürümler hakEkrem Rize kısım merkez köyleri pek dağınık bir halde olup baalan yirmi beşer küometrelık bir sahada serpilmiş müniend evler halindedir. Bu dağınıklığm bir çok işlerde müşkülât tevlld ettiğini gözönü• ne alan Valimiz, evlerin en müsaid bir e e v c r ? ^ ' kadlnln hayatlnı yaşamağa mahalde teksifini temin lçin teşebbüste başhyan bir genc klz rolünü yarattığl bulunmuş ve hükumetin yardımlarile köy evlerinln bir arada toplanmasına karar verilmiştir. Mahallmde tetkikat yapmak üzere bir kaç mühendisle tetfilminm ilk iraesı şerefine GALA SUARESİ Diğer baş rollerde: kikata çıkan Valimiz evlerin toplanacagı sahayı tesbit etmişlerdir. Yenıden inşa edilecek olan bu köyler için ormandan makta alınmış olduğundan hemen inGöz kamastıran dekor ve ihtisam arasmda çevrilen şarkılı şaata başlanacak, bu suretle Antalyada ve nvusikili çok güzel bir filmbilumum sıhhî şartları haiz yeni ve terBu aksam İçin yerlerinizi evvelden aldlrınız. Telefon: 42851 temiz köyler yapılmış olacaktır. Bu Akşam S U N E R Sinemasında flllDDIN UUHDIR A SK Ç İ Ç E Ğ İ Franchot TONE Robert STACK ŞÂRK'ta CU^fflURIYET BAYRAMI ŞEREFİNE MAHSUS OLMAK ÜZERE: Bakırköy Halkevinde dersler Bakırköy Halkevmden: Halkevimizde lisan ve san'at dersleri başlamıştır. Arzu eden herkes gelebilir. Ders günlerimizin idare memurluğumuzdan öğrenilmesi rica olunur. Yarınki Çarşamba günü akşanıı Büyük heyecanlar ve ihtiraslar filmi Kalbleri teshir edocek hir eönül macerasi Nişan Güzıde genclerimizden kereste tuccarı Bay Reşad Erol'la Bayan Servetin 25/ 10942 pazar günu saat üçte nısan merasimieri Şışlidekı rıanelerınde yapılmıştır. Tarafeyne saadetler dilenz. n Pahalılığın vücude getirdiği mahzurlar: Fiatlaruı yükselmesinden en fazla müteessir olan başta maaş, gelir ve yevmiye gibi sabit kazancı olan sınıfla kazancını bu pahalılık derecesine çıkartması mümkün olmıyan orta sınıf geiir. Her şey vasati 4 . 5 misli pahalılaştığı halde devlet biie memurlarma bir misli bile değil, ancak birin dörtte biri kadar zam yapabildi. Bundan başka 18 mılyon Turkun hepsi memur değlldir. Hususî müesseseleri bir tarafa brakalım, belediyeler bile bu zammı yakm zamana kadar yapmadıiar. Serbest hayatta çahşan ve büyük ekseriyeti teşkil eden parasız sınıfa gelİDce, pahahhk derecesinde bunların kazanclarınm arttığmı düşünmek doğru değildir. Bir kere işlerin azalmış bulunmasmdan bunların çoğu İşsizdir. Bütün kazancların harbm doğurduğu pahalıhk nispetine uyabilmesi için evvelâ harbin bitmesi ve bundan sonra da epey zamanın geçmesi lâzıındn. Her şey 4 6 misli pahahlaştığı bir sırada, maaşIarı bir tarafa bırakalım, ne yevmiyeler, ne orta sınıfuı kazancı bu mimsli artamaz. 914 harbinden e\"vel bir ku»uşa satılan ekmek 914 harbinden sonra artık bir kuruşa satılmıyordu. Fakat bundan kimse müteessir değildi. Çünkü harb bitmiş, para miktarı sabit bir hal almış, bunun karşısında malların her taraftan akması, iktısadî muamelâtm her şubesinde fiat muvazenesini temin etmişti. Elbette bu muvazene o zaman harb İçerisinde 50 milyon altın yerine 155 milyon evrak nakdiye mutemadiyen piyasaya döküldüğü ve fiatlar altüst olduğu bir zamanda teessüs edemezdi. ANUSKA Tebessüm, san'at ve sevimüliği ile bütün İstanbul halklnı cezb ve gaşyeden: ARABACININ KIZI ve GÜNDÜZ GECE BENİMSİN filmlerinin parlak ve dehakâr yıldızl Teşekkür Şerikimiz, babaraız, kardeşimiz, dayımız HASAN AKİF ZADE NUBİ AKtP AKEV'in vefatı münasebetile cenaze me rasimine iştirak eden, telgrafla, mektubla, çelenk göndermek suretile denn acımızı payiaşan arkadaşlarınuza, akrabamıza ve rnnum tanıdıklanmıza en samimî teşekkürlerimizi sunanz. Abdi Fuad Akev ve şürekâsı merlıumun ailesi namma oğlu Hasan Akif Akev H İL DE Ayrıca: K R A H L' in son eseri ÇılgLn ve ölmeyen bir askm romanı En son dünya havadisleri. Sinemasında KORA TERRİ'nin unutulmaz kahramanı UF A Saadeti İçin clrpınan bir kadımn fedakârllğı Vefat Hacı Ahmed Beyin kızı, merhum dok tor K â a m Ali Beyin e§i, Haydarpaşa Mumune hastanesi dahiliye mütelıassısı Bayan Muiidenin annesi Nahide Küley Tefat etmıştır. Cenazesi 27^10/942 sah gunü Kadıköy Baharıye caddesındeki evmden kaldınlarak Osmanağa camiinde tıaınazı kılmıp Karacaahmede defnedilecektir. Mevlâ rahmet eylıye. *** Sabık Düyunu Umumiye Başmüdiriyeti nıuhasebeciliğinde bulunup âşar şubesinden mütekaid CEVDEI TEVFİK AKÇİZ iiisa bir hastalığı müteakıb vefat etmiş. tir. Topkapı Merkezefendi camiinde bugün 27/10,942 tarıhınde ögle namazından sonra ayni mahalde bulunan aTe kabrıstanına defnediiecektir. Çiçek getirilmemesi rica olunur. Eşi, ogullan ve kızı *** General Dr. Suphi Yakar'm bacanağı emekli topçu binbaşılarından Ziya Bölükbaş vefat etmiştir. 26 birinciteşrin 1942 günü Kadıköy Yeldeğirmeninde oturmakta olduğu apartımandan oenazesi askeri merasimle kaldırılarak Karacaahmedde şehidlikte makberi mahsusuna defnedilmiştır. Merhuma Tanndan rah met, kederdide ailesine sabırlar dileriz. MARİKA RÖKK Sürprlzli bir aşk maceraşlnın hevecanınl yaratıyor. Hasan Adnan GİZ Malul gazileri davet Fatih Askerlik Şubesinden: [*] Bizde Türk Mısır tarihini derli Malul gazilerin (subay ve erat) Cumtoplu bir şekilde yalnız doktor Rıza Nur tetkik etmiştir. Salâhaddini Eyyubinin hurıyeo bayramı merasimine işıırakleri Türkıüğü hakkmdaki kuvvetli delilleri hükumetçe kararlaştırılmış bulunduğun. bulmak şerefi de yalnız muhterem üs dan bu gazilerin 28/10942 günü saat 11 de Topanedeki İstanbul Merkez Komutada aiddir. tanlığı binasmda hazır bulunmalan. ŞAHANE DANS Mes'ud bir evlenme Galatasaray lisesi müdür muavini ve maruf sporcularımızdan Muslih Peykoğlunun hemşiresi Melâhat Peykoğlu üe Fet hi Özkulun nikâiı merasimi dün Beyoğlu evlenme memurlugnnda, aile dostlarımn huzurile yapılmıştır. Yeni evlilere saadetler dileriz. F E R N A N D E L Yakalanan muhtekirler Piyasada ilk olarak bir tarama netieesinde Balıkpazarmda y a t ve zahire topdancısı Vasil Vasilh adis 50 çuval faturasız aldığı mercimegi devrederken, Eminönünde yağcı Baklacıoğlu yüksek fiatlarla satış yaparken, Balıkpazarmda 74 numarada Aristidi ve Gedikpaçada 26 numarada Liğor da ihtikâr yaparken yakalanmıştır. Dekoıları İle, tuvaletleri ile, danslarl ve sarklları île sahiden ŞAHANE BİR FİLMDİRŞAHANE DANS hem IMARİKA RÖKK'ün, hem SES'in muvaffakıyetidir. DİKKAT: Yarın 2.30 matinelerinden itibaren. 1 Şehzadebası TURAN Sinemasında ' CU>fflURİYET BAYRAMI ŞEREFİNE BÜYÜK GALA MÜSA3IERESİ YARIN matinelerden îtibaren 2 büyük şaheser film birden I DALDÂN DÂLÂI ELHAMRA'da ~ BÜYÜK IISKLÂBLARI TESİDE... EŞSİZ ZAFERLERİ SELÂMLAMAĞA LÂYIK OLAN ŞAHANE FİLM MÜSTESNA OLARAK Yarın akşam L A L E Sinemasında T Ü K K ÇE A. D E M İ R DİKKAT: T A C T A X San'atın çcrçevesinden fışkıran... Diinya harikalartnın sayisını arattıran binlcrce artistle yaratılan... Milyonlardan azamet alan bir şaheserdir. Bu film için biletler şimdiden satılmaktadlr. Numarall yerlerinizi lutfen erkenden kapatmız. Telefon: 43595. Bu film ayni zamanda İzmirde L Â L E ve sinemalarında gösterilecektir. • III Dün bir Reşad altmı 3675 ve külçe altının gramı 507 kuruş üzerinden mu Pahalılığa çare: amele görmüştür. Bu maksadı elde etmek için zannedeBir çocuk tramvay altında rim, yegâne çare şudur: a kalarak feci bir surette öldü atuu Bütün ihtiyaç maddelerinin fimuayyen bir müddet için tespit Dün akşam saat 18,30 da Sultanahetmek (lüks hariç), medde feci bir tramvay kazası olmuşb Bu ihtiyaç maddelerini vatantur. Vatman Sadık Acarm idaresindeki 93 numarslı Beşiktaş Fatih arabası daşlar ai'asında müsavaten taksim etSultanahmed durağının kavsini dönmek mek (yani vesika). Ancak bu sayede evrakı nakdiyenin üzereyken o sırada Hekimhan malmüdürünün 7,5 yaşmdaki oğlu Yücel tram çoğalmış bulunması fiatlar üzerinde arvayın önüne düşmüştür. Vatman bu tık bir rol oynamaz, fiatlar artamaz ve anî vaziyet karşısında fren yapmışsa parası olan istediği kadar yiyecek alada mesafe çok kısa olduğundan çocuğu maz, stok yapamaz. Bu suretle gelirleri artmiyarak sabit kurtarmak.kabil ohnamıştır. Çocuğun başı tramvayın ön tekerleği kalanlar, yalnız mesken kirasile geçiyanmdaki tahtaya sıkışmış, iki metre nenler, karşılarmda fiatlar sabit kaldıkadar sürüklenmiştir. Çocuk, imdadı ğından müşkül bir vaziyete girmezler. Memlekette mal ne kadar az olursa sıhhî otomobilile Esnaf hastanesine göolsun, vatandaşlara müsavi taksim edil i türülürken ölmüştür. Altın fiatı 1YIKILAM YUVA TÜRKÇE SÖZLÜ TÜRKÇE ve ARABCA ŞARK1LI S a a d e t Yuvası filminin eşsiz vlldlzı F A T M A R Ü Ş T Ü Türkçe şarkılar: M Ü Z E Y Y E N S E N A R 2 Mister Moto KÂBUSLAR İÇİNDE PETER LORRE. Heyecan... Korku... Dehşet ve büyük gangster filml Perşembe eünü aksanıı İSMAİL DÜlvrBÜLLÜ ve ARKADAŞLARI SİNEMA DÜNYASEVIN 2 BÜYİJK YILDIZI: TYRONE POWER DOROTHY LAMOUR CUMHURİYET Nüshaa 5 JOHNY Senenin en heyecanlı. •. ve en meraklı bir fihninde buluştular APOLLO M İ R A S ) Abone şeraiti Senelik Alö aylık Üc aylık Bir aylık ( K İ E L İ Yarın Akşam M E L E K Sinemasında Localarla r.umarall yerlerinizi evvelden aldlrınız. knrnştaı, Türkiye lçin 1400 K r 750 408 150 Harie İÇİn 2700 Kr, 1450 > 800 . Yoktur. ne$redi]sio edilmesin lade edflmez ve Uazetemlze cönderilen evrak ve yazllaı »yamdan mea'uliyet kabol olunmaı. . Dikkat \